Αναζητώντας τα όρια της ψυχής

Αναζητώντας τα όρια της ψυχής Facebook Twitter
0

«Πάντα κάνω στον εαυτό μου την ερώτηση: Έχω κάτι να πω για μία και μισή ώρα; Μπορώ να κρατήσω το ενδιαφέρον του κοινού; Τότε γίνομαι ταπεινός και δειλός και φοβάμαι ότι δεν ζω σύμφωνα με τις προσδοκίες μου. Αυτή είναι η ασθένεια των ανθρώπων γύρω στα 50, γιατί τότε νιώθεις ότι οι επιλογές σου είναι πολύ πιο περιορισμένες. Οι αυτοαντανακλάσεις είναι πολύ μεγαλύτερες, ενώ οι δυνατότητες λιγότερες» είχε πει σε μια συνέντευξή του προ δεκαετίας ο Γίρζι Κίλιαν (γεν. 1947). Το ζήτημα του χρόνου (του ρυθμού αλλά και της διάρκειας), καίριο στην τέχνη του χορού, στην περίπτωση του τσέχου χορογράφου με φυσικότητα μετακινήθηκε στην υπαρξιακή του διάσταση. Η απάντηση που δίνει έκτοτε είναι  σύμφωνη με μια βασική θέση του: «Ένα έργο χορού δεν είναι συνταγή ή θεραπεία, αλλά ένας τρόπος να δηλώσεις την πίστη σου πως οτιδήποτε κάνουμε στερείται νοήματος. Αν το συνειδητοποιήσεις, παίρνεις τεράστια δύναμη να συνεχίσεις. Γιατί αν παίρνεις τον εαυτό σου υπερβολικά σοβαρά είναι πολύ δύσκολο να δημιουργήσεις κάτι καινούριο».

Κάπως έτσι, καθώς κι ο ίδιος βίωνε το πέρασμα του χρόνου και τις συνέπειές του, αποφάσισε το 1991να δοκιμάσει τις δυνατότητες ενός συνόλου χορευτών των οποίων η ηλικία να είναι μεγαλύτερη των 40 χρόνων. Κι άλλοι χορογράφοι (μεταξύ των οποίων ο Μπεζάρ, η Πίνα Μπάους, η Μαγκί Μαρέν) έχουν δοκιμάσει να δουλέψουν με «ανορθόξο» υλικό: χορευτές χωρίς εκπαίδευση χορευτή, χορευτές που δεν βρίσκονται στην πρώτη τους νιότη, χορευτές παχύσαρκους (στην πραγματικότητα με κοστούμι παχύσαρκου).

Ο ίδιος παραδέχεται πως είναι δύσκολο να «πετάς» συνεργάτες πολλών χρόνων επειδή ξεπέρασαν την καθορισμένα αποδεκτή ηλικία κι ενόσω ακόμη μπορούν να προσφέρουν - ίσως όχι σε σωματική δύναμη και ευλιγισία, αλλά σε πολύτιμη εκφραστικότητα. Έτσι, το Nederlands Dans Theater υπό τη διεύθυνση του Κίλιαν (από το 1975) απέκτησε την τρίτη ομάδα του, το Nederlands Dans Theater ΙΙΙ, για χορευτές μετά τα 40. Με δεδομένο ότι στον ίδιο οργανισμό εκτός από την κύρια ομάδα, για χορευτές στην πλήρη άνθηση του ταλέντου τους (Nederlands Dans Theater Ι), υπήρχε από το 1978 η ομάδα-φυτώριο για χορευτές από 17 έως 22 ετών (Nederlands Dans Theater ΙΙ), η δημιουργία του NDT III συμπλήρωνε την εικόνα, το πλαίσιο εντός του οποίου μπορούσες να παρακολουθήσεις την εξέλιξη του χορευτή από την αρχή της καριέρας του έως τα δύσκολα χρόνια της ωριμότητας.

Το 1999 ο Κίλιαν άφησε τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του ΝDT, έπειτα από 25 δημιουργικά χρόνια, αν και συνέχισε να χορογραφεί για τις τρεις ομάδες του ΝDT. Οι αλλαγές ωστόσο φαίνεται πως ήταν αναπόφευκτες, και για οικονομικούς λόγους το ΝDT (με διευθυντή από το 2004 τον Σουηδό Anders Hellström) ανακοίνωσε ότι η σεζόν 2005-6 θα είναι η τελευταία για το Nederlands Dans Theater ΙΙΙ, τουλάχιστον με τη μορφή που λειτουργούσε έως τότε.

Και παρ' ότι δεν αποκλείστηκε -αντιθέτως- κάποιο μελλοντικό έργο για τους ώριμους χορευτές της ομάδας, ποιος μπορεί να βασίζεται σε καλές προθέσεις; Όχι ο Kίλιαν, που προχώρησε στην επόμενη φάση του ΝDT III με το όνομα  Paradoxon και με έργα που δημιούργησε για το ΝDT III. Στην Αθήνα (9, 10, 11 και 12 Ιουνίου, στην Πειραιώς 260) θα δούμε δύο χορογραφίες του για το ΝDT III, το «BirthDay» του 2001 και το «When time takes time» του 2002, κι ένα ασπρόμαυρο φιλμ με τίτλο «Car-Men», που γυρίστηκε το 2006 σ' ένα έρημο ανθρακωρυχείο στα σύνορα Τσεχίας-Γερμανίας. Με σαφείς αναφορές στη γνωστή «Κάρμεν» (του Προσπέρ Μεριμέ), τέσσερις ώριμοι χορευτές υποδύονται τις ισάριθμες αρχετυπικές μορφές της ιστορίας, σε μια σύνθεση εμβαπτισμένη στην πικρή ειρωνεία και το λυτρωτικό χιούμορ.

Στο «BirthDay», έργο για πέντε χορευτές, ο Κίλιαν υπογράφει εκτός από τη σύλληψη και τη χορογραφία, τα σκηνικά και τους φωτισμούς. Χρησιμοποιεί τη μουσική του Μότσαρτ για να μιλήσει γι' αυτήν την αίσθηση που είχε από νέος «ότι το πιστοποιητικό της γέννησής μας είναι και το πιστοποιητικό του θανάτου μας».

Στο «When time takes time», πάλι, η ιδέα της χορογραφίας του βασίζεται στην προσπάθεια (και στην αδυναμία) ενός παιδιού να παίξει στο πιάνο τη «Σονάτα του Σεληνόφωτος» του Μπετόβεν - στη σχέση της μεγάλης επιθυμίας με την εύθραστη, απελπισμένη προσπάθεια. «Αυτή η επιθυμία του παιδιού να πετύχει το ακατόρθωτο έγινε για μας σύμβολο των δικών μας επιθυμιών, ανασφαλειών, της απεγνωσμένης προσπάθειας να αγγίξουμε το ιδανικό» σημειώνει ο Κίλιαν. Η Sabine Kupferberg και o Egon Madsen χορεύουν πάνω στη μουσική του Dirk Haubrich.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Διαβάζοντας Ευριπίδη καταλαβαίνεις πού πάτησε η ακροδεξιά»

Μαρία Πρωτόπαππα / «Διαβάζοντας Ευριπίδη καταλαβαίνεις πού πάτησε η ακροδεξιά»

Η Μαρία Πρωτόπαππα σκηνοθετεί την «Ανδρομάχη» στην Επίδαυρο, με άντρες ηθοποιούς στους γυναικείους ρόλους, εξερευνώντας τις πολιτικές και ηθικές διαστάσεις του έργου του Ευριπίδη. Η δημοκρατία, η ελευθερία, η ηθική και η ευθύνη ηγετών και πολιτών έρχονται σε πρώτο πλάνο σε μια πολιτική και κοινωνική τραγωδία με πολυδιάστατη δομή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η «Χρυσή Εποχή»

Αποστολή στο Νόβι Σαντ / Κωνσταντίνος Ρήγος: «Ήθελα ένα υπέροχο πάρτι όπου όλοι είναι ευτυχισμένοι»

Στη νέα παράσταση του Κωνσταντίνου Ρήγου «Χρυσή Εποχή», μια συμπαραγωγή της ΕΛΣ με το Φεστιβάλ Χορού Βελιγραδίου, εικόνες από μια καριέρα 35 ετών μεταμορφώνονται ‒μεταδίδοντας τον ηλεκτρισμό και την ενέργειά τους‒ σε ένα ολόχρυσο ξέφρενο πάρτι.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
CHECK Απόπειρες για τη ζωή της: Ψάχνοντας την αλήθεια για τις υπέροχες, βασανισμένες γυναίκες και τις τραγικές εμπειρίες τους

Θέατρο / Η βάρβαρη εποχή που ζούμε σε μια παράσταση

Ο Μάρτιν Κριμπ στο «Απόπειρες για της ζωή της» που ανεβαίνει στο Θέατρο Θησείον σκιαγραφεί έναν κόσμο όπου κυριαρχεί ο πόλεμος, ο θάνατος, η καταπίεση, η τρομοκρατία, η φτώχεια, ο φασισμός, αλλά και ο έρωτας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
To νόημα τού να ανεβάζεις Πλάτωνα στην εποχή του ΤikTok

Άννα Κοκκίνου / To νόημα τού να ανεβάζεις το Συμπόσιο του Πλάτωνα στην εποχή του tinder

Η Άννα Κοκκίνου στη νέα της παράσταση αναμετριέται με το «Συμπόσιο» του Πλάτωνα και τις πολλαπλές όψεις του Έρωτα. Εξηγεί στη LiFO για ποιον λόγο επέλεξε να ανεβάσει το αρχαίο φιλοσοφικό κείμενο, πώς το προσέγγισε δραματουργικά και κατά πόσο παραμένουν διαχρονικά τα νοήματά του.
M. HULOT
«Άμα σε λένε “αδελφή”, πώς να δεχτείς την προσβολή ως ταυτότητά σου;»

Θέατρο / «Άμα σε λένε “αδελφή”, πώς να δεχτείς την προσβολή ως ταυτότητά σου;»

Η παράσταση TERAΣ διερευνά τις queer ταυτότητες και τα οικογενειακά τραύματα, μέσω της εμπειρίας της αναγκαστικής μετανάστευσης. Μπορεί τελικά ένα μέλος της ΛΟΑΤΚΙΑ+ κοινότητας να ζήσει ελεύθερα σε ένα μικρό νησί;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Αντώνης Αντωνόπουλος από μικρός είχε μια έλξη για τα νεκροταφεία ή Όλα είναι θέατρο αρκεί να στρέψεις το βλέμμα σου πάνω τους ή Η παράσταση «Τελευταία επιθυμία» είναι ένα τηλεφώνημα από τον άλλο κόσμο

Θέατρο / «Ας απολαύσουμε τη ζωή, γιατί μας περιμένει το σκοτάδι»

Ο Αντώνης Αντωνόπουλος, στη νέα του παράσταση «Τελευταία Επιθυμία», δημιουργεί έναν χώρο όπου ο χρόνος για λίγο παγώνει, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να συναντήσουμε τους νεκρούς αγαπημένους μας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Όσα (δε) βλέπουν τα μέντιουμ

Θέατρο / Όσα (δε) βλέπουν τα μέντιουμ

«Δεν πηγαίνουμε ποτέ στη Μόσχα, όμως η επιθυμία γι’ αυτήν κυλάει διαρκώς μέσα μας» - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για τη sold-out παράσταση «Τρεις Αδελφές» του Τσέχοφ, σε σκηνοθεσία Μαρίας Μαγκανάρη στο Εθνικό Θέατρο.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Θέμελης Γλυνάτσης: Ας ξεκινήσουμε με το να είμαστε πολύ πιο τολμηροί με τους ρόλους που δίνουμε στους νέους καλλιτέχνες, κι ας μην είναι τέλειοι

Θέατρο / Μια όπερα με πρωταγωνιστές παιδιά για πρώτη φορά στην Ελλάδα

Μεταξύ χειροποίητων σκηνικών και σκέψεων γύρω από τη θρησκεία και την εξουσία, «Ο Κατακλυσμός του Νώε» δεν είναι άλλη μια παιδική παράσταση, αλλά ανοίγει χώρο σε κάτι μεγαλύτερο: στη δυνατότητα τα παιδιά να γίνουν οι αυριανοί δημιουργοί, όχι απλώς οι θεατές.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ηow to resuscitate a dinosaur/ Έι, Romeo, πώς δίνεις το φιλί της ζωής σε έναν δεινόσαυρο;

Guest Editors / «Ο Καστελούτσι σκηνοθετεί μια υπόσχεση· και κάνει τέχνη εκκλησιαστική»

«Πέρασαν μέρες από την πρώτη μου επαφή με τη Βερενίκη. Μάντρωσα ένα κοπάδι σκέψεις» – ο Κυριάκος Χαρίτος γράφει για μια από τις πολυσυζητημένες παραστάσεις της σεζόν, που ανέβηκε στη Στέγη.
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΧΑΡΙΤΟΣ
Onassis Dance Days 2025: Ένας ύμνος στα αδάμαστα σώματα

Θέατρο / Onassis Dance Days 2025: Ένας ύμνος στα αδάμαστα σώματα

Ένα νέο, αλλιώτικο σύμπαν για τον «χορό» ξεδιπλώνεται από τις 3 έως τις 6 Απριλίου στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, μέσα από τα πρωτοποριακά έργα τεσσάρων κορυφαίων Ελλήνων χορογράφων και του διεθνούς φήμης Damien Jalet.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κώστας Νικούλι

Θέατρο / «Μπορώ να καταλάβω το πώς είναι να νιώθεις παρείσακτος»

Ο 30χρονος Κώστας Νικούλι μιλά για την πορεία του μετά το «Ξενία» που του χάρισε το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου ηθοποιού όταν ήταν ακόμα έφηβος, για το πόσο Έλληνας νιώθει, για την πρόκληση του να παίζει τρεις γκέι ρόλους και για το πόσο τον έχει αλλάξει το παιδί του.
M. HULOT
Μέσα στον θησαυρό με τις εμβληματικές φορεσιές της Δόρας Στράτου

Θέατρο / «Κάποτε έδιναν τις φορεσιές για έναν πλαστικό κουβά, που ήταν ό,τι πιο μοντέρνο»

Μια γνωριμία με τη μεγάλη κληρονομιά της Δόρας Στράτου μέσα από τον πλούτο αυθεντικών ενδυμάτων που δεν μπορούν να ξαναραφτούν σήμερα και συντηρούνται με μεγάλο κόπο, χάρη στην αφοσίωση και την εθελοντική προσφορά μιας ομάδας ανθρώπων που πιστεύουν και συνεχίζουν το όραμά της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βασιλική Δρίβα: «Με προσβάλλει να με χρησιμοποιούν σαν καθρέφτη για την ανωτερότητά τους»

Οι Αθηναίοι / Βασιλική Δρίβα: «Με προσβάλλει να με χρησιμοποιούν σαν καθρέφτη για την ανωτερότητά τους»

Ανατρέποντας πολλά από τα στερεότυπα που συνοδεύουν τους ανθρώπους με αναπηρία, η Βασιλική Δρίβα περιγράφει τις δυσκολίες που αντιμετώπισε αλλά και τις χαρές, και μπορεί πλέον να δηλώνει, έστω δειλά, πως είναι ηθοποιός. Είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ξαναγράφοντας τον Ίψεν

Θέατρο / Ο Ίψεν στον Πειραιά, στο μουράγιο

«Δεν είναι εύκολο να είσαι ασυμβίβαστη. Όπως δεν είναι εύκολο να ξαναγράφεις τον Ίψεν» – Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για την παράσταση «Εχθρός του λαού» σε διασκευή και σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Βασιλακόπουλου.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
«Δυσκολεύτηκα να διαχειριστώ τις αρνητικές κριτικές και αποσύρθηκα για έναν χρόνο»

Lifo Videos / «Δυσκολεύτηκα να διαχειριστώ τις αρνητικές κριτικές και αποσύρθηκα για έναν χρόνο»

Η ηθοποιός Παρασκευή Δουρουκλάκη μιλά για την εμπειρία της με τον Πέτερ Στάιν, τις προσωπικές της μάχες με το άγχος και την κατάθλιψη, καθώς και για το θέατρο ως διέξοδο από αυτές.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Μαρία Σκουλά: «Πιστεύω πολύ στο χάος μέσα μου»

Θέατρο / Μαρία Σκουλά: «Πιστεύω πολύ στο χάος μέσα μου»

Από τον ρόλο της Μάσα στην πραγματική ζωή, από το Ηράκλειο όπου μεγάλωσε μέχρι τη ζωή με τους ανθρώπους του θεάτρου, από τον φόβο στην ελευθερία, η ζωή της Μαρίας Σκουλά είναι ένας δρόμος μακρύς και δύσκολος που όμως την οδήγησε σε κάτι δυνατό και φωτεινό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ