Ba-ta-clan
Από τον Σπύρο Στάβερη
Εκεί, σ' αυτό το παράξενο κτήριο (μια κινέζικη "παγόδα" του 1865 που πήρε το ονομά της από μία οπερέτα του 'Οφενμπαχ) είδα το Μπεν Χουρ σε κατάμεστη αίθουσα, επειδή το Ba-ta-clan λειτουργούσε τότε ως κινηματογράφος, πριν επανέρθει στην αρχική του χρήση ως μουσικός χώρος (το 1972, οι αναστημένοι Velvet Underground με τον Lou Reed, τη Nico και τον John Cale, είχαν εμφανιστεί σε μία μοναδική συναυλία). Από το 7 της Rue Oberkampf, το σπίτι μας όπου ακόμη μένει η μητέρα μου, είναι δυό φανάρια απόσταση μέχρι το σημείο όπου χθες έγινε το κακό.
Η ένδοξη και ζωντανή μας γειτονιά (το λαϊκό 11ème arrondissement υπήρξε πάντα το προπύργιο των παρισινών επαναστάσεων από την πτώση της Βαστίλλης και μετά) τραβάει τις επιθέσεις. Σε πολύ κοντινή ακτίνα είχε γίνει η έφοδος στα γραφεία του Charlie Hebdo και της Libération. Πόσο το είχαμε οργώσει αυτό το Bd Voltaire, όπου βρίσκεται το Bataclan, με τον φίλο μου τον Laurent Lopez ! 'Εμενε λίγο πιο κάτω στην ομώνυμη πλατεία, δίπλα σε μια διαμαρτυρόμενη εκκλησία και δανειζόταν από το παγκάρι της ό,τι χρειαζόταν για ν' αγοράζει βιβλία και να πηγαίνει σινεμά. 'Ωσπου τον ανακάλυψε ο πατέρας του ο πάστορας, πρώην αλεξιπτωτιστής, κι έγινε το σώσε. Αλλά ο Laurent δεν πτοήθηκε. 'Οταν αργότερα έκαναν το λάθος σε μια επιχείρηση και του εμπιστεύτηκαν το ταμείο, εκείνος έδινε με δική του πρωτοβουλία γενναίες αυξήσεις στους εργαζομένους. Κι εκεί όμως τον ανακάλυψαν γρήγορα.
Εγώ είχα το δικό μου φόβητρο, ένα ατσούμπαλο πλάσμα βγαλμένο από ταινία του Φρανκενστάϊν, που ερχόταν πάντα κατά πάνω μου έξω από το Bataclan. Ακόμη και σήμερα αδυνατώ να εξηγήσω τον τρόμο που μου προκαλούσε και τη μηχανική των συναντήσεών μας. Ευτυχώς, ο δρόμος για το γυμνάσιο δεν περνούσε από κει. Συνέχιζα να ανεβαίνω την Rue Oberkampf (τον δρόμο που ο Ζαν Ζενέ παρομοίαζε με άγαλμα του Τζιακομέτι), όπου συνήθως με ακρίβεια μετρονόμου -ίσως να το προκαλούσα και λίγο- συναντούσα στο δεξί πεζοδρόμιο έξω από τα δημόσια λουτρά τις δύο δύδιμες κοκκινομάλες. Στο τέλος του δρόμου ήταν το σπίτι ενός άλλου αγαπημένου μου αλγερινού φίλου, του Achmi Ben Mamar. Ένα διαμέρισμα σε μια διαλυμένη εργατική πολυκατοικία που μου προκαλούσε φρίκη και λύπη μεγάλη όποτε πήγαινα. Πολλά παιδιά και καθόλου έπιπλα. Στους τοίχους, βρώμικες και σχισμένες ταπετσαρίες. Ο Achmi ήταν έξυπνος, γλυκός, μορφωμένος -τουλάχιστον με τα πολιτικά κριτήρια της εποχής- και πάντα πρόθυμος για επαναστατική δράση. Τι απέγινε, δεν ξέρω, τον έχασα όπως έχασα και όλους τους τότε φίλους μου όταν γύρισα τη σελίδα του Παρισιού. Αναρωτιέμαι φυσικά τώρα ποιά θα ήταν η εξελιξή του, όπως και των άλλων αραβόφωνων παιδιών της εποχής αν ο πόλεμος του Βιετνάμ και η ριζοσπατικοποίηση της δεκαετίας του '60 δεν είχαν δώσει μια άλλη πολιτική διέξοδο στην οργή και την απόγνωση που προκάλεσαν τα βαθιά τραύματα του πολέμου της Αλγερίας.
Συμφωνήσαμε με την αδερφή μου να μην τηλεφωνήσουμε χθες το βράδυ στη μητέρα μου για να μην την αναστατώσουμε. Την πήρα σήμερα το πρωϊ, είχε ξυπνήσει λίγο πιο αργά απ' ό, τι συνήθως. Είχε πολλή φασαρία τη νύχτα έξω από τγα παραθυρό της, γι' αυτό και άργησε να κοιμηθεί. "Δεν κατάλαβα καλά", μου είπε, "είχαν μαζευτεί Εβραίοι στην αυλή, και έκαναν κάτι σαν μνημόσηνο, για την Κατοχή"...
"Στην οδό Oberkampf, ο κόσμος κάνει παρ' όλ' αυτά τα ψώνια του. Υπάρχει ένα είδος σιωπής που κάνει εντύπωση. Τα σουπερμάρκετ έχουν σταματήσει τις παραδόσεις. Στο super U της οδού Oberkampf, μία ταμίας ζήτησε να αφήσει το πόστο της, φοβούμενη ότι θα κάνει εμετό. 'Οσοι κυκλοφορούν στο δρόμο σταματούν για λίγο για να δουν από μακριά το Bataclan. Επικρατεί μια παράξενη ησυχία. Σα να είναι οι άνθρωποι ναρκωμένοι."
Από το live της Libération. 14.11.2015. 14:59
