"Οταν η Μέριλιν Μονρό μένει μόνη της/ βρίζει την υηρέτριά της.
Την υπηρέτριά της που έχει σχολάσει/ την υπηρέτριά της που την πληρώνει
για να κάνει υπερωρίες χωρίς λόγο.
Απλά και μόνο για να μην σχολάει.
Οταν η Μέριλιν Μονρό μένει μόνη της και παύει να βρίζει την υηρέτριά της
κλαίει".
Με αυτά περίπου τα λόγια ξεκινά το σκληρό και σχεδόν παραληρηματικό κείμενο που είχε γράψει το 2000 ο Γιάννης Κοντραφούρης, επτά χρόνια πριν από τον πρόωρο θάνατό του. Το έργο, αυτό, κάνει πρεμιέρα την Παρασκευή στο Θέατρο Αγγέλων Βήμα. Η ηθοποιός Κωνσταντίνα Τάκαλου, που στο παρελθόν έχει αναμετρηθεί με ένα ακόμα κείμενο του Γ.Κοντραφούρη το "Στεφάνι" που είχε ανεβάσει ο Θόδωρος Τερζόπουλος το 1999, θα ερμηνεύσει τον έναν και μοναδικό ρόλο: της Μέριλιν. Τη σκηνοθεσία υπογράφει η Ιρις Χατζηαντωνίου.
"Οπως και σε όλα τα έργα του Κοντραφούρη έτσι και στη Μέριλιν υπάρχει η συντριβή ενός προσώπου. Οι πρωταγωνιστές του ποτέ δεν βγαίνουν νικητές. Εμένα δεν με συγκινεί η Μέριλιν, με συγκινεί το κείμενο του Κοντραφούρη. Η γυναίκα που φτιάξαμε είναι μια λεηλατημένη γυναίκα. Αλλωστε τον συγγραφέα δεν τον ενδιαφέρει η πόρνη. Τον ενδιαφέρει η πορνεία", λέει η ηθοποιός.
Η φράση "Oταν η Μέριλιν Μονρό μένει μόνη της" είναι μια λούπα που επαναλαμβάνεται συνέχεια. Από την αρχή ως την τελευταία σελίδα. Σαν μανία που σαρώνει το έργο και υπενθυμίζει συνεχώς το πρόσωπο που υπήρξε συνώνυμο της κατάθλιψης, της μοναξιάς, της σκοτεινιάς, του προδιαγεγραμμένου τέλους.
Βιογραφικά στοιχεία της Μέριλιν στο κείμενο υπάρχουν πολλά. Αλλά βιογραφία δεν είναι. Σε ένα σκηνικό γεμάτο κούκλες παρακολουθούμε την κραυγή μιας γυναίκας που αποχαιρετά την αθωότητά της και διαλύεται προσπαθώντας να ζήσει τη ζωή του οι άλλοι της ορίζουν.
"Το έργο είναι ένας μονόλογος. Στο πρώτο μέρος η αφήγηση γίνεται σε τρίτο πρόσωπο. Στο δεύτερο, που είναι γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο, η Μερίλιν πια παίρνει το λόγο και εξομολογείται. Σε αυτό το σημείο το κείμενο αυτομάτως αποκτά μια άρνηση. Μόνη της στη σκηνή διηγείται όλα αυτά που δεν ήθελε, που μισούσε, που δεν ανεχόταν να της υποδεικνύουν", λέει η Κωνσταντίνα Τάκαλου.
"Οταν η Μέριλιν Μονρό μένει μόνη της και ξεχνάει το παιδί που δεν έκανε/
και τσαντίζεται με τα γουρούνια που θέλουν να την κατασπαράξουν/ και πετά τα βιβλία της από 'δω κι από ΄κει/ διαλέγει και παίζει μεγάλους ρόλους".
-Δηλαδή στο πρώτο μέρος, που μιλά σε τρίτο πρόσωπο αναφέρεται σε άλλη γυναίκα;
"Οχι. Απλώς η βασανισμένη αυτή γυναίκα χρησιμοποιεί ένα τρίτο πρόσωπο για να μπορέσει να εξομολογηθεί την αλήθεια. Είναι σαν αυτό το πολύ ανθρώπινο που έχουμε κάνει όλοι στη ζωή μας: αναφερόμαστε σε μια δική μας στιγμή αλλά την μεταφέρουμε στους άλλους σαν να πρόκειται για κάτι που συνέβη σε κάποιον γνωστό μας. Χρησιμοποιεί, δηλαδή, μια άλλη γυναίκα σαν εκθετικό μοντέλο. Δυστυχώς δεν καταφέρνει να πείσει κανέναν ότι μιλά για μια άλλη. Την καταλαβαίνουμε. "Καρφώνεται" καθώς καταθέτει λεπτομέρειες -όπως το πότε γδύνεται, πότε ντύνεται, πότε πίνει χάπια- που δεν μπορείς να ξέρεις παρά μόνο για τον εαυτό σου. Εν ολίγοις όταν η Μέριλιν Μονρό μένει μόνη της μιλά για την Μέριλιν".
Η επίμονη επανάληψη της φράσης "Οταν η Μέριλιν Μονρό μένει μόνη" τι εξυπηρετεί;
"Αισθάνομαι ότι αυτή είναι η μουσική του έργου. Η εμμονή δημιουργεί αλλεπάλληλες εμμονές που τρελαίνουν το πρόσωπο και το κάνουν να στροβιλίζεται σε αυτή τη δύνη της υπερέκθεσης. Είναι η ίδια επανάληψη που βιώνουμε ανοίγοντας ένα κουτσομπολίστικο περιοδικό και με καταιγιστικούς ρυθμούς μαθαίνουμε ποιος ταξίδεψε πού, τι αγόρασε στο παιδί του, με ποιον βγαίνει αυτήν την εβδομάδα και πότε συνέλαβε παιδί. Η επανάληψη είναι λίγο σαν την πλύση εγκεφάλου της εποχής μας".
"Προτιμούσα τα χάπια/ Οχι να τα τρώω/ Να τα καταπίνω.
Με νερό/ Εμφιαλωμένο ή της βρύσης/ Δεν με πείραζε/ Νεράκια του Θεού ήταν και τα δύο
Τα χάπια βέβαια που ήταν δικά μου/ με πείραζε να 'ναι λιγότερα από δύο
Πάντα έπαιρνα όσα μπορούσα περισσότερα/ Δεν ήθελα να τα τσιγκουνευτώ".
-Την Μέριλιν την μελέτησες πριν καταπιαστείς με το κείμενο;
"Οταν έκανα τη Φρίντα (Κάλο) είχα μπει επί μήνες σε διαδικασία να ανιχνεύσω πράγματα από το χαρακτήρα και τη ζωή της. Διάβασα και είδα την παραμικρή λεπτομέρεια. Στην περίπτωση της Μέριλιν δεν είδα ούτε ένα βιντεάκι. Ηταν σαν να μην χρειάστηκε. Ολοι έχουμε στο μυαλό μας την εικόνα μιας γυναίκας απολύτως εκτεθειμένης και κακοποιημένης. Ο,τι έχει παίξει, ό,τι έχει δηλώσει κι έχει γράψει θα τα δω μετά. Δεν με αφορούσε να ασχοληθώ με την ίδια αλλά με ένα πρόσωπο που τυχαίνει να ξέρουμε το όνομά του. Την τραγική της ιστορία δεν την έψαξα γιατί τα όσα συνέβησαν στην Μέριλιν, τα έχουν αντιμετωπίσει και χιλιάδες ακόμα γυναίκες. Και μάλιστα χωρίς να ζήσουν τη ζωή της".
"Οταν η Μέριλιν Μονρό μένει μόνη της/ επειδή δεν θέλει να την χρησιμοποιούν/ θυμάται την μαμά της και τον μπαμπά της.
Τους θυμάται και δεν θέλει να τους ενοχλήσει/ ούτε ξέρει πώς να το κάνει.
Φοβάται. Την αγάπη τους.
Δεν την κατάλαβε ποτέ".
Είναι γοητευτική η ηρωϊδα σας;
"Είναι μια γυναίκα που βρίσκεται στον προθάλαμο του θανάτου και απολογείται για όλα εκείνα στα οποία δεν ήθελε ποτέ να υποκύψει. Η Μέριλιν δεν ήθελε να γίνει σταρ. Για την ακρίβεια δεν ήθελε να γίνει σταρ αν έπρεπε να θυσιαστεί. Υπάρχει μέσα στο έργο μια φράση που λέει ότι προσπαθεί να φερθεί σαν φυσιολογικός άνθρωπος. Να διαβάσει, να κάνει ένα μπάνιο, να δει τηλεόραση -αν δεν την έχει σπάσει. Αυτός ήταν ο μεγαλύτερος αγώνας της ζωής της: να ζει φυσιολογικά. Αγώνας στον οποίο φυσικά ηττήθηκε παταγωδώς".
Είναι ένα φεμινιστικό έργο;
"Οχι κάθε άλλο. Αναφέρεται σε γυναίκες που θέλουν να σερβιριστούν στους άνδρες σαν έτοιμο φαγητό με γόβες, κόκκινα χείλη, σέξι βλέμμα και πλαστικά πρόσωπα. Αν πας στα μπουζούκια το βράδυ θα δεις πολλές κόπιες τέτοιων κοριτσιών που παραδίδονται στην κατανάλωση και τα πρότυπα που προστάζει η κοινωνία".
"Πέφτει στο πάτωμα. Κυλιέται πέρα- δώθε/ παίρνει εμβρυακές στάσεις ή ανοίγει τα χέρια της διάπλατα και κάνει την εσταυρωμένη ή επίσης πηγαίνει στο ψυγείο και τρώει.
Απαγορεύεται να τρώει από την METRO- GOLDWYN -MAYER αλλά το κάνει για λίγο.
Τρώει ψωμί μακαρόνια πίνει και καμιά μπίρα.
Δεν πρέπει να παχύνει/ το συμβόλαιό της το απαγορεύει ρητά".
-Τελικά με τί συναίσθηματα θα αποχωρήσει κανείς από την παράσταση: θα τη λυπάται ή θα την παραδέχεται;
"Δυστυχώς οι άνθρωποι είμαστε όντα που αρέσκονται να παρακολουθούν την συντριβή ενός ανθρώπου. Πολύ περισσότερο όταν αυτός είναι επιτυχημένος, λαμπερός και έχει το πρόσωπο μιας κούκλας. Μας συγκινεί και μας προκαλεί η συντριβή. Είναι σαν να απαιτούμε από αυτούς την αιώνια τιμωρία".
Info:
Στο Αγγέλων Βήμα απο 25 Οκτωβρίου για 10 παραστάσεις
"Οταν η MARILYN MONROE μένει μόνη της", του Γιάννη Κοντραφούρη
Ερμηνεύει: Κωνσταντίνα Τάκαλου
Σκηνοθεσία: Ιρις Χατζηαντωνίου
Σκηνικά: Γιώργος Γαβαλάς
Φωτισμοί: Γιώργος Μιχελής
Mουσική επιμέλεια: Νέστωρ Κοψιδάς
Sound Design: Γιώργος Στεφανακίδης
* Την Κωνσταντίνα Τάκαλου θα δούμε την άνοιξη και στο "Μεφίστο" του Κλάους Μαν που θα σκηνοθετήσει ο Νίκος Μαστοράκης στο Εθνικό Θέατρο.
*****