Οι σπόροι του κόσμου
Ινστιτούτο Vavilov
Ενα βιβλίο για την κληρονομιά του Nikolaï Vavilov, ιδιοφυούς βοτανολόγου, θύματος του Στάλιν, από τον ελβετό φωτογράφο
Mario Del Curto
"Ο φωτογράφος Mario Del Curto παρουσιάζει την εκπληκτική ιστορία του Ινστιτούτου Vavilov της Αγίας Πετρούπολης. Το "Γραφείο εφαρμοσμένης βοτανολογίας", το οποίο δημιουργήθηκε το 1894, είναι η πιο παλιά τράπεζα σπόρων στον κόσμο. Ο Nikolaï Vavilov, ένας ιδιοφυής μοσχοβίτης βοτανολόγος που ασχολήθηκε πολύ με τη γενετική, ανέλαβε το 1920 την διευθυνσή του, συλλέγοντας σπόρους από όλον τον πλανήτη για το ενδεχόμενο μιας αναγκαίας αποκατάστασης της παγκόσμιας φυτικής κληρονομιάς σε περίπτωση απώλειας της βιοποικιλότητας. Το επιστημονικό του πάθος έτρεφε η ελπίδα της καταπολέμισης του λoιμού στη Ρωσία και στον κόσμο. Συσχετίζοντας τη βοτανολογία με την γενετική των φυτών, μελέτησε και ταξινόμησε την εξαιρετική ποικιλομορφία του φυτικού κόσμου, και ειδικά των βρώσιμων φυτών. Ο Λένιν τον είχε τοποθετήσει επικεφαλής σε μια από τις μεγαλύτερες παγκοσμίως ερευνητικές ομάδες, και με την ιδιότητά του αυτή, διέτρεξε τον πλανήτη για να μελετήσει τα κέντρα προέλευσης του σιταριού, του κριθαριού, της βρώμης, της σίκαλης, της πατάτας και του καλαμποκιού, ώστε να κατανοήσει τους μηχανισμούς αντίστασης των βασικών αυτών φυτών απέναντι σε ορισμένες ασθένειες.
Ο Vavilov θεωρούσε πως οι φυτικές αυτές ποικιλίες μπορούσαν να βελτιώσουν τις αποδόσεις του σοβιετικού αγροτικού συστήματος, και κατ' επέκταση την διατροφή του πληθυσμού. Μια ελπίδα στραγγαλισμένη από την γραφειοκρατία που τον άφησε να πεθάνει από την πείνα στη φυλακή επειδή εναντιώθηκε στον Lyssenko, έναν τσαρλατάνο εχθρό της γενετικής αλλά πιστό στον Στάλιν που σφετερίστηκε τη θέση του στην ηγεσία της σοβιετικής αγροτικής πολιτικής.
Γοητευμένος από την εντυπωσιακή και πλούσια αυτή προσωπικότητα, από την τεράστια δουλειά και την ομορφιά των φυτών και των ανθρώπων που τα καλλιεργούν, ο Mario Del Curto μας παρασέρνει στο ταξίδι του για να ανακαλύψουμε τον αγώνα του επιστήμονα μέσα από τα φυτά και τις αναζητήσεις του ανά τον κόσμο. Μας αποκαλύπτει το Ινστιτούτο -το οποίο βρίσκεται σήμερα σε δύσκολη οικονομική κατάσταση- μέσα από τη διεξοδική ταξινόμηση 325.450 δειγμάτων από καλλιεργούμενα και άγρια συναφή είδη, στα οποία προστίθεται κι ένα φυτολόγιο που συμπεριλαμβάνει άλλα 376.825 είδη φυτών. Θαυμάσιες φωτογραφίες μας παρουσιάζουν το εύρος και την ποικιλία του κόσμου του Vavilov που φωτίζεται από γραπτές συνεισφορές φημισμένων επιστημόνων. 'Ενα παράθυρο επίσης που ανοίγεται σε μια αναπάντεχη όψη της δημιουργικής επίδρασης της επανάστασης του 1917..."
Yvan Lemaître
NPA 2009.org, 05.07.2017