Barbara darling ! Από την 'Εφη Χριστάκη
Barbara Kwiatkowska-Lass: η πρώτη κυρία Polanski.
1957, πόλη Λοτζ, λόμπυ του Grand Hotel. Ο νεαρός, τότε, φοιτητής σκηνοθεσίας Roman Polanski περιγράφει:
«Ξαφνικά ένα κορίτσι πλησίασε τη ρεσεψιόν και πήρε το κλειδί. Ήταν πανέμορφο, είχε τεράστια αμυγδαλωτά μάτια και γεμάτα, αισθησιακά χείλη. Την φανταστική γραμμή του κορμιού της τόνιζε το στενό φόρεμά της, με τις κάθετες ρίγες.
-Ποια είναι αυτή; ρώτησα τον Janusz Morgenstern, φίλο από το κολλέγιο.
-Παίζει στην ταινία Ewa chce spać (Η Εύα θέλει να κοιμηθεί). Barbara κάτι...
Ήταν από τα ομορφότερα κορίτσια που είχα δει, με τα καστανά μαλλιά, το στρογγυλό πρόσωπο, τα μάτια με τις μακριές βλεφαρίδες, τη γυριστή μυτούλα και το νεανικό, λυγερό κορμί».
Αυτή ήταν η πρώτη εντύπωση του νεαρού Roman για την μέλλουσα σύζυγό του, Barbara. Δυστυχώς για εκείνον, κατά την πρώτη περίοδο της γνωριμίας τους η Kwiatokowska διατηρούσε παράνομο δεσμό με έναν παντρεμένο σκηνοθέτη. Παρόλα αυτά όμως, ο Polanski κατάφερε κι εκμεταλλεύθηκε προς όφελός του αυτή την πικρή ιστορία αναλαμβάνοντας ρόλο εξομολόγου κι έμπιστου φίλου, φέρνοντας έτσι κοντά του την νεαρή ηθοποιό.
Σύντομα βρέθηκαν αγκαλιά στο κρεβάτι κι, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο ίδιος, «βλέποντάς την το επόμενο πρωινό να στέκεται μπρος στο παράθυρο ένιωθα βασιλιάς του κόσμου». Για τη νεαρή αγαπημένη του ο Polanski κράτησε έναν σημαντικό ρόλο στην κατά πολλούς σημαντικότερη μικρού μήκους ταινία του Gdy spadaja anioly (Όταν πέφτουν οι άγγελοι), 1959.
Παντρεύτηκαν ξαφνικά στις 9 Σεπτέμβρη 1959, σε μια τελετή κοσμική και τόσο θορυβώδη, που χρειάστηκε να παρέμβει η αστυνομία.
Η Barbara Kwiatkowska-Lass γεννήθηκε την 1η Ιούνη 1940 στο χωριό Partów της πολωνικής επαρχίας Gostynin. Επέζησε από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπως κι ο Polanski και σπούδασε τραγούδι και χορό στο Skolimόw . Αν και δεν είχε καμμία σχέση με την ηθοποιία, κέρδισε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία του Tadeusz Chmielewski Ewa chce spać (Η Εύα θέλει να κοιμηθεί), παραγωγής 1958, ρόλο που κατάκτησε ύστερα από τη διάκρισή της στον διαγωνισμό «Όμορφα κορίτσια στην οθόνη», τον οποίο διοργάνωσε το μηνιαίο κινηματογραφικό πολωνικό περιοδικό Film. Η παρθενική κι αψεγάδιαστη ομορφιά της έγινε το εισιτήριο για την επιτυχία και η ίδια καθιερώθηκε ως η Brigitte Bardot της Πολωνίας.
Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας γνώρισε τον Roman Polanski, τον άσημο ακόμη σπουδαστή σκηνοθεσίας με το παιδικό παρουσιαστικό και την υπέρμετρη φιλοδοξία, μελλοντικό σκηνοθέτη πρώτου μεγέθους και πρωταγωνιστή κοσμικών σκανδάλων και οικογενειακών τραγωδιών.
Ο σύζυγος Polanski πολύ σύντομα ανέλαβε προσωπικά την καριέρα της αγαπημένης του, η οποία είχε ήδη αρχίσει να γίνεται γνωστή στο εξωτερικό και ιδιαίτερα στη Γαλλία, όπου πρωταγωνίστησε στην ταινία του Robert Ménégoz, La millième fenêtre, πλάι στον μεγάλο αστέρα του γαλλικού σινεμά, Jean-Louis Trintignant. Μάλιστα τον συγκεκριμένο ρόλο κατάφερε να τον πάρει η Kwiatokowska χάρη στην πρωτόγονη τηλεφωνική τεχνολογία της εποχής.
Όταν ο Polanski σε ρόλο ατζέντη και διαμεσολαβητή προσπαθούσε να πείσει τον υπεύθυνο παραγωγής για την Barbara, στο ερώτημα του τελευταίου αν η ηθοποιός του μιλά γαλλικά ο Roman απάντησε «Elle parle rien». Ο συνομιλητής του στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής άκουσε «Bien» και όλα πήγαν κατ' ευχήν για το ερωτευμένο ζευγάρι.
Το 1961 η Kwiatokowska γύρισε με σκηνοθέτη τον René Clément το φιλμ Che gioia vivere δίπλα στο άλλο μεγάλο αστέρι του ευρωπαϊκού σινεμά, Alain Delon. Η ταινία αυτή της εξασφάλισε μια αμοιβή τόσο μεγάλη, που η Barbara μπόρεσε να δωρίσει στον αγαπημένο της ακόμη σύζυγο μια κόκκινη Mercedes 190SL, «το μόνο που απέμεινε από το γάμο μας», όπως σχολίασε θλιμμένα αργότερα ο Polanski.
Την ίδια χρονιά η Kwiatokowska αλλάζει το επωνυμό της σε Lass (που στα πολωνικά σημαίνει «κορίτσι»), μπροστά στην προοπτική μιας διεθνούς ή έστω ευρωπαϊκής καριέρας και συμμετέχει σε μια ταινία που θα επιθυμούσε να μην συμπεριλαμβάνεται στη λίστα με τη φιλμογραφία της...
Werewolf in a girl's dormitory (1961)- Paolo Heusch (aka The Ghoul in school, Lycanthropus, I married a werewolf, Monster among the girls).
Υβριδικό φιλμ που συνδυάζει τον τρόμο με το μυστήριο. Ιταλοαυστριακή συμπαραγωγή, γυρισμένη στα ιταλικά και ντουμπλαρισμένη στα αγγλικά με την ελπίδα καριέρας στις Ηνωμένες Πολιτείες, αυτή η ταινία για πολλούς θεωρείται ένα πρώιμο giallo, καθώς διαθέτει μια σειρά από χαρακτηριστικά που προσιδιάζουν στο είδος, όπως ένα τσούρμο σεξουαλικά ώριμα και γεμάτα ένοχα μυστικά κοριτσόπουλα, φόνους, έναν δολοφόνο που σκοτώνει με τα χέρια του, ερωτική διαστροφή, εκβιασμούς και μυστήριο. Απλά σ' αυτό το giallo προστίθεται κι ένας λυκάνθρωπος (που δεν είναι ακριβώς λυκάνθρωπος, αλλά θυμίζει ghoul, εξού κι ο εναλλακτικός τίτλος Ghoul in School, για το απαιτητικό και ψημένο στο horror αμερικάνικο κοινό). Πέρα από τα στοιχεία giallo που διαθέτει η ταινία, εκμεταλλεύτηκε την επιτυχία της σειράς φιλμ με τέρατα της Universal, καθώς και την ατμόσφαιρα gothic τρόμου, σήμα κατατεθέν της βρετανικής Hammer.
Το σενάριο ανήκει στον Ernesto Gastaldi, master του ιταλικού horror της δεκαετίας του '60. Η δε μουσική (εκτός από το τραγούδι των τίτλων «Ghoul in school», που ανήκει στους The Fortunes και συμπεριλήφθηκε στην αμερικανική βερσιόν της ταινίας) γράφτηκε από τον πολύ αγαπημένο Armando Trovajoli, συνθέτη με μεγάλες κινηματογραφικές επιτυχίες στο βιογραφικό του, όπως «Πικρό ρύζι», «Γάμος αλά ιταλικά», «Βοκάκιος '70», «Άρωμα γυναίκας» κ.ά.
Παρά τον άκρως υπαινικτικό τίτλο η υπόθεση δεν εκτυλίσσεται σε κάποιον σχολικό ή φοιτητικό κοιτώνα, αλλά σε ένα απομονωμένο αναμορφωτήριο θηλέων. Οι έγκλειστες κοπέλες του ιδρύματος, αν και υποτίθεται πως είναι ανήλικες και κορίτσια του δρόμου, αφενός τα 'χουν τα χρονάκια τους, αφετέρου διαθέτουν παρουσιαστικό μανεκέν, είναι καλοαναθρεμμένες, υπάκουες, πειθαρχημένες, ντυμένες και χτενισμένες στην τρίχα. Κινηματογραφική αδεία...
Σίγουρα για αυτήν την ταινία η Lass δεν θα περηφανευόταν στους καλλιτεχνικούς κύκλους και τις φιλολογικές συντροφιές που θα σύχναζε, παρόλα αυτά πρόκειται για ένα έντιμο και καλογυρισμένο b-movie, ενδεχομένως την πρώτη ιταλική ταινία με λυκάνθρωπο κι επιπλέον η δική της παρουσία είναι αξιοπρεπής και δεν περνά απαρατήρητη. Από τους φαν του είδους δε, το φιλμ θεωρείται από τις καταλληλότερες επιλογές για μια βραδιά ελαφράς ψυχαγωγίας.
Στο μεταξύ κι ενόσω η Lass προσπαθεί να χτίσει μια, ελάσσων κρίνοντας εκ των υστέρων, καριέρα στο εξωτερικό, δουλεύοντας κατά κύριο λόγο στην Τσινετσιτά, ο Polanski την επισκέπτεται και απασχολείται γράφοντας σενάρια ταινιών κι όταν επιστρέφει στην Πολωνία γυρίζει αρχικά το φιλμ μικρού μήκους Ssaki (Τα θηλαστικά, 1962) η βράβευση του οποίου στο Φεστιβάλ της Τουρ του ανοίγει το δρόμο για την πρώτη ταινία μεγάλου μήκους Nόz w wodzie, το φημισμένο Το μαχαίρι στο νερό, 1962.
Το έργο, αν και υποψήφιο για Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας, θάφτηκε από τον πολωνικό Τύπο, βρήκε περιορισμένη διανομή στις αίθουσες κι ο ίδιος χαρακτηρίστηκε από το καθεστώς ως «κοσμοπολίτης και παρακμιακός διανοούμενος». Μετά από μια τέτοια ψυχρολουσία, ο Polanski εγκαταλείπει για πάντα την Πολωνία με προορισμό το Παρίσι. Η σύζυγός του Barbara Lass από τη Ρώμη του ζητά διαζύγιο. Τίτλοι τέλους για το ζευγάρι...
Τον επόμενο χρόνο και κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας
Rififi à Tokyo, 1963 η πάντα ωραία κι επιπλέον πια ελεύθερη Barbara γνωρίζει κι ερωτεύεται τον αυστριακής καταγωγής ηθοποιό Karlheinz Böhm, σούπερ διασήμο ήδη από το 1955 από τον ρόλο του ως αυτοκράτορας της Αυστρίας Franz Joseph στην κινηματογραφική τριλογία Sissi, 1955-1957.
Πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση καλλιτέχνη ο Böhm, ήταν γιος του διάσημου μαέστρου Karl Böhm και πρωταγωνιστής της ταινίας Peeping Tom, 1960, θρίλερ που γυρισμένο σαν snuff movie άφησε εποχή, αν και θάφτηκε από την κριτική. Επίσης ο Karlheinz Böhm υπήρξε κατοπινός συνεργάτης του Rainer Werner Fassbinder σε σειρά ταινιών.
Αν και καλλιτεχνικά επιτυχημένος και ίνδαλμα στην Αυστρία, ο Böhm υπήρξε σύζυγος ζηλότυπος και καταπιεστικός με αποτέλεσμα η καριέρα της Lass να πάρει την κάτω βόλτα. Σ' αυτό συνέβαλε και η γέννηση της κόρης τους Katharina Böhm το 1964, η οποία αργότερα βάδισε στα οικογενειακά καλλιτεχνικά μονοπάτια. Από τη στιγμή εκείνη η Lass αφοσιώθηκε στην ανατροφή και εκπαίδευση του παιδιού και οι κινηματογραφικές ή τηλεοπτικές συμμετοχές της περιορίστηκαν. Το ζευγάρι έζησε μαζί μέχρι το 1980. Τα επόμενα 15 χρόνια η Barbara Lass τα πέρασε παντρεμένη με τον μουσικό της jazz, Leszek Żądło.
Στις 6 Μαρτίου 1995 πέθανε από εγκεφαλική αιμορραγία κατά τη διάρκεια μιας συναυλίας στο Μόναχο. Ήταν 54 ετών και ήδη τα τελευταία 6 χρόνια της ζωής της έπασχε από Ηπατίτιδα C. Ο τάφος της βρίσκεται στην Κρακοβία και στολίζεται με την επιγραφή «Η Εύα κοιμάται».
(Βιβλιογραφικές αναφορές: Μπάμπης Ακτσόγλου, Πολάνσκι, Αιγόκερως και Παναγιώτης Μποκόλης, Σχιζοφρενείς δολοφόνοι στην οθόνη, Οξύ)
Armando Trovajoli - Lycanthropus (1961).
