Δεν υπάρχουν πολλοί Έλληνες ηθοποιοί, που να διέγραψαν μεγάλη καριέρα στο εξωτερικό και που να παραμένουν, μετά από τόσα χρόνια, σχεδόν άγνωστοι στη χώρα μας.
Ο Γιώργος Βογιατζής (Yorgo Voyagis) για παράδειγμα, γεννημένος στην Αθήνα το 1945, είναι ένας ηθοποιός με ιδιαίτερη πορεία στο διεθνές στερέωμα, μα ταυτόχρονα και πολύ γνωστός στην Ελλάδα, αφού έχει εμφανισθεί ακόμη και σε εγχώρια σίριαλ. Ο Vassili Karis, όμως, αν και διέγραψε μεγάλη πορεία στη γειτονική Ιταλία, παραμένει μέχρι σήμερα στη σκιά, στον τόπο που γεννήθηκε. Αξίζει λοιπόν να επικεντρωθούμε στην περίπτωσή του...
Ο Βασίλης Καραμεσίνης, όπως είναι το πραγματικό όνομα τού Vassili Karis, γεννιέται στην Πάτρα το 1938 (σήμερα δηλαδή είναι στα 82 προς 83 του) και νεαρός ακόμη, τη δεκαετία του '50 προφανώς, βρίσκεται στην Ρώμη, για κινηματογραφικές σπουδές. Δεν ήταν ο μόνος. Υπήρχαν διάφοροι Έλληνες που σπούδαζαν τότε κινηματογράφο στην Ιταλία, όπως ο Πάνος Κουτρουμπούσης, ο Τάσος Δενέγρης κ.ά., αλλά ο Καραμεσίνης «έμεινε» στο σινεμά, χαράζοντας από νεαρός τη δική του διαδρομή.
Ταλαντούχος ων, ο Καραμεσίνης προσεγγίζεται αμέσως από παραγωγούς τής Τσινετσιτά, με αποτέλεσμα το 1961 να κάνει το ντεμπούτο του στο σινεμά, σε μια peplum ταινία (ψευδοϊστορική δηλαδή), που τότε ήταν της μόδας, την Il Conquistatore di Corinto (σκηνοθεσία Mario Costa).
Ο Βασίλης Καραμεσίνης, λόγω φάτσας, λόγω συγκεκριμένης υποκριτικής ικανότητας αρχίζει σιγά-σιγά να τυποποιείται, όπως λέμε, να εμφανίζεται σταδιακά σε όλο και πιο πολλά γουέστερν, όλων των ειδών, από «σοβαρά» έως και με κωμικά στοιχεία, υποδυόμενος ποικίλους ρόλους. Και στην πορεία πρωταγωνιστικούς, φυσικά.
Θα ακολουθήσουν κι άλλες τέτοιες ταινίες, στις οποίες ο Καραμεσίνης θα εμφανίζεται πότε ως Vassili Karamesinis και πότε ως Marco Vassilli, ενώ από το 1966 και μετά η πορεία του φαίνεται να παίρνει άλλη, ανοδική τροχιά, καθώς εμφανίζεται και στο θέατρο, υποδυόμενος τον Stanley Kowalski στο Λεωφορείον ο Πόθος, του Tennessee Williams.
Εκείνη την χρονιά, το 1966, έχει κι έναν από τους καλύτερους έως τότε, ρόλους του στο σινεμά, καθώς τον βλέπουμε (ως Vassili Karamesinis) δίπλα στην περίφημη Barbara Steele, στο θρίλερ Un Αngelo per Satana (σκηνοθεσία Camillo Mastrocinque).
Είναι η εποχή των μεγάλων γουέστερν στην Τσινετσιτά, με την βιομηχανία του ιταλικού σινεμά να ανθεί γενικότερα. Δεκάδες σκηνοθέτες γυρίζουν όλων των ειδών τις ταινίες, ενώ δίπλα στις μεγάλες παραγωγές (του Σέρτζιο Λεόνε και των υπολοίπων) υπάρχουν και οι μικρότερες, που προορίζονταν και αυτές για εξαγωγή (ακόμη και σε απομακρυσμένες χώρες).
Ο Βασίλης Καραμεσίνης, λόγω φάτσας, λόγω συγκεκριμένης υποκριτικής ικανότητας αρχίζει σιγά-σιγά να τυποποιείται, όπως λέμε, να εμφανίζεται σταδιακά σε όλο και πιο πολλά γουέστερν, όλων των ειδών, από «σοβαρά» έως και με κωμικά στοιχεία, υποδυόμενος ποικίλους ρόλους. Και στην πορεία πρωταγωνιστικούς, φυσικά.
Η πρώτη απ' αυτές τις ταινίες ήταν το Wanted Sabata (1970) του Roberto Mauri, με τον Brad Harris στον ρόλο του Σαμπάτα. (Ένας κυνηγός επικηρυγμένων, ο Jim Sparrow, που τον υποδύεται ο Καραμεσίνης, σκοτώνει τον αδελφό τού Σαμπάτα και κατηγορεί τον ίδιον τον Σαμπάτα για το φόνο. Ο Σαμπάτα καταδικάζεται σε απαγχονισμό, αλλά καταφέρνει να δραπετεύσει...). Η ταινία είχε κάνει επιτυχία, ενώ είχε παιχθεί και στην Ελλάδα το 1971, ως Καταζητείται ο Σαμπάτα, με τον Καραμεσίνη να πρωταγωνιστεί ως Vassili Karis – δηλαδή με το ονοματεπώνυμο, που θα έγραφε, έκτοτε, ιστορία στην Ιταλία.
Με τον ίδιον ήρωα και η ταινία È tornato Sabata... Hai Chiuso Un'altra Volta! (1971) σε σκηνοθεσία Frank Kramer (Gianfranco Parolini) και με τον σπουδαίο Lee Van Cleef στο ρόλο του Σαμπάτα αυτή τη φορά. Εδώ, ο Έλληνας είχε την ευκαιρία να σταθεί δίπλα σ' έναν μύθο τού γουέστερν και αυτό σήμαινε πολλά. Η ταινία εννοείται πως είχε παιχθεί και στην Ελλάδα, ως Η Επιστροφή του Σαμπάτα.
Ένα άλλο γουέστερν από την ίδια εποχή ήταν και το Lo Chiamavano King (1971) του Don Reynolds (Giancarlo Romitelli), με τον Klaus Kinski και τις μουσικάρες τού Luis Enrique Bacalov. Ο Vassili Karis είχε μικρό ρόλο σ' αυτό, αλλά η ταινία ήταν αρκετά καλή και αγαπήθηκε και στη χώρα μας, αφού προβλήθηκε ως... Και την 3η Μέρα Ήρθε το Κοράκι. Φυσικά, κανείς ακόμη τότε δεν είχε ασχοληθεί, εδώ, με τον Βασίλη τον Έλληνα...
Ο Vassili Karis έχει βρει ισχυρό βηματισμό, το b-movie western στην Ιταλία ήταν σε πολύ καλή φάση, λίγο πριν το τέλος του, και κάπως έτσι ο συμπατριώτης μας φτιάχνει μια καουμπόικη περσόνα, τον Spirito Santo, η οποία θα τραβήξει για τρεις ταινίες – και οι τρεις με δυνατές μουσικές του Carlo Savina και σκηνοθεσίες του Roberto Mauri. Οι τίτλοι τους: α. ...e lo Chiamarono Spirito Santo (1971), β. Spirito Santo e le 5 Μagnifiche Canaglie (1972) και γ. Bada alla Tua Pelle Spirito Santo! (1972).
Και στις τρεις ταινίες ο Spirito Santo είναι ένας καθαρός ήρωας, που βοηθά αποφασιστικά την κοινότητα, να υπερνικήσει ουκ ολίγες δυσκολίες, που προέρχονται από απατεώνες, κακοποιούς και εγκληματίες. Το πρώτο τουλάχιστον απ' αυτά τα φιλμ είχε προβληθεί και στην Ελλάδα ως Ο Κεραυνός της Παρανομίας.
Cristiana Monaca Indemoniata (1972) του Sergio Bergonzelli, με τον Vassili Karis σε πρωταγωνιστικό ρόλο
Πριν συνεχίσουμε όμως με τα γουέστερν υπάρχει άλλη μία ταινία αυτής της περιόδου, που είχε, μάλιστα, γυρίσματα και στην πατρίδα μας. Λέμε για το Cristiana Monaca Indemoniata (1972) του Sergio Bergonzelli, με τον Vassili Karis σε πρωταγωνιστικό ρόλο. (Μία πτήση από την Αθήνα στη Ρώμη πέφτει σε καταιγίδα. Το αεροπλάνο κινδυνεύει να συντριβεί. Η... ερωτομανής πρωταγωνίστρια παρακαλεί τον Θεό να την γλιτώσει και πως αν συμβεί τελικά αυτό θα γίνει καλόγρια, για το υπόλοιπο της ζωής της. Όμως και στο μοναστήρι δεν θα αγιάσει... Την επισκέπτεται παλιός της δεσμός, ένας τύπος που τον κυνηγά η αστυνομία, και το πράγμα περιπλέκεται...).
Προσέξτε τώρα τη συνέχεια...
Πάνε πολλά χρόνια από τότε που είχα διαβάσει μια κουβέντα τού τραγουδοποιού Θανάση Γκαϊφύλλια στο περιοδικό Δίφωνο (τεύχος 23, Αύγουστος 1997, συνέντευξη στον Γιώργο Μητράκη), η οποία με είχε αφήσει άναυδο εκείνη την εποχή. Έλεγε κάπου ο Θ. Γκαϊφύλλιας:
«Απ' όσα μέρη είδα στην Ευρώπη θυμάμαι περισσότερο την Ιταλία. Εκεί, τραγουδώντας στο δρόμο, γνώρισα έναν Έλληνα ηθοποιό που έπαιζε σε σπαγγέτι γούεστερν δεύτερης διαλογής. Με πήγε στην Τσινετσιτά. Γνώρισα έναν σκηνοθέτη και έπαιξα σε δύο ταινίες Την μία την είδα σ' ένα κινηματογράφο δεύτερης προβολής στην Ομόνοια. Υποτίθεται ότι έπαιζα κιθάρα σε ένα σαλούν και στο φιλμ ακουγόταν πιάνο».
O Θανάσης Γκαϊφύλλιας να εμφανίζεται σε spaghetti western, το 1972; Απίστευτο!
Και όμως λίγα χρόνια αργότερα ο πολύ καλός αυτός τραγουδοποιός, από την Κομοτηνή, θα έδινε όλες τις λεπτομέρειες, εκείνης της περιπέτειάς του, σ' ένα βιβλίο – μια ανθολογία διηγημάτων υπό τον τίτλο Vivere pericolosamente / 26 Ιστορίες από την Ιταλία [Εκδόσεις Αντίκτυπος, 2005].
Σε μία απ' αυτές τις ιστορίες ο Θανάσης Γκαΐφύλλιας εξιστορούσε όσα είχαν συμβεί στη γειτονική χώρα, όπως και την γνωριμία του, στην Ρώμη, με τον Vassili Karis! Διαβάζουμε:
«Ένα χειμωνιάτικο βράδυ του '71, γνώρισα στη μπουάτ του Γιάννη Αργύρη, τις Εσπερίδες, έναν Ιταλό. Το Φούλβιο. Μια φάτσα βγαλμένη θαρρείς από ταινία των αδελφών Ταβιάνι. Ο Φούλβιο πήγαινε ως πολεμικός ανταποκριτής στην καυτή εμπόλεμη ζώνη της Παλαιστίνης. Ζόρικο παιδάκι για ζόρικα ταξίδια. Τον φιλοξένησα στο διώροφο αρχοντικό στην Πλάκα, που, ναι μεν "ανήκε στην αρχαιολογική υπηρεσία", αλλά με δυο φίλους μου το απαλλοτριώσαμε. Είχε αρκετά δωμάτια που έφταναν για μας και περίσσευαν και για φίλους. Ο Φούλβιο ενθουσιάστηκε από τη φιλοξενία που του πρόσφερα και με προσκάλεσε να επισκεφθώ τη Ρώμη ώστε να εμπλουτίσω τις εμπειρίες μου γύρω από το θέμα των καταλήψεων. Το καλοκαίρι του '72 κι ενώ εμφανιζόμουν στην (μπουάτ) 5η Εποχή, ο Φούλβιο μου τηλεφώνησε και όλος χαρά μου ανακοίνωσε ότι είχαν "μετακομίσει" σ' ένα υπέροχο κτίριο στο Στραστέβερε, που έπρεπε οπωσδήποτε να δω. Χωρίς δεύτερη σκέψη, σακίδιο, κιθάρα και δρόμo».
Αυτή ήταν η αρχή. Ο Θ. Γκαϊφύλλιας θα βρεθεί στην Ιταλία και μέσω μιας παρέας Ελλήνων και Ιταλών θα γνωρίσει τον Vassili Karis, σε μια παραλία, στην Όστια, αφού πρώτα θα εντυπωσιαστεί από τη γυναίκα του, εξαιτίας της οποίας θα αρχίσει να τραγουδά στα ελληνικά, νομίζοντας πως κανείς δεν θα τον καταλάβαινε. Και η συνέχεια:
«Και τότε συνέβη κάτι που δεν είχα υπολογίσει. Σηκώθηκε ένας τύπος μετρίου αναστήματος κι ήρθε προς το μέρος μας. Είχε μουσάκι και πλάτες που θύμιζαν τον Στηβ Ρηβς, κι έτσι όπως ρουφούσε το στομάχι του γινόταν απειλητικός. "Φτου, γαμώτο, έχει γούστο να κατάλαβε!" σκέφτηκα. Και πράγματι, δεν έπεσα έξω. Είχε καταλάβει. Γονάτισε μπροστά μου και μου είπε με σπασμένη προφορά: "Εσύ τραγουδά Ελληνικός;". "Ναι!" του λέω, όσο πιο ψύχραιμα μπορούσα. "Από Ελλάντα;". "Ναι!". "Κι εγκώ από Ελλάντα! Μπιλ Κάρις". Και μου πρότεινε το χέρι του. "Χάρηκα", του λέω, "από πού είσαι;". Σκύβει τότε και μου λέει χαμηλόφωνα με άψογη προφορά: "Βασίλη Καραμεσίνη με λένε και είμαι από την Πελοπόννησο".(...) Την επόμενη, ο Μπιλ θα άρχιζε τα γυρίσματα μιας νέας ταινίας και μου πρότεινε να παίξω κι εγώ. "Τι θα κάνω εγώ, ρε;", του λέω. "Θα πάρεις την κιθάρα σου και θα ΄ρθεις και θα κανονίσω να πάρεις και καλά λεφτά"».
Η ταινία γυρίστηκε βεβαίως, ήταν γουέστερν εννοείται, είχε τίτλο Un Αnimale Chiamato Uomo (1972), πάλι σε σκηνοθεσία Roberto Mauri και μουσική Carlo Savina, ενώ προβλήθηκε και στην Ελλάδα το καλοκαίρι του '73, ως Ένας Σατανάς που τον Λέγαν Άνθρωπο. Ο Θανάσης Γκαϊφύλλιας εμφανίζεται για πολύ λίγο – και αν δεν το ξέρεις, από πριν, δεν το προσέχεις με τίποτα. (Δύο παράνομοι μπλέκουν με μια συμμορία, που κάνει κουμάντο σε μια πόλη, δουλεύουν γι' αυτήν, αλλά στη συνέχεια την... αναστατώνουν).
Un Αnimale Chiamato Uomo (1972) ή Ένας Σατανάς που τον Λέγαν Άνθρωπο.
Το τελευταίο γουέστερν που θα γυρίσει ο Vassili Karis εκείνη την εποχή ήταν το Corte Marziale (1973), πάλι σε σκηνοθεσία Roberto Mauri, που είχε προβληθεί κι αυτό στη χώρα μας ως Σκοτώστε τον Δραπέτη (οι ελληνικοί τίτλοι λειτουργούσαν και ως spoiler πολλές φορές). Έτσι, στο Corte Marziale, ο Vassili Karis, που υποδύεται έναν υπολοχαγό, κατηγορείται, δικάζεται, καταδικάζεται και φυλακίζεται για ένα φόνο που δεν έκανε, για να δραπετεύσει στη συνέχεια, προκειμένου να αποδείξει την αθωότητά του.
Το spaghetti western μετά το '73 ουσιαστικά πεθαίνει. Νέα «είδη» βγαίνουν στην επιφάνεια, η Τσινετσιτά ξέρει καλά τη δουλειά της, και επαγγελματίες ηθοποιοί όπως ο Βασίλης Καραμεσίνης ή Vassili Karis βρίσκουν και πάλι τον δρόμο τους. Σε τι ταινίες, τώρα; Μα όλων των ειδών..
Δράματα, σαν το A Pugni Nudi (1974) του Marcello Zeani, περιπέτειες, όπως η 4 Minuti per 4 Miliardi (1976) του Gianni Siragusa, nazi-exploitation περιπέτειες, στην άρτι δημιουργηθείσα κατεύθυνση της Ilsa (Dyanne Thorne), όπως η Casa Privata per le SS (1977) του Bruno Mattei, επιστημονική φαντασία, σαν την Anno Zero - Guerra Nello Spazio (1977) του Alfonso Brescia και λοιπά.
Και στις επόμενες δύο δεκαετίες, του '80 και του '90, ο Vassili Karis θα έχει πρωταγωνιστικές παρουσίες σε ταινίες και τηλεταινίες, με κάποιες απ' αυτές να ξεχωρίζουν, αποκτώντας κάποια φήμη στα cult σινεφίλ κυκλώματα. Μια τέτοια ταινία, είναι κι ένα ξεκομμένο γουέστερν από το 1987, το Scalps των Claudio Fragasso / Bruno Mattei, που είναι επηρεασμένο, όπως διαβάζουμε στο δίκτυο, από το κλασικό Soldier Blue (1970) του Ralph Nelson.
Τι άλλο για τον Βασίλη Καραμεσίνη ή Vassili Karis; Τίποτα άλλο, εκτός από κάποιες πρόσφατες φωτογραφίες του με τον Σπύρο Φωκά, τραβηγμένες στην Ελλάδα, τις οποίες βρήκαμε στο facebook...
σχόλια