H ROLEX ΓΙΟΡΤΑΖΕΙ την 20ή επέτειο του προγράμματός της για την καλλιτεχνική καθοδήγηση και τη δέσμευσή της στις τέχνες ανά τον κόσμο, διοργανώνοντας το πρώτο στον κόσμο Φεστιβάλ Τεχνών Rolex.
Το πιο σημαντικό είναι ότι αυτή η εκδήλωση θα διεξαχθεί στην Αθήνα το διάστημα από τις 26 έως τις 28 Μαΐου και θα περιλαμβάνει τη συμμετοχή ορισμένων από τους πιο ταλαντούχους καλλιτέχνες στον κόσμο που διαπρέπουν στον τομέα τους.
Θα προηγηθεί μια σειρά από προφεστιβαλικές εκδηλώσεις το διάστημα από τις 22 έως και τις 25 Μαΐου. Καλλιτέχνες παγκόσμιου βεληνεκούς, υπότροφοι και οι προστατευόμενοί τους που επιλέχθηκαν στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Rolex Αέναες Τέχνες» έρχονται στην Ελλάδα με αφορμή τη συμπλήρωση των 20 ετών του προγράμματος και παρουσιάζουν υψηλού επιπέδου εκδηλώσεις στον ελληνικό κοινό.
Το συγκεκριμένο εργαστήριο αρχιτεκτονικής έχει ως θέμα του την ανάπτυξη ιδεών για τη δημιουργία παιδικών χαρών σε ανεκμετάλλευτους χώρους στο κέντρο της Αθήνας με στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας των δημόσιων χώρων.
Μία από τις πιο ενδιαφέρουσες συζητήσεις θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Πέμπτη στο Μουσείο Μπενάκη στην οδό Πειραιώς 138. Η καταξιωμένη αρχιτέκτονας και μέντορας Anne Lacaton θα συνομιλήσει με τους αρχιτέκτονες Gloria Cabral από την Παραγουάη και Ηλία Παπαγεωργίου από την Ελλάδα και θα ακολουθήσει η τελική παρουσίαση των έργων που αναπτύχθηκαν από 14 φοιτητές σχολών Αρχιτεκτονικής. Το συγκεκριμένο εργαστήριο αρχιτεκτονικής έχει ως θέμα του την ανάπτυξη ιδεών για τη δημιουργία παιδικών χαρών σε ανεκμετάλλευτους χώρους στο κέντρο της Αθήνας με στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας των δημόσιων χώρων.
Λίγο πριν από τη διεξαγωγή του πολυαναμενόμενου event η LiFO μίλησε με τους τρεις σημαντικούς αρχιτέκτονες για τις ιδέες τους, τις πόλεις του σήμερα, τις μεγάλες προκλήσεις της αστικής γεωγραφίας αλλά και τι σηματοδοτεί για εκείνους η συμμετοχή τους στο Rolex Arts Festival.
Anne Lacaton: «Το να ζεις καλά στην πόλη» είναι για μένα, πάνω απ' όλα, θέμα στέγασης
Η Anne Lacaton είναι απόφοιτος της Εθνικής Σχολής Αρχιτεκτονικής του Μπορντό και κάτοχος μεταπτυχιακού από το ίδιο πανεπιστήμιο. Άνοιξε αρχιτεκτονικό γραφείο με τον Jean-Philippe Vassal το 1989. Τα έργα τους, τα οποία θέτουν κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς στόχους, δίνοντας έμφαση στο κλίμα, στους οικονομικούς παράγοντες, στις ανάγκες των χρηστών και στον μετασχηματισμό των υφιστάμενων δομών, περιλαμβάνουν την ανάπλαση του Palais de Tokyo στο Παρίσι (2002), διάφορα έργα κοινωνικής στέγασης, καθώς και τη Σχολή Αρχιτεκτονικής στη Νάντη (2009). Έχει διδάξει σε πολλές χώρες, ενώ τιμήθηκε, μαζί με τον Vassal, με το βραβείο Pritzker το 2021. Θα είναι μέντορας της Arine Aprahamian την περίοδο 2023–2024.
— Το να ζεις καλά σε μια πόλη είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για την εποχή και για τη γενιά μας;
Το να ζεις καλά στην πόλη είναι για μένα, πάνω απ' όλα, θέμα στέγασης. Πιστεύω ότι η πιο σημαντική πρόκληση της εποχής μας και της γενιάς μας είναι αυτή της στεγαστικής πολιτικής, η οποία είναι κρίσιμη και δύσκολη σε όλες τις πόλεις, σε όλον τον κόσμο. Αυτό είναι ένα ακανθώδες θέμα και δεν μπορούμε να μιλήσουμε για βιωσιμότητα ή οικολογία χωρίς να ξεκινήσουμε από την ευημερία με την κύρια έννοια του όρου: δηλαδή την αξιοπρεπή στέγαση των ανθρώπων σε καλές συνθήκες. Αυτό βέβαια δεν συμβαίνει παντού, συμπεριλαμβανομένων των πλούσιων χωρών. Το να ζεις καλά στην πόλη αγγίζει με αυτή την έννοια το κρίσιμο ζήτημα της στέγασης.
Σε μια πόλη, αν έχετε τα μέσα, μπορείτε να διασκεδάσετε, να πάτε στο μουσείο, στο θέατρο, να φάτε σε κάποιο εστιατόριο, επομένως η στέγαση δεν είναι η μόνη πτυχή της καθημερινής ζωής. Αλλά για πολλούς ανθρώπους ο στεγαστικός είναι ο μοναδικός προσωπικός χώρος στον οποίο έχουν τη δυνατότητα να κινηθούν. Οι πόλεις δεν αποτελούν επιλογή ως τόπο κατοικίας πλέον γενικά, και όχι μόνο για άτομα με χαμηλό εισόδημα. Οι μεσαίες τάξεις δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά το να μένουν στο κέντρο των πόλεων και πολλοί άνθρωποι περιμένουν μια αξιοπρεπή λύση σε αυτό το θέμα, το οποίο δεν συζητιέται αρκετά και στο οποίο πρέπει να επικεντρώσουμε τις προσπάθειές μας.
Πιστεύω, επίσης, ότι οι συνθήκες στέγασης έχουν αναμφισβήτητα καταλυτική επιρροή στη συμπεριφορά μας και στις προσπάθειες που πρέπει να γίνουν για να αντιμετωπιστεί η κρίση στο κλίμα, στην ενέργεια και στα οικολογικά ζητήματα. Η κακή στέγαση δεν δημιουργεί τις προϋποθέσεις για τη συμμετοχή μας σε τέτοιου είδους ενέργειες.
— Τι χρειάζεται σήμερα για να σχεδιάσουμε χώρους που να εστιάζουν στην ευχαρίστηση και στην ποιότητα ζωής;
Πώς μπορούμε να σχεδιάσουμε σήμερα χώρους καθημερινούς που να εστιάζουν στην ποιότητα ζωής, στην άνεση και στην ευχαρίστηση; Αυτό που συχνά λείπει από αυτούς τους χώρους, ειδικά από την κατοικία, είναι η γενναιοδωρία: να έχεις καλή στέγαση, να μπορείς να ζεις είτε μόνος είτε με την οικογένειά σου χωρίς να νιώθεις περιορισμό και, φυσικά, σε προσιτές, οικονομικές αλλά και ποιοτικές συνθήκες. Αυτό μου φαίνεται πολύ σημαντικό.
Με τον Jean-Philippe Vassal εργαζόμαστε εδώ και τριάντα χρόνια πάνω στον σχεδιασμό οικονομικά προσιτών και γενναιόδωρων κατοικιών, είτε πρόκειται για τη λεγόμενη κοινωνική κατοικία είτε όχι. Μερικές φορές μάς ρωτούν αν πρέπει να κάνουμε όλο και πιο «γενναιόδωρες» κατοικίες, ενώ υπάρχει έλλειψη στέγης. Πιστεύουμε ότι αυτός ο παραλληλισμός είναι άστοχος. Οδηγεί στην αρχή του ελάχιστου που ευνοεί την κερδοσκοπία και κυριαρχεί σήμερα στην κατασκευή κατοικιών.
Δεν μπορούμε να πούμε ότι η γενναιοδωρία με την οποία αντιμετωπίζονται κάποιοι, που δεν είναι οι πιο προνομιούχοι, στερεί από άλλους τη στέγαση. Γιατί, στην πραγματικότητα, είναι πολύ πιθανό να προσφερθεί ποιοτική στέγαση σε όλους. Είναι ζήτημα πολιτικής βούλησης και σωστής χρήσης των πόρων. Πράγματι, διεκδικούμε τη γενναιοδωρία του χώρου ως απαραίτητη πολυτέλεια και ανάγκη, που όμως δεν συνδέεται με τον πλούτο.
Για εμάς, το να δώσουμε σε όλους την ελευθερία να ζουν μαζί χωρίς να περιορίζονται, μέσω ενός πιο μεγάλου χώρου, είναι ξεκάθαρα ζητούμενο. Αυτή η ελευθερία και η γενναιοδωρία κάνουν τους ανθρώπους πιο ανοιχτούς και ενισχύουν τις μεταξύ τους σχέσεις. Εξάλλου, η γενναιόδωρη στέγαση δεν χρειάζεται να είναι ακριβή.
— Θα μπορούσατε να μας πείτε λίγα λόγια για την καθοδήγηση της Rolex και την Arine Aprahamian;
Αυτό το πρόγραμμα καθοδήγησης μου επιτρέπει να μπω σε μια περιπέτεια και να ζήσω μια όμορφη εμπειρία με την Arine. Είναι σαν να δουλεύουμε από κοινού πάνω σε ένα θέμα που έχει θίξει η Αρίν. Ο ρόλος μου είναι να συνεργαστώ μαζί της και να αναδείξω το θέμα που προτείνει σχετικά με τη γενική επαναχρησιμοποίηση χώρων ώστε να δημιουργηθούν συνθήκες άνεσης και βελτίωσης των αντίστοιχων γειτονιών.
Προσπαθώ να ενθαρρύνω την Arine να παρατηρεί με ακρίβεια, να βλέπει το θέμα σε όλες του τις διαστάσεις, μερικές φορές να συνθέτει ή να συγκεντρώνει, να ιεραρχεί και να επικεντρώνει στις ερωτήσεις. Αυτή η εμπειρία είναι αρκετά συναρπαστική. Η Arine είναι απόλυτα αφοσιωμένη, προσπαθώ να της δείξω πώς να κάνει ένα βήμα πίσω και να κοιτάξει από απόσταση όλο το υλικό, όλη τη δουλειά που έχει γίνει και μετά να επιστρέψει στην αρχική ερώτηση. Ο ρόλος μου λοιπόν είναι αυτός περίπου, να σκέφτομαι ταυτόχρονα με εκείνη, όχι για να την επηρεάσω αλλά για να της δώσω αυτή την προοπτική και να τη βοηθήσω να δομήσει τη δουλειά της, να δώσει προτεραιότητα στις ιδέες και τους στόχους της.
— Το θέμα του εργαστηρίου που θα ολοκληρωθεί με τη δημόσια ομιλία στην οποία συμμετέχετε είναι «Playstreets: Μετατροπή αχρησιμοποίητων τοποθεσιών σε χώρους για παιδιά». Πώς μπορούν να υλοποιηθούν τέτοιες ιδέες και τι απαιτείται γι' αυτό;
Συμμερίζομαι απόλυτα την αρχή ότι κάθε διαθέσιμος χώρος πρέπει να αξιοποιείται σωστά, ιδιαίτερα στην πόλη, όπου η γη είναι πολύτιμη. Το να μεταμορφώνουμε και να αξιοποιούμε όλα όσα έχουμε ήδη είναι καταρχάς μια καλή στρατηγική. Είναι μια αρχή οικονομίας και οικολογίας που σχετίζεται απόλυτα με την έννοια της άνεσης των ανθρώπων, των κοινωνικών σχέσεων, της διαφορετικότητας, της έντασης της πόλης αλλά και μιας οικονομίας εδάφους.
Η χρήση όλων των πόρων που διαθέτουμε στην πόλη, είτε πρόκειται για εγκαταλελειμμένους είτε για παραμελημένους δημόσιους χώρους, ή για κτίρια που δεν χρησιμοποιούνται πλέον, είναι απαραίτητη και θα πρέπει να ενεργήσουμε αμέσως. Νομίζω ότι πρώτα απ' όλα απαιτείται μια εξαιρετικά ακριβής εργασία παρατήρησης και απογραφής. Μάθετε να κοιτάτε αυτό που υπάρχει ήδη.
Αυτό κάνουμε και με την Arine, δεν σταματάμε στην πρώτη εικόνα όταν βλέπουμε ένα εγκαταλελειμμένο μέρος. Μπορεί να το θεωρήσουμε πολύ προβληματικό και σε αυτή την περίπτωση να αποφασίσουμε να το κατεδαφίσουμε και να το αντικαταστήσουμε, αλλά αυτή είναι μια κακή προσέγγιση. Πρέπει να δούμε τι δεν φαίνεται καθαρά ή αν υπάρχει κάτι που δεν φαίνεται στα χαρτιά. Δείτε το έργο από τα θεμέλια, κοιτάξτε, μετρήστε, φωτογραφίστε, κοιτάζοντας πρώτα τις δυνατότητες και την αξία του.
Είναι δουλειά των αρχιτεκτόνων να ψάχνουμε να βρούμε τι μπορούμε να κάνουμε και να μη σταματάμε σε αυτό που βλέπουμε. Πρόκειται για έργα που απαιτούν διαφορετικές στρατηγικές, όχι παραδοσιακές προσεγγίσεις, και αυτό συνιστά η δουλειά σε έναν άδειο χώρο με ένα νέο πρόγραμμα, μια νέα κατασκευή. Το να ξεκινάς από κάτι που υπάρχει είναι τελικά πολύ πιο πλούσιο από το να ξεκινάς από το τίποτα, γιατί υπάρχει μια βάση πάνω στην οποία μπορούμε να δουλέψουμε και να δημιουργήσουμε εξαιρετικά ενδιαφέροντα και νέα έργα.
Gloria Cabral: «Για μένα είναι τρόπος ζωής η μεταμόρφωση ενός κτιρίου και όχι η κατεδάφισή του»
Η αρχιτέκτονας Gloria Cabral, με καταγωγή από την Παραγουάη, σήμερα εργάζεται στη νότια Βραζιλία, ενώ υπήρξε και συνέταιρος στο αρχιτεκτονικό γραφείο Gabinete de Arquitectura με έδρα την Ασουνσιόν. Στο έργο της δίνει έμφαση σε περιβαλλοντικά και κοινωνικά ζητήματα, όπως το κέντρο αποκατάστασης παιδιών με τραυματισμό της σπονδυλικής στήλης Teletón, το οποίο απέσπασε το πρώτο βραβείο στα βραβεία Bienal Panamericana 2010 στην κατηγορία Ανακύκλωση.
Το 2016, μαζί με τους συναδέλφους της από την εταιρεία Gabinete, κέρδισε τον Χρυσό Λέοντα στο Φεστιβάλ της Βενετίας στην κατηγορία Καλύτερης Συμμετοχής στη διεθνή έκθεση. Το 2021 απέσπασε, πάλι μαζί με την εταιρεία της, το παγκόσμιο βραβείο Βιώσιμης Αρχιτεκτονικής στη Γαλλία. Η Cabral παραδίδει διαλέξεις παγκοσμίως, έχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο της Ασουνσιόν, στον Παναμά, στο Περού, στην Ιταλία και στο Χονγκ Κονγκ. Μέντορας της Cabral την περίοδο 2014-2015 ήταν ο Peter Zumthor.
— Πώς είναι να είσαι «προστατευόμενος»;
Για μένα το να είμαι προστατευόμενη της Rolex αποτελεί μια συνεχή διάδραση. Αρχικά, ήταν ο ενθουσιασμός τού να μοιράζομαι χρόνο με τον μέντορά μου. Στη συνέχεια, η δυνατότητα να γνωρίσεις ολόκληρη την κοινότητα του προγράμματος καθοδήγησης Rolex. Τώρα, βιώνω την ευκαιρία της συνεργασίας με άλλους προστατευόμενους και αυτό είναι όμορφο, το να μπορούμε να συνεργαζόμαστε και να ενώνουμε τις επιθυμίες μας για να χτίσουμε διαφορετικές κοινωνίες. Φέτος συνεργάζομαι με τον Sammy Baloji στην Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας, σε ένα έργο που υλοποιήθηκε χάρη στην υποστήριξη της Rolex και την ένωση των δυνάμεων μας.
— Η νέα τάση τώρα είναι να δίνεται έμφαση στη μεταμόρφωση ενός κτιρίου έναντι της κατεδάφισης. Συμφωνείτε;
Μου είναι αδύνατο να το οραματιστώ αυτό μόνο ως τάση, για μένα είναι τρόπος ζωής. Δεν έχει κανένα νόημα ο σύγχρονος τρόπος δόμησης. Δεν μπορούμε απλώς να συνεχίσουμε να καταναλώνουμε ενέργεια για την παραγωγή νέων υλικών και να αγνοούμε τα υπάρχοντα κτίρια.
Η πρόκληση δεν είναι μόνο να μεταμορφωθούν τα υπάρχοντα κτίρια αλλά και να επαναχρησιμοποιηθούν τα υπάρχοντα υλικά στο μέγιστο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η εργασία με υλικά κατεδάφισης, απορρίμματα γυαλιού, ακόμη και με ανακτημένο ξύλο με απασχολεί συνεχώς στη δουλειά μου. Νομίζω ότι έχουμε ήδη αρκετά τετραγωνικά μέτρα, αυτό που πρέπει να κάνουμε τώρα είναι να τους δώσουμε διαφορετικές χρήσεις, να κάνουμε τα προγράμματα πιο σύνθετα, να τα πυκνώσουμε περισσότερο και να ελευθερώσουμε χώρο για δημόσια προγράμματα.
— Υπάρχει κάποια πόλη σήμερα που να θεωρείται επιτυχημένο παράδειγμα αστικής ανάπλασης;
Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποια συγκεκριμένη πόλη που να μπορούμε να πάρουμε ως σημείο αναφοράς, αλλά πιστεύω ότι υπάρχουν πολύ έξυπνες παρεμβάσεις που μπορούν να λειτουργήσουν (με τις μεταβλητές τους) σε οποιαδήποτε πόλη στον κόσμο. Ένα από τα έργα που θαυμάζω περισσότερο είναι το Urban Ecosystem Methodology του Salvador Rueda, το οποίο δημιουργεί στρατηγικές για το πώς μπορούμε να μεταμορφώσουμε τις υπάρχουσες πόλεις χωρίς μεγάλο κόστος, μέσα από την πολιτική βούληση.
— Πώς νιώθετε που έρχεστε στην Αθήνα για να συζητήσουμε ένα θέμα όπως το Playstreets;
Νομίζω ότι ο πιο αποδοτικός τρόπος για να μεταμορφώσουμε τις κοινωνίες μας είναι να φροντίσουμε γι' αυτό από τα πρώτα χρόνια της ζωής μας. Στοχαστές όπως ο Daniel Siegel ή ο Eduardo Punset μας δείχνουν πως η νευρολογική ανάπτυξη του εγκεφάλου χρειάζεται ένα υγιές και διεγερτικό περιβάλλον για να δημιουργηθούν ορισμένες συνδέσεις για τις οποίες, αν δεν υπάρξουν οι προϋποθέσεις, απλώς δεν θα είναι δυνατό να πραγματοποιηθούν, κι αυτό πρέπει να γίνει στη διάρκεια των πρώτων χρόνων της ζωής ενός ανθρώπου. Δεν μπορεί να είναι απλώς θέμα ανατροφής από την οικογένεια ή το σχολείο, πρέπει να είναι αποτέλεσμα κοινής προσπάθειας, απ' όλους τους κλάδους. Η αρχιτεκτονική και ο πολεοδομικός σχεδιασμός είναι απαραίτητοι για την κατασκευή ενός σωστού χώρου.
Ηλίας Παπαγεωργίου: «Οι πόλεις μας γίνονται ολοένα λιγότερο φιλικές για τα παιδιά»
Ο Ηλίας Παπαγεωργίου είναι αρχιτέκτονας, ιδρυτής και διευθυντής του PILA studio και μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής του Φεστιβάλ Τεχνών Rolex. Έχοντας μεγάλη εμπειρία στην Ευρώπη και στην Αμερική, έχει καθοδηγήσει τον σχεδιασμό και την υλοποίηση πολιτιστικών, εμπορικών και αστικών έργων υψηλού προφίλ σε ολόκληρο τον κόσμο. Πριν από την ίδρυση του PILA, υπήρξε συνεργάτης του SO-IL στη Νέα Υόρκη. Σπούδασε Αρχιτεκτονική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στο Graduate School of Design του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ με υποτροφία του Ιδρύματος Ωνάση.
Δίνει συχνά διαλέξεις και διδάσκει σε κορυφαία ιδρύματα με αντικείμενο το design. Έχει διδάξει στη Σχολή Αρχιτεκτονικής και Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Κολούμπια, στο Πανεπιστήμιο Tulane, στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου και του Harvard Club of Greece.
— Τι σηματοδοτεί για σας η συνεργασία με τη Rolex;
Η συνεργασία μας ξεκίνησε το 2021. Μου ζητήθηκε να συμμετάσχω σε μια συμβουλευτική επιτροπή η οποία βοηθά στη διαμόρφωση του προγράμματος του Rolex Arts Festival. Είναι ένα φεστιβάλ τεχνών που πραγματοποιείται για πρώτη φορά́ στην Αθήνα, 26-28 Μαΐου, και γιορτάζει τα 20 χρόνια του «Μentor & Protégé», ενός προγράμματος καλλιτεχνικής καθοδήγησης δηλαδή́, που προσφέρει τη δυνατότητα σε νέους καλλιτέχνες να μαθητεύσουν δίπλα σε διεθνώς καταξιωμένους δημιουργούς, τους μέντορες.
Αφορά όλες τις τέχνες, από τις παραστατικές μέχρι τις εικαστικές, τη λογοτεχνία και την αρχιτεκτονική, και περιλαμβάνει παραστάσεις, συναυλίες και πολλές ενδιαφέρουσες ομιλίες. Αφορά ένα διεθνές κοινό, αφού περιμένουμε πολύ κόσμο και από το εξωτερικό. Ήταν σημαντικό για μένα να συνεισφέρω στη διοργάνωση, καθώς μπόρεσα, λόγω και της εμπειρίας μου στην Αμερική αλλά και στην Ελλάδα, να συμβάλω σε ένα πρόγραμμα που πιστεύω ότι τουλάχιστον στο κομμάτι της αρχιτεκτονικής θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον και για το ελληνικό κοινό.
— Όταν ακούτε τον τίτλο «Playstreets: Μεταμορφώνοντας αναξιοποίητες τοποθεσίες σε χώρους για παιδιά», ποιες σκέψεις έρχονται στο μυαλό σας;
To Ρlaystreets είναι ένα αρχιτεκτονικό workshop που διοργανώνω σε συνεργασία με την Gloria Cabral στο πλαίσιο του Rolex Arts Festival. Απευθύνεται σε 14 φοιτητές Αρχιτεκτονικής απ' όλες τις σχολές της Ελλάδας. Οι πόλεις μας γίνονται ολοένα και λιγότερο φιλικές για τα παιδιά. Η ιδέα, λοιπόν, για το workshop είναι να δοκιμάσουν οι φοιτητές, με μικρές, εστιασμένες και χαμηλού κόστους επεμβάσεις, να μεταμορφώσουν αναξιοποίητους μικρούς πεζόδρομους στο κέντρο της Αθήνας σε δημόσιους χώρους με επίκεντρο το παιδί. Οι χώροι αυτοί υπάρχουν, είναι διαθέσιμοι, αλλά, χωρίς ξεκάθαρη χρήση, παραμένουν αναξιοποίητοι, και είναι συνήθως κατειλημμένοι από μηχανάκια η παρκαρισμένα αυτοκίνητα.
— Τι χρειάζεται η Αθήνα για να γίνει μια πόλη φιλική στον πολίτη;
Συστηματικό επανασχεδιασμό της αστικής εμπειρίας στο επίπεδο του δρόμου και του δημόσιου χώρου. Δεν μιλάω για tabula rasa και μεγάλες επεμβάσεις αλλά ουσιαστικά για μια καλύτερη αντιμετώπιση του αστικού εξοπλισμού. Για να γίνει αυτό χρειάζεται μια προσεκτική ανάλυση, καταγραφή και αξιολόγηση του υπάρχοντος εξοπλισμού και στη συνέχεια η αφαίρεση άχρηστων στοιχείων, η μετατόπιση αυτών που ενοχλούν και, όπου κρίνεται απαραίτητο, επανασχεδιασμός. Ο δημόσιος χώρος είναι συγκεκριμένος και αυτό δεν αλλάζει.
Στοιχεία όπως ταμπέλες, πλάκες πεζοδρομίου, δέντρα, περίπτερα κ.λπ. δεν υπόκεινται σε κανέναν απολύτως σχεδιασμό και εντάσσονται με προβληματικό τρόπο στην καθημερινότητα του πολίτη, με συνέπεια να δημιουργούνται τριβές. Πιστεύω πως θα ήταν μια σχετικά καλή επέμβαση η οποία θα βελτίωνε ριζικά την καθημερινότητα. Για να γίνει όμως σωστά χρειάζεται συνολική μελέτη, συστηματική αποτύπωση, αξιολόγηση των ζητημάτων και ένα εγχειρίδιο με σαφείς κανόνες υλοποίησης.
— Οι πόλεις γίνονται ολοένα και πιο πολυσυλλεκτικές. Τι χρειάζεται προκειμένου να δημιουργήσουμε χώρους ικανούς να προσφέρουν νέες εμπειρίες;
Καταρχάς, είναι πολύ σημαντικό να διατηρήσουμε τον χαρακτήρα της πολυσυλλεκτικότητας. Δεν θεωρώ ότι είναι κάτι αυτονόητο. Η πόλη πρέπει να είναι ανοιχτή σε όλους. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να φροντίζουμε να παραμένει η ποικιλία χρήσεων στα κέντρα των πόλεων, ώστε να διασφαλίζεται ισορροπία. Αφού εξασφαλίσουμε αυτό, χρειάζεται να δημιουργήσουμε χώρους με χαρακτηριστικά τα οποία θα τους κάνουν ανοιχτούς σε χρήσεις και δραστηριότητες διαφορετικών κοινοτήτων που συνυπάρχουν στην πόλη.
Η συζήτηση θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 25 Μαΐου 2023 στο Μουσείο Μπενάκη, Πειραιώς 138, 19:00-20:30
