ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΜΟΥ είχα άτομα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας από μικρή, από το σχολείο ακόμη, συμμαθητές που μπαινόβγαιναν στο σπίτι μας, κοιμόμασταν ο ένας στο σπίτι του άλλου και κάποια στιγμή εκδηλώθηκαν. Δεν μας χώριζαν οι τίτλοι, γιατί τότε δεν ξέραμε καν ότι υπήρχαν. Ποτέ δεν με ενδιέφεραν οι τίτλοι. Στο λύκειο είχα μια κυρία που μου έκανε ιδιαίτερα μαθήματα, εξαιρετική, και αυτή μέλος της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, η οποία με πολύ ευγενικό τρόπο μου το εξήγησε κάποια στιγμή γιατί δεν ήθελε να το κρύψει – ήθελε να το γνωρίζω για να νιώθω άνετα. Στο άμεσο περιβάλλον μου πλέον έχω τις γειτόνισσές μου και η τριβή μαζί τους είναι καθημερινή.
Ποτέ δεν διαφοροποιούνταν για μένα όσοι ήταν ΛΟΑΤΚΙ+, δεν τους κοιτούσα ποτέ διαφορετικά. Το μόνο που έμαθα με τον χρόνο, παρόλο που συναναστρέφομαι αυτή την κοινότητα πολλά χρόνια, είναι ότι δεν είχαν δικαίωμα στην τεκνοθεσία και στον γάμο – αυτό δεν το γνώριζα, θεωρούσα πως ήταν αυτονόητο. Μέχρι πρόσφατα αγνοούσα ότι χρειάζεται αγώνας για τα αυτονόητα.
Νομίζω ότι πλέον οι περισσότεροι άνθρωποι είναι πιο δεκτικοί και όταν εκφράζουν ακραίες απόψεις το κάνουν επειδή δεν ξέρουν, δεν έχουν επαφή με ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Ακόμα και όταν είναι αρνητικοί στις μεταξύ τους κουβέντες, όταν είναι μπροστά τους κάποιος ΛΟΑΤΚΙ+ ή ένα παιδάκι, αμέσως θα λειτουργήσει το φιλότιμο και η αγάπη, γιατί ως λαός έχουμε την τάση να τα λέμε και λίγο αλλιώς τα πράγματα παρασκηνιακά. Δεν μπορώ να μιλάω για το σύνολο, αλλά σε γενικές γραμμές, στη δική μου καθημερινότητα οι άνθρωποι είναι δεκτικοί.
Τα ίσα δικαιώματα αφορούν και τα παιδιά, ουσιαστικά διεκδικούν το δικαίωμα να αποκαλούν «μαμά» ή «μπαμπά» τον φυσικό γονέα και όχι μόνο τον βιολογικό. Είναι δυνατό να το συζητάμε αυτό;
Όλοι έχουν δικαίωμα να έχουν άποψη, δεν μπορώ να πω κάτι σε αυτούς που πιστεύουν το αντίθετο, είναι σεβαστό. Τι να πω σε κάποιον με τον οποίο έχουμε μεγάλη απόκλιση πνευματική; Απλώς ότι οι απόψεις αυτές πρέπει να εκφράζονται με αγάπη και ενσυναίσθηση, ειδικά τώρα που εμπλέκονται και παιδάκια, με αποδοχή στο διαφορετικό, γιατί το διαφορετικό είναι δίπλα μας – δεν καταλαβαίνω γιατί δεν το βλέπουν.
Υπάρχει, έτσι κι αλλιώς, και δεν είναι και τόσο διαφορετικό στην πραγματικότητα, διαφορετικό γίνεται όταν του βάζουμε ταμπέλα. Μπορεί να υπάρχει και μέσα στο περιβάλλον τους, και να είναι ok με αυτό, αλλά όταν βάλουμε την ταμπέλα του ΛΟΑΤΚΙ+ ή αναφερθούμε σε δικαιώματα, να γίνει «επανάσταση».
Τα ίσα δικαιώματα αφορούν και τα παιδιά, ουσιαστικά διεκδικούν το δικαίωμα να αποκαλούν «μαμά» ή «μπαμπά» τον φυσικό γονέα και όχι μόνο τον βιολογικό. Είναι δυνατό να το συζητάμε αυτό; Πίστευα ότι είχε λυθεί εδώ και χρόνια αυτό το θέμα. Στην περίπτωση των γειτόνων μου, πρόκειται για μια βιολογική και μια φυσική μητέρα, όμως και οι δύο είναι μαμάδες του παιδιού τους. Και δεν μπορώ να διανοηθώ ότι θα έπρεπε να έχω υπεύθυνη δήλωση και ταυτότητα για να μπορώ να πάω το παιδί μου στο σχολείο. Γιατί να πρέπει να το υποστεί αυτό μια μητέρα που το παιδί μεγάλωσε στην αγκαλιά της;
Ευτυχώς, όσον αφορά την καθημερινότητα, ο κόσμος έχει πολλή κατανόηση, θα κάνει ό,τι μπορεί να βοηθήσει, δεν νομίζω ότι υπάρχουν κολλήματα σε αυτά. Π.χ. οποιαδήποτε μητέρα μπορεί να πάρει το παιδάκι από το σχολείο, χωρίς πρόβλημα. Αλλά το γεγονός ότι συνυπολογίστηκε το εισόδημα και των δύο μητέρων και δεν μπόρεσαν να πάρουν έξτρα voucher για τον παιδικό σταθμό μού φάνηκε ανήκουστο. Υπολογίζεις ως πολιτεία το εισόδημά της για να μη δικαιούται το voucher, αλλά ως μητέρα δεν την αναγνωρίζεις. Αυτό είναι τεράστια δυσκολία. Αν δεν αναγνωριστούν και οι δύο ως γονείς, τι θα γίνει το παιδί; Αυτήν τη στιγμή δεν μπορεί να πάει σε δημόσια δομή.
Και είναι κι άλλα παράδοξα, έχω δει πολλά μέσα από τα κορίτσια. Όσο είναι στο σύμφωνο συμβίωσης δεν μπορούν να προχωρήσουν τις διαδικασίες για υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, να κάνουν στο παιδί τους ένα αδελφάκι και να μεγαλώσουν την οικογένειά τους.
Δεν επιτρέπεται, θα πρέπει να λύσουν το σύμφωνο. Δεν γίνεται, ως ελεύθερη, μια γυναίκα να μπορεί να τεκνοποιήσει και να μην μπορεί στο πλαίσιο του συμφώνου. Κοροϊδευόμαστε. Υπάρχει τρόπος να το κάνουν, αλλά υπάρχει λόγος να μπουν σε αυτήν τη διαδικασία;
Με τα κορίτσια ζούμε δίπλα εδώ και πέντε χρόνια και είμαι πολύ τυχερή που τις έχω γειτόνισσες. Ήρθαν έξι μήνες πριν από τον Covid και περάσαμε μαζί τις εγκυμοσύνες μας υπό συνθήκες καραντίνας, περάσαμε μαζί όλες τις γιορτές· δεν βλέπαμε τις οικογένειές μας, και γίναμε οικογένεια. Γεννήσαμε με έναν μήνα διαφορά, εγώ έκανα διδυμάκια. Τα παιδιά μας είναι ξετρελαμένα μεταξύ τους, γυρίζουν από το σχολείο και ανυπομονούν να δουν το ένα το άλλο. Είμαστε πάρα πολύ τυχεροί άνθρωποι που έχουμε αυτήν τη συνθήκη, που τα παιδάκια μας κάνουν παρέα κι εμείς μπορούμε να βοηθάμε ο ένας τον άλλο στα απλά, καθημερινά πράγματα.
Εύχομαι να δικαιωθούν, είναι τόσο αυτονόητα για τη δική μου νοοτροπία, για τη δική μου παιδεία όλα αυτά. Πρέπει να είσαι ανοιχτός και δεκτικός, δεν είναι όλοι έτοιμοι για κάτι τέτοιο. Έχω ανθρώπους στο περιβάλλον μου που δεν είναι καθόλου δεκτικοί, δεν έρχομαι όμως σε αντιπαράθεση, καταλαβαίνω ότι δεν είναι έτοιμοι. Έχει σημασία και πώς θα μας πασάρουν το νομικό πλαίσιο. Αν είχαν ψηφιστεί αυτά τα νομοσχέδια με πιο αθόρυβο τρόπο, θα υπήρχε αυτή η ποικιλία αντιδράσεων;
Η Καλιρρόη Καπερνέκα εργάζεται ως γραμματέας διοίκησης σε βιοτεχνία γυναικείων ενδυμάτων στη Θεσσαλονίκη και είναι φίλη και γειτόνισσα ζευγαριού γυναικών με ένα παιδί.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.