«Living Room»: Nτραγκ, κλασικό τραγούδι, μελοποιημένη ποίηση και εικαστικές τέχνες

«Living Room», μία περφόρμανς σε σύλληψη Γεώργιου Ιατρού και Ανθής Κουγιά στην Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής, στο πλαίσιο του Athens Pride Facebook Twitter
Έχουμε να κάνουμε με μια εξαιρετική περφόρμανς, η οποία, καίτοι queer, διαρρηγνύει κυριολεκτικά και μεταφορικά τα ιμάτια του queer και απλώνεται σε όλες τις διαστάσεις του ανθρώπινου, γίνεται οντολογία. Φωτ.: Αθηνά Λαμπίρη
0

Το σώμα της έχει γίνει προέκταση του καναπέ: ποτέ δεν τον απαρνείται, ποτέ δεν φεύγει από την αγκαλιά του, έχει πάρει το χρώμα, την υφή, τη μυρωδιά, τις καμπύλες και τις γωνίες του. Χάνεται στα μαξιλάρια, στις πλαγιές και στα λαγκάδια του, κρύβεται από την ευτέλεια, βυθίζεται στα lieder, στη μελαγχολία του δέκατου ένατου αιώνα, ακούει τη φωνή της να ξεχύνεται με λάμψη από τα έγκατα του είναι της, δραπετεύει σ’ ένα μέρος από το οποίο έχουν εξαφανιστεί οι αποχρώσεις του γκρι, μονάχα ο ήλιος και «η άλαλη σιωπή της ευτυχίας» φωτίζουν τα βλέμματα των ερωτευμένων στη γαλάζια ακτή.

Αυτή η Γουίνι του σαλονιού, θαμμένη στον λόφο του καναπέ της, ξορκίζει την αδηφάγα μικροπρέπεια της καθημερινότητας παλεύοντας ολοστόλιστη με τα ρεύματα της ζωής και του θανάτου, την ερωτική Sehnsucht του Στράους και του Λίλιενκρον από τη μια, και την ορμή αυτοαφανισμού του Μπεργκ και του Χέμπελ από την άλλη. Περιπλανιέται στο δάσος με τις οκτάβες και επιστρέφει για να φάει μακαρόνια δίχως τυρί. Λικνίζεται με τη βαρκαρόλα του Στράους και μετά ξεβράζεται στην τηλεοπτική ξέρα των βραδινών  ειδήσεων. Χάνεται από τον κόσμο κρατώντας το χέρι του Μάλερ και γυρίζει αναγκαστικά στη μοναξιά, αναζητώντας την κατάλληλη απόχρωση μανόν για τα νύχια της.

Ποιο είναι το πραγματικό Living Room μας; Το δωμάτιο της ζωής μας; Πώς μετριούνται τα τετραγωνικά του; Πόσοι αναστεναγμοί έχουν ποτίσει την ταπετσαρία του; Ποιες χαραμάδες κρύβουν τις γραμμές φυγής μας;

Κρύβεται επειδή θέλει διακαώς να βρεθεί... Να αφαιρέσει την υφασμάτινη πανοπλία της, την περικεφαλαία και τις επωμίδες της, να φανερωθεί σε όλη την ευαλωτότητά της: έτσι όπως αληθινά είναι, εγκλωβισμένη ανάμεσα στην υψηλή ποίηση και στην μπαναλιτέ, ανάμεσα στη φλεγόμενη επιθυμία και στη ματαίωσή της, να βιώσει την αιωνίως διαφεύγουσα εκπλήρωση της ερωτικής έκστασης, σπαρταρώντας μελωδικά από δέος και ακαθόριστη προσδοκία για όσα θα μπορούσαν να της συμβούν, αλλά ποτέ δεν της συμβαίνουν.

«Living Room», μία περφόρμανς σε σύλληψη Γεώργιου Ιατρού και Ανθής Κουγιά στην Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής, στο πλαίσιο του Athens Pride Facebook Twitter
Ο Ιατρού ποτέ δεν υπερβάλλει, κι ας είναι τόσο «υπερβολικός». Οι μεταβάσεις του είναι αβίαστες και η λιτότητά του θαυμαστή. Φωτ.: Αθηνά Λαμπίρη

Ποιο είναι το πραγματικό Living Room μας; Το δωμάτιο της ζωής μας; Πώς μετριούνται τα τετραγωνικά του; Πόσοι αναστεναγμοί έχουν ποτίσει την ταπετσαρία του; Ποιες χαραμάδες κρύβουν τις γραμμές φυγής μας; Μια γιγαντομαχία διαδραματίζεται κάθε βράδυ στο σαλόνι μας, τα πιο αβυσσαλέα πάθη κονταροχτυπιούνται με τις πιο ταπεινές συνήθειες, κι εκεί, σε αυτό το σπαρακτικό σημείο συνάντησης, γεννιέται και πεθαίνει ξανά και ξανά ο εαυτός και άπασες οι ανεξάντλητες εκδοχές του, οι ηλικίες και τα φύλα του, όλα όσα αναζητούν απεγνωσμένα έκφραση, εικόνες που δεν έχουν ενσαρκωθεί, αισθήσεις εν αναμονή, το σώμα μας που εγείρεται μαζί με τα συνημμένα σώματα, τους «άλλους», αυτούς που μας διακατέχουν, τους νεκρούς συνθέτες και τους απόντες εραστές, με τους οποίους κατοικούμε ένα μοναδικό Είναι, το πραγματικό παρόν.  

Χτίζουμε μια drag περσόνα για να κρύψουμε το τραύμα, αλλά ταυτόχρονα να το ξορκίσουμε. Ο Γιώργος Ιατρού είναι η Νίνα Νάη και αντίστροφα: όχι μια σύζευξη αντιθέτων αλλά η έκφραση μιας θαυμαστής πολλαπλότητας που λαχταρά να υπάρχει χωρίς περιορισμούς, χωρίς περιφράξεις, χωρίς κατηγορίες ή κατηγόριες – ένα γίγνεσθαι-άλλο σε συνεχή μεταμορφωτική ροή που ποτέ δεν αποκρυσταλλώνεται σε μια παγιωμένη θέση, ακόμη κι όταν μοιάζει να μαραζώνει στην έρημο του μικροαστικού καναπέ της. Είναι, όπως λέει ο Ντελέζ, η επιθυμία που διεκδικεί το δικαίωμά της και αντιστέκεται σε κάθε «ταπετσαρία» που επιχειρεί να την καταπιεί.

Κι αυτή η ήρεμη μελαγχολία που μέσα της κοχλάζει αποτυπώνεται σε όλο το εύρος και το βάθος της, τόσο σε επίπεδο φωνητικό όσο και υποκριτικό, μέσα από τη συναρπαστική ερμηνεία του Γιώργου Ιατρού. Ο Ιατρού ποτέ δεν υπερβάλλει, κι ας είναι τόσο «υπερβολικός». Οι μεταβάσεις του είναι αβίαστες και η λιτότητά του θαυμαστή. Αντιλαμβάνεται πλήρως ότι η μεγαλύτερη οδύνη δεν εκφράζεται θορυβωδώς αλλά ησύχως: δουλεύεται υπογείως με τα υλικά και τα άυλα της ευαισθησίας και αναδύεται μέσα από μια φόρμα σμιλευμένη αριστοτεχνικά, παλλόμενη από συναίσθημα, αλλά ουδέποτε έκρυθμη, ουδέποτε φανταχτερή.

«Living Room», μία περφόρμανς σε σύλληψη Γεώργιου Ιατρού και Ανθής Κουγιά στην Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής, στο πλαίσιο του Athens Pride Facebook Twitter
Το σκηνικό που δημιούργησε ο Ζακ Λούσπας μετατρέπει εκθαμβωτικά την ιδέα σε ύλη, σε δωμάτιο-χαμαιλέοντα όπου όλα –τα έπιπλα, οι τοίχοι, τα πράγματα και οι άνθρωποι– έχουν γίνει ένα. Φωτ.: Αθηνά Λαμπίρη

Εν ολίγοις, έχουμε να κάνουμε με μια εξαιρετική περφόρμανς, η οποία, καίτοι queer, διαρρηγνύει κυριολεκτικά και μεταφορικά τα ιμάτια του queer και απλώνεται σε όλες τις διαστάσεις του ανθρώπινου, γίνεται οντολογία.

Το σκηνικό που δημιούργησε ο Ζακ Λούσπας μετατρέπει εκθαμβωτικά την ιδέα σε ύλη, σε δωμάτιο-χαμαιλέοντα όπου όλα –τα έπιπλα, οι τοίχοι, τα πράγματα και οι άνθρωποι– έχουν γίνει ένα: το περιβάλλον διατηρεί, δυστυχώς, τη δύναμη να μας ρουφά κι εμείς παίρνουμε τη μορφή του για να επιβιώσουμε. Θα καταφέρει να εξοντώσει τη διαφορετικότητά μας; Η πορεία της περφόρμανς επιτρέπει στο τέλος μια αναλαμπή αισιοδοξίας: η περφόρμερ επιτελεί την απόσπασή της από αυτό.

Αφαιρεί τη χαμαιλεοντική σκευή της (υπέροχο το κοστούμι της Lara Buffard), αυτή που την καθιστά ένα «αντικείμενο» πανομοιότυπο με τα άλλα, και διεκδικεί αφοπλιστικά τη μοναδικότητά της. Βάζει στη θέση του σώματός της ένα μαξιλαρένιο ομοίωμα και «βγαίνει» από τον καναπέ για να σταθεί ημίγυμνη στο μπράτσο του επίπλου, στο μεταίχμιο «ρόλου» και «μη ρόλου», αφήνοντας τα ενδεχόμενα μιας επικείμενης εξόδου ανοιχτά.

Η παρουσία του Γιώργου Ζιάβρα στο πιάνο αποδεικνύεται εξίσου καθοριστική: γιατί δημιουργεί την αίσθηση ότι, πίσω από την παρτιτούρα, πίσω από τη μουσική που έγραψε ο συνθέτης, ακούγεται μια άλλη μουσική γλώσσα, μυστική και παράλληλη, που τη γράφει ο πιανίστας.

Όσον αφορά, τέλος, το εξω-θεατρικό επίπεδο, είναι νομίζω σημαντικό να επισημάνουμε την κρίσιμη σημασία που απηχεί η φιλοξενία του «Living Room» από την Εθνική Λυρική Σκηνή στο πλαίσιο του Athens Pride. Ερχόμενη μετά την queer βιντεο-όπερα των Φυτών «ORFEAS2021», τον «Θάνατο του Άντονυ» του Χαράλαμπου Γωγιού και τη «Στρέλλα» του Μιχάλη Παρασκάκη, η περφόρμανς αυτή επιβεβαιώνει εκ νέου το συνεχιζόμενο και θαρραλέο άνοιγμα του σημαντικότερου θεσμού λυρικού θεάτρου της χώρας προς τα μέχρι πρότινος «απαγορευμένα» πεδία όλων των εκφάνσεων του queer.

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Άκης Δήμου

Θέατρο / «Ζούμε σε καιρούς φλυαρίας· έχουμε ανάγκη τη σιωπή του θεάτρου»

Άφησε τη δικηγορία για το θέατρο, δεν εγκατέλειψε ποτέ τη Θεσσαλονίκη για την Αθήνα. Ο ιδιαίτερα παραγωγικός συγγραφέας Άκης Δήμου μιλά για τη Λούλα Αναγνωστάκη που τον ενέπνευσε, και για μια πόλη όπου η ζωή τελειώνει στην προκυμαία, δίχως να βρίσκει διαφυγή στο λιμάνι της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Επιστροφή στο σπίτι της γιαγιάς: Ένα θεατρικό τσουνάμι αναμνήσεων

Θέατρο / Επιστροφή στο σπίτι της γιαγιάς: Ένα θεατρικό τσουνάμι αναμνήσεων

Ο νεαρός σκηνοθέτης Δημήτρης Χαραλαμπόπουλος ανεβάζει στην Πειραματική του Εθνικού το «ΜΑ ΓΚΡΑΝ'ΜΑ», μια ευαίσθητη σκηνική σύνθεση, αφιερωμένη στη σιωπηλή ηρωίδα της οικογενειακής ιστορίας μας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Ματαρόα στον ορίζοντα»: Φέρνοντας ένα θρυλικό ταξίδι στη σημερινή του διάσταση

Θέατρο / «Ματαρόα στον ορίζοντα»: Ένα θρυλικό ταξίδι στη σημερινή του διάσταση

Στην πολυεπίπεδη νέα παραγωγή της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ, λόγος, μουσική και σκηνική δράση συνυπάρχουν ισάξια και συνεισφέρουν από κοινού στην αφήγηση των επίδοξων ταξιδιωτών ενός ουτοπικού πλοίου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το video art στο ελληνικό θέατρο

Θέατρο / Video art στο ελληνικό θέατρο: Έχει αντικαταστήσει τη σκηνογραφία;

Λειτουργεί το βίντεο ανταγωνιστικά με τη σκηνογραφία και τη σκηνική δράση ή αποτελεί προέκταση του εθισμού μας στην οθόνη των κινητών μας; Οι γιγαντοοθόνες είναι θεμιτές στην Επίδαυρο ή καταργούν τον λόγο και τον ηθοποιό; Πώς φτάσαμε από τη video art στα stage LED screens; Τρεις video artists, τρεις σκηνοθέτες και ένας σκηνογράφος καταθέτουν τις εμπειρίες τους.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Κωνσταντίνος Ρήγος

Οι Αθηναίοι / «Έχω αισθανθεί να απειλούμαι τη μέρα, όχι δουλεύοντας τη νύχτα»

Οκτάνα, Επίδαυρος, ΚΘΒΕ, Πέγκυ Ζήνα, Εθνικό, Λυρική, «Brokeback Mountain» και «Ρωμαίος και Ιουλιέτα». Ως χορογράφος και σκηνοθέτης, ο Κωνσταντίνος Ρήγος έχει κάνει τα πάντα. Και παρότι έχει αρκετούς haters, νιώθει ότι αυτοί που τον καταλαβαίνουν είναι πολύ περισσότεροι.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Οσιέλ Γκουνεό: «Είμαι πρώτα χορευτής και μετά μαύρος»

Χορός / «Δεν βλέπω τον εαυτό μου ως έναν μαύρο χορευτή μπαλέτου αλλά ως έναν χορευτή καταρχάς»

Λίγο πριν εμφανιστεί ως Μπαζίλιο στον «Δον Κιχώτη» της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ο κορυφαίος κουβανικής καταγωγής χορευτής Οσιέλ Γκουνεό –έχει λάβει πολλά βραβεία, έχει επίσης εμφανιστεί στο Θέατρο Μπολσόι της Μόσχας, στην Όπερα του Παρισιού, στο Λίνκολν Σέντερ της Νέας Υόρκης και στο Ελίζιουμ του Λονδίνου– μιλά για την προσωπική του πορεία στον χορό και τις εμπειρίες που αποκόμισε, ενώ δηλώνει λάτρης της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Σμαράγδα Καρύδη: «Ήθελα να είμαι η Βουγιουκλάκη και ο Ρέτσος μαζί»

Οι Αθηναίοι / Σμαράγδα Καρύδη: «Ήθελα να είμαι η Βουγιουκλάκη και ο Ρέτσος μαζί»

Ηθοποιός, σκηνοθέτις, ακατάτακτη και αγαπημένη του κοινού, η Σμαράγδα Καρύδη θυμάται πως ανέκαθεν ήθελε το σύμπαν, χωρίς να περιορίζεται. Στον απολογισμό της μέχρι τώρα πορείας της, ως η Αθηναία της εβδομάδας, καταλήγει πως, ούτως ή άλλως, «στο τέλος ανήκεις εκεί που μπορείς να φτάσεις», ενώ δηλώνει πως πάντα θα επιλέγει συνειδητά να συντάσσεται με τη χαρά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το ανάπηρο σώμα που αντιστέκεται

Θέατρο / Το ανάπηρο σώμα που αντιστέκεται

Πώς διαβάζουμε σήμερα τον «Γυάλινο Κόσμο» του Τενεσί Oυίλιαμς; Στην παράσταση του Θεάτρου Τέχνης ο Antonio Latella προσφέρει μια «άλλη» Λόρα που ορθώνει το ανάστημά της ενάντια στο κυρίαρχο αφήγημα περί επαγγελματικής ανέλιξης, πλουτισμού και γαμήλιας ευτυχίας.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ