Η ΤΑΙΝΙΑ «Μια ζωή σε θυμάμαι να φεύγεις» καθιέρωσε τη Φρίντα Λιάππα ως μια από τις φερέλπιδες κινηματογραφίστριες της Μεταπολίτευσης. Γυρίστηκε άλλωστε τρία μόλις χρόνια μετά την κατάρρευση της χούντας και μέσα στο πνεύμα της εποχής που χαρακτήριζε μια γενιά καλλιτεχνών και αριστερών διανοούμενων, στην οποία ανήκε η δημιουργός της.
Η Φρίντα Λιάππα από πολύ νωρίς, κατά τα φοιτητικά της χρόνια στη Φιλοσοφική Αθηνών, βρέθηκε μέσα στον πυρήνα της αγωνιστικής αριστεράς, αρχικά ως μέλος της νεολαίας Λαμπράκη κι αργότερα στον παράνομο «Ρήγα Φεραίο». Λόγω των ιδιοτήτων αυτών η χούντα την έβαλε στο στόχαστρο με αποτέλεσμα να συλληφθεί, να δικαστεί, να περάσει ένα διάστημα στις φυλακές Αβέρωφ, γενικότερα να υποστεί όλες τις διώξεις της επτάχρονης δικτατορίας μέχρι να εγκατασταθεί στο Λονδίνο για να σπουδάσει κινηματογράφο.
Η ταινία απέσπασε το 1977 το Β’ Βραβείο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης καθώς και το βραβείο της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ) και ενθουσίασε τους πολιτικοποιημένους σινεφίλ της εποχής. Η Λιάππα και η Τόνια Μαρκετάκη ήταν οι μοναδικές κινηματογραφίστριες του επονομαζόμενου Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου.
Γυρισμένη ασπρόμαυρη, σε μια Αθήνα πολύ διαφορετική από τη σημερινή, όπου βλέπει κανείς τους δρόμους και τους ανθρώπους εκείνης της πρώτης μεταδικτατορικής περιόδου, η μεσαίου μήκους ταινία μοιάζει εντελώς βιωματική.
Η πλοκή της ταινίας έχει ως εξής: Μια αριστερή δημοσιογράφος σχετίζεται ερωτικά με έναν ηθοποιό που έχει εγκαταλείψει το θέατρο και τώρα εγκαταλείπει και την Αθήνα για να περιπλανηθεί στην επαρχία σε αναζήτηση του εαυτού του. Εκείνη παρακολουθεί πρόβες μιας φίλης της που ετοιμάζεται να ερμηνεύσει «Μήδεια» και ακολουθεί την παρέα της σε μια σύναξη ηθοποιών όπου αναλύει το έργο με τον σκηνοθέτη της παράστασης. Ερωτοτροπεί με έναν άλλο άντρα, αλλά αδυνατεί να αποσυνδεθεί από τον σύντροφό της. Νιώθει ριγμένη από τους άντρες συντρόφους της στην εφημερίδα κι επιμένει να αναζητά δίκαιη μεταχείριση κι ας είναι γυναίκα.
Όπως εξηγεί σήμερα ο σύζυγός της, σκηνοθέτης Κυριάκος Αγγελάκος: «Συμμετέχει ένας κύκλος καλλιτεχνών και διανοουμένων που είχαν σχέση με τον χώρο της αριστεράς και αυτόν το χώρο και τον τρόπο ζωής περιγράφει, και τις σχέσεις μεταξύ τους. Για να καταλάβει κανείς, είναι καλό να ξέρει λίγα στοιχεία της ζωής της Φρίντας, τον τρόπο που αντιμετώπισε όλο αυτό το κομμάτι της πολιτικής στράτευσης ως μέλος του "Ρήγα Φεραίου" στην παρανομία και ότι ήταν από τους πρώτους που συνελήφθησαν από τη δικτατορία. Με αυτήν την ταινία η ίδια καθαρίζει τις σχέσεις της με την κομματική αριστερά».
Η ταινία παίρνει τον τίτλο της από ένα καψουροτράγουδο του Μητροπάνου που ακούει η ηρωίδα μέσα σε ταξί και το ενδιαφέρον είναι ότι, ενώ το ερμηνεύει ένας άντρας και μιλάει για τον καημό του για μια γυναίκα, λειτουργεί ως ανατροπή, καθώς αυτός που συνεχώς φεύγει στην ταινία είναι ο άντρας της ζωής της ηρωίδας. Ο Αγγελάκος σχολιάζει σχετικά: «Βρίσκω ότι έχει μια πολύ τρυφερή ματιά απέναντι στον άντρα αυτής της παρέας. Η ταινία είναι πάνω στη φυγή του φίλου της, καθώς εκείνος θέλει να κάνει μια περιπλάνηση στην επαρχία, στην ενδοχώρα, για να έρθει κι ο ίδιος αντιμέτωπος με τη δική του αλήθεια, με τη δική του ψυχή». Είναι χαρακτηριστικό ότι η Λιάππα, 47 χρόνια πριν, σε πολλά σημεία της ταινίας θίγει θέματα που απασχολούν τις γυναίκες ακόμα και σε ένα προοδευτικό περιβάλλον.
Γυρισμένη ασπρόμαυρη, σε μια Αθήνα πολύ διαφορετική από τη σημερινή, όπου βλέπει κανείς τους δρόμους και τους ανθρώπους εκείνης της πρώτης μεταδικτατορικής περιόδου, η μεσαίου μήκους ταινία μοιάζει εντελώς βιωματική. Αποτυπώνει την καθημερινότητα μιας γενιάς και μιας παρέας που λίγο αργότερα έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πολιτιστική μας πραγματικότητα, μέσα από μεγάλες θεατρικές και τηλεοπτικές επιτυχίες αλλά και τον πρωτοποριακό κινηματογράφο. Έτσι, αναγνωρίζουμε σε πολύ νεαρή ηλικία τη Νένα Μεντή, τον Δημήτρη Πουλικάκο, την Μπέτυ Αρβανίτη, τον Κώστα Μπαλαδήμα, την Ειρήνη Κουμαριανού, τον Σταμάτη Φασουλή, την Υβόννη Μαλτέζου και τον σκηνοθέτη Γιώργο Μιχαηλίδη.
Η Φρίντα Λιάππα μπολιάζει την ταινία με στοιχεία της προσωπικής της μυθολογίας, από τον Τσιτσάνη ως τον Ρέιμοντ Τσάντλερ, σε ένα σενάριο που συνυπογράφει με τον σκηνοθέτη Γιώργο Κόρρα, ενώ βοήθησαν και οι Αλίκη Αλεξανδράκη, Σούλα Αλεξανδροπούλου, Μαίρη Κουτσούρη, Μανούσος Μανουσάκης, Δημήτρης Σταύρακας και ο Διαγόρας Χρονόπουλος.
Η Ταινιοθήκη της Ελλάδος, ο Κυριάκος Αγγελάκος και το Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας (το οποίο έχει προγραμματίσει να αποκαταστήσει όλες τις μικρού μήκους ταινίες της Φρίντας Λιάππα) παρουσιάζουν για πρώτη φορά σε ψηφιακά αποκατεστημένη κόπια 4Κ την ταινία «Μια ζωή σε θυμάμαι να φεύγεις» το Σάββατο 16 Δεκεμβρίου στις 20:00 στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Ιερά Οδός 48, μετρό Κεραμεικός) με ελεύθερη είσοδο, ενώ θα είναι διαθέσιμη και online στις 17, 18 και 19/12 δωρεάν και προσβάσιμη σε όλη την Ευρώπη στο online.tainiothiki.gr.
Μια ζωή σε θυμάμαι να φεύγεις | I remember you leaving all the time | 16.12.2023 @tainiothikigr