Τα φιλμικά ίχνη της Ιστορίας
Δύο νέα πολιτικά ντοκιμαντέρ από τον Γάλλο Jean-Gabriel Périot και την Ισραηλινή Mor Loushy, και μία μνημειώδης ρετροσπεκτίβα (50 ταινίες + μία ανέκδοτη) των Yervant Gianikian και Angela Ricci Lucchi στο Centre Pompidou ως τις 15 Νοεμβρίου.
Ρετροσπεκτίβα Yervant Gianikian και Angela Ricci Lucchi.
" (...) Το έργο τους -το οποίο αποτελούν ταινίες, βίντεο, εγκαταστάσεις αλλά και φωτογραφίες, σχέδια και ακουαρέλες- είναι μια γιγαντιαία απογραφή της ανθρώπινης χειρονομίας, τόσο των ανθρώπων που καταγράφονται, όσο και των ίδιων των κινηματογραφιστών. Αναπτύσσοντας ένα είδος "αναλυτικής κάμερας", εργαλείο και ταυτόχρονα μέθοδο επανάγνωσης των εικόνων, εξετάζοντας κάθε φωτόγραμμα ξεχωριστά, οι καλλιτέχνες ορίζουν νέο κάδρο στο αρχικό υλικό, αναδεικνύοντας λεπτομέρειες, το χρωματίζουν και επιβραδύνουν τη ροή του. 'Εχοντας αποκοπεί από το βλέμμα και την ιδεολογία των δημιουργών τους, οι εικόνες επιστρέφουν, αλλά αλλιώς : εξετάζοντας την αποικιοκρατία, το φασισμό, τον ιμπεριαλισμό ή τον πόλεμο, τις βίαιες αυτές μορφές κυριαρχίας, οι καλλιτέχνες ανασυνθέτουν μία νέα συνέχεια ανάμεσα στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Με ένα μυστηριώδη τρόπο, ο ανακτημένος χρόνος είναι και πάλι Ιστορία, όπως και οι εικόνες είναι ποίηση, εφ' όσον επιστρέφουν στην άγρια ελευθερία τους και τη δύναμη υποβολής τους (...)"
Serge Lasvignes, πρόεδρος του Centre Pompidou.
Une jeunesse allemande (Μια γερμανική νιότη).
"Πως γίνεται οι Meinhof, Baader, Meins, Hensslin και Mahler, νεαροί γερμανοί διανοούμενοι που γεννήθηκαν στη δεκαετία του '40, να κατέληξαν στο να βάζουν βόμβες στο όνομα της Φράξιας Κόκκινος Στρατός (RAF) ; Πως μια δημοκρατία δημιούργησε "έχθρούς της δημοκρατίας", όπως ο Helmut Kohl είχε χαρακτηρίσει τη RAF σε μια ομιλία του ; Η ταινία -ένα γαλλικό μοντάζ θα μπορούσε να πει κανείς- δίνει μια απάντηση με εικόνες και ήχους. Βασιζόμενος πάνω σε οπτικά και ηχητικά αρχεία, ο Jean-Gabriel Périot αφηγείται την ιστορία μιας ριζοσπαστικοποίησης και πως την αντιμετώπισαν τα μέσα ενημέρωσης. Η Ulrike Meinhof, την οποία παρουσιάζουν σε μια εκπομπή του τέλους της δεκαετίας του '60 ως "μια φοιτήτρια παιδαγωγικών και αρχισυντάκτρια του περιοδικού Konkret", θα ανταπαντήσει αργότερα στον παρουσιαστή μιας άλλης εκπομπής : "Ας αναλύσετε καλύτερα τα δικά σας προβλήματα μέσα στην τηλεόραση αντί να οικοιοποιήστε τα δικά μας". Επιδιώκοντας τη δημιουργία μιας έντασης ανάμεσα στην ελλειπτική φύση ενός φιλμ βασισμένου στο μοντάζ και την καθαρότητα, αν όχι την ιδεολογική ακαμψία των λόγων που ανταλλάσονται, η ταινία υπονοεί πως η αιματηρή καταστολή των διαδηλώσεων της άκρας αριστεράς προέρχεται από την άρνηση μιας γενιάς που γεννήθηκε πριν από το 1914 να δει τον εαυτό της στον ασυμβίβαστο καθρέπτη που της έδειχνε η επόμενη. "Οι γονείς μας έχασαν την αξιοπιστία τους με το να ταυτιστούν με το ναζισμό", δήλωνε επίσης η Meinhof σε μια τηλεοπτική συζήτηση πριν ενδώσει στη βία. Η μορφή που επιλέγεται εδώ κάνει φανερό τον τρόπο με τον οποίο η κλιμάκωση της βίας παίχτηκε ανάμεσα σε δύο πλευρές όλο και πιο ανυποχώρητες."
Charlotte Garson, Cinéma du Réel (18-27 mars 2016), BPI (Bibliothèque publique d'information), Centre Pompidou.
Censored Voices (Λογοκριμένες φωνές).
"Πρόκειται για μια ταινία βαθειάς πολιτικής αντίληψης, καθώς και για ένα εξαιρετικό ντοκομέντο που ανακαλύπτουμε βλέποντας το Censored Voices. Η ταινία αυτή που υπογράφεται από μια νεαρή ισραηλινή σκηνοθέτρια είναι προϊόν καθαρού μοντάζ και συνδυάζει μέσω της εικόνας και του ήχου δύο πηγές διαφορετικής φύσης. Πράγμα σπάνιο, η προέλευση της ταινίας οφείλεται στην ηχητική μπάντα και στηρίζεται σ' αυτήν.
Χρονολογείται από το 1967. Μερικές μέρες μετά τη νίκη-αστραπή στον πόλεμο των 'Εξι ημερών - στη διάρκεια του οποίου το κράτος του Ισραήλ τριπλασίασε τα εδάφη του, υφαρπαζοντάς τα από τους αιγύπτιους, σύρους και ιορδανούς αντιπάλους του, μια ομάδα νέων στρατιωτών που προέρχονταν από τα kibboutz (τις συλλογικές αυτές δομές εργασίας και ζωής που μαρτυρούν τη σοσιαλιστική ουτοπία των πρώτων εβραίων εποίκων της Παλαιστίνης) νοιώθει να μην την αφορά ο μηντιατικός και εθνικιστικός θριαμβευτισμός που υποδέχεται αυτήν τη νίκη. Δεν ανταποκρίνεται ούτε στην εμπειρία τους του πολέμου, ούτε στα προσωπικά τους συναισθήματα. Οι νέοι αυτοί, μεταξύ των οποίων και ο νεαρός συγγραφέας Amos Oz, αποφασίζουν αμέσως να πραγματοποιήσουν μια σειρά συνομιλιών με στρατιώτες που προέρχονται από τα kibboutz και που μόλις επέστρεψαν από το μέτωπο (...)"
Jacques Mandelbaum, Le Monde, 20.10.2015.
Un pays barbare (2013), ταινία των Yervant Gianikian και Angela Ricci Lucchi.
Une jeunesse allemande (2015), ταινία του Jean-Gabriel Périot.
Censored Voices (2015), ταινία της Mor Loushy.
