Ποιητής σε κρίση

Ποιητής σε κρίση Facebook Twitter
0

Aφού για χρόνια πολλά περιπλανήθηκε στα πεδία της κοινωνιολογίας, της φιλοσοφίας, της θεωρίας της επικοινωνίας, της γραφής και της αποδόμησης, στον ανθηρό, μ’ άλλα λόγια, χώρο μιας σκέψης όπου ο πολιτικός διάλογος κι η προσωπική αγωνία ψάχνουν απεγνωσμένα ένα διανοητικό μοντέλο που να ταιριάζει στη μεταμοντέρνα συνθήκη, ο Γιώργος Βέλτσος επέστρεψε για ν’ αφοσιωθεί στη σαφώς πιο φιλόξενη περιοχή της τέχνης. Της τέχνης του λόγου, εννοείται. Και δη της ποίησης, που αποτελεί τα τελευταία χρόνια, αν όχι την αποκλειστική ασχολία του, οπωσδήποτε το μείζον έργο του.

Στην αρχή, οι άλλοι της συντεχνίας, του κύκλου των «χαμένων ποιητών», αντιμετώπισαν την ποίηση του Γιώργου Βέλτσου με δυσπιστία - πιθανόν δικαιολογημένη, απ’ τη στιγμή που αυτός, ένας παθιασμένος αναγνώστης, πανεπιστημιακός καθηγητής και συνομιλητής σπουδαίων διανοούμενων και καλλιτεχνών, θα μπορούσε να γράψει πρόζα ή ποίηση με την ευκολία που του επιτρέπει το παθιασμένο, πληθωρικό ταμπεραμέντο του.

Ήταν το 1993 όταν πρωτοκυκλοφόρησε το πρώτο θεατρικό του (Camera degli Sposi) κι η πρώτη ποιητική συλλογή του (Σύμβολα). Στα χρόνια που ακολούθησαν, η ομολογημένη αγάπη του για τον κόσμο του θεάτρου και τις επικοινωνιακές δυνατότητες του σκηνικού γεγονότος οδήγησε σε δυο σπουδαία έργα (Χώματα και Αναγγελία) και σε 2-3 ακόμη κείμενα, στα οποία η δυνατότητα σκηνικής αναπαράστασή τους εμπεριέχεται εν είδει γενετικής πληροφορίας. Σ’ αυτά τα τελευταία περιλαμβάνω τον Θάλαμο του 2010, κείμενο κατάλληλο για τον τολμηρό σκηνοθέτη που θα θελήσει ν’ αναμετρηθεί με το μη παραστάσιμο ενός κειμένου-διακειμένου, ενός «έργου πολλών γραφών και υπογραφών» (Χάρης Ράπτης), που ωστόσο αναπνέει επειδή το βίωμα (άλλως, η πλούσια ζωή που έζησε ο συγγραφέας, όχι μόνο με το πνεύμα αλλά και με το σώμα του) εμβολιάζει τις λέξεις με το υγρό πυρ του πάθους του - και με τις δύο έννοιες της λέξης. Ένα ακόμη μονόπρακτο με τρία πρόσωπα είναι σχεδόν έτοιμο, που σημαίνει ότι το θέατρο παραμένει ένας χώρος υποδοχής που ενδιαφέρει τον Γιώργο Βέλτσο, που τον ψάχνει, αβέβαιος ακόμη για τις ισορροπίες που απαιτεί.

Με την ποίηση τα πράγματα υπήρξαν διαφορετικά. Όταν κατάλαβε ότι, ναι, ένας στίχος μπορεί να χωρέσει εξίσου τα βιωμένα και τα γραμμένα και να σηκώσει το αδιέξοδο της θεωρίας σε μια γραμμή, ο Γιώργος Βέλτσος «αποποιήθηκε» χωρίς πολλή σκέψη τις άλλες ιδιότητές του, για να διεκδικήσει αυτήν του ποιητή. Και, περιέργως πώς, στον ποιητικό του λόγο είναι πιο καίριος, πιο ανοιχτός, πιο οικείος στο δυνάμει κοινό του απ’ ό,τι υπήρξε ποτέ στον υπόλοιπο, συγγραφικό του βίο. Η μικρή φόρμα έχει ανάγκη την αλήθεια κι αυτό ο Γ.Β. το ξέρει καλά και το τιμά.

Η ποίησή του παίζει με μορφές και δομές, με την εκπληκτική ευελιξία του ανθρώπου που γνωρίζει τόσο καλά τη γλώσσα, ώστε να μπορεί να τη χρησιμοποιεί από την καλή κι από την ανάποδη, και με τη διανοητική ελευθερία που του επιτρέπει να ζευγαρώνει τους πιο (φαινομενικά) αντίθετους χώρους και τρόπους. Τους κλασικούς με τους εκπροσώπους της πιο πρόσφατης πρωτοπορίας, την κυριολεξία με τη συνειρμική ελευθερία - ο ίδιος πάντα μοντερνιστής, ωστόσο.

Πλην όμως, η περίοδος που ζούμε είναι πολύ σκληρή για ποιητές. Και γι’ αναγνώστες ποίησης, επίσης. Οπότε, το παλιό ερώτημα του Φρειδερίκου Χαίλντερλιν «Τι χρειάζονται οι ποιητές σε χαλεπούς καιρούς;» («Κι οι ποιητές τι χρειάζονται σ’ έναν μικρόψυχο καιρό;», αν προτιμάτε την απόδοση του Σεφέρη) επανέρχεται πιο κρίσιμο από ποτέ. Δεν αφήνει τον ποιητή Γιώργο Βέλτσο να ησυχάσει.

Στις 20 Οκτωβρίου, λοιπόν, στο Μέγαρο Μουσικής (αίθουσα Δημήτρης Μητρόποπουλος), ο Γ.Β. θα επιχειρήσει μια απάντηση. Θα σταθεί στη σκηνή και θα διαβάσει μέρος από την ποιητική σύνθεσή του «Ρημάζει», υπό την «προστασία» ενός μεγάλου έργου του φίλου του Χρόνη Μπότσογλου και με συνοδεία πρωτότυπης μουσικής του Γιώργου Κουμεντάκη (σε σκηνοθετική φροντίδα Ρούλας Πατεράκη).

Η ουδέτερη διατύπωση του τίτλου, «Ρημάζει», δηλώνει αυτό που ζει-από-το ρήμα (ρημα-ζει), από τον λόγο και συγχρόνως μια κατάσταση κατάρρευσης. Του ποιητή; Μπορεί. Της χώρας; Σίγουρα. Γι’ αυτό και ο Γ.Β. θα μιλήσει στη συνέχεια για το πολιτικό συμφραζομενο της ποίησής του, επιχειρώντας να εξηγήσει τον ρόλο του ποιητή σε «μικρόψυχο καιρό». Στις 19:00, είσοδος ελεύθερη.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Παραστάσεις για κάθε γούστο που θα συγκινήσουν, θα διασκεδάσουν και θα προβληματίσουν

Θέατρο / Πού οφείλεται τόση δίψα για το θέατρο;

Το θέατρο εξακολουθεί να προκαλεί debates και ζωηρές συζητήσεις, παρά τις κρίσεις και τις οικονομικές περικοπές που έχει υποστεί, και φέτος ανεβαίνουν στην Αθήνα παραστάσεις για κάθε γούστο που θα συγκινήσουν, θα διασκεδάσουν και θα προβληματίσουν.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ανδρέας Κωνσταντίνου

Θέατρο / Ανδρέας Κωνσταντίνου: «Δεν μ' ενδιαφέρει τι υποστηρίζεις στο facebook, αλλά το πώς μιλάς σε έναν σερβιτόρο»

Ο ηθοποιός που έχει υποδυθεί τους πιο ετερόκλητους ήρωες και θα πρωταγωνιστήσει στην τηλεοπτική μεταφορά της «Μεγάλης Χίμαιρας» αισθάνεται ότι επιλέγει την τηλεόραση για να ικανοποιήσει την επιθυμία του για κάτι πιο «χειροποίητο» στο θέατρο.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Ο Στρίντμπεργκ και η «Ορέστεια» προσγειώνονται στον κόσμο της Λένας Κιτσοπούλου

Θέατρο / Η Μαντώ, ο Αισχύλος και ο Στρίντμπεργκ προσγειώνονται στον κόσμο της Κιτσοπούλου

Στην πρόβα του νέου της έργου όλοι αναποδογυρίζουν, συντρίβονται, μοντάρονται, αλλάζουν μορφές και λένε λόγια άλλων και τραγούδια της καψούρας. Ποιος θα επικρατήσει στο τέλος;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Η εποχή μας δεν ανέχεται το λάθος»

Οι Αθηναίοι / «Η εποχή μας δεν ανέχεται το λάθος»

Η ηθοποιός Ρουμπίνη Βασιλακοπούλου θυμάται τα χρόνια του Θεάτρου Τέχνης, το πείραμα και τις επιτυχίες του Χυτηρίου, περιγράφει τι σημαίνει γι' αυτή το θεατρικό σανίδι και συλλογίζεται πάνω στο πέρασμα του χρόνου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Θωμάς Μοσχόπουλος

Θέατρο / «Άρχισα να βρίσκω αληθινή χαρά σε πράγματα για τα οποία πριν γκρίνιαζα»

Έπειτα από μια δύσκολη περίοδο, ο Θωμάς Μοσχόπουλος ανεβάζει τον δικό του «Γκοντό». Έχει επιλέξει μόνο νέους ηθοποιούς για το έργο, θέλει να διερευνήσει την επίδρασή του στους εφήβους, πραγματοποιώντας ανοιχτές πρόβες. Στο μεταξύ, κάνει μια πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα με την Αργυρώ Μποζώνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τι είναι για σένα το «Οξυγόνο»;

Θέατρο / Τι είναι για σένα το «Οξυγόνο»;

Ένα συναρπαστικό υβρίδιο θεάτρου, συναυλίας, πολιτικοκοινωνικού μανιφέστου και rave party, βασισμένο στο έργο του επικηρυγμένου στη Ρωσία δραματουργού Ιβάν Βιριπάγιεφ, ανεβαίνει στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης σε σκηνοθεσία Γιώργου Κουτλή και αποπειράται να δώσει απάντηση σε αυτό το υπαρξιακό ερώτημα.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Υπάρχει το «για πάντα» σε μια σχέση;

The Review / Υπάρχει το «για πάντα» σε μια σχέση;

Ο Αλέξανδρος Διακοσάββας και ο δημοσιογράφος και κριτικός θεάτρου Γιώργος Βουδικλάρης μιλούν για την παράσταση «Ο Χορός των εραστών» της Στέγης, τα υπαρξιακά ερωτήματα που θέτει το κείμενο του Τιάγκο Ροντρίγκες και τη χαρά τού να ανακαλύπτεις το next best thing στην τέχνη.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Φανί Αρντάν: «Σκυλάκι δεν είμαι, προτιμώ να παραμείνω λύκος»

Όπερα / Φανί Αρντάν: «Σκυλάκι δεν είμαι, προτιμώ να παραμείνω λύκος»

Πολυσχιδής και ανήσυχη, η Φανί Αρντάν δεν δίνει απλώς μια ωραία συνέντευξη αλλά ξαναζεί κομμάτια της ζωής και της καριέρας της, με αφορμή την όπερα «Αλέκο» του Σεργκέι Ραχμάνινοφ που σκηνοθετεί για την Εθνική Λυρική Σκηνή.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Το «Κυανιούχο Κάλιο» είναι μια παράσταση για το ταμπού των αμβλώσεων 

Θέατρο / «Κυανιούχο Κάλιο»: Μια παράσταση για το ταμπού των αμβλώσεων στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

Όχι μόνο σε ανελεύθερα ή σκοταδιστικά καθεστώτα, αλλά και στον δημοκρατικό κόσμο, η συζήτηση για το δικαίωμα της γυναίκας σε ασφαλή και αξιοπρεπή ιατρική διακοπή κύησης παραμένει τρομακτικά επίκαιρη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τενεσί Ουίλιαμς: Ο ποιητής των χαμένων ψυχών

Θέατρο / Τενεσί Ουίλιαμς: Ο ποιητής των χαμένων ψυχών

«Εκείνο που με σπρώχνει να δημιουργώ θεατρικούς χαρακτήρες είναι ο έρωτας», έλεγε ο Ουίλιαμς, που πίστευε ότι ο πόθος «είναι κάτι που κατακλύζει πολύ μεγαλύτερο χώρο από αυτόν που μπορεί να καλύψει ένας άνθρωπος». Σε αυτόν τον πόθο έχει συνοψίσει τη φυγή και την ποίηση, τον χρόνο, τη ζωή και τον θάνατο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ