— Τελικά, πού ακριβώς καταλήξαμε με τη δίκη Φιλιππίδη;
Ότι καταδικάστηκε σε οκτώ χρόνια κάθειρξη, αλλά αφέθηκε ελεύθερος με αναστολή.
— Πώς γίνεται αυτό;
Να τα πάρουμε με τη σειρά: ο ηθοποιός κρίθηκε ομόφωνα ένοχος για δύο απόπειρες βιασμού σε βάρος δύο γυναικών συναδέλφων του. Επίσης ομόφωνα κρίθηκε αθώος –λόγω αμφιβολιών– για το αδίκημα του βιασμού κατ’ εξακολούθηση εις βάρος μίας τρίτης γυναίκας, επίσης συναδέλφου του.
Το δικαστήριο με ομόφωνη απόφασή του επέβαλε στον Φιλιππίδη έξι έτη κάθειρξης για την πρώτη απόπειρα βιασμού, πέντε έτη για τη δεύτερη και η εισαγγελέας εν συνεχεία πρότεινε ποινή –κατά συγχώνευση– οκτώ ετών, κάτι που έγινε ομόφωνα δεκτό. Ομόφωνη ήταν και η απόφαση να χορηγηθεί αναστολή στον ηθοποιό, μέχρι το Εφετείο, οπότε επιστρέφει στην ελευθερία, αφού του επιβλήθηκαν περιοριστικοί όροι.
— Αφέθηκε ελεύθερος, ωστόσο απορρίφθηκαν τα ελαφρυντικά – σωστά;
Σωστά. Σύμφωνα με την εισαγγελέα της έδρας Στέλλα Στόγια: «Απαιτείται θετική συμπεριφορά του δράστη για μεγάλο διάστημα. Πρέπει να έχει τέτοια συμπεριφορά, ώστε να δημιουργείται στους τρίτους απορία σχετικά πώς αυτός ο άνθρωπος τέλεσε αδίκημα. Δεν αρκεί η μη τέλεση από τον κατηγορούμενο αξιόποινων πράξεων, αλλά απαιτείται η τέλεση θετικών περιστατικών. Αναφέρθηκε όλως αορίστως ότι από το 2014 και έπειτα δεν ακούστηκε τίποτα σε βάρος του κατηγορουμένου. Ο κατηγορούμενος επικαλείται περιστατικά της συνήθους συμπεριφοράς και ότι δεν ακούστηκε κάτι σε βάρος του.
Η ίδια ζήτησε να απορριφθεί και το ελαφρυντικό της μετέπειτα καλής συμπεριφοράς λέγοντας χαρακτηριστικά: «Το γεγονός ότι ο κατηγορούμενος διαθέτει λευκό ποινικό μητρώο δεν αρκεί από μόνο του. Οι πράξεις για τις οποίες καταδικάστηκε ο κατηγορούμενος δεν ήταν παραφωνίες στην υπόλοιπη ζωή του. Ο κατηγορούμενος έχει λευκό ποινικό μητρώο και μας είπε η υπεράσπισή του ότι ήταν ελεήμων. Ισχυρισμός που προβάλλεται αορίστως κατά τη γνώμη μου. Η συμπεριφορά του κατηγορουμένου δεν ήταν παραφωνία ή έκπληξη σε σχέση με την προηγούμενη ζωή του. Είχε προηγηθεί αντικοινωνική συμπεριφορά από μέρους και ενδεικτικά αναφέρω όσα κατέθεσε η Εβελίνα Παπούλια για περιστατικά το 1996».
Από το «Χαμόγελα για τον Πέτρο Φιλιππίδη – Αθώος και ελεύθερος», μέχρι το «Ένοχος για τις απόπειρες, αθώος για τον βιασμό» και άλλα συναφή υπάρχει απόσταση τόσο σε ό,τι αφορά το «σερβίρισμα» της είδησης όσο και την αφομοίωσή της. Οι λέξεις έχουν σημασία, ειδικά σε τόσο κομβικές για το ελληνικό #MeToo υποθέσεις.
— Είναι ικανοποιητική αυτή η εξέλιξη για τις γυναίκες που βρήκαν το θάρρος να τον καταγγείλουν;
Σαφώς και όχι. Και είναι απολύτως λογική η απόγνωση των γυναικών ηθοποιών που κυριολεκτικά υπέμειναν αυτή τη δίκη, όπως λογικός είναι και ο προβληματισμός όλων των θυμάτων βιασμών και παραβιαστικών πράξεων ότι στο μέλλον θα γίνει ακόμα πιο δύσκολη και οδυνηρή η διαδικασία καταγγελίας ειδικά για ένα έγκλημα εξουσίας που επίσης δύσκολα αποδεικνύεται. Πόσω μάλλον όταν οι καταγγελίες αφορούν παρελθοντικές επιθέσεις.
— Δήλωσε κάτι ο ηθοποιός που επιστρέφει στην ελευθερία;
Όχι. Ωστόσο σε δηλώσεις προχώρησε ο δικηγόρος του, Μιχάλης Δημητρακόπουλος, ο οποίος εξέφρασε... ελπίδες για πλήρη δικαίωσή του πελάτη του στο Δευτεροβάθμιο δικαστήριο.
— Τι ακριβώς είπε ο κ. Δημητρακόπουλος;
«Ο κ. Φιλιππίδης κρατήθηκε για 11 μήνες επειδή τον κατήγγειλε μία κυρία ότι διέπραξε σε βάρος της δύο τετελεσμένους βιασμούς. Γι’ αυτήν την κατηγορία που του στέρησε την ελευθερία ομόφωνα το δικαστήριο με σύμφωνη γνώμη της κυρίας εισαγγελέως, αθωώθηκε». Και επίσης: «Καταδικάστηκε σε οκτώ χρόνια κάθειρξη για δύο απόπειρές βιασμού ο κ. Φιλιππίδης, που άνοιξε την πόρτα και στις δύο καταγγέλλουσες και τους είπε "περάστε έξω". Σε σχέση με τα νομολογιακά δεδομένα αυτής της χώρας ποτέ δεν έχει υπάρξει ξανά απόπειρα βιασμού όπου ο βιαστής έχει πει στο θύμα του "περάστε έξω". Πιστεύω ότι στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο θα υπάρξει η πλήρης δικαίωση του κ. Φιλιππίδη και για τις απόπειρες βιασμού».
— Δεν είναι εκ νέου χτύπημα για τα θύματα αυτές οι τοποθετήσεις;
Απολύτως. Γενικώς, η δίκη Φιλιππίδη ήταν μία από τις πιο αργόσυρτες και κακοποιητικές –για τις καταγγέλλουσες– ακροαματικές διαδικασίες που έχουν υπάρξει στα ελληνικά χρονικά. Τα όσα συνέβησαν κατά τη διάρκεια όλων αυτών των μηνών έχουν αποτελέσει σοβαρό προβληματισμό συλλογικοτήτων και φεμινιστικών ομάδων, καθώς σηματοδοτούν ένα μοτίβο εξοντωτικών πρακτικών εναντίον των επιζησασών, αποτρέποντας ταυτόχρονα άλλες επιζήσασες να αρθρώσουν λόγο εναντίον των θυτών τους.
— Γιατί εδώ και χρόνια επικρατεί τέτοιο μπέρδεμα με την ανακοίνωση ποινών και τη «μετάφρασή» τους από ΜΜΕ σε ΜΜΕ;
Για διάφορους λόγους, αναλόγως το Μέσο. Κάποιοι τίτλοι είναι τεθλασμένοι ή... μισοί για λόγους clickbait. Κάποιοι άλλοι για λόγους δημοσίων σχέσεων. Σε κάθε περίπτωση η απόκλιση είναι εντυπωσιακή: από το «Χαμόγελα για τον Πέτρο Φιλιππίδη – Αθώος και ελεύθερος», μέχρι το «Ένοχος για τις απόπειρες, αθώος για τον βιασμό» και άλλα συναφή υπάρχει απόσταση τόσο σε ό,τι αφορά το «σερβίρισμα» της είδησης όσο και την αφομοίωσή της. Οι λέξεις έχουν σημασία, ειδικά σε τόσο κομβικές για το ελληνικό #MeToo υποθέσεις.
— Ο κόσμος τι λέει;
Στα social media η συζήτηση μοιραία επιστρέφει στην υπόθεση Λιγνάδη, ο οποίος επίσης καταδικάστηκε σε κάθειρξη 12 ετών, ωστόσο αφέθηκε επίσης ελεύθερος μέχρι τη δίκη του σε 2ο βαθμό. Γενικώς, σταδιακά, και ειδικά για εγκλήματα σεξουαλικής βίας, επιθέσεων και βιασμών, διαμορφώνεται από την κοινή γνώμη ένα έλλειμμά εμπιστοσύνης στις αποφάσεις της ελληνικής δικαιοσύνης που στο μέλλον θα πρέπει να απασχολήσει σοβαρά τους λειτουργούς της.