Ανατρέχοντας κανείς στην ελληνική μυθολογία, βρίσκει τις ρίζες του ονόματος του νησιού. Όταν οι Αργοναύτες επέστρεφαν από την Κολχίδα, συνάντησαν μια σφοδρή κακοκαιρία. Ο Ιάσων ικέτευσε τον θεό Απόλλωνα να τους σώσει. Και τότε ο θεός έριξε ένα βέλος μπροστά τους και φώτισε το σύμπαν. Οι Αργοναύτες είδαν να αναφαίνεται στο πέλαγος ένα μικρό νησί, στο οποίο κατόρθωσαν να φτάσουν και να σωθούν. Εκεί έφτιαξαν βωμό για να τιμήσουν τον Απόλλωνα Αιγλήτη για τη σωτήρια αίγλη (λάμψη) που έριξε μέσα στην καταιγίδα. Το νησί ονομάστηκε Ανάφη, γιατί αναφάνηκε μέσα από τη θάλασσα κι έκτοτε ο θεός λατρευόταν και ως Αναφαίος ή Αιγλήτης.
Η Ανάφη επιμένει να παραμένει όμορφη, μικρή και παρθένα, κόντρα στη ραγδαία ανάπτυξη που παρατηρούμε αλλού. Ας ελπίσουμε πως θα παραμείνει έτσι.
Η Ανάφη είναι ένα ιδιαίτερο νησί, με φανατικούς επισκέπτες που επιστρέφουν κάθε καλοκαίρι. Είναι εντυπωσιακό, δε, το γεγονός ότι αρκετοί «παλιοί» επισκέπτες γνωρίζονται πολύ καλά μεταξύ τους – σαν οικογένειες που συναντιούνται τα καλοκαίρια. Η αλματώδης ανάπτυξη που βιώνει το νησί τα τελευταία πέντε χρόνια περίπου έχει αλλάξει αρκετά τη φυσιογνωμία του νησιού, ειδικά κατά τη διάρκεια του Αυγούστου. Γι' αυτό και πολλοί από τους παλιούς «θαμώνες» προτιμούν να την επισκέπτονται τον Ιούνιο για να απολαμβάνουν τις ερημικές, πανέμορφες παραλίες της αλλά και το γενικότερο ήρεμο κλίμα του νησιού, ένα στοιχείο για το οποίο είναι άλλωστε γνωστό.
Φτάνοντας στο μικρό λιμάνι της Ανάφης τίποτα δεν είναι ορατό, εκτός από την άγρια ομορφιά του άγονου τοπίου. Aνηφορίζοντας μια διαδρομή τριών χιλιομέτρων, βρισκόμαστε πλέον αντιμέτωποι με τη Χώρα της Ανάφης, έναν όμορφο οικισμό με μια μικρή κεντρική πλατεία και καθαρούς πεζόδρομους που σε κατευθύνουν προς τα σπίτια. Η Χώρα έχει χτιστεί πάνω στα ερείπια ενός βενετσιάνικου κάστρου του 13ου αιώνα που ίδρυσε ο οίκος των Κρίσπι και ήταν παρατηρητήριο προς το Κρητικό Πέλαγος και τη Σαντορίνη.
Απ' όπου κι αν κοιτάξεις, οι όψεις του Αιγαίου είναι εκθαμβωτικές. Λίγα δέντρα, όπως σε όλα τα κυκλαδίτικα νησιά, με το λευκό να ανταγωνίζεται το μπλε της θάλασσας και το χρυσοκόκκινο των βράχων και των ξερών χόρτων. Ένας μοναχικός φοίνικας είναι η μόνη πρόσθεση στο γυμνό τοπίο.
Ξεκινάμε από τη Χώρα για να διανύσουμε τη μεγάλη διαδρομή προς το μοναστήρι, το οποίο βρίσκεται πάνω στο βουνό. Η απόσταση που πρέπει να διανύσεις είναι εννιά χιλιόμετρα και ανηφορική. Είναι χτισμένο πάνω σε αρχαίο ναό, με εμφανή τα αρχαία τείχη και κάποιες αρχαίες κολόνες. Από το μοναστήρι αρχίζει το μονοπάτι που οδηγεί στην Παναγία την Καλαμιώτισσα, το σημαντικότερο θρησκευτικό μνημείο της Ανάφης.
Η διαδρομή κρατάει μία ώρα κι ένα τέταρτο περίπου και η απίστευτη θέα της Παναγίας που είναι χτισμένη στην κορυφή σχεδόν του βράχου Κάλαμος αποζημιώνει για το κουραστικό περπάτημα.
Ο ναός χτίστηκε το 1600 περίπου και στην τοποθεσία αυτή στην αρχαιότητα βρισκόταν επίσης αρχαίος ναός, χτισμένος και αφιερωμένος στον θεό Απόλλωνα. Η κατάβαση είναι αρκετά πιο ξεκούραστη, αλλά αποφύγετε τις μεσημεριανές ώρες και εφοδιαστείτε οπωσδήποτε με αρκετό νερό.
Στην επιστροφή, η επίσκεψη στις πεντακάθαρες, κρυστάλλινες παραλίες του νησιού επιβάλλεται: στην παραλία του Μεγάλου Ποταμού, του Αγίου Ανάργυρου και, φυσικά, στου Ρούκουνα (μεγάλου και μικρού), με τους φανατικούς επισκέπτες που κατασκηνώνουν ελεύθερα εκεί, χρόνια τώρα, και εξυπηρετούνται από την ταβέρνα του Ρούκουνα και της οικογένειας Αλεξοπούλου.
Κάποιες κινήσεις και φήμες για οργανωμένο κατασκηνωτικό χώρο και ξαπλώστρες στον Ρούκουνα ελπίζουμε να παραμείνουν απλώς φήμες. Ας ευχηθούμε οι υπεύθυνοι να σεβαστούν την αισθητική και την ιστορία του και να μην το μετατρέψουν σε άλλο ένα απρόσωπο νησί, σαν όλα τα άλλα.
Το Κλεισίδι θεωρείται από πολλούς η πιο όμορφη παραλία του νησιού και η πιο «εύκολη» από πλευράς πρόσβασης. Βρίσκεται ανάμεσα στη Χώρα και το λιμάνι. Από κει μπορείτε να ακολουθήσετε το μονοπάτι που οδηγεί στην παραλία Φλαμουρού.
Η ταβέρνα της Μαργαρίτας, ένα από τα πιο παλιά και πιο γνωστά σημεία του νησιού, βρίσκεται στο Κλεισίδι. Ένα υπέροχο μέρος για άραγμα, φαγητό και ποτό με θέα την όμορφη παραλία και τα γαλάζια νερά.
Το απόγευμα κατευθυνθείτε από τη Χώρα του νησιού προς την περιοχή της Βαγιάς για να δείτε το ηλιοβασίλεμα, εφάμιλλο με αυτό της Σαντορίνης.
Το βράδυ στη Χώρα όλοι γίνονται μια μεγάλη παρέα. Τώρα είναι ήσυχα και μαζεμένα, αλλά τον Αύγουστο το νησί ζωντανεύει.
Η Ανάφη επιμένει να παραμένει όμορφη, μικρή και παρθένα, κόντρα στη ραγδαία ανάπτυξη που παρατηρούμε αλλού. Ας ελπίσουμε πως θα παραμείνει έτσι.