Λάμπρος Ορφανός
100 χρόνια από τη γέννηση του ζωγράφου
Δύο τρέχουσες εκθέσεις σε Αθήνα και Ρόδο και μία άλλη τον Ιανουάριο στη Λάρισα παρουσιάζουν το ζωγραφικό και χαρακτικό του έργο σε αντίστιξη με το έργο της συζύγου του 'Ελλης Μουρέλου Ορφανού.
Ο Λάμπρος Ορφανός είναι ο χαράκτης των χαρτονομισμάτων της δραχμής.
Η έκθεση στην Αθήνα (25.11.16 – 28.01.17)
"Nuda Veritas" (Γυμνή αλήθεια)
"Με κεντρικό άξονα τα έργα-μελέτες γυμνού των ζωγράφων Λάμπρου Ορφανού και της συζύγου του Έλλης Μουρέλλου Ορφανού που φιλοτέχνησαν το 1954 στο Παρίσι, η γκαλερί Eleni Marneri παρουσιάζει την έκθεση "Nuda Veritas".
Σε παράλληλο χρόνο, δώδεκα σχεδιαστές κοσμήματος καλούνται να αφουγκραστούν το ανθρώπινο σώμα. Να ρίξουν φως στην Αλήθεια που φέρει το σώμα απογυμνωμένο από τη ματαιοδοξία και τον φόβο και να δημιουργήσουν κοσμήματα ως φόρο τιμής στο πολυτιμότερο ένδυμα της ανθρώπινης ύπαρξης.
Ειδικά για την έκθεση, ο αρχιτέκτονας Μίνως Ορφανός, γιός των ζωγράφων, έχει σχεδιάσει ένα συλλεκτικό αντικείμενο που θα διατίθεται σε περιορισμένο αριθμό.
Συμμετέχοντες :
Mari Aoyama, Aliki 'n' the Jazz Rabbit, Κώστας Αργυρίου, Σοφία Ζαράρη, Βάλυ Κοντίδη, Maria Mastori, Σαρίνα Μπέζα, Maria Constanza Ochoa, Αλίκη Στρουμπούλη, Γιάννης Τσαλαπάτης, Anna Vlahos
*Τα έργα-μελέτες γυμνού που θα εκτίθενται χρονολογούνται το 1954 στο Παρίσι όπου οι ζωγράφοι έζησαν συνεχίζοντας τις σπουδές τους μαζί με φίλους ζωγράφους και χαράκτες όπως τον Π. Τέτση, το Γ. Γαϊτη και τον Κ. Γραμματόπουλο."
Eleni Marneri Gallery
Οδός Λεμπέση 5-7, Μακρυγιάννη.
Η έκθεση στη Δημοτική Πινακοθήκη Ρόδου - Νεστορίδειο Μέλαθλο
(05.11.2016-18.03.2017)
Κορυφαίοι Έλληνες Χαράκτες της γενιάς του '30.
"Μέσα από την πλούσια συλλογή χαρακτικών του Μουσείου Νεοελληνικής Τέχνης του Δήμου Ρόδου, εκπροσωπείται η μεσοπολεμική "γενιά του '30", με μια πλειάδα σημαντικών έργων χαρακτικής.
Λιγότερο προβεβλημένη ωστόσο είναι η χαρακτική και για τον λόγο αυτό κρίθηκε αναγκαίο να παρουσιαστεί αντιπροσωπευτικά, μέσα από αρκετές δεκάδες έργα, διαφορετικών μεγεθών και όλων των τεχνικών που χρησιμοποίησαν οι καλλιτέχνες εκείνης της γενιάς, όπως μπορούν να θαυμάσουν οι θεατές και φιλότεχνοι, στην Νέα Πτέρυγα του Νεστορίδειου Μελάθρου, με επιλογές κι επιμέλεια της Ιστορικού Τέχνης κ. Αθηνάς Σχινά.
Ο επισκέπτης προσερχόμενος, μπορεί να θαυμάσει έργα των σπουδαίων Επτανήσιων χαρακτών, όπως του Ν. Βεντούρα, του Ζαβιτσιάνου κλπ., του ανεπανάληπτου Δημ. Γαλάνη, επίσης του Κεφαλληνού, του Γιαννουκάκη, του Γραμματόπουλου, του Αγγ. Θεοδωρόπουλου, του Ε. Παπαδημητρίου, του Λ. Ορφανού, της Αθ. Ταρσούλη, του Βάλια Σεμερτζίδη, του Εμμ. Ζέπου, του Ν. Χατζηκυριάκου-Γκίκα κλπ., σε αντιδιαστολή με τα έργα δύο εκπροσώπων της δεκαετίας του '60 : της Β. Κατράκη και του Α. Τάσσου. Ο λόγος που παρουσιάζεται (σε ένα περιορισμένο τμήμα της έκθεσης) αυτή η εικαστική αντιδιαστολή, είναι για να κατανοηθούν ευκρινέστερα οι διαφοροποιήσεις, αλλά και οι αλληλοσυμπληρώσεις των δύο πιο κρίσιμων δεκαετιών του 20ού αιώνα, οι οποίες άλλωστε διαμόρφωσαν τις μοντερνιστικές εκδοχές της νεώτερης και σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα.
Με βάση την εκθεσιακή αυτή παρουσίαση, τα γνωρίσματα της γενιάς του '30 στην χαρακτική, συνοψίζονται και είναι:
1) Η αναγνώριση και μελέτη σε βάθος, της βυζαντινής, της μεταβυζαντινής και λαϊκής παρακαταθήκης και ο συνδυασμός της με ευρωπαϊκά καλλιτεχνικά ρεύματα του ιμπρεσιονισμού, του εξπρεσιονισμού και του κυβισμού.
2) Η αποδοχή και αξιοποίηση των δεδομένων της πραγματικότητας και των δυνατοτήτων να προσλαμβάνει αυτή συμβολικές και μεταφυσικές διαστάσεις.
3) Ο εύκρατος συνδυασμός ιδεαλισμού και ρεαλισμού, αλληγορίας και αφαιρετικών τάσεων, χωρίς να απαλλοτριώνεται η αντικειμενική πραγματικότητα.
4) Η προσοχή στις καίριες λεπτομέρειες που τονίζουν κι αναδεικνύουν την ευπλασία και την δυναμική της εικαστικής φόρμας, με ιδιαίτερη σημασία στην γενικότερη υφολογία, στην χροιά, στις τονικότητες φωτοσκιάσεων και χρωματικών ήπιων τόνων, έτσι ώστε να αναφύεται μια ποιητική κι ελεγειακή ταυτόχρονα ατμόσφαιρα.
5) Η εικαστική διαπραγμάτευση του ανθρώπινου σώματος ως φορέα αξιών, σε σχέση με την φύση, τόσο του εξωτερικού περιβάλλοντος, όσο και των συναισθημάτων που απορρέουν από αυτήν, με βάση την χρήση των τεχνικών μέσων και τις εκφραστικές δυνατότητες εκάστου καλλιτέχνη."
Αθηνά Σχινά
Κριτικός & Ιστορικός Τέχνης, Πρόεδρος Καλλιτεχνικής Επιτροπής Μουσείου Νεοελληνικής Τέχνης
Η έκθεση στο Μουσείο Χαρτονομισμάτων - Ιστορικό αρχείο της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος
(Ημέρα Μουσείων 2016)
Η Έλλη Μουρέλου γεννήθηκε στον Πειραιά το 1922 και πέθανε στην Αθήνα το 2011. Σπούδασε Ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας (1940- 1947) με καθηγητές τον Δ. Μπισκίνη, τον Ο. Αργυρό και τον Κ. Παρθένη. Σπούδασε Ζωγραφική στην Ανωτάτη Εθνική Σχολή Καλών Τεχνών των Παρισίων, κοντά στους J. I. Dupas και J. Souverbie και ειδικεύτηκε στην τέχνη της ψηφιδογραφίας στην Ecole d' Art Italien με τον Gino Severini (1883-1966). Διακρίθηκε ως ζωγράφος ειδικευμένη στην τεχνική των ψηφιδωτών. Με την επιστροφή της στην Ελλάδα συνέχισε να εργάζεται στο Αμερικανικό Κολλέγιο Θηλέων Αθηνών από το 1955 έως το 1979, ως Διευθύντρια του Τμήματος Εικαστικών. Υπήρξε σύζυγος του Λάμπρου Ορφανού. Έχει παρουσιάσει το έργο της σε ομαδικές εκθέσεις (Πανελλήνιες 1957, 1967, 1971, 1975) και έχει τιμηθεί με το βραβείο του ΕΟΤ για τη διαφημιστική αφίσα της Ελλάδας (1961). Έργα της βρίσκονται σε σημαντικότατες δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές εντός και εκτός Ελλάδας.
Ο Λάμπρος Ορφανός γεννήθηκε στην Αθήνα το 1916 και πέθανε το 1995. Σπούδασε Ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και Χαρακτική κοντά στον δάσκαλο Γ. Κεφαλληνό. Το 1949 άρχισε να εργάζεται στην Τράπεζα της Ελλάδος ως Αρχιτεχνίτης Προϊστάμενος στην Υπηρεσία Καλλιτεχνικού Σχεδίου και Χάραξης του Ιδρύματος Εκτυπώσεων Τραπεζογραμματίων και Αξιών. Σπούδασε για τρία χρόνια στο Εργαστήριο Χαρακτικής της Ecole des Beaux-Arts στο Παρίσι. Το 1963 συνήψε αποκλειστικό συμβόλαιο χάραξης τραπεζογραμματίων διαφόρων χωρών, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, με την Εκτυπωτική Εταιρεία Τραπεζογραμματίων, Roberto Giori Company, στη Λωζάννη της Ελβετίας. Χάρη στον Ξενοφώντα Ζολώτα, Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος και την ειδίκευση του Λάμπρου Ορφανού στη μικροχαρακτική σε ατσάλι, η Ελλάδα άρχισε να παράγει και να εκτυπώνει στο Εθνικό Νομισματοκοπείο της Τράπεζας της Ελλάδος τα δικά της τραπεζογραμμάτια, στα τέλη της δεκαετίας του 1950. Έργα του βρίσκονται σε σημαντικότατες δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές εντός και εκτός Ελλάδας.
Το βιογραφικό του Λάμπρου Ορφανού προέρχεται από τη διατριβή της Ελένης Γκόνου Στυλιανίδη Οι Πρώτοι Έλληνες Χαράκτες του Εθνικού Χαρτονομίσματος και το Χαρακτικό τους Έργο, Πανεπιστήμιο Αθηνών - Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Αθήνα, 1995,
