Αθήνα, πόλη των γυναικών
Μετά τις Εικόνες μιας άλλης Ευρώπης,
το νέο βιβλίο του
Κωνσταντίνου Πίττα
Εκείνη τη χρονιά φωτογράφιζα μετά μανίας τους Αθηναίους, στον δρόμο, στο κέντρο και στις γειτονιές, στον Ηλεκτρικό, παντού. Περπατούσα από το πρωί μέχρι το βράδυ, διέσχιζα με τα πόδια όλο το Λεκανοπέδιο απ' άκρη σ' άκρη παρατηρώντας τους ανθρώπους. Βλέπω τώρα, με την απόσταση του χρόνου, πόσες πολλές φωτογραφίες είχα τραβήξει όπου στο ίδιο καρέ συνυπάρχουν τρεις γενιές γυναικών, της ίδιας πάντα οικογένειας, όπως σε αυτήν εδώ στην Πλάκα. Κόρη, μητέρα και γιαγιά εκείνη την εποχή έβγαιναν μαζί βόλτα το απόγευμα, συχνά πιασμένες χέρι-χέρι, και στο Περιστέρι και στο Παγκράτι και στην Ερμού. Τα σώματα και τα βλέμματα ήσαν πιο κοντά το ένα στο άλλο όσο απομακρυνόσουν από το κέντρο προς τις λαϊκές συνοικίες. Η ομοιότητα των προσώπων πολλές φορές ήταν τέτοια, που νόμιζες ότι έβλεπες το ίδιο άτομο σε τρεις διαφορετικές περιόδους της ζωής του. Τις έβλεπα να περπατούν και αισθανόμουν ότι σκηνοθετούσαν υποσυνείδητα εκεί μπροστά μου τη ζωή τους, που ήταν αυτό ακριβώς, η οικογένεια, και μου πρόσφεραν γενναιόδωρα την εικόνα τους, με το να βρίσκονται εκεί, εκείνη τη στιγμή, και εγώ δεν είχα παρά να τη δω και να πατήσω το κουμπί της μηχανής, δεν έκανα καμιά βαριά δουλειά... Θυμάμαι που εμφάνιζα τις φωτογραφίες τις νύκτες και το πρώτο πράγμα που έβλεπα καθώς η εικόνα πρόβαλλε σιγά-σιγά μέσ' από τα χημικά, ήταν ή ομοιότητα των προσώπων, οι δεσμοί αίματος που είχαν μεταξύ τους, τα δεσμά της αγάπης. Κι αν για μένα η οικογένεια ήταν αποπνικτική υπόθεση τότε, για τις περισσότερες από αυτές τις γυναίκες ήταν όλη τους η ζωή, το κουκούλι που τις προστάτευε από τον έξω κόσμο, σε μια μικρή, βαθιά συντηρητική, περίκλειστη κοινωνία. Εκατομμύρια τέτοια κουκούλια, το ένα δίπλα στ’ άλλο, και απ’ έξω τείχη ψηλά. Από τότε ώς σήμερα, τα κουκούλια ξέφτισαν λιγάκι, αλλά τα τείχη παρέμειναν.
Κωνσταντίνος Πίττας
(από τον πρόλογο του βιβλίου)
"Η μητέρα σας, που φαίνεται στη φωτογραφία, πώς είναι τώρα, είναι καλά;". "Πολύ καλά, όπως ακριβώς ήταν τότε...". Καθώς οι φωτογραφίες του Κωνσταντίνου Πίττα από τη μακρινή Αθήνα της δεκαετίας του ’80 αποκτούσαν δημοσιότητα, τα «μικρά κορίτσια» στα μαυρόασπρα κάδρα έβγαιναν μπροστά ως ενήλικες γυναίκες... Πόσους κύκλους μπορεί να κάνει η ζωή το δείχνει άριστα μια φωτογραφική ενότητα και εν προκειμένω η αθηναϊκή συλλογή του Κωνσταντίνου Πίττα, που το 1984, όταν νεαρός είχε μόλις ανακαλύψει τον φακό, άρχισε να φωτογραφίζει με πάθος. Ο Κωνσταντίνος Πίττας προκάλεσε την προσοχή με τους "Ευρωπαίους" (της δεκαετίας του ’80) που παρουσίασε στο Μουσείο Μπενάκη. Τώρα απομονώνει την Αθήνα και παρουσιάζει εκείνο το βλέμμα από το 1984 σε ένα νέο βιβλίο με τίτλο «Αθήνα, πόλη των γυναικών». Από τις φωτογραφίες αυτές, οι 27 εκτέθηκαν στο Γαλλικό Ινστιτούτο και επτά στο Μπενάκη, μαζί με τις ευρωπαϊκές. Οι υπόλοιπες 60 παρουσιάζονται για πρώτη φορά (...)"
Νίκος Βατόπουλος, Η Καθημερινή 22/4/17
