Όταν κοιτάζουμε το φεγγάρι, βλέπουμε τον εαυτό μας

Όταν κοιτάζουμε το φεγγάρι, βλέπουμε τον εαυτό μας Facebook Twitter
Σήμερα δεν χρειάζεται πλέον να φανταζόμαστε πώς μπορεί να είναι το φεγγάρι. Ο αέρας του μυστηρίου έχει χαθεί προ πολλού.
0

ΜΕΣΑ ΣΤΙΣ ΕΠΟΜΕΝΕΣ ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ, ένα διαστημικό σκάφος με την ονομασία Nova-C αναμένεται να προσεγγίσει το νότιο πόλο της σελήνης. Αν όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, το Nova-C, κατασκευασμένο από την ιδιωτική εταιρεία Intuitive Machines, στο πλαίσιο του προγράμματος Commercial Lunar Payload Services της NASA, θα προσγειωθεί στο φεγγάρι περίπου επτά ημέρες αργότερα, μεταφέροντας μια σειρά από επιστημονικά όργανα.

Θα μεταφέρει επίσης μια συλλογή γήινων αφηγήσεων αποθηκευμένων σε δίσκους microfiche, αρκετές φωτογραφικές μηχανές και μια σειρά από μικρά γλυπτά του γνωστού καλλιτέχνη Jeff Koons, τα οποία θα εγκλωβιστούν σε έναν κύβο και θα παραμείνουν στο φεγγάρι επ’ άπειρο.

Οι άνθρωποι δεν έχουν αγγίξει το φεγγάρι από το τέλος του προγράμματος Απόλλων το 1972 και τα ρομπότ το αγγίζουν μόνο σποραδικά, μέσω δαπανηρών (χρηματοδοτούμενων από την αμερικανική κυβέρνηση) προσπαθειών, που συχνά αποτυγχάνουν.

Αλλά αυτό που είναι πιθανό να συμβεί τον Φεβρουάριο είναι καινούργιο. Για πρώτη φορά, το φεγγάρι θα καταληφθεί από ιδιωτικά κεφάλαια, συμπεριλαμβανομένων μικρών νεοφυών επιχειρήσεων των οποίων οι στόχοι ξεπερνούν την επιστήμη και την εξερεύνηση. Αυτές οι αποστολές εξακολουθούν να επιδοτούνται σε μεγάλο βαθμό από τη NASA και άλλες διαστημικές υπηρεσίες που επιδιώκουν την οριστική επιστροφή στο φεγγάρι, κυρίως μέσω του προγράμματος «Άρτεμις» της NASA, το οποίο τώρα στοχεύει στην προσεδάφιση της πρώτης γυναίκας αστροναύτη στο φεγγάρι μέχρι το 2026.

Το φεγγάρι όμως είναι κάτι περισσότερο από έναν οδηγό φυσικών φαινομένων. Οι άνθρωποι ανέκαθεν κοιτούσαν τον κοντινότερο ουράνιο γείτονά μας για να κατανοήσουν τη θέση μας κάτω από αυτόν.

Στο βιβλίο της με τίτλο «Το Φεγγάρι Μας» (OUR MOON: How Earth’s Celestial Companion Transformed the Planet, Guided Evolution, and Made Us Who We Are, δηλ. «Πώς ο ουράνιος σύντροφος της Γης μεταμόρφωσε τον πλανήτη μας, καθοδήγησε την εξέλιξη και μας έκανε αυτό που είμαστε») η δημοσιογράφος Rebecca Boyle ξεναγεί τον αναγνώστη στην ιστορία της Γης όσο και της ανθρωπότητας, από τον σχηματισμό του πλανήτη μας και την εξέλιξη της ζωής μέχρι την ανάπτυξη του πολιτισμού, της θρησκείας, της φιλοσοφίας και, τελικά, της επιστήμης. Και μέσα από όλα αυτά, υποστηρίζει, το φεγγάρι έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στο πώς φτάσαμε να είμαστε αυτοί που είμαστε.

“OUR MOON: How Earth’s Celestial Companion Transformed the Planet, Guided Evolution, and Made Us Who We Are”
Rebecca Boyle, OUR MOON: How Earth’s Celestial Companion Transformed the Planet, Guided Evolution, and Made Us Who We Are

«Το φεγγάρι είναι περισσότερο συγγενής πρώτου βαθμού παρά υφιστάμενός μας», γράφει η Boyle, εξηγώντας ότι η σελήνη σχηματίστηκε από το ίδιο συμπαντικό νέφος θραυσμάτων που δημιούργησε τη Γη. Η βαρύτητά του όχι μόνο σταθεροποιεί το κλίμα μας –καθιστώντας το φεγγάρι «καπετάνιο των εποχών μας»– αλλά ήταν εκείνη που πρωτοστάτησε στην ύπαρξη ζωής. Ως κυρίαρχος των παλιρροιών, το φεγγάρι τράβηξε πρωτόγονους οργανισμούς στις πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά θάλασσες της πρώιμης Γης και στη συνέχεια τους έσπρωξε πίσω στην ακτή, όπου «τα ψάρια περπάτησαν έξω από το νερό».

Το φεγγάρι όμως είναι κάτι περισσότερο από έναν οδηγό φυσικών φαινομένων. Οι άνθρωποι ανέκαθεν κοιτούσαν τον κοντινότερο ουράνιο γείτονά μας για να κατανοήσουν τη θέση μας κάτω από αυτόν. «Ακριβώς όπως το φεγγάρι ανέκαθεν αντανακλά το φως της Γης», γράφει η Boyle, «ο πρωταρχικός του ρόλος στη σύγχρονη επιστήμη είναι να αφηγείται την ιστορία μας πίσω σ’ εμάς». Μας οδηγεί πέρα από την εποχή της εξερεύνησης, όταν η μετάβαση στο φεγγάρι έγινε αλληγορία για τον αποικισμό νέων εδαφών, στην εποχή των διαστημικών προγραμμάτων Apollo, όταν το φεγγάρι έγινε δείκτης πολιτικής υπεροχής.

Το βιβλίο της αποτελεί έναν επίκαιρο προβληματισμό εν μέσω μιας αναζωπυρωμένης διαστημικής κούρσας. Μόνο φέτος, η Ινδία έγινε η τέταρτη χώρα που προσεδαφίστηκε στο φεγγάρι, λίγες ημέρες μετά τη συντριβή στην επιφάνειά της σελήνης ενός ρωσικού διαστημικού σκάφους που στόχευε το νότιο πόλο του. Η Ιαπωνία εκτόξευσε τη δική της αποστολή τον Σεπτέμβριο και η NASA έχει υποστηρίξει ότι άνθρωποι θα πατήσουν και πάλι το σεληνιακό έδαφος μέχρι το 2025. Υπήρξε χρονομέτρης, υπήρξε θεότητα, σύντομα όμως το φεγγάρι, όπως λέει η Boyle, μπορεί να καταλάβει έναν νέο ρόλο για την ανθρωπότητα: αυτόν του φυσικού εργαστηρίου, ενός πεδίου εξόρυξης πόρων – και ίσως, κάποια μέρα, ενός νέου σπιτιού.

Σήμερα δεν χρειάζεται πλέον να φανταζόμαστε πώς μπορεί να είναι το φεγγάρι. Ο αέρας του μυστηρίου έχει χαθεί προ πολλού. Γιατί, λοιπόν, εξακολουθεί να μας προκαλεί τέτοιο δέος; Ίσως επειδή είναι το μοναδικό κομμάτι ενός τεράστιου σύμπαντος που οι περισσότεροι από εμάς θα μπορέσουμε ποτέ να δούμε. Το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να κοιτάξουμε ψηλά.

Με στοιχεία από The New York Times

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΕΠΕΞ Λευτέρης Αναγνώστου, ένας μεταφραστής

Λοξή Ματιά / Λευτέρης Αναγνώστου (1941-2024): Ένας ορατός και συγχρόνως αόρατος πνευματικός μεσολαβητής

Ο Λευτέρης Αναγνώστου, που έτυχε να πεθάνει την ίδια μέρα με τον Θανάση Βαλτινό, ήταν μεταφραστής δύσκολων και σημαντικών κειμένων από τη γερμανική και αυστριακή παράδοση.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Οι παράνομες πισίνες των Κυκλάδων και το λιγοστό νερό που έχει απομείνει

Ρεπορτάζ / Οι παράνομες πισίνες των Κυκλάδων και το λιγοστό νερό που έχει απομείνει

Οι πισίνες, παράταιρες με το κυκλαδικό τοπίο και αρκετές από αυτές παράνομες, προκαλούν πια αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες, που τις βλέπουν να γεμίζουν ενώ η παρατεταμένη λειψυδρία φέρνει στις βρύσες τους βιομηχανικό, πανάκριβο νερό.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Ο Ζίζεκ στα 75: «Είναι ηλίθιο και ταπεινωτικό να είσαι γέρος»

Οπτική Γωνία / Ο Ζίζεκ στα 75: «Μην κοιτάς βαθιά μέσα σου, θα ανακαλύψεις μόνο σκατά»

«Είναι ηλίθιο και ταπεινωτικό να είσαι γέρος» δηλώνει σε συνέντευξή του στον Telegraph ο διάσημος Σλοβένος φιλόσοφος, ο οποίος πιστεύει επίσης ότι είμαστε πλέον πολύ κοντά σε ένα είδος «ήπιου φασισμού», όπως γράφει στο νέο βιβλίο του.
THE LIFO TEAM
Γιατί να μη λιντσάρουμε τους ανήλικους δράστες;

Explainer / Το ποινικό δίκαιο ανηλίκων και η δίψα του κοινού για λιντσάρισμα

Τις τελευταίες εβδομάδες, μετά την υπόθεση ξυλοδαρμού μιας ανήλικης στη Γλυφάδα, η συζήτηση για τη βία μεταξύ ανηλίκων έχει αναζωπυρωθεί, ενώ παράλληλα η κυβέρνηση εξήγγειλε κάποια μέτρα για την αντιμετώπιση του ζητήματος.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

Βασιλική Σιούτη / Η Τουρκία απαιτεί, ο Σαμαράς πιέζει, η αντιπολίτευση κρατά χαμηλούς τόνους

Η κυβέρνηση επιθυμεί την εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, αλλά δέχεται πιέσεις από την Άγκυρα, η οποία εγείρει διαρκώς νέες αξιώσεις, και από τους πρώην πρωθυπουργούς Αντώνη Σαμαρά και Κώστα Καραμανλή, που εκφράζουν επιφυλάξεις. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Ηοw much is too much?

Οπτική Γωνία / Πόσες λεπτομέρειες αρκούν όταν μιλάμε για σεξουαλική κακοποίηση;

Πώς «καταναλώνουμε» τη σεξουαλική βία σε μια εποχή που ο οποιοσδήποτε μπορεί να μεταδώσει ζωντανά έναν βιασμό από ένα κινητό ή να τον κάνει upload στο youporn, και που το πορνό είναι παντού και πιο βίαιο από ποτέ;
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΤΡΙΒΟΛΗ
Γιατί οι αμερικανικές εκλογές είναι οι πιο κρίσιμες των τελευταίων ετών;

Διεθνή / Γιατί οι αμερικανικές εκλογές είναι οι πιο κρίσιμες των τελευταίων ετών;

Τι θα σημάνει μια πιθανή νίκη του Τραμπ; Πώς το αποτέλεσμα θα επηρεάσει την Ελλάδα και τις σχέσεις μας με την Τουρκία; Μιλά στη LIFO ο δρ. Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών και κύριος ερευνητής ΕΛΙΑΜΕΠ, Τριαντάφυλλος Καρατράντος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Χρυσέλλα Λαγαρία: «Δεν είναι τόσο τρομακτικό το να είσαι τυφλός»

Οι Αθηναίοι / Χρυσέλλα Λαγαρία: «Δεν είναι τόσο τρομακτικό το να είσαι τυφλός»

Η συνιδρύτρια και διευθύντρια της Black Light και συνδημιουργός της σειράς podcast της LiFO «Ζούμε ρε» δραστηριοποιείται ώστε οι ΑμεΑ να διαθέτουν ίσες ευκαιρίες και απεριόριστη πρόσβαση, δίχως στιγματισμούς και διακρίσεις. Και είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Μόνη πλέον λύση η δημιουργία ενός διεθνικού ομοσπονδιακού κράτους Ισραηλινών και Παλαιστινίων»

Διεθνή / «Μόνη πλέον λύση η δημιουργία ενός διεθνικού ομοσπονδιακού κράτους Ισραηλινών και Παλαιστινίων»

Από τις πιο έγκυρες πηγές αναφορικά με τα τεκταινόμενα στη Μέση Ανατολή, ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Πέτρος Παπακωνσταντίνου σχολιάζει όλες τις τελευταίες εξελίξεις στην ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Από την άσκηση επιρροής στην επιθετική εξαγορά

Οπτική Γωνία / Από την άσκηση επιρροής στην επιθετική εξαγορά

Όταν πρόσωπα διεκδικούν την προσωπική τους λάμψη στη show biz, στις επιχειρήσεις και στην πολιτική (πηδώντας εύκολα από το ένα στο άλλο), η πολιτική βυθίζεται περισσότερο στην ανυποληψία και την ασημαντότητα.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Το νέο δίπολο στη Βουλή και η ιδιαίτερη κατάσταση του ακέφαλου ΣΥΡΙΖΑ

Βασιλική Σιούτη / Το νέο δίπολο στη Βουλή και η ιδιαίτερη κατάσταση του ακέφαλου ΣΥΡΙΖΑ

Η πολιτική των «ήρεμων νερών» με την Τουρκία ταράζει τα νερά στη ΝΔ και ο Γιώργος Γεραπετρίτης δρα πυροσβεστικά στη φωτιά που άναψαν το ειδικό χωροταξικό του Θόδωρου Σκυλακάκη και η διάταξη για τις βραχονησίδες. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Ο παλιός Τσίπρας είναι ακόμα εδώ, χωρίς αυτοκριτική, αλλά πιο δεξιά

Βασιλική Σιούτη / Ο παλιός Τσίπρας είναι ακόμα εδώ, χωρίς αυτοκριτική, αλλά πιο δεξιά

Ένας Τσίπρας από τα παλιά εμφανίστηκε στο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά χθες, στην εκδήλωση του ινστιτούτου του, με λίγο χαμηλότερους τόνους και αγωνία να ξαναγράψει την ιστορία του και να υπενθυμίσει ότι είναι εδώ.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ