ΣΤΟ «ASIA EXPRESS» οι κάμερες επιμένουν συνήθως να επικεντρώνονται στα ζευγάρια των Ελλήνων πρωταγωνιστών. Η κεντρική αφήγηση κάποτε σπάει προσωρινά και η μονότονη γκρίνια των celebrities εναλλάσσεται με εικόνες από φυσικά τοπία, σπίτια, ναούς και από την καθημερινότητα των κατοίκων της νοτιοανατολικής Ασίας.
Οι παίχτες αφήνονται στη μοίρα τους, με την παραγωγή να διαθέτει από ένα ευρώ την ημέρα σε κάθε ζευγάρι. Τρέχοντας αυτά αγωνιωδώς, προσπαθούν να φέρουν σε πέρας «αποστολές», μεταβάσεις δηλαδή σε κάποιο συγκεκριμένο μέρος. Χωρίς τα απαραίτητα χρήματα, τα ζευγάρια οφείλουν να εναποθέσουν τις ελπίδες τους στην καλοσύνη των ντόπιων, μιας και οι ξένοι εκεί είναι οι Έλληνες.
Όταν έχουν φαγητό το προσφέρουν μετά χαράς. Έστω κι αν είναι σκέτο ρύζι. Κάτι για να ξεχαστεί προσωρινά η πείνα. Αρκετοί ντόπιοι συναισθάνονται όλη την αγωνία των περιπλανώμενων celebrities. Προς τιμήν τους, κάποιοι αφήνουν κάποιο αντικείμενο που έχουν στον σάκο τους ως ελάχιστη ανταπόδοση.
Αναζητούν λοιπόν με οτοστόπ (συχνά κάπως αγενώς) μέσα μεταφοράς, πράγμα σχετικά εύκολο, εφόσον οι ντόπιοι δεν φαίνεται να γίνονται καχύποπτοι, πόσο μάλλον όταν οι ξένοι που γυρεύουν βοήθεια συνοδεύονται από κάμερες. Όταν όμως πέφτει η νύχτα, τα ζευγάρια των διασήμων καλούνται να αναβαθμίσουν τις απαιτήσεις τους και να ψάξουν για δωρεάν καταλύματα.
Εντωμεταξύ αν ήταν στην Ελλάδα, ο οδηγός
— Έξαλλη🚩 (@_Sia_97) October 7, 2022
«ΒΑΛΤΟ ΚΑΤΩ ΑΥΤΟΟΟ ΚΑΤΩ ΚΑΤΩ» #AsiaExpressGR pic.twitter.com/b4vcQKMET2
Εδώ πρέπει κανείς να αναρωτηθεί –και η εκπομπή όντως συμβάλλει σε αυτό– τι θα συνέβαινε αν το παιχνίδι είχε τίτλο «Greece Express». Άντε να έβρισκες ίσως στην Ελλάδα, πράγμα δύσκολο, κάποιο μέσο μεταφοράς. Πόσο όμως πιθανό θα ήταν να έβρισκες εδώ κάποιο σπίτι για να μείνεις δωρεάν;
Στο «Asia Express», αντίθετα, ύστερα από λίγη προσπάθεια όλα τα ζευγάρια βρίσκουν. Κάποιοι ντόπιοι, μάλιστα, αδειάζουν τα δικά τους δωμάτια για να τα προσφέρουν στους Έλληνες celebrities, ενώ στριμώχνουν τις πολυμελείς τους οικογένειες στον όποιο χώρο του σπιτιού τούς απομένει.
Τα σπίτια βέβαια κάθε άλλο παρά ειδυλλιακά είναι. Αν κάτι χαρακτηρίζει οικονομικά τις εικόνες που μας μεταφέρονται, είναι η φτώχεια και η απουσία υποδομών. Κι όμως οι απλοί άνθρωποι εκεί είναι έτοιμοι να μοιραστούν από το υστέρημά τους.
Σκουπίζουν και συγυρίζουν τα δωμάτια που θα μείνουν οι φιλοξενούμενοι. Φέρνουν χαλιά για να στρώσουν στις τάβλες από τα κρεβάτια, από τα οποία συνήθως απουσιάζουν τα στρώματα. Σε κάποιες περιπτώσεις που υπάρχουν ανεμιστήρες, τους φέρνουν, όμως κανένας δεν φαίνεται από τα πλάνα να καταφέρνει να τεθεί σε λειτουργία.
Όταν έχουν φαγητό, το προσφέρουν μετά χαράς. Έστω κι αν είναι σκέτο ρύζι. Κάτι για να ξεχαστεί προσωρινά η πείνα. Αρκετοί ντόπιοι συναισθάνονται όλη την αγωνία των περιπλανώμενων celebrities. Προς τιμήν τους, κάποιοι αφήνουν κάποιο αντικείμενο που έχουν στον σάκο τους ως ελάχιστη ανταπόδοση.
Είναι λες και η ευγένεια αυτών των «κοινών» ανθρώπων να συγκρούεται με την έπαρση και η τελευταία να εγκολπώνεται από και να χάνεται μέσα στην πρώτη. Μια πραγμάτωση μέσα στην καθημερινή ζωή πτυχών των ανατολικών φιλοσοφιών.
Ο μόνος που έχει αίσθηση της άθλιας κατάστασης της περιοχής και δεν κάθεται να λέει συνέχεια ice factory και ice factory είναι ο κος Γαλακτερός👏 #AsiaExpressGR pic.twitter.com/tE57TcINKx
— Θεοπούλα Τζίνη (@sgsufdjso) October 7, 2022
Το φαινομενικά παράδοξο του να μοιράζονται αυτοί που δεν έχουν επιλύεται μάλλον με μια ανθρωπολογική παρατήρηση. Πρέπει να είσαι έτοιμος να μην σπαταλήσεις άσκοπα για να μπορέσεις να συγκεντρώσεις πλούτο. Χωρίς να ισχύει απαραίτητα το αντίστροφο, να συγκεντρώνεις δηλαδή πλούτο αν τσιγκουνεύεσαι. Ούτε βέβαια και η τσιγκουνιά να είναι αναγκαία προϋπόθεση μετά από τη συσσώρευση κάποιου πρωταρχικού κεφαλαίου.
Είναι αυτό που μερικώς και ο τόπος μας είχε και σταδιακά σε μεγάλο βαθμό το έχασε. Θυμάμαι στα πολύ παιδικά μου χρόνια, στην επαρχία, να προσκαλούνται διαρκώς οι περαστικοί, δίπλα από την αυλή της γιαγιάς μου, να πιουν έναν καφέ ή να φάνε ένα γλυκό. Η γιαγιά μου, όπως και πολλές άλλες εκεί γύρω, ήθελε κάτι να τους «φιλέψει».
Δεν θυμάμαι βέβαια η διάθεση φιλοξενίας να φτάνει στον βαθμό που βλέπουμε να συμβαίνει μες στο παιχνίδι. Και πολύ αμφιβάλλω αν υπήρξε ποτέ σε τέτοια ένταση και έκταση στα νεοελληνικά χρόνια.
Εξαιρετικά ευγενικός λαός!!!Δεν έχουν τίποτα κι όμως δίνουν από αυτά κι ανιδιοτελως!!!#AsiaExpressGR
— Vasiliki Papaoikonom (@papaoikonom) October 9, 2022
Σκέφτομαι τις επιτόπιες έρευνες του Bronislaw Malinowski και της Margaret Mead για κάποια νησιά στον νοτιοδυτικό Ειρηνικό, όπου οι ανθρωπολόγοι μελέτησαν κάποιες φυλές που εύκολα θα μπορούσε κανείς να πει ότι οι κοινωνίες τους αντιπροσωπεύουν την ενσάρκωση των καλύτερων δυνατοτήτων της ανθρωπότητας.
Στον χάρτη η απόσταση μου φαίνεται κοντά. Στην πραγματικότητα η απόστασή τους είναι αντίστοιχη με αυτή της Ελλάδας από την Ιρλανδία, ίσως μεγαλύτερη. Όμως βρέχονται όλες από τον Ειρηνικό Ωκεανό και δεν θέλω να πιστέψω, με όλα όσα συμβαίνουν στον κόσμο μας αυτήν τη στιγμή, πως κάναμε λάθος και σε αυτή την ονοματοδοσία.
Στη νοτιοανατολική Ασία βλέπουμε πτυχές ενός χαμένου για μας μεγαλείου, που δικαίως εκπλήσσει και συγκινεί τους παίχτες. Μέσα στους λασπώδεις δρόμους περιφέρεται η ευγένεια που αποκτούν οι άνθρωποι όταν, περισσότερο από το να απαιτούν, επιλέγουν να προσφέρουν. «Οι αρχαίοι Έλληνες ήταν βαθείς γιατί ήταν αφελείς» έλεγε ο Νίτσε κι η φράση του ηχεί όπως ένα κομμάτι παζλ που βρίσκει μια άλλη θέση μέσα στη σύγχρονη γεωγραφία.