AΜΑΖΟΝΙΟΣ-We are sailing with a corpse in the cargo
'Εκθεση του Δημήτρη Τσουμπλέκα στο ρέμα Πολυδρόσου
" [...] Ήταν παλιά το εργαστήριο του θείου μου, του σημαντικού Έλληνα καλλιτέχνη Νίκου Κεσσανλή. Είναι αυτονόητο ότι ο τόπος, τα υλικά και η έννοια της κληρονομιάς αποτέλεσαν κεντρικά στοιχεία για το έργο.
Τα ξύλινα δοκάρια που στηρίζουν την οροφή έχουν σαπίσει και το ταβάνι έχει βουλιάξει, σε άλλα σημεία έχει τρύπες- το νερό της βροχής γλιστράει στους τοίχους και λιμνάζει στο πάτωμα, ενώ σε ορισμένα σημεία φαίνεται ο ουρανός.
Άρχισα να φωτογραφίζω το κτήμα με μια ξύλινη φωτογραφική μηχανή Kodak των αρχών του 20ού αιώνα με φυσούνα, περισσότερο από περιέργεια και την επιθυμία να επαναφέρω τη μηχανή στη ζωή παρά από οποιεσδήποτε τεχνικές ή αισθητικές απαιτήσεις.
Χρησιμοποίησα αρνητικά 13×18, φωτογραφίζοντας τις άκρες του κτήματος, τα όριά του που καθορίζονται από το ρέμα, τη σιωπή και την αδράνεια του τοπίου, που συνταιριάζουν με τις δυνατότητες της φωτογραφικής μηχανής. Εμφάνισα τα αρνητικά με το χέρι σε έναν κουβά στη ραγισμένη μπανιέρα του σπιτιού, μετρώντας δευτερόλεπτα, αδιαφορώντας για τις θερμοκρασίες, αφήνοντας το πλύσιμο στη βροχή.
Επιστρέφοντας στο ατελιέ, τύλιξα με ένα λευκό σεντόνι ένα μικρό τραπέζι και άρχισα να τοποθετώ διάφορα αντικείμενα για να τα φωτογραφίσω.
Έπαιξα με την ιδέα της νεκρής φύσης, των memento mori- μάζεψα προσωπικά αντικείμενα, εύθραυστα υλικά, ένα κοχύλι, εργαλεία, ένα νεκρό πουλί που βρήκα στον κήπο, μια μουμιοποιημένη γάτα από μια σπηλιά δίπλα στο ποτάμι, ξερά φύλλα, αντικείμενα από προσωπικές συλλογές, οικογενειακά αναμνηστικά, τον φουσκωτό βάτραχο από την πισίνα - θυμάμαι έντονα την αόριστη μυρωδιά ψαριού.
Όταν αυτή η διαδικασία άρχισε να μου φαίνεται υπερβολικά νοσηρή, έκανα βόλτες δίπλα στο ποτάμι." [...]
Δημήτρης Τσουμπλέκας
Amazonios 2014-2021
Με τον Αμαζόνιο ξεκινά το καινούργιο εκθεσιακό πρόγραμμα του ΕΜΣΤ Extra Muros, το οποίο λαμβάνει χώρα εκτός των τειχών του Μουσείου. Με αναθέσεις καινούργιων έργων και άλλες δράσεις, το πρόγραμμα Extra Muros αναδεικνύει σημαντικά καλλιτεχνικά, πολιτιστικά, ευρύτερα πολιτικά τοπόσημα. Οι εκθέσεις Extra Muros θα δίνουν την ευκαιρία στο κοινό να γνωρίσει αθέατες πλευρές της πόλης και στους καλλιτέχνες τη δυνατότητα να συνομιλήσουν εντός πλαισίου με τα σημάδια της ιστορίας.
Ο Αμαζόνιος βρίσκεται στο ρέμα Πολυδρόσου. Είναι ένα πολυδιάσταστο έργο του Δημήτρη Τσουμπλέκα, που εκτυλίσσεται στο παλιό εργαστήριο του Νίκου Κεσσανλή και της Χρύσας Ρωμανού, στο κτήμα τους στο Μαρούσι. Αποτελείται από φωτογραφίες μεγάλου μεγέθους (απεικονίζουν τον χώρο και το τοπίο που τον περιβάλλει, νεκρές φύσεις τοποθετημένες στο εργαστήριο, αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες), από γλυπτικές κατασκευές (αναπάντεχες συναρμογές αντικειμένων που κυρίως βρέθηκαν στο εργαστήριο, παλιών υλικών ζωγραφικής, οργανικών υλικών από την περιοχή), καθώς και από μια εγκατάσταση στον χώρο και δύο επιτόπιες προβολές βίντεο.
Ο Αμαζόνιος αναπτύσσεται σε πολλούς χώρους εντός και εκτός του εργαστηρίου του Κεσσανλή και της Χρύσας Ρωμανού. Καθώς ο επισκέπτης περνά από τον παλιό σκοτεινό θάλαμο ("Το Αμπάρι") στο καθαυτό εργαστήριο, και από τις άδειες αποθήκες ("Το Δάσος") στην εγκαταλελειμμένη πισίνα ("Το Ποτάμι"), συναντά φασματικά έργα του Δημήτρη Τσουμπλέκα –φωτογραφίες και βίντεο, γλυπτά και εγκαταστάσεις, objets trouvés και συνθέσεις – με στοιχεία του ίδιου του χώρου: οργανικά υλικά, κλαδιά, φύλλα, πέτρες από το ρέμα και τον κήπο αλλά και υλικά ζωγραφικής, τελάρα, καβαλέτα, πηχάκια κ.ά. Στο τέλος της διαδρομής, ο θεατής συναντά μια φωτεινή επιγραφή που κρέμεται ανάμεσα σε δύο δέντρα ("Τον Αμαζόνιο"). Το σημείο θέασης ανοίγεται σε αυτό το κοντινό και ανοίκειο τοπίο, είναι μια ρωγμή στον αστικό ιστό. Ο "Αμαζόνιος" είναι ένα ταξίδι στη μνήμη και μια γνωριμία με μια κρυφή όψη της πόλης, ο διάλογος ενός σύγχρονου σημαντικού καλλιτέχνη με τους σπουδαίους προγόνους του, και με έναν τρόπο προγόνους όλων μας, κι ένα θραύσμα από μια πτυχή της Αθήνας που έχει σχεδόν ολοκληρωτικά θυσιαστεί στο βωμό της αστικής ανάπτυξης.
Όπως λέει ο ίδιος ο Δημήτρης Τσουμπλέκας: "Τα τελευταία επτά χρόνια δούλεψα στο ίδιο το εργαστήριο αλλά και στην γύρω περιοχή, στο κτήμα που γνωρίζω από παιδί και στο παρακείμενο ρέμα Πολυδρόσου. Το ίδιο το έργο μου συνδιαλέγεται με την έννοια του καλλιτεχνικού εργαστηρίου ως τόπου παραγωγής ιδεών και πεδίο δοκιμών, με τη φωτογραφική γλώσσα, τη σχέση της με τη γλυπτική και την απεικόνιση, την καλλιτεχνική συγγένεια και την αγωνία της επίδρασης. […] Ασχολείται ακόμη με τη μνήμη, τα τοπία των παιδικών μας χρόνων και τη βίαιη συνήθως μεταμόρφωσή τους.
Ο Αμαζόνιος είναι το παιχνίδι χαρτογράφησης ενός οικείου σε όλους μας τόπου που πια δεν υπάρχει: της παιδικής ηλικίας. […].
Είναι επίσης μια σειρά συναντήσεων: με τον τόπο, τη μνήμη, τη φθορά που επελαύνει αδιατάρακτα, με την οργανική σύνδεση της αποσύνθεσης και της ζωής, με τους πεθαμένους μας και τον διάλογο που δεν σταματάει ποτέ, την επίδραση -πότε συντριπτική, πότε ευεργετική- των προηγουμένων καλλιτεχνών, την επίμονη φύση και τα ζώα που μας συντροφεύουν απαρατήρητα στις παρυφές της σύγχρονης αστικής ζωής.
Ο τίτλος αντηχεί τον εξωτισμό, τη φαντασίωση της περιπέτειας και το όνειρο της αυτονομίας. […] Εμπεριέχει τρόπον τινά και τα ορμητικά νερά και τα στάσιμα. Κυρίως όμως αφορά το ίδιο το μέρος: "Αμαζόνιο" είχε βαφτίσει ο Κεσσανλής την συγκεκριμένη γωνιά του κτήματος, όπου δίπλα στις φραγκοσυκιές είχε φυτέψει μια πλειάδα εξωτικών φυτών".
ΕΜΣΤ
ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΚΘΕΣΗΣ
06.05 - 03.07.2020
ΩΡΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΚΘΕΣΗΣ
Πέμπτη-Κυριακή: 18.00-21.00
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ - ΠΡΟΣΒΑΣΗ
Κεσσανλή Σταματάκη 10, Νέο Μαρούσι, 15126, Αθήνα
Πρόσβαση:
1. Μ3 Δουκίσσης Πλακεντίας + λεωφορείο 411 (Στάση: Κύπριων Αγωνιστών)
2. Μ3 Χαλάνδρι + λεωφορείο 461 (Στάση Βριλήσσια)
Στάθμευση στην ΚΥΠΡΙΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ, σε περίπτωση πρόσβασης με ΙΧ, η Κεσσανλή-Σταματάκη είναι αδιέξοδο
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ
Ο κατάλογος της έκθεσης με κείμενα των Δημήτρη Τσουμπλέκα, Αμάντας Μιχαλοπούλου, Νίκου Λαμνίδη και Κατερίνας Γρέγου θα διατίθεται στο Πωλητήριο του ΕΜΣΤ.
Ο Δημήτρης Τσουμπλέκας (Αθήνα, 1967) είναι εικαστικός καλλιτέχνης, που εστιάζει κυρίως στην φωτογραφία. Το έργο του αφορά τη σχέση ιδιωτικού και δημόσιου και πώς το περιβάλλον μας, ατομικό όσο και συλλογικό, διαμορφώνει την προσωπική και την κοινωνική εμπειρία. Το τοπίο, κυριολεκτικά και μεταφορικά, κυριαρχεί στην πρακτική του.
Επιλεγμένες ατομικές εκθέσεις: Τέξας-το πρόβλημα με την δική μας κατάσταση τώρα,
Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα, Αθήνα (2012), Oικογενειακές υποθέσεις, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη (2008), Die Gans, eine Familiengeschichte, Zagreus project, Bερολίνο (2005), Future Athens, Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα, Αθήνα (2004),
Ανοιχτή Κουζίνα-(Broken Homes), Treffpunkt Rottebuhlplatz, Στουτγκάρδη (2003).
Παράλληλα με τις ατομικές εκθέσεις του έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές, όπως :
Anatomy of Political Melancoly, Ωδείο Αθηνών (2019), The Decline of Heroes,
Antikenmuseum Basel, Ελβετία (2017), Νο Country For Young Men, BOZAR, Βρυξέλλες (2014), Η πρώτη εικόνα, CRAC, Languedoc-Rousillon, Γαλλία (2009), Dynamics of Urban Culture, IX Bienal de la Habana, Κούβα (2006), The Mediterraneans, MACRO, Ρώμη (2004), Self Aboutness, Sala de exposiciones Canal de Isabel II, Μαδρίτη (2004), Time Capsule, Art in General, Νέα Υόρκη (2002), The Faded Ideal, Martin-Gropius Bau, Βερολίνο (2002), κ.α.
Είναι μέλος της κολεκτίβας Depression Era και έχει συνεπιμεληθεί τις εκθέσεις Depression Era στο Μουσείο Μπενάκη το 2014, τη συμμετοχή της ομάδας στην 5η Μπιενάλε της Θεσσαλονίκης, το 2015, και στο Culturescapes Festival στην Bασιλεία, το 2017.
