Οι παρέες ανέκαθεν ήταν μεγάλη δύναμη στην τέχνη. Δημιουργικά μυαλά που ενώνουν τις ιδέες τους, τις αισθητικές τους επιρροές και την όρεξή τους για αλλαγή καταφέρνουν θαύματα.
Οι Arbit City, εκτός από καλλιτεχνική κολεκτίβα, είναι καταρχάς μια δεμένη παρέα. Πέντε παιδιά που γνωρίζονται από την ΑΣΚΤ και, εκτός από σόλο καλλιτέχνες, δρουν και δημιουργούν από το 2011 υπό μορφή ομάδας.
Έπειτα από ποικίλες και ενδιαφέρουσες παρεμβάσεις, σε εξωτερικούς ως επί το πλείστον χώρους, ήρθε η ώρα για την πρώτη τους σόλο έκθεση στην γκαλερί The Breeder.
Τι είναι όμως οι μάλλον επίκαιρες, τον τελευταίο καιρό «Γαργάρες Πετρελαίου» και η «πονεμένη ιστορία τους» που θα παρουσιάσουν και πώς συνδέονται με τις πολύχρωμες σημαίες που έχουν υψωθεί στην πρόσοψη του κτιρίου της γκαλερί;
Στόχος της ομάδας δεν είναι σε καμία περίπτωση να κατακρίνει τακτικές αλλά να αναδείξει ένα πολύ ζωηρό και συναισθηματικό υπόβαθρο που αφήνει το αποτύπωμά του στη δημόσια ζωή.
Συνάντησα τους τρεις από τους πέντε της ομάδας μία μέρα πριν από το στήσιμο της έκθεσης και το πρώτο πράγμα που μου ζήτησαν ευγενικά ήταν να μην αποκαλύψω ούτε τα ονόματα ούτε τα πρόσωπά τους.
«Μα, αυτά τα κάνουν συνήθως οι γκραφιτάδες», τους λέω, «σας έχει καταστρέψει όλους ο Banksy!» και μου εξηγούν ότι είναι ένα δικό τους παιχνίδι που δεν τηρείται αυστηρά, υπό την έννοια ότι όλοι οι γνωστοί τους γνωρίζουν ποιοι είναι οι Arbit City, ωστόσο θέλουν να διατηρούν ένα μυστήριο ως προς τις προσωπικές τους ταυτότητες και να ενισχύουν το αίσθημα της συλλογικότητας στη δουλειά που κάνουν στο πλαίσιο της κολεκτίβας.
Δύο κορίτσια, λοιπόν, κι ένα αγόρι, πιτσιρικάδες όλοι, κάτω των 30, με προσωπικές εκθέσεις και εικαστική παρουσία σε Ελλάδα και εξωτερικό, μου μιλούν χωρίς να τους ενδιαφέρει να καταγραφεί ποιος ακριβώς λέει τι.
Από τα πρώτα τους έργα ήταν ένα βιβλίο για τους δρόμους κοντά στην πλατεία Βάθη, που έχουν ονόματα Γάλλων φιλελλήλων διαφωτιστών, το οποίο σχολίαζε τη σχέση που έχουν τα πρόσωπα αυτά και οι ιδέες τους με τη διαδικασία ονοματοθεσίας των δρόμων και το πώς αυτό λειτουργεί ιστορικά ή αποτυγχάνει. Σκεφτείτε, δηλαδή, την εικόνα της Σατωβριάνδου στην Ομόνοια και πόσο άσχετη είναι με τις ιδέες του Σατωμπριάν.
Έχουν ασχοληθεί επίσης με μια σειρά χιουμοριστικών προτάσεων για ουτοπικές παρεμβάσεις στον δημόσιο χώρο με αφορμή τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, τις οποίες μάλιστα είχαν «καταθέσει» και στον ίδιο τον Μπουτάρη, καθώς και με έργα στο Green Park, στον Ναυτικό Όμιλο Βουλιαγμένης και στην πρόσφατη Μπιενάλε της Αθήνας στο παλιό Χρηματιστήριο.
Πλέον έχουν εστιάσει στη δημιουργία μιας αφήγησης για τα μεγάλα ιδιωτικά ιδρύματα, αρχής γενομένης από το πώς η προσωπική ιστορία του Νιάρχου και του Ωνάση πέρασε στην ιστορία των αντίστοιχων ιδρυμάτων και πώς αυτό επηρεάζει τον δημόσιο χώρο και τον πολιτισμό μέχρι και σήμερα.
«Έχουμε εισαγάγει πολλά στοιχεία που έχουν τραγικό, μυθολογικό, μεσαιωνικό, επικό χαρακτήρα. Έχουμε φτιάξει μια γλώσσα που αναπτύσσεται οργανικά από έργο σε έργο και μιλάει για τους μηχανισμούς της εξουσίας αλλά και για το πώς αλληλεπιδρούν στρατηγικές και προσωπικές ιστορίες. Τα έργα μπορεί να είναι ποιητικά, αστεία, αλλά μιλούν γι' αυτές τις ιστορίες σε βάθος».
Πώς προέκυψε όμως τόσο παθιασμένο ενδιαφέρον για τις ιστορίες των δύο πιο ισχυρών οικογενειών της Ελλάδας σε νεαρούς καλλιτέχνες;
«Όλα ξεκίνησαν την περίοδο που ανακοινώθηκε το σχέδιο της πεζοδρόμησης της Πανεπιστημίου από το Ίδρυμα Ωνάση, στο πλαίσιο του ReThink Athens. Τότε αρχίσαμε να σκαλίζουμε όλες αυτές τις δράσεις των ιδρυμάτων, ενώ λίγα χρόνια νωρίτερα είχε ανακοινωθεί ότι ο Ρέντσο Πιάνο θα σχεδίαζε το ΚΠΣΙΝ.
»Άρχισε να μας ενδιαφέρει η ιδέα της "κλειστής σφαίρας" που αποτελεί η ναυτιλία μέσα στην κοινωνία και το πώς αυτή η δύναμη μπορεί να επηρεάσει τα πράγματα, θετικά ή αρνητικά. Μας αρέσει να μιλάμε για την Αθήνα και την Ελλάδα και η ναυτιλία είναι ένα μεγάλο μέρος της εθνικής μας αφήγησης.
»Στόχος της ομάδας όμως δεν είναι σε καμία περίπτωση να κατακρίνει τακτικές αλλά να αναδείξει ένα πολύ ζωηρό και συναισθηματικό υπόβαθρο που αφήνει το αποτύπωμά του στη δημόσια ζωή. Παράλληλα, αυτή η αφήγηση μιλά για τον άνθρωπο και τα κίνητρά του για εξουσία, την επιρροή, τις γυναίκες, τον έρωτα, τα σεξουαλικά ένστικτα».
Η παρέμβαση «In Search of Happiness», λοιπόν, στο «δέρμα» της Breeder, που κατά παράδοση τα τελευταία χρόνια καλεί καλλιτέχνες να διαμορφώσουν εικαστικά την πρόσοψή της, παίζει με τον διεθνή ναυτικό κώδικα, στον οποίο κάθε σημαία αντιστοιχεί σε ένα γράμμα του λατινικού αλφαβήτου ή σε μια μικρή φράση.
Το πρότζεκτ των Arbit City περιλαμβάνει μια σειρά από κωδικοποιημένες φράσεις που θα αλλάζουν σε τακτά διαστήματα – η πρώτη έχει αναρτηθεί ήδη και δεν θα σας αποκαλύψουμε τι λέει. Οι καλλιτέχνες σάς καλούν να την αποκωδικοποιήσετε μόνοι σας, με βάση το υπόμνημα που έχει αναρτηθεί στην είσοδο της γκαλερί!
Το παιχνίδι των Arbit City με τη σύγχρονη τέχνη και τη ναυτιλία συνεχίζεται και εντός της γκαλερί, στον βασικό εκθεσιακό χώρο και στο υπόγειο, όπου θα στηθούν έξι πίνακες, μία μεγάλη σημαία, ένα μεγάλο μαρμάρινο γλυπτό, τρία μικρότερα κι ένα πρωτότυπο ηχοτοπίο.
«Κάθε έργο έχει διαφορετικές ανάγκες. Δεν έχουμε όλοι το ίδιο training στα διάφορα υλικά, οπότε αλληλοκαλυπτόμαστε σε γνώσεις και τεχνικές, σε μεγάλο εύρος. Συχνά τα έργα περνούν από τα χέρια όλων, τα πρότζεκτ πάντα συναποφασίζονται έπειτα από πλάκες και συζητήσεις.
»Είναι σημαντικό να ανήκεις κάπου μόνο αν το αισθάνεσαι ως ανάγκη και αν καλύπτεις σημαντικές ανησυχίες, καλλιτεχνικές και εκφραστικές. Εδώ φεύγει η προσωπική μας ταυτότητα, που είναι συγκεκριμένη, και παίρνουμε την ταυτότητα της ομάδας, επίσης πολύ συγκεκριμένη, πρακτικά και θεματικά.
»Οι ταυτότητες αυτές άλλες φορές συναντιούνται, άλλες όχι. Απελευθερωνόμαστε από τον εαυτό μας και ακολουθούμε την ομάδα. Γι' αυτό δεν θέλουμε να έχουμε ονόματα».
Info:
Arbit City - «Oil Gargles»
Εγκαίνια: 15/3, 20:00
Διάρκεια Έκθεσης: 15/3-14/4
Ώρες λειτουργίας: Τρ.-Παρ. 12:00-20:00, Σάβ. 12:00-18:00
The Breeder, Ιάσονος 45, 210 3317527, www.thebreedersystem.com