Με το κόστος της πρώτης ύλης να αυξάνεται διαρκώς (οι τιμές σε κάποια προϊόντα έχουν υπερδιπλασιαστεί σε σχέση με τρία χρόνια πριν, κυρίως σε λαχανικά, φρούτα, σε κάποια είδη κρέατος) και την κιλοβατώρα να έχει εκτοξευτεί στα ύψη, το μαγείρεμα στο σπίτι έχει γίνει αρκετά ακριβή διαδικασία, τόσο ακριβή που σε κάποιες περιπτώσεις σού βγαίνει πιο φτηνά αν παραγγείλεις φαγητό απ’ έξω. Ειδικά αν μένεις μόνος, κι αν πρέπει να μαγειρέψεις μία μερίδα ψάρι ή κρέας – δεν μιλάμε για μια ομελέτα. Κι επειδή σχεδόν κανείς δεν έχει χρόνο να κάνει έρευνα αγοράς για να βρει πού είναι οι καλύτερες τιμές, συνήθως ψωνίζουμε από όπου είναι πιο βολικά, από το πιο κοντινό σούπερ μάρκετ. Ζητήσαμε από φίλους που μαγειρεύουν συχνά, σεφ και ανθρώπους που χρησιμοποιούν άριστη πρώτη ύλη αλλά ξέρουν πού να τη βρουν φτηνά, να μας πουν συμβουλές για να μαγειρέψεις όσο το δυνατόν πιο οικονομικά στο σπίτι, χωρίς να κάνεις εκπτώσεις στην ποιότητα.
• Αν μπορούμε να φάμε το ίδιο φαγητό δύο ή τρεις συνεχόμενες μέρες, μαγειρεύουμε μεγαλύτερη ποσότητα γιατί συμφέρει. Και από άποψη κόστους υλικών και από άποψη ενέργειας και από άποψη χρόνου. Το μαγειρεμένο φαγητό διατηρείται μέχρι τρεις (και τέσσερις) μέρες στο ψυγείο και για μήνες στην κατάψυξη.
• Η λαϊκή είναι συνήθως πιο φτηνή από τα μπακάλικα και τα μανάβικα, αλλά όχι όλες οι λαϊκές (η λαϊκή του Νέου Κόσμου είναι πιο φτηνή από τη λαϊκή της Καλλιδρομίου π.χ.), και στην ίδια λαϊκή οι τιμές αλλάζουν με την ώρα – αν πας το πρωί και μέχρι το μεσημέρι οι τιμές είναι υψηλότερες. Από το μεσημέρι και μέχρι να μαζέψουν τους πάγκους, οι παραγωγοί κατεβάζουν τις τιμές για να ξεπουλήσουν. Πολύ φτηνή λαϊκή, κυρίως με λαχανικά, είναι η κινέζικη πίσω από το ΙΚΑ στην Πειραιώς, Αγησιλάου και Μυλλέρου, Δευτέρα, Τετάρτη και Σάββατο. Βρίσκεις και πάπιες-χήνες. Πολύ φτηνά λαχανικά εποχής και φρούτα μπορεί να βρει κανείς και στα ινδικά παντοπωλεία στο Γεράνι.
Πάντα αγοράζουμε ψάρια εποχής, οι σαρδέλες και ο γαύρος είναι μια safe επιλογή και φτηνή, εφόσον είναι ημέρας. Η γενική συμβουλή λέει «δεν αγοράζουμε ψάρι τη Δευτέρα γιατί σπανίως είναι φρέσκο».
• Αγοράζουμε χύμα όσπρια γιατί είναι πολύ πιο φτηνά από τα συσκευασμένα. Και πιο φρέσκα. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία οσπρίων στην ελληνική αγορά, αρκετές ποικιλίες φασολιών, φακές, ρεβίθια, φάβα, κάποια που παράγονται σε μικρές ποσότητες είναι αρκετά ακριβά (οι φακές Εγκλουβής ή η φάβα Σαντορίνης π.χ.). Τα όσπρια, ακόμα κι αν είναι από την ίδια ποικιλία και από την ίδια περιοχή, διαφέρουν στην ποιότητα από χρονιά σε χρονιά, αναλόγως τις συνθήκες που καλλιεργήθηκαν, οπότε αν πετύχουμε φασόλι ή ρεβίθι «βραστερό» αγοράζουμε μεγαλύτερες ποσότητες. Για μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, τα όσπρια διατηρούνται σε γυάλινο μπολ ή σε πάνινη σακούλα στο ψυγείο. Στο Φθηνό Υπόγειο, Ευριπίδου 46, μπορείς να βρεις όσπρια σε διάφορες τιμές. Έχουν και κουκιά.
• Το «καλό» φρέσκο ψάρι είναι πλέον μια ακριβή τροφή που πρέπει να ξέρουμε από πού να την αγοράσουμε – μόνο σε ιχθυοπώλη που εμπιστευόμαστε. Πάντα αγοράζουμε ψάρια εποχής, οι σαρδέλες και ο γαύρος είναι μια safe επιλογή και φτηνή, εφόσον είναι ημέρας. Η γενική συμβουλή λέει «δεν αγοράζουμε ψάρι τη Δευτέρα γιατί σπανίως είναι φρέσκο».
• Τυριά αγοράζουμε σε τέτοιες ποσότητες που μπορούμε να καταναλώσουμε άμεσα. Όσο πιο μικρό κομμάτι αγοράσουμε, τόσο λιγότερες μέρες διατηρείται στο ψυγείο. Τα παλαιωμένα τυριά διατηρούνται περισσότερες μέρες. Η φέτα θέλει άλμη για να διατηρηθεί. Καλής ποιότητας τυριά, κυρίως ελληνικά, μπορεί να βρει κανείς στα: Οι συμπέθεροι, Στουρνάρη 14 // Τα Καραμανλίδικα του Φάνη, Σωκράτους 1& Ευριπίδου 52 // Αλεξανδρής, Ηρώων Πολυτεχνείου 30, Ηλιούπολη, Στρούγκα του Μοριά, Ευριπίδου 21 // Μαντρί, Φιλοποίμενος 3 // Προϊόντα Νάξου, Αγίας Θέκλας 14.
• Τα αυγά συμφέρει να τα αγοράζεις απευθείας από τον πτηνοτρόφο, οπότε στη λαϊκή είναι πιο φτηνά, εξαρτάται βέβαια και τι ποιότητας είναι. Από κότες ελεύθερης βοσκής ή ταϊσμένες με βιολογικές τροφές είναι πιο ακριβά από της κότας που ζει σε κλουβιά. Το χρώμα του κρόκου ΔΕΝ είναι ένδειξη για την ποιότητα του αυγού. Για αυγά κάθε ποιότητας, στο κέντρο: στον Ιωσηφίδη, Σωκράτους 8. Για βιολογικά αυγά και ελεύθερης βοσκής στον Κρόκο, Σοφοκλέους 20.
• Μπαχαρικά και αρωματικά αγοράζουμε πάντα φρέσκα – στα μπαχαρικά φρέσκα σημαίνει κομμένα τη στιγμή που τα αγοράζουμε. Αγοράζουμε μικρές ποσότητες γιατί το άρωμά τους ξεθυμαίνει και τα διατηρούμε σε γυάλινη αεροστεγή συσκευασία μακριά από το φως του ήλιου. Βότανα και αρωματικά φυτά προτιμούμε φρέσκα – βότανα αποξηραμένα πρόσφατα και αρωματικά «ζωντανά». Σχεδόν όλα τα αρωματικά φυτά μπορούμε να τα βρούμε σε φυτώρια και να ζήσουν σε γλάστρες στο μπαλκόνι, ή σε σπόρους που φυτεύονται κάθε εποχή. Για μεγάλη ποικιλία από βότανα και μπαχαρικά: Κύμινο, Ζωοδόχου Πηγής 48 // Μπαχάρ, Ευριπίδου 31 // Ελιξίριον, Ευριπίδου 41.
• Οι ντομάτες σε κονσέρβα (κατά προτίμηση ολόκληρες, που έχουν λιγότερη επεξεργασία) είναι πιο φτηνή και πιο εύκολη λύση για κόκκινες σάλτσες από τις φρέσκες. Και είναι και στάνταρ η ποιότητά τους, γιατί μαζεύονται μόνο καλοκαίρι, που σημαίνει ότι έχουν πιο δυνατή γεύση. Διατηρούνται και για καιρό, οπότε μπορούμε να έχουμε στοκ στο ντουλάπι. Το ίδιο και οι ελιές, διατηρούνται για μήνες μέσα σε λάδι, και μπορούν να σε σώσουν σε στιγμές πείνας. Για ποικιλία από ελιές: Αριάνα, Θεάτρου 3.
• Τα ασιατικά μπακάλικα ήταν και εξακολουθούν να είναι πολύ φτηνότερα για υλικά ασιατικής κουζίνας από τα σούπερ μάρκετ, γιατί κάνουν δικές τους εισαγωγές σε μεγάλες ποσότητες (τα ίδια κοντέινερ τροφοδοτούν την αγορά της Ελλάδας και της Ιταλίας). Ρύζια, σάλτσες, noodles, κατεψυγμένα και φρέσκα αρωματικά, καρυκεύματα, γάλα και κρέμα καρύδας και άλλα πολλά προϊόντα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακόμα και στην ελληνική κουζίνα – όπως κάποια λαχανικά. Pacific Food Market, Λακωνίας 25, Αμπελόκηποι // Zerva Asian Mini Market, Κηφισίας 55 // Salamat, Κορινθίας 24, Αμπελόκηποι // Gurunanak, Δασκαλάκη 22, Αμπελόκηποι // Wang Fu, Κεραμεικού 37, Μεταξουργείο.
• Τα μπακάλικα των βαλκανικών χωρών και τα ρωσικά είναι ιδανικά μέρη για να βρεις σμετλάνα (ξινή κρέμα) και πολλά κατεψυγμένα φρούτα –φραγκοστάφυλα, βύσσινα, βατόμουρα μαύρα, σμέουρα, μύρτιλα, κράνα, αρώνια ή ανάμεικτα κόκκινα– που είναι πολύ πιο φτηνά από τα ανάλογα φρέσκα για smoothies και γλυκά. Έχουν επίσης μεγάλη ποικιλία από αλλαντικά, τυριά και γαλακτοκομικά προϊόντα. Μπατανιάν, Αρμοδίου 14 // Σούπερ μάρκετ Μόσχα, λεωφ. Ελ. Βενιζέλου 220, Καλλιθέα // Ρώσικο Παντοπωλείο, Αχαρνών 94. Φτηνά παντοπωλεία είναι και το αιγυπτιακό «Κλεοπάτρα» απέναντι από την Πλατεία Κοτζιά και το Περσικό σούπερ-μάρκετ, Αχαρνών 196.
