Ο
Στους Αμπελόκηπους, στην είσοδο του κτιρίου όπου βρίσκεται το γραφείο του, βρεθήκαμε μπροστά σε ένα ξεχασμένο τοπόσημο της γειτονιάς, με ένα ειδικό ιστορικό φορτίο.
Μέσα από δύο μεγάλα κάδρα με φωτογραφίες και ένα κείμενο που είναι αναρτημένα στον τοίχο της εισόδου ξετυλίγεται η ιστορία των φυλακών Αβέρωφ, τόπου φυλάκισης πολιτικών κρατουμένων, πηγής έμπνευσης για το «Επιφάνια Αβέρωφ» του Μίκη Θεοδωράκη αλλά και κινηματογραφικού σκηνικού πολλών ελληνικών ταινιών της δεκαετίας του '60.
Οι φυλακές γκρεμίστηκαν το 1971, καθώς «ήθελαν να σβήσουν και τις μνήμες που κουβαλάνε», ενώ θα μπορούσαν «τουλάχιστον να διατηρήσουν την υπέροχη πέτρινη πρόσοψη και να γίνει ένα μουσείο». Η πρωτοβουλία για την ανάδειξη της ιστορίας των φυλακών είναι δική του, ως «ένα δείγμα σεβασμού στην ιστορία της γειτονιάς».
Η απόφαση για να γίνει μετρό στην πλατεία των Εξαρχείων είναι πολιτική. Θέλουν να εξαφανίσουν την ιστορία των Εξαρχείων, γι' αυτό θέλουν να καταστρέψουν την πλατεία. Ένα στοιχειώδες συγκοινωνιακό μυαλό θα πει ότι εκεί δεν υπάρχει δυνατότητα ανταπόκρισης. Πώς γίνεται να θέλεις να φτιάξεις μετρό σε ένα μέρος στο οποίο υπάρχουν στενά απ' όπου δεν χωράνε να περάσουν λεωφορεία τα οποία θα μπορούν να μεταφέρουν τον κόσμο από και προς το μετρό;
Ο Κώστας Παπαδάκης είναι συνήγορος Πολιτικής Αγωγής στη δίκη της Χρυσής Αυγής και «προσωποποιεί», όπως λέει, «συμβολικά, σ' αυτές τις δημοτικές εκλογές, τον αντιφασιστικό αγώνα» που τώρα θα δοθεί και στην κάλπη απέναντι στη συμμετοχή του Ηλία Κασιδιάρη.
Επικεφαλής του συνδυασμού που προέκυψε από τη συγκρότηση τριών αυτοδιοικητικών παρατάξεων, των «Ανταρσία στις γειτονιές της Αθήνας», «Αντικαπιταλιστική Ανατροπή στην Αθήνα» και «Ανυπότακτη Αθήνα», η πρόταση για την υποψηφιότητά του προέκυψε λίγο μετά τη δημοσιοποίηση της πρόθεσης του έγκλειστου νεοναζί να κατέβει στις εκλογές.
— Είσαστε συνήγορος Πολιτικής Αγωγής στη δίκη της Χρυσής Αυγής. Ο Ηλίας Κασιδιάρης είναι υποψήφιος. Πώς το κρίνετε αυτό, ποιος είναι ο αγώνας που πιστεύετε ότι έχετε να δώσετε;
Όσον αφορά τον ίδιο, θεωρώ ότι προσπαθεί να οικοδομήσει την εκδοχή της σοβαρής Χρυσής Αυγής, να νομιμοποιήσει πολιτικά την παρουσία του και να απορροφήσει προς τη φασιστική κατεύθυνση μια υπαρκτή δυσαρέσκεια εναντίον της διαχείρισης του Μπακογιάννη. Από τη σκοπιά της η Νέα Δημοκρατία είναι φανερό ότι τον αφήνει για να βοηθήσει τον Μπακογιάννη να επανεκλεγεί, διότι προσθέτει ένα σοβαρό επιχείρημα στην προσπάθειά του να πείσει τους ψηφοφόρους του να τον ψηφίσουν. Το επιχείρημα είναι «ψηφίστε εμένα για να μη βγει ο φασίστας», δεν έχει άλλο, διότι δεν έχει κάποιο υπαρκτό έργο ως δημοτική αρχή να υπερασπιστεί, δεν μπορεί να πει «ψηφίστε με γιατί έκανα αυτό ή εκείνο». Όσον αφορά τον Κασιδιάρη, η περιπέτεια των τροπολογιών το μόνο που κατάφερε ήταν να τον διαφημίζουν κάθε μέρα από την τηλεόραση και να τον παρουσιάζουν ως αντισυστημικό. Διότι πρόθεση της ακροδεξιάς και των συστημικών δυνάμεων είναι να εκτρέπουν ανθρώπους με αντισυστημικές διαθέσεις προς την ακροδεξιά, σε έναν στρεβλό δρόμο. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργούν αντιπαλότητες και ανταγωνισμούς με τους ανθρώπους που έχουν πραγματικές αντισυστημικές διαθέσεις και πρακτικές. Παράλληλα, δίνονται και μηνύματα ενθάρρυνσης.
— Ποια είναι τα μηνύματα ενθάρρυνσης;
Τα σύνορα είναι κλειστά για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες που τους καίμε και τους πνίγουμε, αλλά είναι ανοιχτά για τους Κροάτες, να έρχονται εδώ και να δολοφονούν: αυτά είναι μηνύματα ενθάρρυνσης. Δεν είναι τυχαίο ότι η συγκεκριμένη υποψηφιότητα ανακοινώθηκε την ημέρα της κηδείας του Μιχάλη Κατσούρη. Δηλαδή μια μέρα κατά την οποία όλη η χώρα βρίσκεται σε μια συστολή για ένα ναζιστικό έγκλημα του οποίου το θύμα οδηγείται στην τελευταία του κατοικία ο ναζιστής εμφανίζεται και ανακοινώνει την πολιτική του πρόθεση να νομιμοποιήσει την παρουσία του στον δήμο.
— Λόγω της υποψηφιότητας Κασιδιάρη η συμμετοχή σας σ' αυτές τις εκλογές έχει και μια συμβολική σημασία;
Το αντιφασιστικό κίνημα έχει αναλάβει μια κορυφαία πρωτοβουλία, να εκφράσει την παρουσία του στις δημοτικές εκλογές. Η πρόταση της υποψηφιότητάς μου και η αποδοχή της προσωποποιεί συμβολικά την επιλογή του αντιφασιστικού αγώνα ως κριτηρίου για την παρέμβαση στις δημοτικές εκλογές. Η πρόταση, η οποία έγινε αποδεκτή, συνέβη λίγο μετά την ανακοίνωση της υποψηφιότητας Κασιδιάρη. Θα δώσουμε τη μάχη για να τον νικήσουμε και στην κάλπη. Θα δώσουμε διέξοδο στον αντιφασιστικό κόσμο. Έχουμε ένα αντιφασιστικό κίνημα πολύ ισχυρό που έβαλε μέσα τη Χρυσή Αυγή, όχι μόνο τα εκτελεστικά όργανα και την ηγεσία της, και υποχρέωσε και τον Μπακογιάννη και το δημοτικό συμβούλιο να μη δίνει χώρο στους φασίστες, στον Κασιδιάρη και στη δημοτική του παράταξη. Αυτό αποτελεί κατάκτηση του αντιφασιστικού κινήματος.
— Η φασιστική απειλή είναι μείζων θέμα, κυριαρχούν όμως κι άλλα, με τα οποία είναι αντιμέτωπη η πόλη. Πώς τα ιεραρχείτε;
Το κύριο πρόβλημα της Αθήνας, όπως έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια, είναι η οικοδόμηση και η χρήση των υποδομών για τις ανάγκες του τουριστικού και κατασκευαστικού κεφαλαίου. Είναι η εξαφάνιση της προσφοράς στέγης για κύρια κατοικία και η προώθηση της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Η Αθήνα σήμερα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πολεοδομική αλλοτρίωση και τη διαμόρφωση των δημόσιων χώρων της ως ντεκόρ και σημείων εξυπηρέτησης των τουριστικών επιχειρήσεων, π.χ. ο Μεγάλος Περίπατος, το σιντριβάνι της Ομόνοιας και άλλες διαμορφώσεις. Αυτό έχει δημιουργήσει μια πρωτόγνωρη στεγαστική κρίση και το γνωρίζει αυτό κάθε οικογένεια. Γιατί κάθε οικογένεια έχει έναν νέο, έναν φίλο ή ένα ζευγάρι που ψάχνει για σπίτι και δεν βρίσκει, ή βρίσκει πανάκριβα. Δεν μπορείς να νοικιάζεις 500 ευρώ μια γκαρσονιέρα ή ένα δυάρι 600 ευρώ, όταν ο μισθός σου είναι 800 και 900 ευρώ.
— Ποια λύση προτείνετε;
Το πρόβλημα μπορεί να λυθεί προς δύο κατευθύνσεις. Η μία είναι να συνεχιστεί να λύνεται σύμφωνα με τα συμφέροντα των δυνάμεων της αγοράς. Η άλλη είναι να λυθεί σύμφωνα με τα συμφέροντα των κατοίκων και των εργαζομένων της Αθήνας. Η «Ανατρεπτική Συμμαχία για την Αθήνα» υπηρετεί τη δεύτερη κατεύθυνση.
— Αυτή η δεύτερη κατεύθυνση τι προβλέπει;
Το στεγαστικό για εμάς λύνεται σε πέντε κατευθύνσεις. Πρώτον, με απαγόρευση της βραχυχρόνιας μίσθωσης σε κενές κατοικίες· δεύτερον, με θέσπιση ανώτατου ορίου επιτρεπόμενου μισθώματος στις μισθώσεις κύριας κατοικίας· τρίτον, με καταγραφή, αξιοποίηση και διάθεση του κτιριακού αποθέματος, ειδικά των κενών κτιρίων, σε δικαιούχους, με κοινωνικά κριτήρια· τέταρτον, με απαγόρευση εξώσεων, πλειστηριασμών από funds και τράπεζες για λαϊκές κατοικίες· και πέμπτον, με γκρέμισμα και κατεδάφιση όλων των ετοιμόρροπων και επικίνδυνων κτιρίων. Υπάρχουν πάρα πολλά τέτοια κτίρια και η μετατροπή τους σε χώρους πρασίνου είναι η καλύτερη λύση για να αναπνεύσει η πόλη. Το κέντρο της Αθήνας πρέπει να κατοικηθεί ξανά. Θέλουμε μια πόλη που να πάψει να έχει γκέτο, χώρους ερήμωσης και εγκατάλειψης, οι οποίοι είναι παράλληλα και εστίες παραβατικότητας και εγκλημάτων.
— Πώς θα μπορούσε να πείσει κανείς την αγορά και την ιδιοκτησία που υπάρχει από την απέναντι πλευρά να κάνει κάτι τέτοιο;
Υπάρχουν νομικές διαδικασίες που μπορούν ακόμα και να εξαναγκάσουν τον ιδιοκτήτη να τα παραχωρήσει. Μιλάμε για απαλλοτριώσεις, ακόμη και για δέσμευση χωρίς αποζημίωση, ιδίως στις περιπτώσεις που οι ιδιοκτήτες διατηρούν ακίνητα αισθητικώς και περιβαλλοντικώς ανεπίτρεπτα, τα οποία επιβαρύνουν το περιβάλλον για πάρα πολλά χρόνια. Από κει και πέρα, υπάρχουν ακίνητα, πολλά από τα οποία είναι κενά και ανήκουν στο Δημόσιο, στην Εκκλησία, σε κοινωφελή ιδρύματα, σε τράπεζες. Πρώτα απ' όλα, είναι καθήκον του δήμου να τα καταγράψει αυτά, γειτονιά με γειτονιά, τετράγωνο με τετράγωνο. Στη συνέχεια, θα μπορούσε να εξεταστεί με ποιον τρόπο αυτά που είναι δυνατό να αξιοποιηθούν μπορούν να διατεθούν ανάλογα με την οικονομική κατάσταση του καθενός και με κοινωνικά κριτήρια. Κάποια μπορούν να διατεθούν και να γίνουν ακόμη και χώροι στέγασης κοινωνικών υπηρεσιών. Να μην ξεχνάμε ότι στην Αθήνα έχουμε δεκατρία σχολεία προσχολικής αγωγής που στεγάζονται σε κοντέινερ και κάποια από αυτά δυστυχώς έχουν εγκατασταθεί σε κοινόχρηστους χώρους, καταστρέφοντας πρασίνου, π.χ. στην οδό Ιακωβάτων, όπου οι κάτοικοι έτρωγαν ξύλο κάθε μέρα από τα ΜΑΤ για να υπερασπιστούν το πράσινο και τελικά καταστράφηκε μια πλατεία. Αφαιρέθηκε από την κοινή χρήση και έγινε σχολικό συγκρότημα με κοντέινερ, τα οποία φτιασιδώθηκαν λίγο και ομόρφυναν, αλλά περπατάς σε αυτά και το δάπεδό τους τρέμει, ενώ, όταν βρέχει, πλημμυρίζουν.
Πιστεύουμε ότι η Ανατρεπτική Συμμαχία για την Αθήνα έχει όλες τις προϋποθέσεις όχι απλώς να καταγραφεί και να εκπροσωπηθεί στο δημοτικό συμβούλιο αλλά και να αποκτήσει ένα υψηλό ποσοστό και να αποτελέσει την έκπληξη αυτών των δημοτικών εκλογών. Θα είναι ένα αποφασιστικό βήμα αντίστασης στην καταστροφή της πόλης από τη διοίκηση Μπακογιάννη, τη φασιστική απειλή και τις αδρανείς αντιπολιτεύσεις.
— Έχετε υποστηρίξει ότι οι αναπλάσεις και τα έργα στην Αθήνα γίνονται κατά παραγγελία της αγοράς.
Υπάρχει μια σειρά έργων τα οποία διαμορφώνονται κατά παραγγελία, ανάλογα με τις ανάγκες της αγοράς αλλά και των πολιτικών αποφάσεων. Παράδειγμα αποτελεί η πλατεία Εξαρχείων και τα έργα για το μετρό. Η απόφαση για να γίνει μετρό στην πλατεία των Εξαρχείων είναι πολιτική. Θέλουν να εξαφανίσουν την ιστορία των Εξαρχείων, γι' αυτό θέλουν να καταστρέψουν την πλατεία. Ένα στοιχειώδες συγκοινωνιακό μυαλό θα πει ότι εκεί δεν υπάρχει δυνατότητα ανταπόκρισης. Πώς γίνεται να θέλεις να φτιάξεις μετρό σε ένα μέρος στο οποίο υπάρχουν στενά απ' όπου δεν χωράνε να περάσουν λεωφορεία τα οποία θα μπορούν να μεταφέρουν τον κόσμο από και προς το μετρό;
Στου Στρέφη, που τα μισά δέντρα είναι ξεραμένα και τα άλλα μισά κοντεύουν να ξεραθούν γιατί είναι απότιστα και ασυντήρητα, η αστυνομία φυλάει μια εταιρεία, γιατί τσιμεντώνει για να φτιάξει μπελβεντέρε, θέα στην Ακρόπολη και στη θάλασσα. Στο Πάρκο Δρακόπουλου, που είναι 40 χρόνια κοινόχρηστος χώρος πρασίνου, ο δήμος εμφανίζεται να αποδέχεται την παραχώρηση χρήσης από τον Ερυθρό Σταυρό, αναγνωρίζοντάς τον ως ιδιοκτήτη και ουσιαστικά απεμπολώντας και υπονομεύοντας το δικαίωμα του ελεύθερου χώρου. Στου Φιλοπάππου ετοιμάζουν ανώνυμη εταιρεία για να καταστρέψει τον έργο του Πικιώνη, επίσης γίνεται προσπάθεια να περιφράξουν τον λόφο για να μην είναι προσβάσιμος όλες τις ώρες. Αυτά ο Μπακογιάννης τα ξέρει, γι' αυτό αντιτάσσει τα λεγόμενα «πάρκα τσέπης», τα οποία δεν είναι καν για συζήτηση.
Είχε υποσχεθεί ότι θα φυτέψει 17.000 δέντρα το 2019, τώρα έρχεται και μας λέει ότι φύτεψε 7.500, και τελικά τα 4.500 από αυτά αντικαθιστούν τις ξεραμένες μουριές. Η ουσία είναι ότι η Αθήνα έχει τη μικρότερη αναλογία τετραγωνικών μέτρων πρασίνου ανά κάτοικο. Τέλος, έχουμε την περιοχή του Ελαιώνα, του Βοτανικού, της Ακαδημίας Πλάτωνος, της «πίσω αυλής» της Αθήνας, της πρώην βιομηχανικής περιοχής, που είναι επίσης εγκαταλελειμμένη. Γιατί; Επειδή περιμένουν την αγορά να διαμορφώσει τις παραγγελίες της. Θα μπορούσαν να γκρεμίσουν τα παλιά κτίρια και εκεί να οικοδομηθεί και να αναπλασθεί πολεοδομικά μια περιοχή, με ήπιους όρους δόμησης, με εργατικές κατοικίες με πράσινο και κοινόχρηστους χώρους, να γίνει ένας παράδεισος. Αντίθετα, είναι μια κόλαση και αισθητικά, λόγω των κτιρίων-ερειπίων, και λειτουργικά, γιατί κάθε φορά που πέφτει μια δυνατή βροχή πλημμυρίζει.
— Χαρακτηρίσατε περίεργο αυτοσχεδιασμό το έργο της Πανεπιστημίου. Γιατί;
Γιατί το έργο της Πανεπιστημίου, και δωρεάν να γινόταν, δεν ωφελεί σε τίποτα τους κατοίκους και τους εργαζομένους της Αθήνας. Κατά τη γνώμη μου, εν προκειμένω δεν έχουν αναδειχθεί όσο θα έπρεπε η ιστορία και η κοροϊδία, που προσωπικά με ενοχλούν αφάνταστα. Η κοροϊδία δεν είναι μόνο του Κώστα Μπακογιάννη, είναι και του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ που το υπερψήφισαν, είναι και της κυβέρνησης με την υπουργική απόφαση που έβγαλε, είναι και της περιφέρειας με την απεμπόληση της αρμοδιότητάς της. Η Πανεπιστημίου ξεκίνησε εν μέσω της πανδημίας ως ένα έργο που θα βοηθούσε στην αντιμετώπιση του κορωνοϊού, επειδή θα άνοιγε περισσότερο χώρο για να περπατάει ο κόσμος, έχοντας τη δυνατότητα της τήρησης των αποστάσεων. Πού; Στην Πανεπιστημίου, που έχει τα μεγαλύτερα πεζοδρόμια σε όλη την Αθήνα. Πέρασε, λοιπόν, με συνοπτικές διαδικασίες, χωρίς διαβουλεύσεις και χωρίς διαγωνισμούς. Είναι προφανές ότι τα έργα που γίνονταν είχαν μακροπρόθεσμο στόχο και όχι τριών μηνών.
Έτσι παρέκαμψε την αρμοδιότητα της Περιφέρειας Αττικής, γιατί η περιφέρεια είναι αρμόδια για τη συντήρηση των μεγάλων μητροπολιτικών δρόμων και χρησιμοποιώντας μια υπουργική απόφαση τρίμηνης διάρκειας για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού και τη διεύρυνση του περιπάτου στην οδό Πανεπιστημίου εκπόνησε ένα έργο που στοίχισε στον ελληνικό λαό 3,75 εκατ., χωρίς να υπολογίζουμε το κόστος αποκατάστασης. Δημιούργησε αναστάτωση στην οδό Πανεπιστημίου και τελικά δεν προσέφερε τίποτα. Ταλαιπωρήθηκε η πόλη για 3,5 χρόνια για ένα έργο εξυπηρέτησης τουριστικών διαδρομών για τα ξενοδοχεία του κέντρου και τα Airbnb. Από την άλλη πλευρά, η απερχόμενη δημοτική αρχή, αντί να χαρακτηρίσει ως κατεπείγουσα την κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων σε περιοχές ευάλωτες που πλημμυρίζουν σε κάθε νεροποντή, όπως η Ριζούπολη, τα Πετράλωνα, ο Κηφισός, δεν έχει κάνει το παραμικρό μέχρι σήμερα, παρά μόνο μια μελέτη. Αντίθετα, εξάντλησε και καταστρατήγησε κάθε νομοθετική δυνατότητα χρήσης του κατεπείγοντος για τον Μεγάλο Περίπατο.
— Πάντως, εξ ορισμού έχει μια ευκολία πάντα η αντιπολίτευση να ασκεί κριτική, με πληθώρα δεσμεύσεων και υποσχέσεων.
Η πληθώρα της αντιπολίτευσης οφείλεται στο έλλειμμα της σημερινής δημοτικής αρχής. Δηλαδή, τι έκανε ο Μπακογιάννης; Τον Μεγάλο Περίπατο, που ομολόγησε και ο ίδιος ότι είναι φιάσκο, τα δέντρα που δεν φύτεψε, την Ακαδημία Πλάτωνος όπου πάει να φτιάξει μουσείο της πόλης των Αθηνών; Και δεν λέει κανείς να μην το φτιάξει αλλά να το φτιάξει εκεί όπου είναι τα εγκαταλελειμμένα βιομηχανικά κτίρια, όχι να δεσμεύσει 30 στρέμματα πράσινου και αλλοιώσει έναν χώρο πολιτισμού. Γιατί είναι και τα δύο η Ακαδημία Πλάτωνος, αυτός ο υπέροχος χώρος.Οι επιλογές του κρίνονται.
— Τίποτα δεν έκανε σωστό ο Κώστας Μπακογιάννης δηλαδή;
Ε, δεν έκανε. Τι να κάνουμε. Την προεκλογική περίοδο σπεύδει να κάνει εγκαίνια προεκλογικών έργων. Κτηνιατρεία ανοίγει, συμβάσεις υπογράφει, θυμήθηκε το κολυμβητήριο. Τι να πούμε για όλα αυτά; Μπορούμε να πούμε όμως ότι πέταξε τους πρόσφυγες από τον Ελαιώνα την ώρα που έχουν καταργηθεί όλα τα στεγαστικά προγράμματα και μ' αυτόν τον τρόπο δίνει μηνύματα ενθάρρυνσης στον Κασιδιάρη και στους φασίστες;
— Πιστεύετε ότι σ' αυτές τις εκλογές η «Ανατρεπτική Συμμαχία για την Αθήνα» θα καταφέρει να εκπροσωπηθεί στο δημοτικό συμβούλιο;
Πιστεύουμε ότι η «Ανατρεπτική Συμμαχία για την Αθήνα» έχει όλες τις προϋποθέσεις όχι απλώς να καταγραφεί και να εκπροσωπηθεί στο δημοτικό συμβούλιο αλλά και να πάρει ένα υψηλό ποσοστό και να αποτελέσει την έκπληξη αυτών των δημοτικών εκλογών. Θα είναι ένα αποφασιστικό βήμα αντίστασης στην καταστροφή της πόλης από τη διοίκηση Μπακογιάννη, τη φασιστική απειλή και τις αδρανείς αντιπολιτεύσεις.
