ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ ΣΥΧΝΑ ΣΤΗ ΣΚΕΨΗ ΜΑΣ και στον δημόσιο λόγο το ερώτημα τι θα έκανε ο καθένας μας αν βρισκόταν αντιμέτωπος με την κτηνωδία. Τι θα έκανες εσύ αν ζούσες στην Ισπανία μετά το πραξικόπημα του Φράνκο, στην Ιταλία μετά την εκλογή του Μουσολίνι ή στην Τουρκία την εποχή της γενοκτονίας των Ποντίων και των Αρμενίων; Τι θα έκανες αν ζούσες στις ΗΠΑ τη δεκαετία του ’60, όσο η κυβέρνησή σου υποκινούσε δικτατορίες και σφαγές σε ολόκληρο τον κόσμο, υποστηρίζοντάς τες υλικά και νομιμοποιώντας τες ιδεολογικά;
Ας δούμε ορισμένα στιγμιότυπα απ’ τις τελευταίες εβδομάδες. Δυόμισι χιλιάδες φοιτητές έχουν συλληφθεί στην Αμερική για τη συμμετοχή τους στις καταλήψεις που ζητάνε απ’ τα πανεπιστήμια να διακόψουν τις εμπορικές τους σχέσεις με το Ισραήλ. Στο New School, όπου σπουδάζει ο φίλος μου ο Π., η αστυνομία στοχοποίησε το δεύτερο κατειλημμένο κτίριο όπου είχαν μαζευτεί οι πιο «ευάλωτοι» φοιτητές (μετανάστες και άτομα με αναπηρία). Οι ένστολοι μαζεύτηκαν έξω απ’ αυτό και ενημέρωσαν τους φοιτητές ότι αν δεν βγουν θα συλληφθούν. Όταν βγήκαν, τους συνέλαβαν. Μία εβδομάδα μετά, στις 9/5, στήθηκε μια νέα κατάληψη απ’ τους καθηγητές, η πρώτη που οργανώθηκε από εκπαιδευτικούς.
Η γενοκτονία συνεχίζεται κανονικά. Ένα παιδί πεθαίνει ή τραυματίζεται κάθε δέκα λεπτά. Άμαχοι ανακαλύπτουν νέους ομαδικούς τάφους. Στη βόρεια Γάζα επικρατεί λιμός. Οι άνθρωποι καταναλώνουν τροφή για άλογα·όταν τελειώνει αυτή, τρώνε σπόρια για πουλιά.
Οι φοιτητικές κινητοποιήσεις σε ένδειξη αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη έχουν εξαπλωθεί στην Ευρώπη. Κι εδώ, αντιμετωπίζονται με βία. Στο Άμστερνταμ, ο «καταυλισμός» των φοιτητών εκκενώθηκε με 125 συλλήψεις. Τα βίντεο απ’ τη βραδιά της 7ης Μαρτίου δείχνουν μια μπουλντόζα του δήμου να ξηλώνει τις σκηνές των φοιτητών, αστυνομικούς με κλομπ να χτυπούν ξαπλωμένους νεαρούς και μια κοπέλα να προσπαθεί να σταματήσει την αιμορραγία στο κεφάλι της.
Την ίδια μέρα, 86 συλλήψεις έγιναν στην κατάληψη του Πανεπιστημίου της Σορβόννης, ενώ την προηγούμενη εβδομάδα πενήντα άτομα απομακρύνθηκαν απ’ την κατάληψη της Sciences Po. Στη Γερμανία –μια χώρα που προμηθεύει το Ισραήλ με το 30% του στρατιωτικού του εξοπλισμού και που το στηρίζει άκριτα, προσπαθώντας να εξοφλήσει ή να ξεχάσει την ενοχή για το Ολοκαύτωμα–, οι αστυνομικοί επιτέθηκαν σε Βερολινέζους φοιτητές με κλομπ και σπρέι πιπεριού.
Στην Ελλάδα, φοιτητές κατέλαβαν τη Νομική στις 13 Μαΐου, καλώντας για απεμπλοκή του στρατού απ’ τα ερευνητικά προγράμματα, καθώς και για μποϊκοτάζ σε οποιαδήποτε συνεργασία προωθεί τα ισραηλινά συμφέροντα. Η κατάληψη εκκενώθηκε την επομένη, με 28 συλλήψεις.
Μέσα στο ίδιο το Ισραήλ οι αντιδράσεις στον πόλεμο έχουν κορυφωθεί μετά την επιλογή της κυβέρνησης να απορρίψει την πρόταση εκεχειρίας που δέχτηκε η Χαμάς. Η πρόταση περιλάμβανε την απελευθέρωση των ομήρων, έτσι η απόρριψή της έχει προκαλέσει τις αντιδράσεις πολλών Ισραηλινών.
«Ο Νετανιάχου, που απέτυχε [να] επιστρέψει τους ομήρους, δεν μπορεί να συνεχίσει να ηγείται», λένε σε μια κοινή τους δήλωση οι οικογένειες των ομήρων που διαδήλωναν έξω απ’ το σπίτι του πρωθυπουργού. Στον λόγο της η μητέρα ενός ομήρου είπε ότι η εισβολή στη Ράφα «δεν είναι μια [δι]έξοδος» και απευθύνθηκε στον Νετανιάχου λέγοντας «το ξέρουμε κι οι δυο ότι εσύ και η Χαμάς πηγαίνετε πακέτο».
Όπως και στην Ευρώπη, έτσι και στο Ισραήλ, οι κινητοποιήσεις απαντώνται με βία. Μια 55χρονη γυναίκα ξυλοκοπήθηκε απ’ την αστυνομία, ενώ ένας διαδηλωτής άκουσε έναν αστυνομικό να του λέει πως σκοπεύει να σπάσει «κάθε κόκαλο στο σώμα» του.
Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση του Ισραήλ χρησιμοποιεί την ύπαρξη των ομήρων για να δικαιολογήσει τα εγκλήματα πολέμου που διαπράττει, ενώ ταυτόχρονα καταστέλλει άγρια τις διαδηλώσεις στις οποίες οι οικογένειες των ομήρων καλούν για εκεχειρία.
Είναι εντυπωσιακές οι απόπειρες των Συντηρητικών να δικαιολογήσουν το Ισραήλ και να στιγματίσουν όσους καταγγέλλουν την κτηνωδία. Κάποτε κατέφευγαν σε λογικά άλματα και σοφιστείες. Τώρα λένε μόνο ανοησίες. Στην Αμερική, ορισμένοι προσπαθούν να ερμηνεύσουν τις καταλήψεις στα πανεπιστήμια ως εκτόνωση καταπιεσμένων ορμών (επειδή οι φοιτητές δεν κάνουν αρκετό σεξ) ή ως απόρροια της μοναχικότητας στα campuses και του Covid-19.
Στην Ελλάδα, καθηγήτρια του ΕΚΠΑ υποστηρίζει ότι για τις καταλήψεις στην Αμερική ευθύνεται το κλίμα πολιτικής ορθότητας που επικρατεί, η «κυρίαρχη ιδεολογία δικαιωματισμού [με ιδιαίτερη έμφαση στα (ΛΟΑΤΚΙ+) δικαιώματα], μετα-αποικιοκρατίας και αντισυστημισμού».
Την ίδια στιγμή, στην Παλαιστίνη, η γενοκτονία συνεχίζεται κανονικά. Ένα παιδί πεθαίνει ή τραυματίζεται κάθε δέκα λεπτά. Άμαχοι ανακαλύπτουν νέους ομαδικούς τάφους. Στη βόρεια Γάζα επικρατεί λιμός. Οι άνθρωποι καταναλώνουν τροφή για άλογα∙ όταν τελειώνει αυτή, τρώνε σπόρια για πουλιά. Στη Ράφα, την τελευταία σπιθαμή γης όπου μπορούσαν μέχρι πρότινος να πάνε οι κατατρεγμένοι, φωτογραφίες δείχνουν παιδιά κάτω απ’ τα ερείπια των σπιτιών τους.
Ο ισραηλινός στρατός εμποδίζει την είσοδο των ανθρωπιστικών ομάδων του ΟΗΕ. Ενίοτε τους επιτίθεται πυροβολώντας τους, συλλαμβάνοντάς τους, αναγκάζοντάς τους να γδυθούν. Τριάντα πέντε χιλιάδες Παλαιστίνιοι –στην πλειονότητα γυναίκες και παιδιά– έχουν δολοφονηθεί.
Έτσι, το ερώτημα επιστρέφει. Η Ιστορία είναι παράξενη: γράφεται απ’ τους νικητές κι επισκιάζει πράγματα, όμως ενίοτε φωτίζει. Τα ψέματα των Αμερικανών την εποχή του Βιετνάμ και στο Ιράκ έχουν έρθει στο φως. Πλέον ξέρουμε ποιοι έφταιξαν, ποιοι έβγαλαν λεφτά, ποιοι σιώπησαν και ποιοι αντισταθήκαν.
Κάποια στιγμή, τα ψέματα του Ισραήλ θ’ αποκαλυφθούν κι αυτά. Έτσι, δεν είμαστε υπόλογοι μόνο σ’ αυτούς που πεθαίνουν σήμερα αλλά και στις γενιές τους μέλλοντος, στα παιδιά που θα γνωρίζουν, θα έχουν μάθει, θα μας ρωτάνε: «Εσύ; Εσύ τι έκανες μπροστά στην κτηνωδία;».
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.