Χορεύοντας στις πύλες της κόλασης
Alain Brossat
Ici et Ailleurs (Νομαδική φιλοσοφία) - 12.10.2023
Η υπόθεση της σφαγής των ρέιβερς από τους κομάντος της Γάζας συνεχίζει να είναι αφορμή για να χύνεται μελάνι μαζί με κροκοδείλια δάκρυα αρωματισμένα με moralin [νεολογισμός που εφηύρε ο Νίτσε για να χαρακτηρίσει την κυρίαρχη και χριστιανική σκέψη των ορθά σκεπτόμενων· η κατάληξη -in προστίθεται για να υποδηλώσει μια φαρμακευτική ουσία σε ένα φανταστικό προϊόν που θα χαρίζει μία σωστή ηθική διαγωγή -σ.σ.]. Από μια αναλυτική σκοπιά, να τι θα μπορούσαμε να πούμε γι' αυτό: εκατοντάδες νεαροί Ισραηλινοί συγκεντρώνονται για να διασκεδάσουν χαρούμενα, ανέμελα, σε απόσταση αναπνοής από το υποτιθέμενο αδιαπέραστο "εμπόδιο" (Gideon Levy) που τους χωρίζει από το υπαίθριο στρατόπεδο συγκέντρωσης στο οποίο βρίσκονται εγκλωβισμένοι και στριμωγμένοι δύο εκατομμύρια κάτοικοι της Γάζας. Δεν θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί καλύτερη εικόνα, καλύτερο σύμβολο, καλύτερη αλληγορία της έλλειψης οποιουδήποτε κοινού μέτρου μεταξύ της μοίρας των μεν και της μοίρας των δε. Το να κάνεις πάρτι στις πύλες της Γάζας δεν φανερώνει μόνο μια εκπληκτική ασυνειδησία, αλλά κυρίως μια παγερή αδιαφορία για τις τύχες εκείνων που μόλις και μετά βίας επιβιώνουν και πεθαίνουν κάτω από τις βόμβες ή λόγω έλλειψης κατάλληλης φροντίδας στην άλλη πλευρά του εμποδίου. Σε μια καταπληκτική σκηνή στο Falkenau, την ταινία του Emil Weiss, οι προύχοντες και οι κάτοικοι της κωμόπολης κοντά στο ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης που μόλις είχε απελευθερωθεί από τα αμερικανικά στρατεύματα (η ταινία χρησιμοποιεί ζωντανά πλάνα που τράβηξε ο Samuel Fuller) αναγκάζονται να παρελάσουν μπροστά από τα πτώματα των κρατουμένων που πέθαναν από την πείνα ή την κακομεταχείριση τις προηγούμενες ημέρες. Καλούνται να δουν κατάματα, ντροπιασμένοι, το έγκλημα που συντελούνταν σε απόσταση αναπνοής από τα σπίτια τους και για το οποίο ήθελαν να αγνοούν τα πάντα όλα αυτά τα χρόνια. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η σφαγή των χαρούμενων ravers είναι ένα αποκαλυπτικό ριμέικ της σκηνής που κινηματογράφησε ο Fuller, για την Ιστορία, για τη διαπαιδαγώγηση των μελλοντικών γενεών, και συνοδεύεται στην ταινία του Weiss από ένα σχόλιο στον τόνο της θεϊκής κρίσης.
Σε αυτό το πάνοπλο, υπερεξοπλισμένο, υπερτεχνολογικό σύνορο, το οποίο ωστόσο διασχίζουν αυτοί οι Παλαιστίνιοι κομάντος εξοπλισμένοι, εντέλει, με αυτοσχέδια μέσα, δύο κόσμοι χωρίζονται - εδώ, ο συνολικός Βορράς και ο συνολικός Νότος σε αντιθετικές και ακραία δραματοποιημένες εκδοχές. Συνήθως, σε όλο τον πλανήτη, εκεί όπου βρίσκεται το διαχωριστικό σημείο μεταξύ του συνολικού Νότου και του συνολικού Βορρά, εκεί βρίσκονται φυσικά και οι πένητες πληβείοι που πληρώνουν χωρίς ανάσα τα σπασμένα: στο τείχος που χωρίζει το Μεξικό από το Νότο των ΗΠΑ, όπου οι πρόσφυγες από την Κεντρική Αμερική καταλήγουν στο τέλος του εξαντλητικού τους ταξιδιού μέσω του Μεξικού· ή στη Θέουτα και τη Μελίλα, όπου οι Αφρικανοί από την υποσαχάρια Αφρική έρχονται να κατασκιστούν πάνω στα ισπανικά συρματοπλέγματα· στην πέρα από νόμους έκταση της Μεσογείου, εννοείται, μεταξύ Τυνησίας, Λιβύης και Λαμπεντούζα, όπου χιλιάδες μετανάστες χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο· μεταξύ των ακτών της Μιανμάρ και των ακτών της Μαλαισίας και της Ινδονησίας, όπου οι πρόσφυγες Ροχίνγκια περιπλανώνται ατελείωτα... Και να που, ξαφνικά, η εικόνα των δεινών του κόσμου που παρακολουθούμε αφηρημένα να περνάει στη ροή των ειδήσεων αναποδογυρίζει: μια αδιανόητη σκηνή όπου, ξαφνικά, πεθαίνουν οι άλλοι! Που είναι και Λευκοί! Και οι οποίοι δεν θα πείραζαν ούτε μύγα - αφού διασκεδάζουν, δεν κάνουν πόλεμο, peace and love υπό τον ήχο δυνατών ακουστικών μπουμ-μπουμ... Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτή η βάρβαρη αντεπίθεση θα μείνει στα χρονικά του μοιραίου διαχωρισμού Βορρά-Νότου, καθώς συμπυκνώνει όλη την αισχύνη του παρόντος μας. Αυτή η στριγκιά (και αιματηρή) εικόνα δεν είναι τίποτε άλλο παρά η τρομερή εκδοχή αυτού για το οποίο τα πρόσφατα γεγονότα αποτέλεσαν την αφορμή: πολιτικά, η διαφορά, το διαρκώς διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ των δυνάμεων του Βορρά και των κρατών (λαών) του Νότου δεν ήταν ποτέ τόσο κραυγαλέα - οι φίλοι του Ισραήλ είναι η λευκή και αφομοιωμένη Δύση, σχεδόν χωρίς υπόλοιπο.
Ο Gideon Levy έχει δίκιο: οι Ισραηλινοί δεν θα μάθουν τίποτα από αυτό που μόλις υπέστησαν, δεν θα μειωθεί η αλαζονεία τους, ο εγκλωβισμός τους στην υπεροπτική τους αίσθηση φυλετικής υπεροχής δεν θα υποχωρήσει μπροστά στην αρχή της πραγματικότητας. Αλλά τουλάχιστον ένα πράγμα συνέβη: είχαν την ευκαιρία να βιώσουν στο πετσί τους, όπως οι Αμερικανοί την 11η Σεπτεμβρίου, ότι η ανοσία τους και η ατιμωρησία τους σε όλα δεν είναι μη αναστρέψιμη, ένα προνόμιο της μοίρας που βασίζεται στη θεία Πρόνοια. Η πραγματικότητα τους πρόλαβε εκεί όπου άρχισαν να υποφέρουν, να πληρώνουν κι αυτοί με τη σειρά τους το τίμημα του αίματος και των δακρύων. Αν δεν καταφέρει να τους διδάξει, αυτή η εφήμερη ανατροπή της κατάστασης θα έχει σαν αποτέλεσμα να ταρακουνήσει και να αφυπνίσει ποικολοτρόπως τους κατοίκους του πλανήτη που, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, δεν βλέπουν με ποιο δικαίωμα οι Ισραηλινοί θέλουν να μονοπωλούν τη γη των Παλαιστινίων και να τους υποβιβάζουν, ως λαό, στις πιο ανεπαρκείς συνθήκες.
'Αλλα άρθρα του Γάλλου φιλοσόφου Alain Brossat στο Αλμανάκ:
Η μεγάλη πολιτιστική αηδία
Ενας μακρύς δημοκρατικός χειμώνας
Η συμβολική της κρεμάλας
Η γηραιά κυρία (που γυρεύει μπελάδες) και η κρανιοφόρος γαζέλα
Και μία νεκρολογία για την πρώην σύντροφο του Alain Brossat:
Sylvia Klingber, η Ισραηλινή επαναστάτρια
