Πού πήγαν οι σινεφίλ; Από τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο

Πού πήγαν οι σινεφίλ; Από τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο Facebook Twitter
Τα "Δυο Πρόσωπα του Ιανουαρίου"
29

 

 

Τα εισιτήρια στις ελληνικές αίθουσες είναι, όχι απλώς απογοητευτικά, αλλά αποκαρδιωτικά. Και η ερώτηση "γιατί οι εμπορικές επιδόσεις εμπορικών ταινιών είναι πολύ κάτω του αναμενομένου;" αφορά ανήλικους και μεγάλους.

 

Παρακολουθώ το ελληνικό box office και μένω δύσπιστος μπροστά στους χαμηλότατους αριθμούς και τις φτωχές επιδόσεις ταινιών που φτιάχτηκαν για να προσελκύσουν πολύ κόσμο. Πάρτε για παράδειγμα το σαββατοκύριακο που μας πέρασε. Τα "Δυο Πρόσωπα του Ιανουαρίου" δούλεψαν συμπαθητικά στα θερινά σινεμά, κάνοντας περίπου 20 χιλιάδες εισιτήρια. Ήταν και η μοναδική ταινία που φαινόταν πως είχε τα φόντα να το κάνει, προσελκύοντας το πιο ενήλικο κοινό, εκείνο που περιμένει, λίγο παράλογα, κάτι που να τα συνδυάζει όλα (εξυπνάδα, πρωτοτυπία, λογοτεχνικές καταβολές, δράμα και αγωνία, ατμόσφαιρα και εποχή, τουλάχιστον δυο γνωστούς ηθοποιούς, μεγάλο σκηνοθέτη, και αν είναι δυνατόν κάποιο Όσκαρ), για να κάνουν τον κόπο να βγουν από το σπίτι. Τα 20 χιλιάδες εισιτήρια, ωστόσο, δεν αξίζουν πανηγυρισμών. Θεωρούνται καλά, αναλογικά.


Διότι, αν ρίξετε μια ματιά στη δεκάδα, ο Τομ Κρουζ με μια ακόμη φουτουριστική περιπέτεια δεν έκανε τίποτε, τα δυο παιδικά, το Πως να Εκπαιδεύσετε τον Δράκο Σας και το Maleficent πετάνε μάλλον χαμηλά, το κωμικό γουέστερν του Σεθ Μακφάρλαντ δεν αφορούσε κανέναν, Ο Καθρέφτης της Κολάσεως, που είναι και θρίλερ μεταφυσικό (αγαπημένο είδος για τους φανατικούς) δεν γκέλαρε καθόλου, το Λάθος Αστέρι, αντίθετα με την Αμερική, δεν τράβηξε τις νεαρές, και το Μαζί με το Ζόρι άφησε ασυγκίνητους τους χαβαλέδες.


Τα εισιτήρια στις ελληνικές αίθουσες ακολουθούν σταθερά πτωτική πορεία, και αν δεν απατώμαι, έπεσαν για πρώτη φορά μετά την επέλαση των πολυ-αιθουσών, κάτω από 10 εκατομμύρια μέσα στην περασμένη χρονιά. Κάτι που σημαίνει, πως ο Έλληνας πήγε σινεμά λιγότερο από μια φορά τον χρόνο, κατά μέσο όρο- στις καλές εποχές, είχαμε ξεπεράσει τα 14 εκατομμύρια, και σε ισχνότερες χρονιές, μια ή δύο μεγάλες επιτυχίες σήκωναν το βάρος και βελτίωναν το average, έστω και τεχνηέντως.


Η εύκολη δικαιολογία είναι η κρίση. Δεν υπάρχει αμφιβολία για τον καθοριστικά αρνητικό ρόλο της σε όλο το φάσμα του θεάματος. Ο άνεργος δεν έχει διάθεση για σινεμά- αν και για κάτι πιο μουσικοχορευτικό, υποψιάζομαι πως θα θυσίαζε το υστέρημα.


Η γκρίνια για το ακριβό εισιτήριο ακούγεται εδώ και μερικά χρόνια, αλλά πολλοί αιθουσάρχες-διανομείς αντέδρασαν με τρικ ή πραγματικά καλές προσφορές, με ένα εισιτήριο για δύο άτομα και οικονομικότερες ημέρες εκτός σαββατοκύριακου. Έπρεπε να το είχαν κάνει εδώ και χρόνια, αλλά πάλι καλά που το εφάρμοσαν αναγκαστικά. Η ανταπόκριση ήταν θετική στην αρχή, αλλά, με δεδομένο τον υψηλό φόρο, το σπορ του να διανέμεις ταινίες και να τις προβάλλεις στις αίθουσες, είναι περίπου ασύμφορο. Ο μόνος τρόπος για να κερδίσεις είναι να επενδύσεις σε μια φτηνή παραγωγή (ελληνική ή ξένη) και να ελπίζεις να κόψει πολλά εισιτήρια. Τέτοια περίπτωση σπανίζει πλέον. Από τις πρόσφατες κυκλοφορίες, μόνο το γαλλικό "Θεέ μου, Τι σου Κάναμε", που έχει φτάσει τα 20 χιλιάδες εισιτήρια, κάνει τη διαφορά και χαρίζει χαμόγελα. Συνυπολογίστε όμως και τα υπόλοιπα φιλμ που βγάζει μια εταιρεία διανομής, και που συνήθως περνούν ντούκου μέσα στην πληθώρα της εβδομάδας και χάνονται άκλαυτα. Η πορεία που είχαν ως DVD εξανεμίστηκε και η καριέρα τους στην ιδιωτική τηλεόραση χλώμιασε. Από τη στιγμή που έκλεισε η κρατική τηλεόραση, τα χρέη αυξήθηκαν διότι πακέτα κυρίως καλλιτεχνικών ταινιών που είχαν κανονιστεί, έμειναν μετέωρα και πλέον βρίσκονται σε καθεστώς επαναδιαπραγμάτευσης.


Οι περιστασιακοί λόγοι, όπως οι μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις και ο καιρός, που εμποδίζουν το κοινό από το να πάει στις αίθουσες, υπολογίζονται, αλλά δεν είναι αιτίες από μόνες τους. Πρόσφατα, πήγα στον Ζέφυρο για να δω Λιούμπιτς και η υπεύθυνη στο ταμείο μου έλεγε πως το κοινό των καταξιωμένων επαναλήψεων ταινιών δεν επηρεάζεται από οτιδήποτε άλλο πλην της βροχής. Εδώ όμως μιλάμε για κανονική αποχή, όχι για τις λίγες αίθουσες που το καλοκαίρι αποτελούν πόλους έλξης, ανεξάρτητα από την ποιότητα της ταινίας που προβάλουν, αλλά στην κορύφωση της σεζόν, εκεί που πρέπει να γίνεται συνωστισμός, πλέον η ανταπόκριση είναι μέτρια.
Προσωπικά, νομίζω πως ο Έλληνας δεν απέκτησε ποτέ την πραγματική συνήθεια του να πηγαίνει τακτικά στο σινεμά, δηλαδή ένα cinema-going habit που να αποτελεί μέρος του εβδομαδιαίου προγράμματος του, βρέξει-χιονίσει, χειμώνα-καλοκαίρι. Απόδειξη: μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού είναι όσοι πάνε σινεμά μόνοι τους, και ειδικά σε μεσημεριανές ή απογευματινές ώρες. Στην Ευρώπη και την Αμερική, συμβαίνει συχνότατα. Κατά τον ίδιο τρόπο που κανείς και καμιά στην Ελλάδα δεν διανοείται να φάει μόνος του, και ψάχνει εναγωνίως παρεΐτσα γιά να μην τον πουν κακομοίρη, έτσι σταματάει να πολυπηγαίνει σινεμά, μόλις περάσει ένα ηλικιακό στάδιο, ή μια κρίσιμη φάση (όταν έχει πιάσει δουλειά, παντρευτεί, κτλ). Ακόμη και οι σινεφίλ έχουν αποκτήσει τη στείρα συνήθεια να γκρινιάζουν και να τεμπελιάζουν, σε μια μεμψίμοιρη νοσταλγία: "Δεν βγαίνει τίποτε καλό πια, δεν μπορώ τα multiplex, οι ταινίες αλλάζουν γρήγορα από τις αίθουσες, δεν πήρα καν χαμπάρι ότι βγήκε το τάδε φιλμ...". Και να πεις πως δεν υπάρχει άπλετη πληροφόρηση; Καλύτερο πάρκινγκ; Ευκολότερος τρόπος να βγάλεις εισιτήριο; Τίποτε. Ο κόσμος στην Ελλάδα έχει γυρίσει την πλάτη του στις αίθουσες, και ξεκουνιέται μόνο σε ταινίες-γεγονότα, συνήθως κάποιες οσκαρικές, μετρημένες κωμωδίες, καραμπινάτες περιπέτειες με υπερήρωες στην περίπτωση των πιτσιρίκων, αλλά με μειωμένη διάθεση.


Και η μόνιμη επωδός βαριεστημένα κυριαρχεί: "Δεν θέλω να νταουνιαστώ, να στενοχωρηθώ, αρκετά προβλήματα έχω, πάω να ξεσκάσω..." Κάτι που, φυσικά, είναι μια υπεραπλουστική ανοησία. Ταινίες υπάρχουν πολλές, και σε μια κοινωνία που σκέφτεται με ποικιλία, οφείλουν να χωρέσουν όλες, όπως αντίστοιχα, όλες οι μαζικές ψυχαγωγίες- τα μπουζούκια πάνε καλά, τηρουμένων των αναλογιών, το ίδιο όμως και το Φεστιβάλ Αθηνών, η Στέγη Γραμμάτων και το Μέγαρο, σε ότι τους αναλογεί.


Δεν ξεχνώ το εκτεταμένο παράνομο κατέβασμα ταινιών. Για την πειρατεία θα έχουμε μεγάλη συνέντευξη του γενικού διευθυντή της Εταιρείας Προστασίας Οπτικοακουστικών Έργων, κ. Γιώργου Μίχου, την άλλη εβδομάδα στη LIFO. Και πάλι ωστόσο, δε μου βγαίνει από το νου πως, ακόμη και με ολικό ξερίζωμα των παράνομων sites και μπλοκάρισμα σε οποιονδήποτε τολμήσει να καταναλώσει λαθραία μουσική και σινεμά, το θέμα αφορά τον κοινωνικό ιστό και την παντελή έλλειψη πολιτικής βούλησης. Το κράτος αντιμετωπίζει το σινεμά όπως και τις υπόλοιπες τέχνες: σα να μην υπάρχει, και όταν εμφανιστεί διεθνώς, με ένα ευχαριστήριο τηλεγράφημα. Και το κοινό το έχει κατατάξει στην κατηγορία της επικουρικής διασκέδασης, σαν μια έξοδο που έπεται του φαγητού, της καφετέριας και του μπουζουκιού. Και του Μουντιάλ...

 

 

Οθόνες
29

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Daily / Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Ο Τζον Χαμ υποδύεται τον επιτυχημένο επενδυτή που χάνει ξαφνικά το έδαφος κάτω από τα πόδια του σ΄αυτή την εκλεκτικά διασκεδαστική, κατά τόπους δραματική και συχνά διεισδυτική σάτιρα ηθών της πλουτοκρατικής ελίτ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Κωστής Χαραμουντάνης: «Για να κάνω σινεμά μένω ακόμα στο πατρικό μου»

Κωστής Χαραμουντάνης / Κωστής Χαραμουντάνης: «Για να κάνω σινεμά μένω ακόμα στο πατρικό μου»

Ο 31χρονος σκηνοθέτης νιώθει πως ενηλικιώθηκε μαζί με την πρώτη του βραβευμένη ταινία, «Κιούκα: Πριν το τέλος του καλοκαιριού», κινηματογραφεί τις αναμνήσεις του και είναι μία από τις πιο μεγάλες ελπίδες του ελληνικού κινηματογράφου.
M. HULOT
«Το γυναικείο σώμα είναι το πρώτο που προσπαθεί να ελέγξει κάθε εξουσία»

Thalia Mavros / «Το γυναικείο σώμα είναι το πρώτο που προσπαθεί να ελέγξει κάθε εξουσία»

Η διεθνώς βραβευμένη παραγωγός και σκηνοθέτις Thalia Mavros μιλά στη LIFO για τη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνει η «αυτοκρατορία» του Τραμπ, καθώς και για τη θέση της γυναίκας σε έναν κόσμο που αλλάζει - και όχι προς το καλύτερο.
M. HULOT
«The last of us» - S02 : Να δεις τι σου 'χω για μετά

Οθόνες / «The last of us» - S02 : Να δεις τι σου 'χω για μετά

Το πρώτο επεισόδιο της δεύτερης σεζόν της αγαπημένης σειράς του HBO λειτουργεί ως εισαγωγή, συστήνοντας νέους χαρακτήρες, το περιβάλλον της δράσης, τη σχέση των παλιών χαρακτήρων με αυτό αλλά και μεταξύ τους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Κρίστοφερ Νόλαν, σε εκλιπαρώ, μην κάνεις την Οδύσσεια ‘σύγχρονη’»

Οθόνες / «Κρίστοφερ Νόλαν, σε εκλιπαρώ, μην κάνεις την Οδύσσεια σύγχρονη»

Ο επιφανής μελετητής του Ομήρου και διευθυντής του New York Times Review of Books, Ντάνιελ Μέντελσον, περιγράφει στην εφημερίδα Telegraph τους τρεις βασικούς κανόνες που ελπίζει να τηρηθούν κατά τη μεταφορά της «Οδύσσειας» στη μεγάλη οθόνη.
THE LIFO TEAM
Movies

Οθόνες / Μια ταινία για τον Bloody Hawκ και άλλοι 8 λόγοι για να πάτε σινεμά

Αυτή την εβδομάδα έχουν την τιμητική τους τα κατασκοπικά θρίλερ, παίζει η επανέκδοση του Delicatessen και ένα ντοκιμαντέρ για τον δημοφιλή ράπερ που δεν απευθύνεται μόνο στο fan base του — όχι άλλο Minecraft.
THE LIFO TEAM
«Οι περισσότεροι κινηματογράφοι στην Αργεντινή έχουν μετατραπεί σε εκκλησίες ευαγγελιστών»

Οθόνες / «Οι περισσότεροι κινηματογράφοι στην Αργεντινή έχουν μετατραπεί σε εκκλησίες ευαγγελιστών»

Με το βραβευμένο ντοκιμαντέρ Μουσείο της Νύχτας, ο Φερμίν Ελόι Ακόστα αναδεικνύει ένα πολύτιμο φωτογραφικό αρχείο για τη Νέα Υόρκη των δεκαετιών του ’70 και του ’80, ενώ μιλά στη LiFO για την αβεβαιότητα του μέλλοντος του κινηματογράφου στην Αργεντινή και τις πολιτικές αναταράξεις στη χώρα του.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
JASON MOMOA

Οπτική Γωνία / Το σινεμά ως τοποθέτηση προϊόντος: Το «Minecraft» σπάει ταμεία

Η τεράστια επιτυχία της κινηματογραφικής διασκευής του δημοφιλούς παιχνιδιού θεμελιώνει μια νέα εποχή στο στουντιακό σινεμά που καθιστά την ταύτιση θεατή και καταναλωτή εντονότερη από ποτέ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Γιώργου Γάλλου

Μυθολογίες / «Ο Βέγγος είναι το αγχολυτικό μου»: Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Γιώργου Γάλλου

Από τον Κουροσάβα και τον Μπέργκμαν, από τις ταινίες της Pixar μέχρι τα Batman του Nόλαν, ο ηθοποιός φτιάχνει μια ετερόκλητη και ειλικρινή λίστα και πιστεύει ότι «σινεμά είναι να βλέπεις άλλες πλευρές του κόσμου».
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
Εβελίνα Παπούλια: «Δεν μου χαρίστηκε τίποτα»

Oι Αθηναίοι / Εβελίνα Παπούλια: «Δεν μου χαρίστηκε τίποτα»

«Μην παίξεις ποτέ κωμωδία», της είχαν πει, αλλά τελικά το ευρύ κοινό τη λάτρεψε ως Μαρίνα Κουντουράτου. Όταν αποφάσισε να ερμηνεύσει τον ρόλο μιας τρανς γυναίκας, της είπαν «θα καταστραφείς». Ήταν πάντα τολμηρή και άφοβη. Και είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
 Ντέιβιντ Κρόνεμπεργκ: «Αν είσαι υπαρξιστής άθεος όπως εγώ, το ανθρώπινο σώμα είναι η ζωή σου»

Pulp Fiction / «Αν είσαι υπαρξιστής άθεος όπως εγώ, το ανθρώπινο σώμα είναι η ζωή σου»

Ο Ντέιβιντ Κρόνεμπεργκ επιστρέφει με το «Ο Κύριος των Νεκρών» και μιλά στη LiFO για τις σκέψεις του πάνω στο πένθος, την τεχνητή νοημοσύνη που του έλυσε τα χέρια, και εξηγεί γιατί ασχολείται διαρκώς με τρομακτικές καταστάσεις.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Βαλ Κίλμερ: Ο άνθρωπος που θα (μπορούσε να) γινόταν σταρ

Απώλειες / Βαλ Κίλμερ (1959-2025): Ο άνθρωπος που θα μπορούσε να είχε γίνει σούπερσταρ

Έφυγε από τη ζωή ο Κρις του «Heat», ο Iceman του «Top Gun», ο «ξανθός» Μπάτμαν του Τζόελ Σουμάχερ, ο Τζιμ Μόρισον του Όλιβερ Στόουν, ο γκέι ντέτεκτιβ του «Kiss Kiss Bang Bang», ένας ηθοποιός που κατέγραψε μερικές αξέχαστες εμφανίσεις στο ενεργητικό του, μα δεν έκανε την αναμενόμενη καριέρα μεγάλου σταρ λόγω ατυχών συγκυριών αλλά και προσωπικών επιλογών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Η Λάιζα Μινέλι σήμερα δηλώνει ευτυχισμένη. ή Λάιζα Μινέλι: Mια απίστευτη ιστορία επιβίωσης.

Οθόνες / Λάιζα Μινέλι: Mια απίστευτη ιστορία επιβίωσης

Gay icon, μια χαρισματικά αφοσιωμένη performer, αλλά και αντικείμενο χλεύης. Το ντοκιμαντέρ του Μπρους Ντέιβιντ Κλάιν «Liza: A Truly Terrific, Absolutely True Story» σίγουρα δεν αφηγείται την ιστορία ενός τυπικού nepo baby.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ