Σε ένα fast-food της Δαμασκού...
Ακριβώς μία βδομάδα πριν, ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Seyyed Abbas Araqchi καθόταν σε ένα φημισμένο εστιατόριο της Δαμασκού και δειπνούσε μαζί με υψηλόβαθμα στελέχη του καθεστώτος.
"Η εικόνα δείχνει δύο άνδρες να κάθονται σε ένα τραπέζι σε ένα εστιατόριο. Ο ένας τρώει με ένα πιρούνι, ο άλλος φαίνεται να συζητάει. Και οι δύο άνδρες φορούν κοστούμια και έχουν μπροστά τους φαγητά, γεμάτα πιάτα και κουτάκια με αναψυκτικά. Η ατμόσφαιρα φαίνεται χαλαρή, με φόντο μια μοντέρνα διακόσμηση. Δαμασκός, 1 Δεκεμβρίου 2024. Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Seyyed Abbas Araqchi τρώει ένα σάντουιτς στη συνοικία Mazzeh της Δαμασκού κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Συρία".
Ο Seyyed Abbas Araqchi, Υπουργός Εξωτερικών, επισκέφθηκε τη Δαμασκό την Κυριακή 1 Δεκεμβρίου για να εκφράσει την αλληλεγγύη του Ιράν. Έφαγε ένα σάντουιτς σε ένα fast-food στο κέντρο της πόλης για να δείξει ότι η κατάσταση ήταν φυσιολογική. Στη συνέχεια, στις 2 Δεκεμβρίου, ταξίδεψε στην Άγκυρα και ανακοίνωσε σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Τούρκο ομόλογό του ότι η επόμενη συνάντηση της διαδικασίας της Αστάνα θα αφιερωθεί στον συντονισμό των προσπαθειών για τη σταθεροποίηση της Συρίας. Ο Araqchi ζήτησε συλλογική και ισορροπημένη διαχείριση των περιφερειακών κρίσεων και επέμεινε στην ανάγκη διατήρησης των επιτευγμάτων της διαδικασίας της Αστάνα. Επέκρινε τη δυτική στρατιωτική υποστήριξη προς το Ισραήλ και ζήτησε τον άμεσο τερματισμό των εγκλημάτων κατά της Γάζας. Εξέφρασε επίσης την επείγουσα ανάγκη αποστολής ανθρωπιστικής βοήθειας στην περιοχή αυτή, εν όψει του χειμώνα, και κατήγγειλε τις θεμελιώδεις παραβιάσεις των δικαιωμάτων των λαών της περιοχής, ιδίως στην Παλαιστίνη.
H κατάσταση στη Συρία, αν και ενδιαφέρει λιγότερο τα μέσα ενημέρωσης, παραμένει μείζον στρατηγικό ζήτημα για το καθεστώς, το οποίο ανησυχεί για το ενδεχόμενο η Οργάνωση Ισλαμικό Κράτος (ISO) ή άλλες τζιχαντιστικές ομάδες να αποδυναμώσουν ή ακόμη και να ανατρέψουν το καθεστώς. Μετά την αποδυνάμωση των συμμάχων του, το Ιράν φαίνεται να επιδιώκει να ενισχύσει την περιφερειακή επιρροή του μέσω της διπλωματίας, ιδίως με τη δημιουργία σταθερών σχέσεων με τα κράτη του Κόλπου, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας; Κατά την έναρξη των συνόδων κορυφής του Αραβικού Συνδέσμου και του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας στο Ριάντ στις 11 Νοεμβρίου, ο Σαουδάραβας πρίγκιπας διάδοχος χαρακτήρισε το Ιράν ως "αδελφή δημοκρατία".
Marmar Kabir
Orient XXI - 07.12.2024
Η food diplomacy του Ιράν από το Κάιρο ως τη Δαμασκό
Soheila Zarfam
Tehran Times - 02.12.2024
Στον τομέα των διεθνών σχέσεων, όπου οι συνθήκες και οι διαπραγματεύσεις συχνά κυριαρχούν στις συζητήσεις, η γαστρονομική διπλωματία αξιοποιεί το φαγητό ως στρατηγικό εργαλείο. Χρησιμοποιείται για τη μετάδοση διπλωματικών, δημόσιων ή πολιτικών μηνυμάτων και, εν τέλει, για την προώθηση ισχυρότερων διμερών δεσμών.
Ο Araghchi δείπνησε σε ένα κατάμεστο εστιατόριο στα περίχωρα της Δαμασκού μετά από συναντήσεις με υψηλόβαθμους Σύρους αξιωματούχους εν μέσω μιας νέας τρομοκρατικής επίθεσης στη βόρεια Συρία και έντονων φημών για πραξικόπημα. Αν και η μεταγενέστερη ανάρτηση του υπουργού Εξωτερικών στο Χ ανέφερε μόνο τη νόστιμη shawarma [είδος πίτας με ντονέρ -σ.σ.] που απόλαυσε, η παρουσία του και μόνο στη βουή της πόλης μετέφερε ένα ισχυρό μήνυμα ηρεμίας, καθησυχασμού και υποστήριξης τόσο προς την Αντίσταση όσο και προς τον συριακό λαό.
Αυτή η στρατηγική χρησιμοποιήθηκε επίσης από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν τον Μάρτιο του 2022, περίπου ένα μήνα μετά την έναρξη της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ο πρόεδρος φωτογραφήθηκε να δειπνεί σε εστιατόριο στη Βαρσοβία, μια κίνηση που θεωρήθηκε ως ένδειξη της υποστήριξης του ΝΑΤΟ προς την Πολωνία και της εμπιστοσύνης της Ουάσινγκτον στο περιβάλλον ασφαλείας της ανατολικοευρωπαϊκής χώρας.
Η πρώτη αξιοσημείωτη χρήση της γαστρονομικής διπλωματίας από τον Araghchi έγινε τον Οκτώβριο, όταν είχε ταξιδέψει στην Αίγυπτο. Ο κορυφαίος διπλωμάτης μοιράστηκε στον λογαριασμό του στο X ότι απόλαυσε το αιγυπτιακό φαγητό κατά τη διάρκεια της σύντομης παραμονής του στο Κάιρο, προσθέτοντας ότι οι Ιρανοί "στερούνται αιγυπτιακού εστιατορίου στην Τεχεράνη".
Οι δηλώσεις αυτές θεωρήθηκαν ως ένδειξη ότι το Ιράν είναι πρόθυμο να αποκαταστήσει τις διπλωματικές σχέσεις με την Αίγυπτο, οι οποίες έχουν διακοπεί για πάνω από τέσσερις δεκαετίες.
Πηγαίνοντας μερικά χρόνια πίσω, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα χρησιμοποίησε την ίδια τακτική όταν οι ΗΠΑ και το Βιετνάμ είχαν αρχίσει να κινούνται προς την κατεύθυνση της ομαλοποίησης το 2016. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην ασιατική χώρα, ο Ομπάμα μοιράστηκε ένα γεύμα σε ένα μικρό εστιατόριο στο Ανόι, απολαμβάνοντας το Pho [ζωμός κρέατος με ζυμαρικά -σ.σ.] και τοπικές σπεσιαλιτέ. Η άτυπη αυτή πράξη φάνηκε να έχει βαθιά απήχηση στον βιετναμέζικο πληθυσμό και γιορτάστηκε ως μια στιγμή πολιτιστικής προσέγγισης.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι η επίσκεψη της Άνγκελα Μέρκελ στη Νέα Υόρκη το 2015, όπου η Γερμανίδα καγκελάριος δείπνησε σε γνωστό εστιατόριο του Μανχάταν κατά τη διάρκεια της παρουσίας της στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Η απόφασή της να ασχοληθεί με τη δυναμική γαστρονομική κουλτούρα της Νέας Υόρκης υπογράμμισε την αφοσίωση της Γερμανίας στο άνοιγμα και τη διεθνή διπλωματία, ενώ παράλληλα ανέδειξε την ικανότητά της να συνδέεται σε προσωπικό επίπεδο.
Στο Ιράν, ένας άλλος αξιωματούχος που αναγνώρισε τις στρατηγικές δυνατότητες των τροφίμων στις διεθνείς σχέσεις ήταν ο τέως πρόεδρος Ακμπάρ Χασεμί Ραφσαντζανί. Το 1997, φιλοξένησε τον βασιλιά Αμπντάλα της Σαουδικής Αραβίας, ο οποίος επισκεπτόταν την Τεχεράνη για τη Σύνοδο Κορυφής της Ισλαμικής Διάσκεψης, στην ιδιωτική του κατοικία, όπου ο Χασεμί Ραφσαντζανi σέρβιρε το Qorme sabzi [βραστό κατσαρόλας με χορταρικά -σ.σ.] της συζύγου του, ένα παραδοσιακό ιρανικό πιάτο, ως χειρονομία φιλοξενίας του έθνους του.
Από τη shawarma του υπουργού Εξωτερικών Araghchi στη Συρία μέχρι το Pho του Ομπάμα στο Βιετνάμ και το Qorme sabzi του προέδρου Rafsanjani, αυτές οι περιπτώσεις γαστρονομικής διπλωματίας αποδεικνύουν ότι το φαγητό υπερβαίνει την απλή διατροφή - χρησιμεύει ως ισχυρό σύμβολο ενότητας και αμοιβαίας κατανόησης στις διεθνείς σχέσεις.
