Οι σατανιστικές τελετές του Μισέλ Φουκώ και τα bullshit του Γκυ Σορμάν
Μία ακόμη φαιδρή υπόθεση σπίλωσης
lundimatin#282 - 2 Απριλίου 2021
Στο πρόσφατο Λεξικό του bullshit του, ένας γαλλο-αμερικανός δοκιμιογράφος ονόματι Guy Sorman, μέχρι τώρα γνωστός ως απολογητής του νεοφιλελευθερισμού και υπερασπιστής των Ρήγκαν, Θάτσερ και Πινοσέτ, κατηγόρησε τον Michel Foucault ότι βίαζε οκτάχρονα παιδιά κατά τη διάρκεια μιας διαμονής του στην Τυνησία. Η κατηγορία αυτή επαναλήφθηκε από τους Sunday Times και στη συνέχεια από διάφορα γαλλικά μέσα ενημέρωσης και κοινωνικά δίκτυα, χωρίς ποτέ να αναζητηθούν περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τα γεγονότα που ανέφερε αυτός ο παράξενος κατήγορος. Μερικές επαληθεύσεις, οι διαψεύσεις άμεσων μαρτύρων της ζωής του Foucault στην Τυνησία και των σχέσεών του με νεαρούς ενήλικες, στη συνέχεια η άρνηση του Guy Sorman να απαντήσει στις μαρτυρίες που αντικρούουν τις κατηγορίες του, οδήγησε γρήγορα στο συμπέρασμα ότι επρόκειτο για μια απλή συκοφαντία από έναν αντιδραστικό συγγραφέα σε αναζήτηση buzz, αλλά γνωρίζουμε ποια τύχη επιφυλάσσεται στις φήμες στην εποχή μας: χωρίς την παραμικρή απόδειξη, εκτός από τις αόριστες δηλώσεις του Sorman, το νέο σύντομα έκανε το γύρο του Διαδικτύου. Το ακόλουθο άρθρο επανέρχεται σε αυτές τις κατηγορίες, στους λόγους που μας κάνουν να πιστεύουμε ότι είναι εντελώς ψευδείς, στον αγώνα του Guy Sorman (ενάντια στην κληρονομιά του '68 και για μια "συντηρητική επανάσταση"), στη σκέψη του Michel Foucault σχετικά με το ζήτημα της σεξουαλικότητας και τη σχέση του με τους νόμους και, τέλος, στην πρόσφατη μιντιακή και νομοθετική φρενίτιδα που επιτρέπει στο κράτος (στη Γαλλία) να ελέγχει όλο και περισσότερο τη σεξουαλικότητα, και ιδίως εκείνη των ανηλίκων.
"'Εχω να δηλώσω ότι τον είδα να πληρώνει μικρά αγόρια στην Τυνησία (...). Τους έδινε ραντεβού στο κοιμητήριο του Sidi Bou Saïd στο φεγγαρόφωτο, και τα βίαζε ξαπλωμένα πάνω σε τάφους."
"Τους πέταγε χρήματα και έλεγε "Ραντεβού στις 10 η ώρα στο συνηθισμένο μέρος". (...) 'Εκανε έρωτα πάνω στα μνήματα με νεαρά αγόρια. Δεν ετίθετο καθόλου θέμα συναίνεσης."
Ας γνωρίζουν όσοι έμειναν μακριά από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης την περασμένη αυτή εβδομάδα ότι οι συγκεκριμένοι ισχυρισμοί δεν προέρχονται ούτε από μια κακή Β' σειρά, ούτε από μια συλλογή ανώνυμων μαρτυριών αναφορικά με μια παιδο-σατανιστική συνωμοσία των Illuminati. Αυτός που πρόβαλλε τον εν λόγω ισχυρισμό δεν είναι άλλος από τον Guy Sorman, μέχρι τώρα γνωστός μόνο ως υμνητής του έργου των Ρήγκαν, Θάτσερ και Πινοσέτ, πολέμιος της κληρονομιάς του Μάη του '68 και της κριτικής σκέψης που εμποδίζει την "συντηρητική επανάσταση" που πρεσβεύει. Το πρώτο απόσπασμα εμφανίζεται στο λεξικό του με τον απολύτως ταιριαστό τίτλο Λεξικό του bullshit, και το δεύτερο προέρχεται από μία δήλωση του Sorman στους Sunday Times, η οποία στη συνέχεια μεταδόθηκε από πολλά γαλλικά και διεθνή μέσα ενημέρωσης. Όσο για τον εγκληματία που βιάζει τα παιδιά πάνω σε τάφους στο φεγγαρόφωτο κατά τη διάρκεια μιας τελετουργίας της οποίας η περιγραφή θυμίζει τις φήμες που αποδίδονταν στους πρώτους χριστιανούς την εποχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ή την περιγραφή εβραϊκών συνωμοσιών στον Μεσαίωνα, μας λένε ότι πρόκειται για τον... Michel Foucault.
Μερικές μέρες μετά τη δημοσίευση του άρθρου των Sunday Times, οι ισχυρισμοί αυτοί διαψεύστηκαν χάρη σε μια γρήγορη και επιτόπια έρευνα των δημοσιογράφων του περιοδικού Jeune Afrique στο εν λόγω χωριό. Εδώ και αρκετές μέρες, στα κοινωνικά δίκτυα, άνθρωποι από το Μαγκρέμπ επιμένουν ότι οι ισχυρισμοί του Sorman δεν παρουσιάζουν την παραμικρή αξιοπιστία, υπενθυμίζοντας ότι γενικά τα νεκροταφεία παρακολουθούνται εκεί στενά για να αποφευχθούν οι βεβηλώσεις. Στο Jeune Afrique, μάρτυρες που είχαν επισκεφτεί τον Michel Foucault, υπενθύμισαν ότι "όπως σε οποιοδήποτε χωριό, δεν είσαι ποτέ μόνος και ότι το νεκροταφείο, ειδικά σε αυτή τη γη των μαραμπού, είναι ένα ιερό μέρος που κανείς δεν θα τολμούσε να βεβηλώσει, επειδή αυτό θα σήμαινε ότι αποστρέφεται την baraka [θεία ευλογία - σ.σ.] του Sidi Jebali, πολιούχου του τόπου. "Όσον αφορά τα αγόρια με τα οποία έκανε παρέα ο Michel Foucault, μαθαίνουμε τελικά ότι δεν ήταν 8 ή 9 ετών όπως ισχυρίστηκε ο Sorman, αλλά 17 ή 18 ετών, σύμφωνα με την "κατηγορηματική" μαρτυρία του "Moncef Ben Abbes, αληθινή μνήμη του χωριού". Επίσης, δεν επρόκειτο για "βιασμό τους πάνω σε τάφους", αλλά για "σύντομες συνευρέσεις στα αλσύλλια κάτω από το φάρο, δίπλα στο νεκροταφείο".
Η υπόθεση αυτή, παράλογη και γι' αυτό σχεδόν αστεία, θα θεωρούσε κανείς ότι έχει λήξει, όπως θα συνέβαινε αν η ευθυκρισία δεν ήταν εκτός μόδας, και θα περιοριζόταν στα σκουπίδια του Διαδικτύου και στο συνωμοτικό και αντισημιτικό παραλήρημα του Alain Soral και των κλώνων του. Αλλά το 2021, οι ισχυρισμοί του Guy Sorman μπορούσαν να βρουν χώρο σε ένα βιβλίο που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Grasset χωρίς την παραμικρή απόδειξη και να αναμεταδοθούν στο πλατό του C ce soir στο κανάλι France 5 χωρίς να εκπλήσσεται ή να ζητά διευκρινίσεις ο παρουσιαστής ή οποιοδήποτε άλλο άτομο. Στους Sunday Times, στο πλαίσιο ενός άρθρου που δημοσιεύθηκε στις 28 Μαρτίου και γνώρισε κάποια απήχηση, ο Sorman μπόρεσε να επιβεβαιώσει την ύπαρξη άλλων μαρτύρων χωρίς να χρειάζεται να τους ονομάσει και χωρίς ο δημοσιογράφος που ανέλαβε να του πάρει συνέντευξη να του κάνει ερωτήσεις σχετικά με τη συγκυρία, τις ημερομηνίες και άλλα ενδεχόμενα στοιχεία. Τέλος, στα μέσα μαζικής ενημέρωσης όπως και στα κοινωνικά δίκτυα, από το Fdesouche, το C News και το Valeurs actuelles ως και σε πολλούς φεμινιστικούς και queer λογαριασμούς twitter, χωρίς να ξεχνάμε το Point, το Middle East Eye και ακόμη και το Obs, όλοι αναπαρήγαγαν αυτές τις κατηγορίες χωρίς να προσπαθήσουν διόλου να τις διασταυρώσουν. Μετά από μια εβδομάδα, αφού φούντωσε η συκοφαντία, και ακούστηκε και ο αντίλογος των κατοίκων του Sidi Bou Said, ένας δημοσιογράφος από το Arrêt sur images ζήτησε από τον Guy Sorman να δώσει διευκρινίσεις, αλλά ο τελευταίος φυσικά αρνήθηκε. Σήμερα αρκεί πλέον να προβεί κάποιος σε έναν οποιοδήποτε ισχυρισμό σχετικά με την παιδεραστία για να απαλλαχτεί αυτός και όσοι τον ακολουθούν από την υποχρέωση να παρέχουν αποδεικτικά στοιχεία ή ακόμη και διευκρινίσεις.
Εκτός από το ότι βασίζεται μόνο στη δήλωση του Guy Sorman και δεν διεξάγει καμία δημοσιογραφική έρευνα, το άρθρο των Sunday Times περιέχει πολλά λάθη. Το άρθρο τοποθετεί τα γεγονότα στην Τυνησία το 1969, υποστηρίζοντας ότι ο Foucault ζούσε εκεί, ενώ επέστρεψε στη Γαλλία στα τέλη του 1968 για να διδάξει στο πανεπιστήμιο της Vincennes. Αναφέρεται και σε ένα κείμενο που συνέταξε ο Gabriel Matzneff [συγγραφέας που κατηγορήθηκε για παιδοφιλία - σ.σ.] και δημοσιεύθηκε το 1977, το οποίο όμως ο Foucault δεν υπέγραψε. Όπως είπαμε, κανένα στοιχείο ή απόδειξη δεν παρουσιάζεται ως επιβεβαίωση των κατηγοριών του Sorman. Εκτός κι αν θεωρούνται τέτοια οι ομοφυλοφιλικές εμπειρίες BDSM του Foucault, ή η κριτική που ασκεί στο νόμο και στην έννοια της σεξουαλικής ενηλικίωσης. Για άλλη μια φορά, η ανδρική ομοφυλοφιλία, σε συνδυασμό με το κριτικό μάτι του στοχαστή σχετικά με τις νόρμες, φαίνεται να δικαιώνει την κατηγορία της παιδεραστίας. Αυτή η φούρια ευνοείται κι από το γεγονός ότι, μέσα σε λίγα χρόνια, έχουμε περάσει από την ανάγκη να αποδοθεί δικαιοσύνη στα θύματα, στην απόλυτη αποδοχή κάθε κατηγορίας και τώρα στην απήχηση που προσλαμβάνει κάθε φήμη.
Το άρθρο των Sunday Times προσπαθεί επίσης να παρουσιάσει τον Guy Sorman ως έναν λαμπρό Γάλλο διανοούμενο, που ανησυχεί εδώ και δεκαετίες για την απουσία δημοκρατίας στη Γαλλία, κάτι που οφείλεται στο Μάη του '68. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι ούτε οι δημοσιογράφοι ούτε οι τιμωροί των κοινωνικών δικτύων που διοχέτευσαν αυτές τις φήμες, δεν πληροφορήθηκαν για το πολιτικό βιογραφικό του Guy Sorman. Αν δεν είχαν καταπιεί αμάσητη τη φήμη του εγκλήματος, και είχαν μπει στον κόπο να ενημερωθούν για την πηγή της, θα είχαν παρατηρήσει ότι ο Guy Sorman προωθεί για πάνω από σαράντα χρόνια ένα ιδεολογικό σχέδιο: να απαλλάξει τη Γαλλία από την κληρονομιά του μαρξισμού κι από κάθε κριτική σκέψη προς όφελος των νεοφιλελεύθερων ιδεολόγων.
Στο κεφάλαιο "Παιδοφιλία" του Λεξικού του bullshit όπου εμφανίζονται οι κατηγορίες εναντίον του Michel Foucault, ο Sorman επιτίθεται σε μία άλλη εμβληματική φιγούρα της μετά-68 περιόδου, και εξανίσταται που κανείς δεν σκέφτηκε "να ρωτήσει τον Jean-Paul Sartre αν οι αμέτρητες κατακτήσεις του είχαν την απαιτούμενη ηλικία". Εάν αυτό φαίνεται να τον απασχολεί, για άλλη μια φορά δεν παρέχει κανένα στοιχείο, προτιμώντας τον ασαφή υπαινιγμό από την εντιμότητα που απαιτεί η πνευματική ηθική, εφόσον αυτή εξακολουθεί να σημαίνει κάτι όταν η διαμάχη μαίνεται γύρω από το κρεβάτι των φιλοσόφων. Αυτό το κεφάλαιο, που περιλαμβάνεται σε ένα κακό βιβλίο εν μέσω προβληματισμών σχετικά με τον φιλελευθερισμό και την ανάγκη ιδιωτικοποίησης φυσικών χώρων και φαλαινών για την καλύτερη προστασία τους, είναι επίσης γεμάτο αντιφάσεις. Για να εξηγήσει τις πράξεις που καταλογίζει στον Foucault, ο ρηγκανικός Sorman αμφιταλαντεύεται, για παράδειγμα, μεταξύ της δημαγωγικής καταγγελίας "της κάστας των καλλιτεχνών" και της κριτικής του υποτιθέμενου μαρξισμού του Foucault, που όμως υπάρχει μόνο στο μυαλό του Sorman. Για τον Sorman, ο Foucault "θεωρούσε ότι κάθε νόμος, κάθε κανόνας ήταν, στην ουσία, μια μορφή καταπίεσης από το κράτος και την αστική τάξη." Όταν γνωρίζουμε ότι η σκέψη του Foucault αναπτύχθηκε ενάντια στις απλουστεύσεις και τον μαρξιστικό οικονομισμό, ότι προσπαθούσε να δείξει ότι η απαγόρευση δεν μπορεί να ανάγεται μόνο σε νομικές μυθοπλασίες και ότι η εξουσία, που σχετίζεται με την παραγωγή γνώσης επί των ατόμων, δημιουργεί τις διαδικασίες υποκειμενοποίησης, μια τέτοια χυδαία σύνοψη προκαλεί φυσικά χαμόγελο. [...]
