Το ανατρεπτικό έργο «Σεροτονίνη» του Μισέλ Ουελμπέκ, ενός από τους πιο δαιμόνιους κι επιδραστικούς σύγχρονους λογοτέχνες, ανεβάζουν σε ελεύθερη μεταφορά στο θέατρο, για πρώτη φορά παγκοσμίως, οι Elephas Tiliensis, από τις 3 Ιανουαρίου στην Κάμιρο. Μια παράσταση πολλαπλών μέσων, σε συν-σκηνοθεσία Δημήτρη Αγαρτζίδη και Δέσποινας Αναστάσογλου, βαθιά υπαρξιακή, ανορθόδοξα ρομαντική, για τις ψευδαισθήσεις και τα αδιέξοδα του σύγχρονου πολιτισμού.
«Απόψε θα περάσουμε πολύ καλά! Απόψε κανείς δεν πεθαίνει από λύπη. Απόψε κανείς δεν θα πηδήξει απ’ το παράθυρο. Πετάξτε τα αντικαταθλιπτικά σας. Σας επιφυλάσσουμε εκπλήξεις. Μια γιορτή. Όχι γενεθλίων. Μια γιορτή επικείμενου θανάτου. Ένα τεράστιο σόου, όπου όλα βγαίνουν στη φόρα. Προσφέρουμε λεμόνια από την Κίνα, κρασιά από την Καλιφόρνια, κρέατα από την Αργεντινή και κίτρινα γιλέκα. Χαμένες αγάπες, λάθη, διαψευσμένες καλοσύνες, τσαλαπατημένα όνειρα, απελπισμένοι έρωτες, προδομένες φιλίες, ενοχές και μεταμέλειες. Όλα απόψε τα ξεχνάμε και αναζητάμε αγνή Σεροτονίνη».
Ο ήρωας του έργου, ο Φλοράν, ανώτερο στέλεχος στο γαλλικό υπουργείο Γεωργίας, εκπαιδευμένος να δομεί τεχνοκρατικά τη ζωή του και να κυριαρχεί στη φύση, στέκεται ηττημένος απέναντι στο μεγαλείο της, οδηγούμενος στην κατάθλιψη και τη συναισθηματική στειρότητα. Στα 46 του μόλις χρόνια, μια σκέψη καρφώνεται στο μυαλό του: «Έτσι είναι πλασμένοι να ζουν οι άνθρωποι;». Η νιότη του τελειώνει με τον τρόπο που η παγκοσμιοποίηση αποτελειώνει τη γεωργία και την κτηνοτροφία της Ευρώπης.
Η «Σεροτονίνη» είναι ένα έργο άκρατου κυνισμού, ακραίου χιούμορ και σαρκασμού για την πολιτική παρακμή του σύγχρονου κόσμου, που εξασθενεί το σώμα και την ψυχή. Ματαιωμένοι άνθρωποι σε έναν ματαιωμένο κόσμο, σκληρό, ανελέητο για τους αδύναμους, που δεν τηρεί σχεδόν ποτέ τις υποσχέσεις του.
Η «Σεροτονίνη» είναι ένα έργο άκρατου κυνισμού, ακραίου χιούμορ και σαρκασμού για την πολιτική παρακμή του σύγχρονου κόσμου, που εξασθενεί το σώμα και την ψυχή. Ματαιωμένοι άνθρωποι σε έναν ματαιωμένο κόσμο, σκληρό, ανελέητο για τους αδύναμους, που δεν τηρεί σχεδόν ποτέ τις υποσχέσεις του. Πατριαρχία, ρατσισμός, ένοπλη βία, διακρίσεις, φυλετικά στερεότυπα, έλλειψη ψυχολογικής υποστήριξης, body shaming. Πυρκαγιές, καταστροφές, πανδημίες. Η φύση εκδικείται.
Σε μια παρακμασμένη Ευρώπη, καθένας είναι ερήμην δυστυχής. Η κατάθλιψη είναι μια εν δυνάμει συνθήκη που επιβάλλεται από μια τοξική κοινωνία. Η αρρώστια γίνεται το παιδαγωγικό εργαλείο στον δρόμο για την ευτυχία.
«Οι γυναικείοι χαρακτήρες που δεν υπήρξαν ποτέ το δυνατό σημείο του Ουελμπέκ, και εδώ όσοι παρελαύνουν έχουν περίπου τόσο ανθρώπινο ενδιαφέρον όσο ένας κατάλογος sexbots, εδώ θα πάρουν τον λόγο. Προβοκάτσιες, συμπεριλαμβανομένης της πρότασης να επαναξιολογηθεί ο στρατηγός Φράνκο ως "πραγματικός γίγαντας" για τη συμβολή του στην ανάπτυξη του μαζικού τουρισμού είναι χαρακτηριστικές του συνόλου του έργου, ενώ αποτυπώνει σκηνές παιδοφιλίας, κτηνοβασίας, παιδοκτονίας που πραγματικά θα προτιμούσε κάποιος να μην είχε διαβάσει.
Ο Ουελμπέκ παίζει με ένα παιχνίδι ταυτοτήτων του εαυτού του ως λευκού, δυτικού, διανοούμενου άντρα και του γεμάτου αυτολύπηση ήρωά του που χάνεται σε μια νοσηρή και αυτοπαρωδική περιπλάνηση σε μια Ευρώπη που παρακμάζει. Το πρίσμα του συγγραφέα είναι το πρίσμα της ανδροκρατούμενης σύγχρονης διανόησης και εκθέτει όσα στον δυτικό κόσμο μας προκαλούν αποστροφή.
Ναι, ο Ουελμπέκ είναι αμφιλεγόμενος καλλιτέχνης, αλλά συγκρούεται στο έργο του με την κανονικότητα και την υποκρισία της δυτικής κουλτούρας και αυτό είναι τουλάχιστον άβολο, αλλά χρήσιμο στην τωρινή συγκυρία.
Στην παράσταση θα δούμε τον ήρωα να εκτρέπεται από το ένα άκρο στο άλλο, από την απελπισία στη φαιδρότητα, χωρίς τη σοβαροφάνεια και τη βαρύτητα που στηλιτεύει ο συγγραφέας στο έργο του. Οι χαρακτήρες θα πάρουν φωνή, θα χορέψουν, θα τραγουδήσουν, θα δείξουν τα ταλέντα τους, θα φτιάξουν ένα τελετουργικό για ανθρώπους, ζώα και φαντάσματα, κάνοντας μια επίκληση στην ευτυχία που δεν έρχεται και γιορτάζοντας τον πόνο που οι ίδιοι δημιούργησαν», λένε στη LiFO οι σκηνοθέτες της παράστασης Δημήτρης Αγαρτζίδης και Δέσποινα Αναστάσογλου.
«Ένα μικρό, λευκό, οβάλ δισκίο με μια τομή στη μέση. Δεν δημιουργεί, δεν μεταμορφώνει.[…] Δεν δίνει καμία μορφή ευτυχίας, ούτε πραγματική ανακούφιση, έχει μια άλλη λειτουργία. Μετατρέπει τη ζωή σε μια σειρά από τυπικότητες. Σε ξεγελάει. Και έτσι βοηθά τους ανθρώπους να ζουν ή τουλάχιστον να μην πεθάνουν για ένα διάστημα.
Ο θάνατος όμως πάντα επιβάλλεται, τα μόρια αποσυντίθενται και συνεχίζουν την προδιαγεγραμμένη τους πορεία. Είναι αναμφίβολα πιο γρήγορη για εκείνους που ποτέ δεν αντιμετώπισαν κατάματα τον κόσμο, για εκείνους που δεν αγάπησαν και δεν αγαπήθηκαν, για εκείνους που πάντα ήξεραν ότι δεν την παλεύουν τη ζωή. Εκείνοι, και είναι πολλοί, δεν έχουν να μετανιώσουν για τίποτα. Εγώ δεν είμαι αυτή η περίπτωση».
Η «Σεροτονίνη» των Elephas Tiliensis απομονώνει τη στιγμή που η ευτυχία διαφεύγει. Αντλώντας υλικά από το θέατρο, τον κινηματογράφο, τη μουσική και το stand up, ο Δημήτρης Αγαρτζίδης και η Δέσποινα Αναστάσογλου δημιουργούν την πιο βαθιά υπαρξιακή τους παράσταση, μια ανθρώπινη εγκατάσταση για έναν κόσμο εγκατάλειψης χωρίς αλληλεγγύη, με μεταλλαγμένα προϊόντα και μεταλλαγμένους ανθρώπους. Αρκεί άραγε να πιστεύει κανείς στην αγάπη, για να πάψει να καταστρέφει κάθε της μορφή;
«Η αηδία μοιάζει απαραίτητη στον τρόπο που δουλεύουμε τη "Σεροτονίνη", είναι αναπόσπαστο μέρος της καταστροφικής πραγματικότητας που επιδιώκει να εκθέσει το μυθιστόρημα του Ουελμπέκ.
Η παράσταση ελίσσεται μέσα από μια σειρά από γελοίες ανατροπές στην προσωπική ζωή του Φλοράν, ξεσπά σε μια νότα νοσηρής αυτολύπησης και πεσιμισμού, για να εκθέσει την αγωνία όλων μας μπροστά στο άγνωστο και στη χαρά που φοβόμαστε, ή δεν γνωρίζουμε πώς να βάλουμε στη ζωή μας. Μέσα από το μαγικό καπέλο του, ο συγγραφέας βγάζει, για άλλη μια φορά, όχι ένα ζεστό και χνουδωτό λαγουδάκι, αλλά κάτι τουλάχιστον επικίνδυνα ζωντανό. Αυτός είναι και ο λόγος που αποφασίσαμε να δουλέψουμε αυτό το καθ' ομολογίαν ανατρεπτικό και αμφιλεγόμενο κείμενο», καταλήγουν οι δημιουργοί της παράστασης.
«Σεροτονίνη» του Μισέλ Ουελμπέκ
Δραματουργία - Σκηνοθεσία: Δημήτρης Αγαρτζίδης, Δέσποινα Αναστάσογλου / Elephas Tiliensis
Σκηνικά - Κοστούμια: Μαγδαληνή Αυγερινού
Μουσική - Video - Φωτογραφίες: Θωμάς Μπέλτσιος
Σχεδιασμός φωτισμών: Ναυσικά Χριστοδουλάκου
Επιμέλεια κίνησης: Σοφία Μαυραγάνη
Παίζουν: Δημήτρης Αγαρτζίδης, Μαρία Γκιώνη, Μαρία Κωνσταντάκη, Άρης Λάσκος, Θεοδώρα Τζήμου. Ενίοτε special guest: Δήμητρα Βλαγκοπούλου
Μουσικός επί σκηνής: Θωμάς Μπέλτσιος
Κάμιρος
Ιθάκης 32, Κυψέλη, 2117251384, 6989945228
Από 3 έως 25 Ιανουαρίου κάθε Δευτέρα, Τρίτη, Σάββατο και Κυριακή & Δευτέρα 31 Ιανουαρίου & Τρίτη 1 Φεβρουαρίου
Ώρα: 21:00
Η παράσταση είναι κατάλληλη για θεατές άνω των 15 ετών.
Το μυθιστόρημα «Σεροτονίνη» του Μισέλ Ουελμπέκ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Εστία.