"Συνομωτική" αλληλογραφία μεταξύ φίλων στα χρόνια της Χούντας.
Το φάρμακο, η προπόνηση, η Λόλα και ο Υβ.
"'Ολοι είμαστε τώρα γριπιασμένοι. Η αρρώστια έπεσε πολύ βαρύτερα απ' ό,τι περίμενα."
"'Ηθελα πολύ να σου γράψω, κυρίως για να σε ευχαριστήσω πάρα πολύ και εκ μέρους του πατέρα μου για το εμβόλιο που μας έστειλες."
12.05.1972
Σπύρο γεια σου. Το γράμμα ελπίζω να σε βρει καλά μια και εμείς όλοι είμαστε τώρα γριπιασμένοι. Η αρρώστια έπεσε πολύ βαρύτερα απ΄ότι περίμενα. Σα να μην έφτανε αυτό είμαι κι εγώ υποχρεωμένος να κόψω για πολύ καιρό την αλληλογραφία μου μια και κυριολεκτικά τα "ΜΑΘΗΜΑΤΑ" δεν με αφήνουν καθόλου ήσυχο. Τα όνειρά σου θα μείνουν όνειρα. Τουλάχιστον για φέτος. Υπάρχει φόβος αν έρθεις να μη μας βρεις λόγω παραθερισμού. Μην πεις τίποτα στα παιδιά. 'Οχι μόνο δεν μπορείτε να φιλοξενηθείτε αλλά σίγουρα θα μείνετε στο ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ. 'Αστα, τα πράγματα ανακατεύτηκαν πολύ. Τόσο που δεν είμαι σίγουρος αν κι εγώ που είμαι καλός μαθητής θα τα καταφέρω να περάσω τις εξετάσεις μου. Δεν χρειάζεται να μου ξαναγράψεις. Θα με κουράσεις άσκοπα. Και πάλι σου λέω ότι για το καλοκαίρι δεν θα μπορέσω να σε ξεναγήσω. Γεια σου για αρκετούς μήνες.
Νίκος
Σ.Σ. Η κατάστασή του χειροτέρεψε.
Φίλε Σπύρο,
Πρώτα θέλω να σου ζητήσω να με συγχωρέσεις γιατί άργησα να σου γράψω. Θέλω να με πιστέψεις ότι το Πανεπιστήμιο ελάχιστο καιρό μου αφήνει να ασχοληθώ με οτιδήποτε άλλο.
'Ηθελα πολύ να σου γράψω, κυρίως για να σε ευχαριστήσω πάρα πολύ και εκ μέρους του πατέρα μου για το εμβόλιο που μας έστειλες. Αν δεν ήσουν εσύ θα μας ήταν σχεδόν αδύνατο να βρούμε λύση σ' αυτό το πρόβλημα.
Στη συνέχεια θα προσπαθήσω να σου περιγράψω σύντομα τα γεγονότα που συνέβησαν από τότε που σου έγραψα το προηγούμενο γράμμα.
Το Πανεπιστήμιο έχει αρχίσει εδώ και κάμποσο καιρό. Είμαι πια φοιτητής του 2ου έτους, αφού κατάφερα (!!!!) και πέρασα τα μαθήματα του 1ου. Παρακολουθώ τώρα όλα τα μαθήματα και οι ελεύθερες ώρες μου είναι πολύ περιορισμένες. Ο Θάνος άρχισε κι αυτός. 'Εχει αφήσει μια μεγάλη γενιάδα και μοιάζει με Νοτιοαμερικανό αντάρτη. Είμαι σίγουρος πως θα γελάσεις πολύ.
Η εν γένει κατάσταση εδώ δεν έχει σημειώσει καμιά μεταβολή. Από το κακό στο χειρότερο πάει και μας έχει κυριέψει, πια, η απελπισία. 'Ωρες-ώρες σκέφτομαι αξίζει να ζει κανείς έτσι. Μου έχουν σπάσει τα νεύρα και δεν έχω κέφι και όρεξη για τίποτα πια... Στο σπίτι μου αισθάνομαι σαν φυλακισμένος. Γενικά βρίσκομαι σε πολύ άσχημη ψυχολογική κατάσταση.
Που και που πάω στο γήπεδο και βλέπω τον Ολυμπιακό. Η ομάδα πάει από το καλό στο καλύτερο. Ο Yves Τριαντάφυλλος είναι από τους καλύτερους και σε κάθε αγώνα, σχεδόν, βάζει γκολ. Είναι πολύ ωραίος παίκτης και τον αγαπούν υπερβολικά οι φίλαθλοι που φωνάζουν ρυθμικά: ΥΒ - ΥΒ - ΥΒ. Στη Θεσσαλονίκη, στον δυσκολότερο αγώνα, έβαλε γκολ και κερδίσαμε τον Ηρακλή 2-1.
Περιμένω με φοβερή ανυπομονεσία γράμμα σου, Σπύρο, γιατί πιστεύω ότι θάχεις να μου γράψεις πολλά ενδιαφέροντα πράγματα.
Πάντα φίλος,
Γιώργος Χρήστου
Αγαπητέ φίλε,
'Ελαβα το γράμμα σου, που το περίμενα, πράγματι, με μεγάλη ανυπομονεσία, κυρίως γιατί ήθελα να μάθω την εξέλιξη της ιστορίας σου με το ξανθό κορίτσι με την άσπρη τσάντα...
'Ηθελα να σου ζητήσω συγγνώμη για την απουσία μου την μέρα που με πήρες τηλέφωνο. Φοβόμουν ότι αυτό θα επηρέαζε την όλη πορεία της LOVE STORY. Ευτυχώς αυτό δεν έγινε. Δυστυχώς όμως η πραγματικότητα ήταν σκληρή για σένα. Οι αναχρονιστικές αρχές επικρατήσανε για μιά ακόμα φορά. Ως πότε όμως; - 'Οσο για την άλλη κοπέλα σου βεβαιώνω ότι δεν ξέρει ποιόν να ... πρωτοπαρηγορήσει.
Στη Γαλλία απ' ότι μου λες δεν φαίνεται να συνμβαίνει τίποτα το πρωτότυπο (ας το γυρίσουμε λίγο στην πολιτική) - Και στην Ελλάδα όμως δεν είχαμε τίποτα το σπουδαίο, αν εξαιρέσεις την κηδεία του Σεφέρη που εξελίχτηκε σε μια πολύ ωραία διαδήλωση. Οι 'Ελληνες φοιτητές βρήκαν την ευκαιρία να διαδηλώσουν την πίστη τους στα δημοκρατικά ιδεώδη. Τα τραγούδια του Θεοδωράκη και το κρητικό "Πότε θα κάνει ξαστεριά" έδωσαν και πήραν.
Τώρα είμαστε έτοιμοι να υποδεχτούμε τον εντιμότατο κύριο 'Αγκνιου και σύννεφα απειλητικά μαζεύονται στον Αττικό ουρανό. Το παιχνίδι της Αμερικής δεν μας αρέσει καθόλου.
Αριστερά βιβλία κυκλοφορούν στην Ελλάδα καθώς και τροτσκιστικά περιοδικά. Η ελευθερία αυτή στις εκδόσεις μου φαίνεται ύποπτη πολύ. Δεν ξέρω πάντως τι να υποθέσω.
Ας μιλήσουμε τώρα λίγο για ποδόσφαιρο. Ο Ολυμπιακός αργά αλλά σταθερά δημιουργεί μεγάλη ομάδα. Ενώ έχασε στο Καραϊσκάκη από την Δυναμό 2-0 πριν από μερικές εβδομάδες, μέσα στην παγωμένη Μόσχα κέρδισε με 2-1! Θα κέρδιζε μάλιστα την πρόκριση αν δεν τον αδικούσε σκανδαλωδώς η διαιτησία (γκολ της Δυναμό φάουλ, και πέναλτυ εις βάρος Δυναμό που δεν εδόθη). Τα γκολ: Τριαντάφυλλος 8', Γκαϊτατζής 45'. Η ΑΕΚ διέλυσε κυριολεκτικά την 'Ιντερ αλλά είχε φοβερή ατυχία και τελικά κέρδισε μόνο 3-2 και αποκλείστηκε.
'Εμαθα πως η Μαρσεϊγ προκρίθηκε εις βάρος της Γκόρνικ. Μπράβο της!
- Για το φάρμακο μην ενεργήσεις γιατί ακόμα οι πονηροί μύκητες δεν εμφανίστηκαν (ίσως μας κάνουν πλάκα, και την στιγμή που διαβάζεις το γράμμα έχουν παρουσιαστεί).
Τέλος, σε χαιρετώ εγκάρδια και σου εύχομαι θριάμβους στην φοιτητική σου καριέρα.
Πάντα φίλος σου,
Π.
Mon cher ami,
'Εχω καιρό να σου στείλω γράμμα, όμως κι εσύ δεν μου έστειλες και άρχισα να ανησυχώ λίγο. Σε πήρα τηλέφωνο ένα μεσημέρι μα δεν σε βρήκα. 'Ισως μέχρι να πάρεις το γράμμα να έχω τηλεφωνήσει πάλι.
Φίλε, εδώ συμβαίνουν αλλεπάλληλα εκπληκτικά πράγματα που με τραντάζουν με ένα τρόπο εκπληκτικό. Δυστυχώς δεν μπορώ να επεκταθώ πολύ σ' αυτό το θέμα. Πάντως, αρκεί να σου πω ότι κλονίστηκε η εμπιστοσύνη μου για ανθρώπους πολύ δικούς μου και κατάλαβα ακόμα καλύτερα τι σημαίνει αληθινός φίλος. Αλήθεια, πόσο θάθελα να ήσουν τώρα εδώ, να έχω έναν άνθρωπο να πω όλα τα παράπονά μου χωρίς καμιά επιφύλαξη!
Πάντως, να ξέρεις χάνω πάρα πολλά πράγματα επειδή είμαι ειλικρινής, ποτέ δεν προσπάθησα να παγιδέψω κανέναν. Μακάρι, όμως, νάταν όλοι έτσι.
Με το βιβλίο που σου έστειλα, τι έγινε; Το έλαβες; Σου άρεσε; Πάντως σ' αυτά που γράφει να προσπαθήσεις, αν μπορείς, να βρεις άλλη νόημα, ανώτερο.
Τον φίλο μας τον Μίμη, τι γίνεται, τον βλέπεις;
Πάντως να του πεις απαραιτήτως χαιρετίσματα και ότι δεν τον ξεχνάω, όπως, ελπίζω, και αυτός.
Τον Μανώλη τον είδα, είναι πράγματι εξαιρετικός τύπος, στο πάρτυ του γνώρισα κι ένα άλλο παιδί, καλό μεν αλλά κάπως περίεργο. Τέλος πάντων.
Για το Πανεπιστήμιο, φτάνει να σου πως δεν τα πάω καθόλου καλά. Δεν έχω χάσει το θάρρος μου, αλλά δεν διαβάζω κιόλας.
Πάρα πολλά θα ήθελα να σου γράψω, αλλά δεν μπορώ, βιάζομαι.
Περιμένω με ανυπομονεσία νέα σου, γιατί κάθε γράμμα σου, όπως σου έχω ξαναπεί, είναι για μένα μία όασις, κι ένα στήριγμα, για να μην τρελλαθώ τελικά.
Σε χαιρετώ, με αγάπη,
Γιωρ.
* Υστερόγραφο: μόλις τώρα έλαβα το γράμμα σου, σ' ευχαριστώ πολύ. Θα χαρώ αφάνταστα να δω την Λόλα και να την ξεναγήσω. Την ευχαριστώ θερμότατα για το δώρο. Ποιήματα υπάρχουν αρκετά, αλλά περιμένω να στείλει το καλύτερο που θα γράψει ο 'Αρης. Σ' ευχαριστώ κάτι παραπάνω από θερμά. Προσοχή: Πες στον Μίμη να γράψει στην δική μου διεύθυνση.
Φίλε Σπύρο. Γεια - Χαρά!
Λυπάμαι που σ' έχω αφήσει τόσο καιρό χωρίς σημαντικά νέα μου. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπάρχουν. Υπάρχουν και με το παραπάνω!
Στο Πανεπιστήμιο τα νέα είναι τα ίδια. Μέτρια πράγματα. Δεν έχω και πολύ κέφι. Τώρα που σου γράφω έχω τραβήξει ένα ξενύχτι μέχρι 41/2 ώρα. Διαβάζω διάφορα χρήσιμα πράγματα.
Θυμάσαι που σου έλεγα για μια ομάδα μπάσκετ που φτιάξαμε; Τα παιδιά δεν κατέβαιναν στις προπονήσεις και διαλύθηκε. Σχεδόν όμως όλοι οι παίκτες γραφτήκανε σε "μεγάλους" συλλόγους.
Εγώ γράφτηκα στον "'Εσπερο". Πολύ ωραία ομάδα με παίκτες νέα παιδιά. 'Εχει πάρα πολύ καλό μέλλον. Ο προπονητής είναι θαυμάσιος και γίνεται συστηματική και ορθόδοξη δουλειά. Ο Δημήτρης τον ξέρει τον "'Εσπερο". Το μόνο που μας λείπει είναι το πλούσιο αθλητικό υλικό. Ελπίζω αν βοηθηθούμε να το καλύψουμε. Η ομάδα μας έχει θαυμάσιες προοπτικές για Α' Εθνική.
Ο Πανάγος παίζει στη "ΧΑΝΝ". Καλή ομάδα, χωρίς όμως γρήγορους παίκτες. Πάντως, ο Πανάγος είναι ασύγκριτα ο καλύτερος. Σε λίγα χρόνια θα μιλάνε όλοι γι' αυτόν. Ας μην ξεχνάμε ότι είναι μικρός ακόμα. 'Οπως θα έμαθες, στο σχολικό Πανευρωπαϊκό μπάσκετ, το Γ' Γυμνάσιο Αθηνών πήρε την πρώτη θέση.
Ο Ολυμπιακός είναι καλά. Ο ΥΒ Τριαντάφυλλος έγινε θρύλος. Αρκεί να σου πω ότι ο Γουλανδρής βάφτισε ένα πλοίο του ΥΒ-ΥΒ, ενώ γυρίστηκε και ταινία κινηματογραφική ΥΒ - ΥΒ - ΥΒ.
ΥΒ - ΥΒ λοιπόν,
Με αγάπη απ' την Ελλάδα.
Σ.Σ. Ευχαριστώ σας για τα δώρα, θέλω όμως απαραιτήτως κι εκείνον τον δίσκο που μου είχε τάξει ο Μίμης και δεν θα σας απογοητεύσω.
Και κάτι άλλο. Δεν ξέρετε να κάνετε σωστούς λογαριασμούς. Είπαμε το εξαγόμενο βγαίνει ως εξής: α+Χ = Β. Δεν πειράζει. Σε συγχωρώ γιατί είσαι αδύνατος στα μαθηματικά. Μόλις έμαθα ότι ήρθαν ο πατέρας σου και η αδερφή σου. Θα χαρώ πολύ να τους δω.
