Forbidden stories
"Σκοτώσατε τον αγγελιοφόρο αλλά δεν θα σκοτώσετε το μήνυμα"
Επειδή το επάγγελμά της ήταν τόσο επικίνδυνο, η Martínez ζούσε μία πολύ κλειστή σπιτική ζωή. Είχε πάντα τις πόρτες της κλειδωμένες και σπάνια προσκαλούσε κάποιον μέσα στο μικρό της σπίτι των τριών δωματίων στο κέντρο της Xalapa.
Κάθε Σάββατο απόγευμα, αγόραζε χειροποίητες τορτίλλες από τον ίδιο πλανώδιο πωλητή, που τις έφερνε στην πόρτα της, καθώς και το αγαπημένο πόσιμο γιαούρτι της, το Yakult, από μία άλλη πωλήτρια.
Εκείνη έκανε γνωστή την άφιξή της στο σπίτι της Martínez με δυνατές φωνές: "Yakult! Yakult!" Συνήθως αυτό ήταν το σινιάλο που περίμενε η Martínez για να φανεί, αλλά το απόγευμα της 28ης Απριλίου, η κυρία με τα Yakult δεν έλαβε καμία απάντηση. Αυτό ήταν τόσο ασυνήθιστο που ειδοποίησε έναν γείτονα, ο οποίος στην προσπάθειά του να φτάσει στη Martínez, παρατήρησε ότι η μπροστινή της πόρτα της ήταν ανοιχτή. Κάλεσε την αστυνομία.
Οι δύο αξιωματικοί που έφτασαν βρήκαν το χτυπημένο σώμα της Martínez στο πάτωμα του μπάνιου. Ήταν προφανώς εκεί από τις πρώτες πρωινές ώρες.
Το θέαμα ήταν φρικτό. Η δημοσιογράφος, που ζύγιζε μόλις 54 κιλά, είχε αιφνιδιαστεί στην τουαλέτα. Την είχαν πετάξει πάνω σε έναν τοίχο, την είχαν χτυπήσει άγρια με σιδηρογροθιές και την είχαν στραγγαλίσει με ένα πανί καθαρισμού. Όταν προσπάθησε να αντισταθεί, τη δάγκωσαν και της βούτηξαν το κεφάλι μέσα στην τουαλέτα.
Οι ιατροδικαστές σημείωσαν μώλωπες στο πρόσωπό της, στο δεξί της μάτι, στη γνάθο, στην κλείδα, στο στήθος, στην πλάτη και στα χέρια. Είχε σπασμένα πλευρά, τσακισμένη τραχεία και έλειπαν δύο δόντια.
Lilia Saúl (OCCRP), Verónica Espinosa (Proceso), Nathan Jaccard (OCCRP)/The Cartel Project - 6 Δεκεμβρίου 2020
Σχετικά με το "The Cartel Project"
Από το 2000 μέχρι σήμερα, 119 δημοσιογράφοι έχουν σκοτωθεί στο Μεξικό, σύμφωνα με την Επιτροπή Προστασίας Δημοσιογράφων (CPJ). Ένας αριθμός ρεκόρ που καθιστά τη χώρα αυτή το πιο επικίνδυνο μέρος για τον Tύπο στον κόσμο. Για να συνεχίσουν το έργο των δολοφονημένων μεξικανών συναδέλφων τους, 60 δημοσιογράφοι από 25 διεθνή μέσα ενημέρωσης αποφάσισαν να συνασπιστούν.
Η ιστορική αυτή συνεργασία ονομάστηκε "Cartel Project". Η νέα έρευνα συντονίζεται από το παγκόσμιο δίκτυο των ερευνητικών δημοσιογράφων των Forbidden Stories που συνεχίζει το έργο των δημοσιογράφων που απειλούνται, λογοκρίνονται και δολοφονούνται. Επί 10 μήνες και σε 18 χώρες, οι δημοσιογράφοι του Cartel Project συνεργάστηκαν για να ερευνήσουν τα μεξικανικά καρτέλ ναρκωτικών, τους δεσμούς τους με τις πολιτικές αρχές και τις διασυνδέσεις τους παντού στον κόσμο.
Ξαναέπιασαν τις έρευνες της Regina Martínez, της δημοσιογράφου του περιοδικού Proceso, της οποίας η δολοφονία το 2012 αποδείχτηκε καταλυτική ως προς την ατιμωρησία των εγκλημάτων κατά του μεξικανικού Τύπου. Οκτώ χρόνια μετά τα γεγονότα, συνέχισαν τις έρευνές της που αφορούσαν τους δεσμούς μεταξύ πολιτικών και εμπόρων ναρκωτικών και ανακάλυψαν ότι η δημοσιογράφος ετοιμαζόταν να αποκαλύψει συνταρακτικές πληροφορίες για τη μοίρα χιλιάδων ανθρώπων που εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς στη Βερακρούζ. Συνέλεξαν επίσης αποκλειστικές μαρτυρίες που αποκαλύπτουν πώς οι τοπικές αρχές σαμπόταραν την έρευνα για το θάνατό της και έσπευσαν να κουκουλώσουν την υπόθεση φυλακίζοντας έναν αποδιοπομπαίο τράγο χωρίς καμία απτή απόδειξη.
Σε όλο τον κόσμο, οι συνεργαζόμενοι δημοσιογράφοι των Forbidden Stories αναζήτησαν τους συνεργούς των εγκληματικών οργανώσεων του Μεξικού και αποκάλυψαν τις διασυνδέσεις τους. Στην Κίνα και την Ινδία, διέτρεξαν την αλυσίδα εφοδιασμού των καρτέλ μέχρι τους προμηθευτές των χημικών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή της φαιντανύλης, ενός από τα πιο θανατηφόρα ναρκωτικά στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στην Ευρώπη, διερεύνησαν την ολοένα και μεγαλύτερη ανάμειξη των μεξικανών χημικών στα παράνομα εργαστήρια παρασκευής μεθαμφεταμίνης στην Ολλανδία και το Βέλγιο. Ενδιαφέρθηκαν επίσης για την ολότελα αδιαφανή δραστηριότητα των εταιρειών κυβερνοασφάλειας που παρέχουν στο Μεξικό διεισδυτικές τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται επίσης ενάντια σε ενοχλητικούς δημοσιογράφους. Τέλος, απέκτησαν πρόσβαση σε αδημοσίευτα έγγραφα σχετικά με τις πωλήσεις όπλων στο Μεξικό. Στη Γερμανία, το Βέλγιο και την Ιταλία, εταιρείες πωλούν όπλα και πυρομαχικά έναντι εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ σε μεξικάνικα κράτη γνωστά για τη συμπαιγνία τους με εγκληματικές ομάδες και τα καταστροφικά τους αποτελέσματα στο ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το Cartel Project ξεκίνησε επίσημα στο Παρίσι με τους συνεργάτες μας, μετά από 5 μήνες έρευνας που διεξήγε η ομάδα των Forbidden Stories. Η συνεργατική έρευνα διήρκεσε 10 μήνες.
Το "Cartel Project" αποτελείται από μία σειρά 5 ερευνών που άρχισαν να δημοσιεύονται ταυτόχρονα από 25 μέσα ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο από τις 6 Δεκεμβρίου 2020. Δημοσιεύοντας τα άρθρα τους ταυτόχρονα, τα μέλη του "Cartel Project" στέλνουν ένα ηχηρό μήνυμα στους εχθρούς του Τύπου : "Σκοτώσατε τον αγγελιοφόρο αλλά δεν θα σκοτώσετε το μήνυμα".
Forbidden stories
Μτφ. Σ.Σ.
Media partners: Le Monde, France TV, Radio France, The Star, The Washington Post, The Guardian, Proceso, OCCRP, Le Soir, Knack, South China Morning Post, Süddeutsche Zeitung, WDR, NDR, Die Zeit, Lede, Haaretz, TheMarker, IRPI, Daraj, Proceso, El Pais, Prensa, Expresso, Radio Télévision Suisse, SVT, De Volkskrant
Οι πέντε έρευνες του Cartel Project (στα αγγλικλά, ισπανικά, γαλλικά):
- Uncovered: The buried truth of assassinated journalist Regina Martínez
- Spying on Mexican journalists: investigating the lucrative market of cyber-surveillance
- Mexican cartels: "The Asian Connection"
- Breaking Bad in Europe: Mexican "cooks" in service of Dutch gangs
- An Ocean of Guns: Mexico's Journalists in the Crossfire of the International Arms Trade
