Piss and love (in the bucket)
Ασκήσεις "νομαδικής" φιλοσοφίας
"Η "νομαδική" φιλοσοφία επιθυμεί να μετατοπίσει, άλλοτε μέσω της κριτικής ανάλυσης, άλλοτε μέσω της ειρωνείας, άλλοτε μέσω της καταγγελίας, ακόμη και μέσω του χιούμορ ή του χλευασμού, τα όρια μεταξύ του δυνατού και του αδύνατου, του δίκαιου και του άδικου, του ορατού και του αόρατου όσον αφορά το κοινωνικό μας παρόν. Με άλλα λόγια, ενδιαφέρεται μόνο για την φιλοσοφική πράξη, που τρέφεται από τις συνθήκες μιας ελεύθερης σκέψης που μας εμποδίζει να κάνουμε άσκοπους κύκλους ή να πιανόμαστε μόνιμα από κάτι."
[Ici et ailleurs]
Melody Buffalo
Ici et ailleurs (Εδώ κι εκεί)
(Σύλλογος για μια νομαδική φιλοσοφία)
11 Νοεμβρίου 2024
"Κάθε φυλή έχει τη δική της μυρωδιά, την οποία οι άλλες φυλές μισούν. Ο επιθεωρητής Maigret είχε ανοίξει το παράθυρο και κάπνιζε ασταμάτητα, αλλά οι αιωρούμενες οσμές συνέχιζαν να τον ενοχλούν."
(Georges Simenon, Pietr-le-Letton (1929)
1- Ορθολογικός υπολογισμός του τόκου: αναθέτουμε τη φύλαξη των κοπαδιών των προβάτων στον λύκο, του οποίου ο μισθός θα αναπροσαρμόζεται ανάλογα με την παραγωγή γάλακτος. Πρέπει λοιπόν, για το δικό του συμφέρον, να αποφεύγει να σφάζει τις προβατίνες και να φροντίζει ώστε οι ομοιοί του να κάνουν το ίδιο. Ο βοσκός απλώς ανεβαίνει στο ορεινό βοσκότοπο μια φορά κάθε δεκαπενθήμερο για να μαζέψει το γάλα, να πληρώσει το μισθό του και να ελέγξει αν ο αριθμός των προβατίνων είναι σωστός. Εδώ εισερχόμαστε στη σφαίρα του εξορθολογισμού της χρήσης της εργατικής δύναμης.
2- Μια άλλη εκδοχή για την υπόθεση Μαζάν: ο Πελικό, η λέρα, ο άξεστος, ο looser, παίρνει εκδίκηση για την κοινωνική περιφρόνηση που υπέστη για μεγάλο χρονικό διάστημα, μεταξύ άλλων κι από τη σύζυγό του. Από την κοινωνική περιφρόνηση εκδικείσαι συχνά με φρικτό τρόπο, καθότι είναι η ίδια ένα φρικτό πράγμα. Το μικρό του ταλέντο ως διεστραμμένος κολλημένος στα δίκτυα έκανε τα υπόλοιπα.
3- Οι ενάρετες σωρείες μοιάζουν με σμήνη πράσινων μυγών (lucilia sericata) και μπλε μυγών (calliphora vomitoria) πάνω σε κομμάτια σάπιου κρέατος. Βρίσκονται παντού - στις εφημερίδες, στα δίκτυα...
4- Labiche ή Courteline; Οι περιστασιακά κερατωμένοι είναι ξαδέλφια των σαλιγκαριών: όπως τα σαλιγκάρια, έχουν αναδιπλούμενα κέρατα.
5- Κάθε βράδυ, πριν πάει για ύπνο, ο Νετανιάχου κάνει τους υπολογισμούς του και τους σημειώνει σχολαστικά σε ένα σχολικό τετράδιο - 30 νεκροί, μαζί γυναίκες και παιδιά, μετά τον βομβαρδισμό ενός σχολείου στη Γάζα, καμιά εικοσαριά από τις επιπτώσεις ενός τυχαίου χτυπήματος στο κέντρο της Βηρυτού, δεκαπέντε περίπου κατά τη διάρκεια μιας στρατιωτικής επιδρομής στην Τζενίν, μια στοχευμένη δολοφονία στην Τεχεράνη - μια καλή μέρα, εν ολίγοις, με τρία αστέρια. Αυτή η σχολαστική λογιστική αντικαθιστά, για αυτόν τον άρχοντα του θανάτου, τη βραδινή προσευχή.
6- Οι πραγματικές δημοκρατίες αναγνωρίζονται από την ύπαρξη πολυάριθμων, καθαρών και δωρεάν δημόσιων WC. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι αρχές νoιάζονται περισσότερο για την ελευθερία της απέκκρισης από οτιδήποτε άλλο.
7- Το κίνητρο της ενημέρωσης σήμερα δεν είναι καθόλου να προσπαθεί να καταλάβει τι συμβαίνει, αλλά να πληροφορείται για τα πάντα, με τρόπο απόλυτο. Γιατί αν δεν είσαι ενήμερος, είσαι ηλίθιος. Κι αυτό επειδή από τις τέσσερις πληροφορίες του Σαββατοκύριακου που πρέπει να θυμάσαι (σύμφωνα με τον πωλητή ειδήσεων), η μία σου έχει διαφύγει, και φαίνεσαι τότε τελείως ηλίθιος στο διάλειμμα για καφέ τη Δευτέρα το πρωί. Γιατί αν έχεις χάσει οτιδήποτε έχει συσσωρευτεί στον κυλιόμενο διάδρομο της επικαιρότητας, είσαι απλά άσχετος. Γιατί πρέπει να συγκρατούμε αυτές τις πληροφορίες περισσότερο από τις άλλες; - μυστήριο. Ή μάλλον, όχι: για να μην φαινόμαστε βλάκες. Γιατί αν έχεις χάσει τη μία ή την άλλη, είσαι έξω από το παιχνίδι, δεν ανταπεξέρχεσαι. Απόλυτη, κατηγορηματική, οριστική επιταγή: Να είσαι ενήμερος! Για ποιο λόγο; Μη σε απασχολεί! Απλά πρέπει να είσαι ενήμερος, αυτό είναι όλο.
8- Δεν μπορούν όλοι στα δικά μας γεωγραφικά πλάτη να γίνουν ένα καλό θύμα, το ιδανικό, εμπορεύσιμο θύμα - απαιτείται να ξέρεις πως να συνδυάζεις με τέχνη το εκδικητικό πνεύμα με την πιο χοντρή ανοησία - δεν το μπορούν όλοι...
9- Στο "κουτί για βιβλία" μιας απομακρυσμένης περιοχής της ποδηλατικής μου διαδρομής, τα εξώφυλλα των βιβλίων έχουν συστηματικά σκιστεί. Θα μπορούσε κανείς να υποπτευθεί έναν εκδικητικό, δόλιο βιβλιοπώλη - αλλά δεν υπάρχει βιβλιοπωλείο τριγύρω... Εκτός κι αν μυριζόμαστε φασίστα, εχθρικό κατ' αρχήν προς την δωρεάν κυκλοφορία των αγαθών εκτός αγοράς, προς το μοίρασμά τους.
10- Θα μπορούσαμε να φανταστούμε ένα νεολαϊκίστικο μυθιστόρημα να αρχίζει κάπως έτσι: "Ήταν η μουντή ώρα που οι αιωνίως μεθυσμένοι έβγαιναν από τις κοινωνικές κατοικίες ξύνοντας τα αχαμνά τους". Το challenge θα ήταν να διατηρηθεί αυτό το υψηλό επίπεδο από την αρχή του βιβλίου ως το τέλος.
11- Περισσότερο από ποτέ: αναλύουμε αντί να ηθικολογούμε. Δεν είναι η κριτική που διαλύεται στην ηθική, αλλά το αντίστροφο. Οι κραυγές αγανάκτησης χάνονται στον αιθέρα, έχουν σύντομη μνήμη. Ανάλυση σημαίνει ορίζω τον χρόνο. Αυτό που έχει αναλυθεί με δυσκολία, επί μακρόν και προσεκτικά δεν θα ξεχαστεί.
12- ...]
13- "Sag nie mehr jawohl!" - Ο Oscar Werner ως απογοητευμένος αξιωματικός των Ναζί στην ταινία Der letzte Akt (Το τέλος του Χίτλερ, 1953) του G. W. Pabst. Δεν μεταφράζεται -και ωστόσο είναι ένα κλειδί- το χειρότερο δεν είναι η παθητική υπακοή, αλλά η ενθουσιώδης υποταγή.
14- Στην αρχή αυτής της χιλιετίας, τα Μεσάνυχτα στον Αιώνα [βιβλίο του Βίκτωρ Σερζ -σ.σ.] έρχονται πρόωρα. Στον προηγούμενο αιώνα, προσδιορίστηκαν με σίγουρο τρόπο εκ των υστέρων: τα έτη 1941, 1942, 1943, κυρίως στην Ευρώπη. Αλλά τότε, αν γνωρίζαμε λίγο-πολύ τι συντελούσε την καταστροφή του παρόντος (οι εκκαθαρίσεις στην Ανατολή), είχαμε τουλάχιστον τη βεβαιότητα ότι κάτι κινούνταν εναντίον της διαβολικής δύναμης που την προκαλούσε - οι Σύμμαχοι, οι Εθνικές Αντιστάσεις... Σήμερα, το έγκλημα ευδοκιμεί μπροστά στα μάτια του κόσμου, και αυτό δημιουργεί τα πρόωρα Μεσάνυχτα στον Αιώνα των οποίων είμαστε οι συντετριμμένοι όμηροι: όχι μόνο τίποτα δεν αντιτίθεται σε αυτά, τίποτα δεν τους αντιστέκεται, αλλά έχουν γίνει ένα καθημερινό θέαμα από το οποίο τα ΜΜΕ μας προτρέπουν να μην "χάνουμε" τίποτα. Υπό αυτή την έννοια, αυτά τα Μεσάνυχτα είναι υπερθετικά: ξεπερνούν τα Μεσάνυχτα του περασμένου αιώνα.
15- "Είναι ακόμα γόνιμη η κοιλιά απ' όπου βγήκε το αποτρόπαιο τέρας" - αλλά πάει καιρός τώρα, καημένε μου Μπερτ [Μπέρτολντ Μπρεχτ -σ.σ.], που έχουμε πάει παραπέρα! 'Εκτοτε, το θηρίο έχει γεννήσει περισσότερες από μία γέννες, τα μικρά του έχουν μεγαλώσει και προτιμούν να δραστηριοποιούνται εκεί που δεν θα τα περίμενε κανείς. Τα παιδιά του κτήνους έχουν εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο, ευδοκιμώντας με τις πιο ποικίλες προβιές - κατά προτίμηση αυτές του αντι-κτήνους.
16- Άλλο πράγμα είναι να παίρνεις τον χρόνο σου και άλλο να καταχράσαι το χρόνο των άλλων (Raymond Chandler).
17- [...]
18- Le courage de la vérité (Το θάρρος της αλήθειας) ήταν ο τίτλος μιας διάλεξης που έδωσε ο Φουκώ στο Collège de France το 1984. Τώρα έχει γίνει σλόγκαν στις αφίσες του Ζεμούρ. Το επιτάσσει η εποχή.
19- Αν ονειρεύεστε ένα ήσυχο χέσιμο σε ένα κινούμενο ασανσέρ, επιλέξτε ένα κτίριο με τουλάχιστον δέκα ορόφους.
20- Αυτό από το οποίο πεθαίνει η Δύση, και δυστυχώς και ο υπόλοιπος πλανήτης Γη που συμπαρασύρει στην πτώση της, είναι η αυξανόμενη αδυναμία της να αποδώσει οποιαδήποτε σημασία ή αξία στις λογικές των άλλων, με κάθε έννοια της λέξης λογική. Έχει γίνει εντελώς αδιάφορη και ερμητική - κάτι που ίσως δεν συνέβαινε πάντα.
21- Είναι πάρα πολύ άδικο ότι την ώρα που εμείς σηκωνόμαστε γκρινιάζοντας για να πάμε στη δουλειά (ενώ δεν έχει ξημερώσει καν), οι Νεοζηλανδοί ετοιμάζονται να πέσουν για ύπνο, ήσυχοι σαν τον Baptiste [χαρακτήρας που, στις φαρσοκωμωδίες, ήταν ο αποδιοπομπαίος τράγος που δεχόταν αδιαμαρτύρητα όλα τα χτυπήματα -σ.σ.].
22- Για να νοθεύσεις τις εκλογές, παραγεμίζεις τις κάλπες. Για να νοθεύσεις τις στύσεις, παίρνεις ένα μπλε χαπάκι. Το τι παραγεμίζεις στη συνέχεια είναι εντελώς διαφορετικό θέμα.
23- Οι πατενταρισμένοι ηλίθιοι που ανταγωνίζονται ποιος θα πρωτοοργανώσει συμπόσιο εν όψει των εκατό χρόνων από τη γέννηση του ειδώλου τους (2026) είναι οριστικά άσχετοι με τη φιλοσοφία του - προφανώς δεν έχουν καταλάβει ότι το να οργανώνεις σήμερα ένα συμπόσιο για τον Φουκώ είναι σαν να προετοιμάζεις ένα διεθνές συνέδριο για τις βυζαντινές εκκλησίες στη βόρεια Αλβανία. Η ναφθαλίνη είναι ένα πράγμα και η ζωντανή (και επικίνδυνη) φιλοσοφία ένα άλλο.
24- Τα οικόσιτα ζώα είναι μάλλον σκλάβοι μας παρά φίλοι μας: δεν έχουμε βέβαια το δικαίωμα να τα κακομεταχειριζόμαστε, αλλά διαθέτουμε το δικαίωμα να ορίζουμε τη ζωή και τον θανατό τους - μπορούμε να τους κάνουμε ευθανασία όποτε μας βολεύει, με συνεργό τον κτηνίατρο. Από αυτή την άποψη, η κατάστασή τους είναι παρόμοια με εκείνη των σκλάβων στην αρχαία Ρώμη.
25- Οπορτουνιστές βιβλιοπώλες - όλο και περισσότερα βιβλιοπωλεία που άνοιξαν πρόσφατα ονομάζονται "La boîte à livres" [κουτί για βιβλία -σ.σ.]. Στην ψηφιακή σελίδα τους, διατηρείται η πιο επιδέξια ασάφεια μεταξύ της "boîte à livres", που είναι ένας χώρος ελεύθερης και δωρεάν ανταλλαγής, και της "librairie", που είναι μια επιχείρηση. Η αγορά είναι μια βουλιμική και δόλια μηχανή, τόσο στα μικρά πράγματα όσο και στα μεγάλα
27- Καθισμένη για λίγα λεπτά σε έναν συρμό του μετρό της γραμμής 7 απέναντι από έναν τύπο που είχε ένα εντυπωσιακό κεφάλι αλόγου και έσερνε το δάχτυλό του με μανία πάνω στην οθόνη του smartphone του, ένιωσα μια μόνιμη ανησυχία και μόνο μετά συνειδητοποίησα ότι ήταν ο Διάβολος, σε μια από τις πολλές ενσαρκώσεις του. Δεν είναι η πρώτη φορά που διασταυρώνομαι με τον Διάβολο, και κάθε φορά παρουσιάζεται με διαφορετική μορφή. Εκπέμπει μια τόσο εκτυφλωτικά σατανική δύναμη που, στην αρχή, αδυνατώ να τον αναγνωρίσω. Μόνο με καθυστέρηση αναγνωρίζω το Κακό. Αυτό που θα έπρεπε να με είχε προειδοποιήσει εδώ ήταν προφανές: ταξίδευε με ένα απλό μπλουζάκι παρά το φθινοπωρινό κρύο (στις 2 Νοεμβρίου). Ο Διάβολος, ως γνωστόν, είναι ανεπηρέαστος από τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας.
28- Η κουκούλα, σήμερα, δεν χρησιμοποιείται πλέον για να προστατεύει από το κρύο, αλλά για να σε προστατεύει από τους άλλους και, γενικότερα, από τη ζωή. Βάζουμε την κουκούλα του sweat-shirt μας για να κλειστούμε στη σφαίρα μας, για να νιώσουμε αυτάρκεια. Η κουκούλα είναι το κέλυφος του σαλιγκαριού.
