Ηλίας Μάρκου
Ραντεβού με τον Άγιο
Το πανηγύρι του Άη Συμιού
Αν επισκεφτεί κάποιος/α το Μεσολόγγι την περίοδο του Αγίου Πνεύματος δίχως να γνωρίζει ότι γιορτάζεται ο Άη Συμιός εκείνες τις μέρες, το πιο πιθανό είναι να πάθει ένα “πολιτισμικό σοκ”. Αρματωμένοι και καβαλαραίοι ακολουθούμενοι από τις ζυγιές των Ρομά κατακλύζουν τα στενά δρομάκια του γραφικού κέντρου του Μεσολογγίου, με τις μουσικές από τα νταούλια και τους ζουρνάδες να αντηχούν σε ολόκληρη την πόλη χωρίς σταματημό για 4 μερόνυχτα. Οι χοροί είναι άλλοτε κυκλωτικοί, εξωστρεφείς με ταχύτητα και ζωντάνια και άλλοτε πιο αργοί, εσωστρεφείς με στοιχεία ιεροτελεστίας (χαρακτηριστικό παράδειγμα “ο χορός του πεθαμένου”). Αυτό το πανηγύρι είτε θα το αγαπήσεις και με τη βοήθεια των ντόπιων που σε προσκαλούν στις παρέες του θα αφεθείς να το βιώσεις ή θα σηκωθείς να φύγεις την επόμενη μέρα!
Το θρησκευτικό / εθνογραφικό πανηγύρι του Άη Συμιού, τελείται δυο φορές το χρόνο, μια το Φεβρουάριο που διαρκεί 2 μέρες (χειμωνιάτικο) και μια την Κυριακή της Πεντηκοστής που διαρκεί 4 ημέρες (καλοκαιρινό). Έχει τις ρίζες του βαθιά στο παρελθόν αφού ο εορτασμός του συνηθίζονταν ακόμα και επί της τουρκοκρατίας με την ανοχή των ραγιάδων. Με την απελευθέρωση, το πανηγύρι άρχισε να γιορτάζεται με ακόμα μεγαλύτερη λαμπρότητα, καθώς το μοναστήρι του Αγίου Συμεών είχε συνδεθεί στενά με την τοπική ιστορία και την Έξοδο των Μεσολογγιτών. Το συγκεκριμένο πανηγύρι όμως έχει ακόμα μια ιδιαιτερότητα. Είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τους Ρομά όλα αυτά τα χρόνια, όπου με τα νταούλια και τους ζουρνάδες (ζυγιές) ξεσηκώνουν τον κόσμο σε εκστατικούς χορούς. Η ψυχή του πανηγυριού είναι οι παρέες των ντόπιων (αντρών) που μαζί με τις ζυγιές δημιουργούν μια κατανυκτική ατμόσφαιρα. Η σχέση μεταξύ των μελών της παρέας αλλά και με τη ζυγιά, χαρακτηρίζεται από την ισότητα και όλα τα στερεότυπα καταρρίπτονται (έστω και για τις λίγες αυτές ημέρες). Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όπου μέλη της παρέας έχουν κάνει κουμπαριές με μέλη της ζυγιάς.
Το πέταγμα των χαρτονομισμάτων κατά τη διάρκεια του πανηγυριού που είναι τα δολάρια (μετά τη μετάβαση από τη δραχμή στο ευρώ) προς τη ζυγιά αλλά και προς τους χορευτές, υποδηλώνει τη λύτρωση του πανηγυριστή και την περιφρόνηση των υλικών αγαθών προς τα άυλα. Όσο πέφτουν τα χαρτονομίσματα η μουσική δε σταματά και γι’ αυτό το λόγο οι ζυγιές αποτελούνται από 4-5 μουσικούς που εναλλάσσονται για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στους εξαντλητικούς ρυθμούς του πανηγυριού.
Από το 2018 το πανηγύρι έχει εγγραφεί στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Κληρονομιάς, όμως τα τελευταία 2 χρόνια δεν πραγματοποιήθηκε λόγω του κορονοϊού. Όπως μας ευχήθηκε και ένας φίλος προς το τέλος του πανηγυριού, πάλι καλές ανταμώσεις - πάλι ν’ ανταμωθούμε.
Ηλίας Μάρκου
Ο Ηλίας Μάρκου είναι freelance φωτογράφος με έμφαση στη φωτογραφία δρόμου και ντοκουμέντου. Γεννήθηκε στη Λάρισα το 1978 όπου και παρακολούθησε τα σεμινάρια της Φωτογραφικής Λέσχης Λάρισας το 2004. Σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας (Θεσσαλονίκη 2001) και έχει ολοκληρώσει το μεταπτυχιακό στην Πολιτισμική Πληροφορική και Επικοινωνία με κατεύθυνση τη Μουσειολογία (Μυτιλήνη 2007). Από το 2005 ζει μόνιμα στη Μυτιλήνη, ενώ από το 2012 εργάζεται σαν επαγγελματίας φωτογράφος. Από το 2017 συνεργάζεται με το πρακτορείο REUTERS σε θέματα κυρίως σχετικά με το προσφυγικό και τη μετανάστευση στη Λέσβο, ενώ έχει συνεργαστεί και με τα ελληνικά πρακτορεία EUROKINISSI και SOOC. Φωτογραφίες του έχουν δημοσιευτεί στα μεγαλύτερα διεθνή δημοσιογραφικά μέσα (The New York Times, The Washington Post, Time, The Guardian, Le Monde, Al Jazeera κ.α.) κυρίως από την προσφυγική κρίση στη Λέσβο.
Το instagram του Ηλία Μάρκου εδώ.
