Το Κουρδιστό Πορτοκάλι: Ένα πεισματικά ενοχλητικό αριστούργημα

Το Κουρδιστό Πορτοκάλι: Ένα πεισματικά ενοχλητικό αριστούργημα Facebook Twitter
Ο Μάλκολμ ΜακΝτάουελ σε ρόλο ζωής (ο σκηνοθέτης βρήκε το πρόσωπό του ευφυές…)
0


ΟΤΑΝ Ο ΠΑΛΑΙ ΠΟΤΕ ασταμάτητα και αδικαιολόγητα βίαιος, άφιλος, χειριστικός και σαδιστής Άλεξ, «τροποποιημένος» από τη θεραπεία που οικειοθελώς υπέστη, κάθεται στο κρεβάτι μπροστά σε δυο τεράστια ηχεία, που ορθώνονται ως άλλοι επιβλητικοί, παραλληλόγραμμοι, αν και γήινοι μονόλιθοι, ακούγοντας μακάριος, αντί για Στράους, την Ενάτη Συμφωνία του Μπετόβεν, του αγαπημένου του Λούντβιχ Βαν, όπως συνηθίζει να τον αποκαλεί χαϊδευτικά, δεν μπορούμε παρά να σκεφτούμε πως το Κουρδιστό Πορτοκάλι, τουλάχιστον στην τρίτη και τελευταία πράξη του, είναι μια φυσική συνέχεια της Οδύσσειας του Διαστήματος στο δυστοπικό, ελαφρώς μελλοντικό Λονδίνο, εκεί όπου ίσως προσγειώθηκε το ξαναγεννημένο αστρικό παιδί για να δοκιμάσει τις δυνάμεις και τα όριά του.

Το ευρυγώνιο γήπεδο που επιμελήθηκε ο πάντα ενδελεχής Κιούμπρικ μοιάζει να αφήνει ελεύθερη την ανομία να ενεργήσει, μέχρι να τη μαντρώσει στο γκροτέσκο ίδρυμα και να την ξεφουρνίσει διορθωμένη, αφού την πλακώσει στα κολλύρια και τη συνεφέρει με τη δεδομένα καταστροφική μέθοδο της αποστροφής.

Με τίτλο που δηλώνει πολλά, αν και δεν εξηγείται ακριβώς στην ταινία (ο συγγραφέας Άντονι Μπέρτζες τον είχε χαρακτηρίσει το οξύμωρο που προκύπτει από έναν ζωντανό καρπό στειρωμένο από τους χυμούς του όταν μετατρέπεται σε μηχανικό παιχνίδι, μια έκφραση που ενδεχομένως πηγάζει από τη βρετανική αργκό του Μεσοπολέμου), η σατιρική φαντασία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ με τον Μάλκολμ ΜακΝτάουελ σε ρόλο ζωής (ο σκηνοθέτης βρήκε το πρόσωπό του ευφυές…) συνάντησε πολωτικές κριτικές και είναι ευρέως γνωστό πως οι αθροιστικά θυμωμένες αντιδράσεις για περιστατικά αληθινής βίας που καταλογίστηκαν σε μιμητικές ενέργειες οδήγησαν τον Κιούμπρικ να την αποσύρει από τις αίθουσες και στη συνέχεια από το home video της Αγγλίας και της Ιρλανδίας το 1973, δυο χρόνια μετά την πρώτη της προβολή, για πολλές δεκαετίες – πολλοί ωστόσο παραβλέπουν την τεράστια επιτυχία της παγκοσμίως, με δεκαπλάσιο box office σε συνάρτηση με τον μόλις ενάμισι εκατομμυρίου δολαρίων προϋπολογισμό της!

Το κουρδιστό πορτοκάλι Facebook Twitter
Ο Κιούμπρικ σαφώς παίρνει κυριολεκτικά και μεταφορικά απόσταση από τη βία που ασκούν ο Άλεξ και η συμμορία των τριών ακολούθων του

Η ωμή όσο και καλλιτεχνική απεικόνιση της βίας στην αυγή των ‘70s, από τον Πεν ως τον Πέκινπα και από τον Σίγκελ ως τον Κιούμπρικ, δεν ήταν σύμπτωση και ιστορικοί αναλυτές πιστεύουν πως η άρνηση της ψύχραιμης προβολής επιχειρημάτων απέναντι στην πλούσια θεματολογία του φιλμ συναρτάται με την ανησυχητική αύξηση της νεανικής εγκληματικότητας εκείνη την περίοδο. Το ότι κατηγορήθηκε, εκτός από αδικαιολόγητα σαδιστικό –και από την Πολίν Καέλ ως πορνογραφία της βίας– και ως ιδεολογικά μπερδεμένο φαντάζει πλέον αστείο: χωρίς καν να χρειαστεί τον επίλογο του Μπέρτζες, απλώς διότι παραλείφθηκε για εμπορικούς λόγους από την αμερικανική έκδοση και δεν τον διάβασε ποτέ, ο Κιούμπρικ σαφώς παίρνει κυριολεκτικά και μεταφορικά απόσταση από τη βία που ασκούν ο Άλεξ και η συμμορία των τριών ακολούθων του, των droogs (παράφραση του φίλου στα ρωσικά), επιλέγοντας να εξευτελίσει τη σωφρονιστική μέθοδο μιας υποκριτικής κοινωνίας – ας μην πάμε μακριά, παρόμοια παρανόηση αντιμετώπισε ο Ντέιβιντ Φίντσερ με το Fight Club το 1999. Ποιος θα περίμενε κάτι διδακτικό και αμβλύ από τον σκηνοθέτη, αμέσως μετά την υπαρξιακή σπαζοκεφαλιά που ήταν το 2001;

Το κουρδιστό πορτοκάλι Facebook Twitter
Το Κουρδιστό Πορτοκάλι είναι μια τραγικωμωδία, όχι αστεία και σίγουρα αρνητική στην εύκολη υπόδειξη του θύματος και του δράστη.

Από τα midcentury στοιχεία και τον φουτουριστικό σχεδιασμό, με αποκορύφωμα το μεταλιζέ δισκοπωλείο με τις δυο εύκαιρες ντεβότσκας και το στέκι της παρέας, το γαλακτομπάρ με τις καρέκλες-κούκλες, ως τον Ροσίνι και το ηλεκτρονικό θράσος της Γουέντι Κάρλος, το ευρυγώνιο γήπεδο που επιμελήθηκε ο πάντα ενδελεχής Κιούμπρικ μοιάζει να αφήνει ελεύθερη την ανομία να ενεργήσει, μέχρι να τη μαντρώσει στο γκροτέσκο ίδρυμα και να την ξεφουρνίσει διορθωμένη, αφού την πλακώσει στα κολλύρια και τη συνεφέρει με τη δεδομένα καταστροφική μέθοδο της αποστροφής. Το Κουρδιστό Πορτοκάλι είναι μια τραγικωμωδία, όχι αστεία και σίγουρα αρνητική στην εύκολη υπόδειξη του θύματος και του δράστη. Δεν θέλουμε καν να φανταστούμε τι θα γινόταν αν μερικά χρόνια αργότερα ο Άλεξ ήταν ο Μικ Τζάγκερ και οι droogs οι υπόλοιποι Rolling Stones, ή, ακόμη χειρότερα, οι Beatles έλεγαν ναι στη μεταφορά που είχε σχεδόν κανονιστεί γι’ αυτούς, κάπου ανάμεσα στο «Help» και το «A Hard Day’s Night» – αλήθεια.

Το «Κουρδιστό Πορτοκάλι» προβάλλεται στη Ριβιέρα των Εξαρχείων από την Πέμπτη 25/7.

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

CHECK «Εφηβεία»: Μια οδυνηρή σειρά για τον άγνωστο κόσμο των σημερινών 13χρονων 

Οθόνες / «Εφηβεία»: Μια οδυνηρή σειρά για τον άγνωστο κόσμο των σημερινών 13χρονων 

Οι σημερινοί έφηβοι μεγαλώνουν σε ένα τρομακτικό χάος πληροφορίας και επιρροών που τους διαμορφώνουν, χωρίς τον έλεγχο της οικογένειάς τους. Μια βρετανική σειρά στο Netflix θέτει ερωτήματα για τους λόγους που οδηγούν σε ακραίες καταστάσεις - προσοχή, περιέχει spoiler.
M. HULOT
Ariane Labed: «Δεν με ενδιαφέρει να σκίσω το γυναικείο σώμα στις ταινίες μου, το σέβομαι»

Οθόνες / Ariane Labed: «Δεν με ενδιαφέρει να σκίσω το γυναικείο σώμα στις ταινίες μου· το σέβομαι»

Με αφορμή την κυκλοφορία της πρώτης της μεγάλου μήκους ταινίας -στην οποία υπογράφει το σενάριο και τη σκηνοθεσία-, την κινηματογραφική διασκευή του γοτθικού μυθιστορήματος Sisters της Ντέιζι Τζόνσον, η Ariane Labed μιλάει στον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο για το σινεμά που την εξιτάρει και την κάνει να ρισκάρει.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Οι ταινίες της εβδομάδας: O Σόντερμπεργκ ξαναχτυπά και 5 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Οθόνες / Οι ταινίες της εβδομάδας: O Σόντερμπεργκ ξαναχτυπά και 5 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Αυτή η κινηματογραφική εβδομάδα έχει να μας δώσει το φοβερό δίδυμο Μπλάνσετ-Φασμπέντερ, την αδικημένη από τα Όσκαρ ερμηνεία της Μαριάν Ζαν-Μπατίστ στο Hard Truths και ένα αριστουργηματικό ντοκιμαντέρ που ήταν υποψήφιο για αγαλματίδιο.
THE LIFO TEAM
«Mr Bates vs The Post Office»: Όταν οι Βρετανοί έχασαν την εμπιστοσύνη τους στη Δικαιοσύνη

Οθόνες / «Mr Bates vs The Post Office»: Όταν οι Βρετανοί έχασαν την εμπιστοσύνη τους στη Δικαιοσύνη

Μια σειρά τεσσάρων επεισοδίων υπενθυμίζει μία από τις μεγαλύτερες δικαστικές αδικίες στη βρετανική ιστορία, όταν εκατοντάδες αθώοι υπεύθυνοι ταχυδρομείων κατηγορήθηκαν για κλοπή και απάτη εξαιτίας ενός ελαττωματικού πληροφοριακού συστήματος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Είμαστε εθισμένοι, θέλουμε παραπάνω λεφτά, παραπάνω ομορφιά, παραπάνω νιότη»

Οθόνες / «Είμαστε εθισμένοι, θέλουμε παραπάνω λεφτά, παραπάνω ομορφιά, παραπάνω νιότη»

Με αφορμή το αφιέρωμα του 27ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης στο έργο της, μια δημιουργός που ξέρει πώς να φτιάχνει σωστά crowdpleasers, η Λόρεν Γκρίνφιλντ μιλά στη LiFO για την απροθυμία μας να διδαχτούμε από τις οικονομικές κρίσεις και εξηγεί γιατί βλέπει τις ταινίες τεκμηρίωσης ως μηχανές ενσυναίσθησης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
‘CHAOS: The Manson Murders’: Ο Μάνσον βρίσκεται ακόμα μέσα στο κεφάλι μας 

Daily / «CHAOS: The Manson Murders». Ο Μάνσον βρίσκεται ακόμα μέσα στο κεφάλι μας 

Το νέο ντοκιμαντέρ του σπουδαίου Έρολ Μόρις επιχειρεί ένα διαφορετικό προφίλ του «σατανικού μεσσία», φωτίζοντας κάποιες από τις λιγότερο ίσως προβεβλημένες εκδοχές, αιτιάσεις και εικασίες γύρω από μια υπόθεση που μοιάζει με σταυροδρόμι του Κακού.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Bong Joon Ho: «Δεν με συναρπάζουν οι υπερήρωες, προτιμώ να σώσω έναν απλό άνθρωπο που παλεύει στο χάος»

Μπονγκ Τζουν-Χο / «Δεν με συναρπάζουν οι υπερήρωες, προτιμώ να σώσω έναν απλό άνθρωπο που παλεύει στο χάος»

Μετά τα πολυβραβευμένα «Παράσιτα», ο Μπονγκ Τζουν-Χο επιστρέφει με το «Mickey 17», μια σάτιρα επιστημονικής φαντασίας, και μιλά στη LiFO για τις ιστορίες που επιλέγει να αφηγείται.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«To Magnolia με κάνει να νιώθω ότι η καρδιά μου θα εκραγεί»: Oι 10 αγαπημένες ταινίες του Γιώργου Κατσή

Μυθολογίες / «To Magnolia με κάνει να νιώθω ότι η καρδιά μου θα εκραγεί»: Oι 10 αγαπημένες ταινίες του Γιώργου Κατσή

Ο ηθοποιός και σκηνοθέτης μοιράζεται μια λίστα με ταινίες που έχει δει δεκάδες φορές και του έχουν προκαλέσει έντονα συναισθήματα, όπως εκείνη που κάνει τη ζωή του πιο υποφερτή και αυτή που τον έφερε αντιμέτωπο με τη φθορά.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
Movies

Οθόνες / Οι ταινίες της εβδομάδας: «Mickey 17» και 7 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Μαζί με τον Μπονγκ Τζουν-Χο που επιστρέφει δυναμικά μετά τα «Παράσιτα», αυτή την εβδομάδα στις αίθουσες προβάλλεται ένα καλοδουλεμένο θρίλερ, και ένα ντοκιμαντέρ που θα μιλήσει στην καρδιά των Αθηναίων – και δη των Εξαρχειωτών και των σκακιστών.
THE LIFO TEAM
15 επιλογές από το 27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, 6-16/3/25

Οθόνες / 15 πολύ καλά ντοκιμαντέρ που έρχονται στο 27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης

Το φεστιβάλ-θεσμός επιστρέφει από τις 6 έως τις 16 Μαρτίου με μια ποικιλία από συναρπαστικά ντοκιμαντέρ, που καλύπτουν επίκαιρα και διαχρονικά κοινωνικά ζητήματα, καθώς και προσωπικές ιστορίες.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Daredevil: Born again»: Σαν να μην πέρασε μια μέρα

Οθόνες / «Daredevil: Born again»: Σαν να μην πέρασε μια μέρα

Παρά τη μεταγραφή της στη Disney από το Netflix, η σειρά διατηρεί τον βλοσυρό τόνο και τα αιματοβαμμένα set-pieces, επιχειρώντας, παράλληλα, να μιλήσει για κάτι πέρα από το είδος της – σπάνιο αυτό για δημιουργία της Marvel.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Θέλουμε να φαινόμαστε δυνατοί και άτρωτοι, πιστεύοντας ότι έτσι θα επιβιώσουμε»

Οθόνες / «Θέλουμε να φαινόμαστε δυνατοί και άτρωτοι, πιστεύοντας ότι έτσι θα επιβιώσουμε»

Γοητεύτηκε ξαφνικά από το θέατρο και διάβαζε γι' αυτό ενώ εργαζόταν σε ένα περίπτερο. Όταν, δίχως να ξέρει τι τον περιμένει, ο Γιάννης Καράμπαμπας βρέθηκε μπροστά από την κάμερα της Πέννυς Παναγιωτοπούλου στο «Wishbone», διακρίθηκε με το βραβείο του πρωτοεμφανιζόμενου ηθοποιού.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Oι δέκα αγαπημένες ταινίες μυστηρίου της Ευτυχίας Γιαννάκη

Οθόνες / Oι δέκα αγαπημένες ταινίες μυστηρίου της Ευτυχίας Γιαννάκη

«Αν δεν ξέρεις το όνομα Keyser Söze, τότε έχεις ένα σοβαρό κινηματογραφικό κενό» - Είναι δυνατόν μια συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων να μην ξέρει από ατμόσφαιρα που κόβει την ανάσα και σασπένς; Αποκλείεται.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
H μεγάλη βραδιά της Ανόρα

OSCARS 2025 / H μεγάλη βραδιά της Ανόρα

Ο Σον Μπέικερ έσπασε τα κοντέρ κερδίζοντας 4 προσωπικά Όσκαρ για την άγρια κωμικοτραγική κινηματογραφική του χειροτεχνία. Η Μάϊκι Μάντισον χάλασε το πάρτι της Ντέμι Μουρ. Και η ιστορία της σεξεργάτριας, έδωσε ηχηρό μήνυμα για την ανάγκη του σινεμά να φτιάχνει ταινίες θαρραλέες και αυθεντικές.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ