Αντιαισθητικό
Οι ιστορικές φωτογραφίες της Ρωσικής Επανάστασης ανήκουν τώρα στο Getty Images
Getty Images, ο κυρίαρχος του κόσμου της φωτογραφίας
Από τον Michel Puech
Blog : A l'oeil, στο γαλλικό δημοσιογραφικό σάιτ Mediapart (12.03.2015).
Πάνω από 150 εκατομμύρια φωτογραφίες διανέμονται τώρα σε όλο τον κόσμο από μια μοναδική πηγή : Getty Images.
Η κυρίαρχη αυτή θέση είναι το αποτέλεσμα της εξαγοράς του πρακτορείου Corbis, της εταιρείας του Bill Gates, διά μέσου της Visual China Group. Η είδηση αυτή έπεσε σαν κεραυνός πάνω στην παγκόσμια αγορά της φωτογραφίας και έθεσε πολλά ερωτήματα στους επαγγελματίες, ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζει για τους πολιτικούς όπως και για το κοινό.
Η Παρασκευή 22 Ιανουαρίου 2016 θα μείνει σαν μια ημερομηνία-κλειδί στη σύγχρονη ιστορία της φωτογραφικής αγοράς. Το πρωϊ εκείνο, στο Πεκίνο, η Visual China Group, μία εντελώς άγνωστη εκτός Κίνας εταιρεία, ανακοινώνει πως μία από τις θυγατρικές της, η Unity Glory, απέκτησε τα περιουσιακά στοιχεία του Corbis και κατέληξε σε συμφωνία με το πρακτορείο Getty για την εμπορική εκμετάλλευση των 80 με 100 εκατομμυρίων εικόνων που συγκέντρωσε το Corbis σε μια τοποθεσία των Βραχωδών Ορέων και σε ένα μπούνκερ του διαμερίσματος των Eure-et-Loir.
Η είδηση της πώλησης, χωρίς αναφορά στην τιμή, προήλθε από το Πεκίνο. Στη συνέχεια, το Getty ανακοίνωσε τη συμφωνία διανομής με τον "κινέζο εταίρο" του και στο τέλος, το Corbis επιβεβαίωσε τα πάντα.
Ως επιστέγασμα αυτού του blitzkrieg, ο Jonathan Klein, συνιδρυτής το 1995 του Getty Images με τον Mark Getty, ανακοίνωσε τη νίκη του με ένα αλαζονικό τουίτ (...).
Η υπεροψία του Jonathan Klein είναι κατανοητή, αν και για το Getty το πράγμα διαφέρει : αντιμάχεται το Corbis εδώ και 20 χρόνια. Μία μάχη που δεν φείδεται εκατομμυρίων για την εξαγορά ιστορικών αρχείων. Μία μάχη όπου το ντάμπινγκ της τιμής των πνευματικών δικαιωμάτων των φωτογράφων τροφοδοτεί τον πόλεμο.
Οι τιμές πέρασαν από "τα 400 ευρώ τη φωτογραφία στα 70 και τώρα στα 5 στο διαδίκτυο", παρατηρεί γεμάτος αγανάκτηση ένας απ' αυτούς τους ιδιοκτήτες πρακτορείων που εξαναγκάζονται σε πτώχευση. Εδώ και 20 χρόνια, ο αριθμός των πρακτορείων που ξεπουλήθηκαν ή εξαφανίστηκαν, και των φωτογράφων που δυστυχούν είναι ανυπολόγιστος (...).
[Οι Αμερικάνοι] κατάλαβαν πως ο πόλεμος κερδίζεται με την επικοινωνία και την εικόνα. Μετά το Βιετνάμ, γνωρίζουν τη σημασία της εικόνας και στους οικονομικούς πολέμους.
Το 1995, τη στιγμή που ο Al Gore προωθούσε την πολιτική του των "λεωφόρων της πληροφόρησης", το Corbis αγόραζε το αρχείο που δημιούργησε το 1936 ο Otto Bettmann. 'Ενα μοναδικό αρχείο που περιλαμβάνει γυάλινες πλάκες από τον Εμφύλιο Πόλεμο καθώς και το φωτογραφικό αρχείο του πρώην πρακτορείου United Press Images (UPI). Σε όλα αυτά προστίθεται και το αρχείο του διάσημου φωτογράφου Ansel Adams.
Τρία χρόνια μετά, το 1998, και παρότι κατέχουν μια ισχυρή θέση στην παγκόσμια αγορά από τις δεκαετίες του '60-'70, τα γαλλικά πρακτορεία Gamma, Sygma, Sipa αντιμετωπίζουν δυσκολίες (...).
Το 1999, το Getty και το Corbis διεκδικούν την εξαγορά του Sygma. Στο τέλος επικρατεί το Corbis (..). Το αρχείο του Sygma αποτελείται από δεκάδες εκατομμύρια φωτογραφίες -κανείς ποτέ δεν τις μέτρησε- που καλύπτουν την ιστορία του δεύτερου μισού του 20ου αιώνα, την παραγωγή μιας ταλαντάχους ομάδας φωτογράφων και χιλιάδων συνεργατών ανά τον κόσμο, χώρις να εξαιρούμε κάποια παλιά αρχεία που χρονολογούνται πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι άνθρωποι του Bill Gates, ο οποίος υπενθυμίζουμε πως είναι ο μοναδικός μέτοχος της Corbis Corporation, είναι άσχετοι με τον Τύπο.
Με το Corbis-Sygma, θα ανακαλύψουν τη λειτουργία "α λα γαλλικά" των φωτογραφικών πρακτορείων. Θα δοκιμάσουν απανωτές εκπλήξεις καθώς θα διαπιστώσουν πως το γαλλικό δίκαιο είναι πολύ πιο προστατευτικό απ' ό,τι το αμερικάνικο.
Το 2001, το Corbis-Sygma απολύει 90 άτομα, μεταξύ των οποίων και ολόκληρο το σταφ των φωτογράφων ! Αναγγέλνουν ωστόσο μέγαλα σχέδια ανάπτυξης γι' αυτό που ονομάζουν "Συλλογή Sygma". Όποιος θέλει να συμμετάσχει πρέπει απλά να υπογράψει ένα συμβόλαιο όχι με την Corbis France, αλλά με την Corbis Corporation. Μια εταιρεία που υπάγεται στο αμερικανικό δίκαιο, κάτι που της δίνει το δικαίωμα να παρακάμπτει και τα προγενέστερα συμβόλαια του Sygma και τους γαλλικούς νόμους.
Επί δέκα χρόνια, οι Corbis'guys θα ξαφρίσουν το αρχείο του Sygma, πιέζοντας τους φωτογράφους να υπογράψουν νέα συμβόλαια και αντιμετωπίζοντας παράλληλα πολλές δίκες για την απώλεια προτότυπων φωτογραφιών.
Το Corbis Sygma όμως φθίνει και την Πέμπτη 20 Μαϊου 2010 ανακοινώνεται η πτώχευση. Απολύσεις. Εμποροδικείο (...).
Στις 21 Ιουνίου 2011, πέντε πρώην φωτογράφοι του Sygma καταθέτουν μήνυση στο γαλλικό δικαστήριο για "δόλια χρεοκωπία, εκμετάλλευση κοινωνικού αγαθού και κατάχρηση εμπιστοσύνης" (...).
Οι δικαστικές αυτές διαμάχες δεν ενθάρρυναν οπωσδήποτε τον Bill Gates να συνεχίσει τις περιπετειές του στον κόσμο των φωτογράφων, όπου εισήλθαν σε λίγο και οι πάντες με το κινητό ανά χείρας.
Η υπερπαραγωγή σε συνδυασμό με τον ανταγωνισμό με το Getty και το νεοεμφανιζόμενο Shutterstock οδήγησε στην κατάρρευση των τιμών. Τα μικρά πρακτορεία υποφέρουν, αλλά το ίδιο και το Corbis ! Τα έσοδα του Corbis κατάντησαν "αστεία", μερικά εκατομμύρια δολάρια σε σχέση με τα εκατοντάδες του Getty. 'Ενα κανονικό Βατερλό. Μια τεράστια αποτυχία για τον Bill Gates (...).
Οι δουλειές δεν πάνε πολύ καλά όμως ούτε και για το Getty images... Το 2012, το Carlyle Group, ένα επενδυτικό fund που δραστηριοποιείται στον τομέα των εξοπλισμών και της αεροναυτικής, αγόρασε από τους ιδρυτές την πλειοψηφία των μετοχών τους έναντι 3,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Τι λέγαμε σχετικά με την εικόνα και τον πόλεμο ; (...)
Το Getty Images επιτρέπει στα μήντια και στους ιδιώτες να χρησιμοποιούν δωρεάν τις φωτογραφίες του.
Από την Fanny Arlandis. Slate.fr (07.03.2014).
Την Τετάρτη 5 Μαρτίου, το πρακτορείο Getty Images ανακοίνωσε ότι διέθετε δωρεάν 35 εκατομμύρια φωτογραφίες (χωρίς να προσδιορίζει ωστόσο την προέλευση ενός τέτοιου όγκου εικόνων) για αποκλειστικά μη εμπορική χρήση.
Οι ιδιώτες καθώς και τα ενημερωτικά σάιτ έχουν πλέον τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν και να δημοσιεύουν δωρεάν εικόνες του Getty στο διαδικτυακό τους ιστότοπο, το μπλογκ ή τα κοινωνικά δίκτυα. Με έναν μόνον όρο : να είναι "embedded".
'Οταν ενσωματώνετε την επιλεγμένη φωτογραφία, μία φάσα εμφανίζεται αυτόματα κάτω από τη φωτογραφία με τις πληροφορίες και το κοπιράϊτ. Το δωρεάν κατέβασμα της φωτογραφίας αποκλείεται : οι εικόνες δεν μπορούν να αλλάξουν κάδρο, ούτε να ρετουσαριστούν, ενώ οι ενδείξεις του κοπιράιτ δεν μπορούν να αφαιρεθούν. Τα screenshots δεν επιτρέπονται.
Γιατί το πρακτορείο το κάνει αυτό ; Το επιχείρημα που προβάλλει το Getty είναι πως οι εικόνες του χρησιμοποιούνται ήδη καθημερινά στα κοινωνικά δίκτυα χωρίς άδεια, credit, ή λεζάντα.
Από τη στιγμή όμως που οι εικόνες είναι "embedded", το Getty μπορεί να τις ελέγχει πιο εύκολα. Το στίγμα τους επιτρέπει επίσης τη συλλογή δεδομένων για τους πελάτες... Το πρακτορείο προσανατολίζεται εξάλλου στη δημιουργία ενός διαφημιστικού μοντέλου προσαρμοσμένου σ' αυτήν τη νέα λειτουργία (...).
