ΔΥΟ ΜΕΡΕΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΙΑΔΗΛΩΣΕΙΣ της 28ης Φεβρουαρίου, ο πρωθυπουργός στο χθεσινό υπουργικό συμβούλιο χαμήλωσε ξανά τους τόνους που είχαν και πάλι υψωθεί το προηγούμενο διάστημα από ορισμένα μέλη της κυβέρνησης. Στο Μέγαρο Μαξίμου φαίνεται να μην υπάρχει κάποια σταθερή θέση απέναντι στο κύμα διαμαρτυρίας που έχει σηκωθεί για τα Τέμπη. Από τη μια δηλώνουν ότι κατανοούν την αντίδραση του κόσμου και σέβονται τους γονείς των θυμάτων που πρωταγωνιστούν, από την άλλη παρουσιάζουν όσους διαμαρτύρονται ως συνωμοσιολόγους που θέλουν να αποσταθεροποιήσουν την κυβέρνηση.
Τις προηγούμενες μέρες έγινε μια μεγάλη προσπάθεια να παρουσιαστούν οι διαδηλώσεις για τα Τέμπη ως αντικυβερνητικές, που έχουν στόχο να ρίξουν την κυβέρνηση και να προκαλέσουν χάος, ώστε να αποτραπεί η συμμετοχή των ψηφοφόρων τους και των πιο συντηρητικών στρωμάτων. Το επικοινωνιακό βάρος ανέλαβαν να σηκώσουν κυρίως ο Μάκης Βορίδης και ο Άδωνις Γεωργιάδης, οι οποίοι ενίσχυσαν το κλίμα πόλωσης, αλλά τώρα, στο παρά πέντε, μάλλον επικράτησαν πιο ψύχραιμες φωνές στο Μαξίμου, καθώς οι συγκεκριμένοι υπουργοί αποσύρθηκαν, με τον πρωθυπουργό να τους αδειάζει.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν θα μπορούσαν ποτέ να διοργανώσουν τόσο μαζικές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας και η κυβέρνηση το ξέρει καλά αυτό, παρότι προσπαθεί να πείσει για το αντίθετο.
Στην χθεσινή ομιλία του στο υπουργικό συμβούλιο ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναγνώρισε ότι υπάρχει ένα κοινωνικό αίτημα για αλήθεια και δικαιοσύνη, το οποίο χαρακτήρισε αυτονόητο, καθώς και «ένα αίτημα της σύγκρουσης με λάθη, με καθυστερήσεις, με χρόνιες ανεπάρκειες, με κακοδαιμονίες του κρατικού μηχανισμού, που αναδείχθηκαν, δυστυχώς, με τον πιο τραγικό τρόπο εκείνο το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου του 2023». Αυτήν τη φορά είπε επίσης ότι όσοι διαδηλώσουν θα στείλουν μήνυμα για να λάμψει η αλήθεια και να τιμωρηθούν οι ένοχοι και θα απαιτήσουν από την πολιτεία, «δικαιολογημένα», καλές και ασφαλείς συγκοινωνίες, αναφέροντας ότι θα βρεθούν και ορισμένοι οι οποίοι θα διαδηλώσουν κατά της κυβέρνησης. Αυτή η ψύχραιμη τοποθέτηση, ωστόσο, ήταν εντελώς διαφορετική απ’ όσα έλεγαν τα κυβερνητικά στελέχη το προηγούμενο διάστημα, τα οποία χρησιμοποιούσαν έναν διχαστικό και επιθετικό λόγο, κατηγορώντας ως ακραίους και συνωμοσιολόγους όσους θα διαδήλωναν. Και ο ίδιος στην τελευταία συνέντευξή του στην «Καθημερινή» είχε αποφύγει να πει αυτά που τώρα αναφέρει –ορθώς– ως αυτονόητα.
Στην προσπάθειά τους να κάμψουν τη δυναμική των αντιδράσεων, τα κυβερνητικά στελέχη επιχείρησαν να επαναφέρουν ακόμα και τη διαίρεση της εποχής του δημοψηφίσματος, παρότι αυτή είναι πια ξεπερασμένη και ακόμα και στο κοινό του «Ναι» υπάρχουν πλέον νέες διαιρέσεις, κυρίως επειδή ένα τμήμα του, που δεν ανήκει στην παραδοσιακή βάση της ΝΔ, έχει απογοητευτεί από την κατάσταση που αποκάλυψαν τα Τέμπη, την απουσία οποιασδήποτε εκσυγχρονιστικής προσπάθειας στον σιδηρόδρομο και την αδυναμία της κυβέρνησης να δώσει απαντήσεις στα εύλογα ερωτήματα που υπάρχουν σχετικά με τις διαδικασίες που δεν ακολουθήθηκαν.

Ένα τμήμα των «μεταρρυθμιστών» που περίμεναν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα εκσυγχρόνιζε κάποιες υποδομές και δίκτυα της χώρας, είναι μεταξύ όσων διαμαρτύρονται σήμερα για τα Τέμπη. Ίσως να το διαπίστωσε από τις έρευνες κοινής γνώμης που έχει στη διάθεσή του ο πρωθυπουργός, γι’ αυτό δοκίμασε πάλι τους χαμηλούς τόνους. Είναι, πάντως, προφανές ότι κάθε τόσο δέχεται διαφορετικές εισηγήσεις, ενώ οι συνεργάτες του μάλλον δεν μεταφέρουν με ακρίβεια ό,τι συμβαίνει στην κοινωνία.
Αμήχανη είναι η κατάσταση και στα κόμματα της αντιπολίτευσης, ειδικά στο ΠΑΣΟΚ και στον ΣΥΡΙΖΑ, τα οποία άρχισαν τώρα να αντιλαμβάνονται ότι η κρίση εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα και τη Δικαιοσύνη, που έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις, αφορά και τα ίδια. Η πολιτική εκμετάλλευση που επιχειρούν ορισμένοι στην αντιπολίτευση είναι επίσης απωθητική για μεγάλο μέρος της κοινωνίας. Κι αυτό διότι πολλές από τις παθογένειες που αναδείχθηκαν είναι διακομματικές και σχεδόν κανείς τους δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται τόσο γι’ αυτές όσο για το να πληγεί η κυβέρνηση, κάτι που από μόνο του δεν θα βελτιώσει την κατάσταση.
Το Μάτι, που δικάζεται αυτές τις μέρες στον δεύτερο βαθμό, δεν είναι τόσο μακρινό ώστε να έχει ξεχαστεί πώς το διαχειρίστηκε ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος επιδεικνύει σήμερα μια ευαισθησία που δεν είχε επιδείξει τότε, γι’ αυτό δύσκολα μπορεί να εκληφθεί ως ειλικρινής και να πείσει. Ακόμα και στην υπόθεση των Τεμπών, για τη μη υλοποίηση της σύμβασης 717 για την τηλεδιοίκηση, η ευρωπαϊκή εισαγγελία βρήκε ότι ευθύνονται και οι δύο κυβερνήσεις. Στην υπόθεση της δικογραφίας του ΧρήστουΤριαντόπουλου για την αλλοίωση του χώρου του δυστυχήματος ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν πλήρως ενημερωμένος και επέλεξε, παρά την αρχική του στάση, να μην προχωρήσει ζητώντας προανακριτική για να ελεγχθούν οι ευθύνες του.
Ούτε στο ΠΑΣΟΚ είναι πολύ καλύτερα τα πράγματα, καθώς κι εκεί υπάρχει μια αμηχανία και μια δυσκολία να βρουν το μέτρο στο οποίο θα ισορροπήσουν τη στάση τους. Η υπόθεση της δικογραφίας του Χρήστου Τριαντόπουλου ανέδειξε τις αδυναμίες του ΠΑΣΟΚ, καθώς επέδειξε εξαιρετικά αργά αντανακλαστικά. Ενώ είναι προφανές ότι είχαν σχεδόν ξεχάσει τα Τέμπη και κανένας τους δεν έδωσε σημασία στη δικογραφία όταν ήρθε στη Βουλή τον Αύγουστο, η Χαριλάου Τρικούπη φάνηκε να ξυπνά μόνο μετά τα μαζικά συλλαλητήρια που έγιναν πριν από έναν μήνα και ξάφνιασαν όλο το πολιτικό σύστημα. Έτσι, για μια υπόθεση που έπρεπε να έχει αναδειχθεί από τον περασμένο Αύγουστο και να ζητηθεί προανακριτική, γιατί δεν υπάρχει άλλος τρόπος να ελεγχθεί ένα μέλος της κυβέρνησης, το ΠΑΣΟΚ αντέδρασε πέντε μήνες μετά, αφού προηγήθηκε η ηχηρή απαίτηση της κοινωνίας να ρίξουν φως σε κάθε πτυχή της υπόθεσης των Τεμπών.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν θα μπορούσαν ποτέ να διοργανώσουν τόσο μαζικές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας και η κυβέρνηση το ξέρει καλά αυτό, παρότι προσπαθεί να πείσει για το αντίθετο, επειδή είναι πιο βολικό να βάζει την αντιπολίτευση απέναντί της απ’ ό,τι την κοινωνία, αν και το έκανε κι αυτό. Τα κόμματα ήταν αναμενόμενο, ωστόσο, να προσπαθούν να αξιοποιήσουν την κατάσταση αυτή προς όφελός τους.
Διαφορετικές απόψεις υπάρχουν και μέσα στη ΝΔ. Καραμανλικοι και Σαμαρικοί, για παράδειγμα, διαφοροποιούνται από τη σκληρή γραμμή των Βορίδη και Γεωργιάδη, όπως φρόντισε να κάνει σαφές με ηχηρό τρόπο και ο Αντώνης Σαμαράς.
Η κυβέρνηση δεν κρύβει την ανησυχία της, η οποία κάποιες φορές μοιάζει με πανικό, αλλά, παρ’ όλα αυτά, εξακολουθεί να μην προβαίνει στις ενέργειες εκείνες που θα μπορούσαν να κατευνάσουν την αγανάκτηση που υπάρχει στην κοινωνία, δίνοντας τις απαντήσεις που δεν έδωσε και προχωρώντας άμεσα στις αλλαγές που χρειάζονται. Αντί να κάνει αυτά που η κοινωνία ζητά και ο πρωθυπουργός αναγνώρισε χθες, ασχολείται με το να αναζητά εχθρούς και τρόπους να τους αντιμετωπίσει, πιστεύοντας ότι υπάρχει ακόμα και ένα τμήμα της επιχειρηματικής ελίτ που ενθαρρύνει τις διαδηλώσεις για τα Τέμπη, προκειμένου να την καταστήσει ευάλωτη.
Τα τελευταία 24ωρα, πάντως, στην κυβέρνηση έχει σημάνει συναγερμός. Εχει ζητηθεί από όλους τους βουλευτές και τα κυβερνητικά στελέχη να ενημερώνουν το Μέγαρο Μαξίμου για κάθε τους ραδιοτηλεοπτική εμφάνιση, ενώ ακυρώνονται ακόμα και άδειες ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού της Αττικής από τον φόβο επεισοδίων.
Η διασφάλιση των διαδηλώσεων για τα Τέμπη και τα μέτρα για την προστασία των διαδηλωτών μαζί με την αποφυγή επεισοδίων, ακροτήτων και βίας είναι ένα σημαντικό στοίχημα για την κυβέρνηση. Οι χειρισμοί της και η αντιμετώπιση των αυριανών διαδηλώσεων θα επηρεάσουν την επόμενη μέρα και ανάλογα με το αποτέλεσμα μπορεί να καθορίσουν και το πολιτικό κλίμα.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.