Κάποιοι άνθρωποι είναι πολύ τυχεροί, σκέφτομαι καθώς η Νεφέλη Παπαναγιώτου μου ανοίγει την πόρτα του σπιτιού της και μπαίνω σε ένα διώροφο λοφτ, φωτεινό και άνετο, με πανύψηλες τζαμαρίες που κοιτάνε κάτω την Τεχνόπολη και τα φουγάρα της, το πάρκο μπροστά από τον Κεραμεικό και την αέναη κίνηση της λεωφόρου Πειραιώς.
H Νεφέλη είναι μια εντυπωσιακή, όμορφη, ψηλή γυναίκα που εκπέμπει δροσιά, ζωντάνια και δυναμισμό. Είναι αρχιτέκτονας στο επάγγελμα ενώ τα τελευταία χρόνια ασχολείται και με τον σχεδιασμό και την κατασκευή κοσμημάτων και αξεσουάρ από πλεξιγκλάς, με σήμα κατατεθέν της τα πολύχρωμα μάτια.
Στον χώρο, εκτός από τη απρόσκοπτη θέα και το φως που μπαίνει από παντού, την παράσταση κλέβει αρχικά ένας κίτρινος καναπές που μοιάζει περισσότερο με γλυπτό.
«Ήθελα να έχω ένα καναπέ που να μη χρειάζεται μαξιλάρια, γιατί μου τη δίνουν τα μαξιλάρια και γενικά μου τη δίνουν λίγο τα έπιπλα. Η ιδέα λοιπόν ήταν να μπαίνει κανείς μέσα στον χώρο και να μη βλέπει μια άχαρη πλάτη καναπέ. Διάλεξα αυτό το χρώμα διότι ήθελα να ταιριάξει με τα στοιχεία της πολυκατοικίας του κτιρίου, τις κίτρινες σιδεριές δηλαδή που υπάρχουν απ' έξω. Είναι της γαλλικής εταιρείας Roche Bobois και μου φτιάχνει τη διάθεση κάθε πρωί που ξυπνάω. Ήταν μια καλή επένδυση» μου λέει καθώς βουλιάζουμε στην αγκαλιά του.
Ήθελα να έχω ένα καναπέ που να μη χρειάζεται μαξιλάρια, γιατί μου τη δίνουν τα μαξιλάρια και γενικά μου τη δίνουν λίγο τα έπιπλα. Η ιδέα λοιπόν ήταν να μπαίνει κανείς μέσα στον χώρο και να μη βλέπει μια άχαρη πλάτη καναπέ. Διάλεξα αυτό το χρώμα διότι ήθελα να ταιριάξει με τα στοιχεία της πολυκατοικίας του κτιρίου, τις κίτρινες σιδεριές δηλαδή που υπάρχουν απ' έξω.
Όλα τα υπόλοιπα έπιπλα μέσα στο σπίτι, εκτός από τις παλιές καρέκλες της γιαγιάς της, που τις έχει βάψει μαύρες, και το τραπέζι μπροστά από τον καναπέ, που ήταν ένα παλιό τραπέζι της μαμάς της και το έβαψε ασπρόμαυρο, είναι κατασκευασμένα ή μεταποιημένα από την ίδια.
«Οι πολύχρωμες καρέκλες είναι στο πλαίσιο της δημιουργικής μου δουλειάς και τις έχω φτιάξει κάνοντας upcycling, χρησιμοποιώντας παλιά έπιπλα που είχα στην αποθήκη αλλά και κομμάτια από πλεξιγκλάς που μου έχουν μείνει από τα κοσμήματα. Προς το παρόν είναι μονταρισμένα με ταινία αλλά πρόκειται να βιδωθούν διότι εννοείται ότι τις θέλω για χρηστικά αντικείμενα».
Υπάρχουν κι άλλα έπιπλα που έχει φτιάξει η ίδια μέσα στο σπίτι. Ένα κάθισμα από διαφανές πλεξιγκλάς κι ένα φωτιστικό από το ίδιο υλικό.
«Γενικά μου αρέσει να έχω πολύ λίγα έπιπλα. Μου αρέσει η εσωτερική διακόσμηση να γίνεται ένα με την αρχιτεκτονική του χώρου. Να αγοράζω όσο το δυνατόν λιγότερα έπιπλα αλλά και τα έπιπλα να είναι κατά κάποιο τρόπο μέρος του χώρου» μου λέει.
Η Νεφέλη ως αρχιτέκτονας έχει κατασκευάσει κι άλλα κτίρια αλλά και μικρότερης κλίμακας έργα καθώς και εσωτερικούς χώρους. Όμως με αυτό εδώ το κτίριο, το οποίο στεγάζει συνολικά τέσσερις οικίες, συμμετείχε στην Μπιενάλε Νέων Αρχιτεκτόνων πριν από έξι χρόνια, όταν είχε ολοκληρωθεί το έργο. Το διαμέρισμα αρχικά νοικιαζόταν αλλά πριν από ένα χρόνο αποφάσισε ότι είχε έρθει η ώρα για να μείνει εδώ.
Μου εξηγεί πως όταν σχεδίαζε το κτίριο, αυτό που είχε πρωτίστως στο μυαλό της ήταν να εκμεταλλευτεί όσο περισσότερο μπορούσε το φως. «Έχει λίγο δύσκολο προσανατολισμό, είναι βορινό, κι έτσι δεν υπήρχε άμεσο φως. Η λύση που βρήκα ήταν να το χωρίσω σε δύο ζώνες, ούτως ώστε η μία ζώνη, αυτή που είμαστε αυτήν τη στιγμή, να είναι τελείως διαμπερής. Το κατάφερα βάζοντας τζαμαρία και στην πίσω μεριά ώστε να μπορώ να εκμεταλλεύομαι τον ήλιο όπως γυρνάει από την ανατολή προς τη δύση.
Δούλεψα επίσης αρκετά με τους όγκους –εξωτερικά αυτό φαίνεται περισσότερο– αλλά και με την υλικότητα. Μου αρέσει το εμφανές μπετόν, τα μεταλλικά στοιχεία και οι μοντέρνες γραμμές».
Τα τελευταία χρόνια που ασχολήθηκε και με τον σχεδιασμό κοσμημάτων η Νεφέλη άρχισε να γνωρίζει κι άλλους δημιουργικούς ανθρώπους από διαφορετικά background, από τον χώρο της μόδας, του ντιζάιν και των εικαστικών τεχνών.
«Όλοι αυτοί οι άνθρωποι εκτός του ότι παλεύουν με τη δουλειά τους πρέπει να σκαρφίζονται και τρόπους για το πολύ δύσκολο κομμάτι του εμπορίου, του πώς δηλαδή θα μπορέσει να πωληθεί η δουλειά τους, πώς θα φτάσει από τα δικά τους χέρια στα χέρια του αγοραστή, ώστε να μπορούν να επιβιώνουν μέσα από αυτό, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο στην Ελλάδα πια.
Με απασχολούσε λοιπόν πώς θα μπορούσα να εκμεταλλευτώ τον χώρο μου, μια και εκτός από σπίτι μου είναι πλέον και ο χώρος στον οποίο εργάζομαι αλλά και ο χώρος τον οποίο έχω σχεδιάσει εγώ η ίδια, με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί να αγκαλιάσει και άλλες δημιουργικές δουλειές».
Συζητώντας λοιπόν κυρίως με φίλους τής ήρθε η ιδέα να παρουσιάζει μέσα στο σπίτι της έργα δημιουργών με το σκεπτικό ότι ένα έργο, είτε είναι εμπορικό είτε πιο εικαστικό, ως τελικό αποδέκτη έχει έναν χώρο, πιθανότατα ένα σπίτι.
«Ένα έργο από μια γκαλερί θα μπει σε ένα σπίτι, ακόμα και ένα ζευγάρι παπούτσια αν αγοράσεις θα τα φορέσεις αλλά θα τα βάλεις τελικά στη ντουλάπα σου. Η ιδέα είναι να παρουσιαστούν όλα αυτά τα έργα σε έναν χώρο που κατοικείται και βιώνεται καθημερινά.
Σκεφτόμαστε λοιπόν να κάνουμε πολύ σύντομα μια πρώτη συγκέντρωση, καλώντας ανθρώπους να έρθουν να δουν μερικά πολύ αξιόλογα έργα μέσα στο σπίτι μου. Αυτοί πιστεύω θα διακτινίσουν την πληροφορία μέσα από το δίκτυό τους κι έτσι οι δουλειές των νέων σχεδιαστών και δημιουργών θα μπορέσουν επιτέλους να επικοινωνηθούν με πιο άμεσο τρόπο.
Είναι κάτι πειραματικό και καινούριο αλλά επειδή είμαι κι εγώ, τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, ελεύθερος επαγγελματίας, με ενδιαφέρει πολύ η συνεργασία. Πιστεύω πολύ στις συνέργειες. Μόνοι μας μπορούμε να κάνουμε πολλά και ωραία πράγματα αλλά υπάρχει πολύ μεγαλύτερη δύναμη όταν συνεργαζόμαστε» καταλήγει.
Μου δείχνει τα παπούτσια της τα οποία φυσικά και είχα προσέξει από την πρώτη στιγμή που μου άνοιξε την πόρτα. «Τα αγαπώ πολύ. Είναι του Νικόλαου Γερμανού, ενός σχεδιαστή και κατασκευαστή παπουτσιών τον οποίο ανακάλυψα πολύ πρόσφατα και μου αρέσει πολύ η δουλειά του. Είναι ένα από τα "εκθέματα" του πρότζεκτ μου».
Ο Γερμανός είναι όντως ένας πολύ αξιόλογος σχεδιαστής ο οποίος είχε μάλιστα δουλέψει στον Alexander McQueen αλλά και σε άλλους οίκους γνωστών σχεδιαστών και που επέστρεψε πρόσφατα πίσω στην πατρίδα, προσπαθώντας να στήσει ένα brand με χειροποίητα παπούτσια.
Μέσα στον χώρο υπάρχουν ακόμα δύο έργα της εικαστικού Εύας Μήταλα, που μέχρι και πριν από λίγες μέρες παρουσίαζε μια ατομική έκθεση στην Ιλεάνα Τούντα. Τα τελευταία έργα της Μήταλα στηρίζονται στη διαδικασία της μεταξοτυπίας και βασίζονται στα «λάθη» της ίδιας της διαδικασίας, απομακρύνοντας τη καλλιτέχνιδα από την κλασική ζωγραφική, ενώ το έργο που είναι κρεμασμένο στο σαλόνι έχει αναφορές στην καλλιγραφία, χρησιμοποιώντας μελάνι και γιαπωνέζικο πινέλο. Ακόμα ένα έργο της καλλιτέχνιδας, πιο pop, από παλαιότερη συλλογή της, είναι κρεμασμένο στο υπνοδωμάτιο της Νεφέλης.
Στην πολυθρόνα από πλεξιγκλάς είναι ακουμπισμένο ένα φανταστικό, μεταξωτό μαντήλι του εικαστικού Παντελή Βιταλιώτη, ή αλλιώς Μagneto, ο οποίος συνδυάζει το εικαστικό με το γραφιστικό του background σε αυτό το νέο πρότζεκτ το οποίο παρουσίασε για πρώτη φορά στο Hydra school project ενώ στο τραπέζι μπροστά από τον καναπέ στέκονται τρία ζωγραφισμένα βότσαλα των ΔeltaKappadesign, δηλαδή της Κατερίνας και της Δήμητρας Τζίβελου, που κάνουν και τρομερά έργα με πενάκι.
«Έχουν φοβερή λεπτομέρεια, δες τα από κοντά» μου προτείνει η Νεφέλη και μου δείχνει δύο ασπρόμαυρα έργα με ραπιδογράφο που είναι κρεμασμένα σε έναν από τις λιγοστούς τοίχους. «Είναι τα πρωτότυπα και απ' ό,τι ξέρω τους παίρνει άπειρες ώρες για να τα φτιάξουν».
Ένα άλλο έργο τέχνης που βρίσκεται μέσα στο σπίτι και είναι στο πλαίσιο του πρότζεκτ της Νεφέλης είναι αυτό του εικαστικού Διονύση Παππά. Πρόκειται για πολλές ασπρόμαυρες εκτυπώσεις της θεάς Αφροδίτης που δημιουργούν ένα χάρτινο γλυπτό. Βλέποντας το έργο αυτό κατευθείαν γίνονται συνειρμοί σχετικά με τη ζωή και τον θάνατο, τη νεότητα και το γήρας, την ομορφιά και την ασχήμια.
«Και τα κίτρινα χέρια που είναι ακουμπισμένα στο τραπέζι τι είναι» τη ρωτάω. «Είναι από αφρολέξ και μαζί με κάτι κίονες, τα είχα παρουσιάσει στο Μουσείο Μπενάκη πέρσι σε μια έκθεση που αφορούσε το κόσμημα. Είχα φτιάξει κάτι σαν pop ελληνικό δράμα, με μαχαίρια από πλεξιγκλάς που έσκιζαν τα αφρολέξ» λέει γελώντας.
Η κρεβατοκάμαρα στον πάνω όροφο είναι μια έκπληξη. «Ήθελα κι εδώ να αποφύγω να βάλω έπιπλα και γι' αυτό πήρα την απόφαση να φτιάξω το κρεβάτι εκεί που κανονικά είναι η απόληξη του ασανσέρ. Έχει κάτι το παιδικό, μοιάζει με φωλίτσα, αλλά έχει και τις τέλειες διαστάσεις για να γίνει το κρεβάτι μου (1.50 επί 2.10)».
Ο καθρέφτης και οι παράλληλες γραμμές στους τοίχους χαρίζουν βάθος στον χώρο ενώ τα λιγοστά έπιπλα που έχει τελικά βάλει, μια δερμάτινη πολυθρόνα και έναν ολόσωμο καθρέφτη, τα βρήκε στα σκουπίδια! «Νιώθω ότι χρησιμοποίησα τον χώρο όσο πιο δημιουργικά γίνεται χωρίς να χρειάζεται να αγοράζω έπιπλα. Σιχαίνομαι το σετ κρεββάτι-κομοδίνα, σ'το έχω πει;
Επίσης, μου τη σπάνε τα καλοριφέρ και τα air-condition και προσπαθώ να σκαρφιστώ τρόπους για να τα κρύψω. Δεν μου αρέσουν ως αντικείμενα, μου χαλάνε εντελώς την αισθητική. Θα έπρεπε να υπάρχει επιδαπέδια θέρμανση η οποία όμως θα κόστιζε πολύ και έτσι την απέφυγα. Σε κάποια φάση θα φέρω και τα βιβλία μου εδώ όταν αξιωθώ να φτιάξω μια βιβλιοθήκη που έχω κατά νου».
Από τη βεράντα κοιτάμε ένα ξενοδοχείο της αλυσίδας ΧΧΧ που υπάρχει πίσω από την Πειραιώς. «Σκέφτομαι καμιά φορά ότι θα ήταν τέλειο αν είχε φωτεινή επιγραφή. Ίσως πάω να τους το προτείνω» λέει γελώντας.
Μπαίνοντας και πάλι μέσα στο σπίτι, παρατηρώ έναν πίνακα πάνω από το τζάκι που εικονίζει το πορτρέτο ενός μικρού κοριτσιού που της μοιάζει πολύ. «Ναι, εγώ είμαι» μου λέει όλο νόημα. «Και ξέρεις ποιανού πίνακας είναι; Δεν θα το βρεις ποτέ. Είναι του Δημήτρη Παπαϊωάννου!».
Της έκανε λέει το πορτρέτο όταν ο ίδιος ήταν είκοσι ετών. «Εγώ ήμουν οκτώ. Με είχε πάει η μαμά μου που είναι φιλότεχνη. Μια φίλη της ζωγράφος της είχε μιλήσει για τον νεαρό τότε καλλιτέχνη οπότε με έντυσε και με πήγε στο διαμέρισμά του όπου καθόμουν για να με ζωγραφίσει. Πρέπει να πήγαμε 3-4 φορές. Θυμάμαι ότι ντρεπόμουν αλλά ταυτόχρονα μου άρεσε κιόλας. Εκείνος ήταν πολύ σοβαρός και συγκεντρωμένος σε αυτό που έκανε. Μου αρέσει πολύ γι' αυτό τον έχω και σε περίοπτη θέση».
Λίγο πιο δεξιά από τον πίνακα του Παπαϊωάννου υπάρχει ένα μικρό ταμπελάκι που γράφει Ceu de Brazilia. «Είναι ένα σουβενίρ που κράτησα από ένα ταξίδι που έκανα στη Βραζιλία πέρσι και αυτό που γράφει σημαίνει "Ο ουρανός της Μπραζίλια"». Σημειωτέων ότι η Μπραζίλια είναι γνωστή για δύο πράγματα: για τον μοντερνισμό στην αρχιτεκτονική και τον ουρανό της.
«Νομίζεις ότι θα σου πέσει στο κεφάλι, έχει πολύ πλάκα. Είναι μια πόλη που κτίστηκε στην ουσία στη μέση του πουθενά, δεν έχει λόφους, δεν υπάρχει καθόλου υψόμετρο. Ήταν μια τεράστια άδεια γη και το '56 αποφάσισαν να μεταφέρουν εκεί την πρωτεύουσα της χώρας από το Ρίο. Έτσι κτίστηκε μια πόλη με όραμα του μέλλοντος μέσα σε τρία χρόνια. Ο βασικός αρχιτέκτονας που έκανε τα κρατικά κτίρια είναι ο Νιεμάιερ (Niemeyer). Αυτός ήταν και ένας από τους κυριότερους λόγους που ήθελα να επισκεφθώ αυτήν τη χώρα διότι αγαπούσα τα έργα του από τότε που ξεκίνησα να σπουδάζω αρχιτεκτονική στη Σχολή του Μάκιντος (Mackintosh) στη Γλασκώβη».
«Το να είναι το σπίτι σου και χώρος εργασίας είναι ταυτόχρονα και εύκολο αλλά και δύσκολο. Μπορεί να δουλεύεις άπειρες ώρες χάνοντας την αίσθηση του χρόνου ή και να χαζεύεις, αναβάλλοντας να κάνεις πράγματα, τα οποία βέβαια κάποια στιγμή μαζεύονται. Είναι δύσκολο να έχεις ρουτίνα. Όμως τα ξεχνάω όλα όταν αγναντεύω αυτήν τη στροφή που κάνει η Πειραιώς από τη μεριά που κοιτάει προς Αθήνα. Ειδικά το βράδυ είναι όνειρο».
Info
Τα κοσμήματα της Νεφέλης Παπαναγιώτου έχουν επωνυμία Nefelia και πωλούνται στο Πωλητήριο του Μουσείου Μπενάκη, σε επιλεγμένα καταστήματα στην Αθήνα, στην γκαλερί της Ελένης Μαρνέρη στην περιοχή της Ακρόπολης καθώς και σε διάφορα νησιά.
Τη δημιουργική της δουλειά θα τη δείτε στο nefeli-a.com ενώ τα κοσμήματα θα τα βρείτε και online στο nefeliaboutique.com
σχόλια