«Θεοδώρα»: Η όπερα του Χέντελ σε σκηνοθεσία Κέιτι Μίτσελ για πρώτη φορά μετά το 1750 στη Βασιλική Όπερα

Θεοδώρα: Η όπερα του Χέντελ σε σκηνοθεσία Κέιτι Μίτσελ για πρώτη φορά μετά το 1750 στη Βασιλική Όπερα Facebook Twitter
To Κόβεντ Γκάρντεν όταν παρουσιάστηκε η «Θεοδώρα» το 1750.
0

H Βασιλική Όπερα συνεχίζει τους εορτασμούς παρουσιάζοντας τις όπερες και τα ορατόρια που έγραψε ο Χέντελ για το Κόβεντ Γκάρντεν με μια νέα παραγωγή του αριστουργήματός του «Θεοδώρα», στο οποίο η αγάπη υπερβαίνει την πολιτική τυραννία. Η Θεοδώρα διώκεται για τις θρησκευτικές της πεποιθήσεις, αλλά η αρετή της εμπνέει την αφοσίωση ενός από τους καταπιεστές της.

Η Αμερικανίδα μέτζο σοπράνο Τζόις Ντιντονάτο και οι ανερχόμενοι σταρ της όπερας Τζούλια Μπούλοκ και Γιάκομπ Γιόζεφ Ορλίνσκι ανεβαίνουν στη σκηνή για να υποδυθούν τους πρωταγωνιστές του έργου του μπαρόκ σε σκηνοθεσία της Κέιτι Μίτσελ. Η σκηνοθέτις βλέπει το έργο μέσα από το πρίσμα της σύγχρονης θρησκευτικής τρομοκρατίας και δίνει ένα σύγχρονο, φεμινιστικό πλαίσιο σε ένα έργο που δεν έχει ακουστεί στο Κόβεντ Γκάρντεν από τις 16 Μαρτίου 1750.

Το 1750, με ταλαιπωρημένη υγεία, ο Χέντελ παρουσίασε το προτελευταίο ορατόριό του, τη «Θεοδώρα», στο δύσπιστο κοινό του Λονδίνου στο θέατρο Κόβεντ Γκάρντεν. Ο κύκλος των μουσικών και των φίλων του το θαύμασε, αλλά η «Θεοδώρα» ήταν αποτυχία και παίχτηκε μόνο τρεις φορές.

Υπάρχουν τουλάχιστον δύο εξηγήσεις γι' αυτό. Πρώτον, το θέμα του διωγμού και του μαρτυρίου ενός χριστιανού αγίου απείχε πολύ από τις αφηγήσεις της Παλαιάς Διαθήκης που είχαν συνηθίσει οι Λονδρέζοι από τα δραματικά ορατόρια του Χέντελ, ενώ ένας σεισμός που συνέβη περίπου μια εβδομάδα πριν την πρεμιέρα είχε αναγκάσει ορισμένους από τους συνήθεις θαμώνες των παραστάσεων του Χέντελ να εγκαταλείψουν την πόλη. Είναι το λιγότερο εκτελεσμένο από όλα τα ορατόριά του και αναβίωσε μόνο μία φορά το 1755.

Η «Θεοδώρα» του Χέντελ είναι ένα δραματικό ορατόριο σε τρεις πράξεις, σε αγγλικό λιμπρέτο του Τόμας Μορέλ. Ο Χέντελ το έγραψε όταν ήταν εξήντα τεσσάρων ετών και αφορά τη χριστιανή μάρτυρα Θεοδώρα και τον προσηλυτισμένο χριστιανό Ρωμαίο εραστή της, τον Δίδυμο. Είναι το μοναδικό δραματικό ορατόριο του Χέντελ στα αγγλικά με χριστιανικό θέμα και διαφέρει από τα προηγούμενα γιατί είναι μια τραγωδία που καταλήγει στον θάνατο της ηρωίδας και του εραστή της.

Η «Θεοδώρα» του Χέντελ είναι ένα δραματικό ορατόριο σε τρεις πράξεις, σε αγγλικό λιμπρέτο του Τόμας Μορέλ. Ο Χέντελ το έγραψε όταν ήταν εξήντα τεσσάρων ετών και αφορά τη χριστιανή μάρτυρα Θεοδώρα και τον προσηλυτισμένο χριστιανό Ρωμαίο εραστή της, τον Δίδυμο. Είναι το μοναδικό δραματικό ορατόριο του Χέντελ στα αγγλικά με χριστιανικό θέμα και διαφέρει από τα προηγούμενα γιατί είναι μια τραγωδία που καταλήγει στον θάνατο της ηρωίδας και του εραστή της.

Handel
Ο Γκέοργκ Φρίντριχ Χέντελ από τον Balthasar Denner, 1726-1728. 

Η πηγή του Τόμας Μορέλ για το λιμπρέτο ήταν το «Μαρτύριο της Θεοδώρας και του Διδύμου» (1687) του Ρόμπερτ Μπόιλ, εξέχοντος επιστήμονα και θεολόγου, ενώ ο Μορέλ παραθέτει τον Χέντελ να λέει: «Οι Εβραίοι δεν θα έρθουν σε αυτό επειδή είναι μια χριστιανική ιστορία· και οι κυρίες δεν θα έρθουν επειδή είναι ενάρετη».

Σύμφωνα με την ιστορία, ο Ρωμαίος κυβερνήτης της Αντιόχειας εκδίδει διάταγμα ότι προς τιμήν των γενεθλίων του Διοκλητιανού όλοι οι πολίτες θα προσφέρουν θυσία στην Αφροδίτη, τη ρωμαϊκή θεά του έρωτα, και τη Φλώρα, μια θεά της γονιμότητας. Ο Δίδυμος, ένας στρατιώτης που προσηλυτίστηκε κρυφά στον χριστιανισμό, ζητά για οι πολίτες που η συνείδηση ​​τους τούς εμποδίζει να κάνουν θυσίες σε είδωλα να μην τιμωρηθούν και ο Σεπτίμιος υποπτεύεται ότι ο Δίδυμος είναι χριστιανός.

Θεοδώρα: Η όπερα του Χέντελ σε σκηνοθεσία Κέιτι Μίτσελ για πρώτη φορά μετά το 1750 στη Βασιλική Όπερα Facebook Twitter
Η Θεοδώρα και ο Δίδυμος, 1712.

Η Θεοδώρα, μια ευγενής χριστιανή, και η φίλη της Ειρήνη προσκυνούν με τους ομοπίστους τους ιδιωτικά αντί να συμμετέχουν στους εορτασμούς για τα γενέθλια του αυτοκράτορα, όταν ένας αγγελιοφόρος φέρνει νέα για το διάταγμα του κυβερνήτη. Ο Σεπτίμιος έρχεται να τους συλλάβει.

Η Θεοδώρα περιμένει να καταδικαστεί σε θάνατο αλλά πληροφορείται ότι αντ' αυτού καταδικάστηκε να υπηρετήσει ως πόρνη στον ναό της Αφροδίτης. Η Θεοδώρα θα προτιμούσε να πεθάνει.

Η Ειρήνη ενημερώνει τον Δίδυμο που πηγαίνει εκεί με την ελπίδα είτε να τη σώσει είτε να πεθάνει μαζί της. Ο Σεπτίμιος απειλεί τη Θεοδώρα ότι αν δεν συμμετάσχει στις γιορτές μέχρι το τέλος της ημέρας, θα στείλει τους φρουρούς του να τη βιάσουν.

Στον ναό της Αφροδίτης που λειτουργεί ως οίκος ανοχής, η Θεοδώρα τρομάζει, αλλά η διάθεσή της αλλάζει καθώς συλλογίζεται τη μετά θάνατον ζωή. Ο Δίδυμος ομολογεί στον φίλο του και ανώτερο αξιωματικό του Σεπτίμιο ότι είναι χριστιανός και κάνει έκκληση στην αίσθηση ευπρέπειας του άλλου. Ο Σεπτίμιος επιτρέπει στον Δίδυμο να επισκεφθεί τη Θεοδώρα.

Στην αρχή η Θεοδώρα κάνει έκκληση στον Δίδυμο να τη σκοτώσει και να δώσει τέλος στα βάσανά της, αλλά αντ' αυτού ο Δίδυμος την πείθει να κρύψει την ταυτότητά της και παίρνει τη θέση της. Οι χριστιανοί γιορτάζουν την ασφαλή επιστροφή της Θεοδώρας.

Θεοδώρα: Η όπερα του Χέντελ σε σκηνοθεσία Κέιτι Μίτσελ για πρώτη φορά μετά το 1750 στη Βασιλική Όπερα Facebook Twitter
H σοπράνο Τζούλια Μπούλοκ υποδύεται τη Θεοδώρα. | ROH

Ωστόσο, εκείνη, νιώθει ένοχη που έθεσε σε κίνδυνο τη ζωή του Διδύμου για να σώσει τη δική της. Η Θεοδώρα πηγαίνει να προσφέρει τον εαυτό της στη θέση του Διδύμου, παρά τις διαμαρτυρίες της πιστής της φίλης Ειρήνης. Και ο Δίδυμος και η Θεοδώρα υποστηρίζουν ότι πρέπει να πεθάνουν στη θέση του άλλου. Καταδικάζονται σε θάνατο και τραγουδούν ένα ντουέτο για την αθανασία τους.  

Οι άγιοι Θεοδώρα και Δίδυμος είναι χριστιανοί άγιοι των οποίων ο μύθος βασίζεται στον λόγο του Αγίου Αμβροσίου. Το ζευγάρι μαρτύρησε κατά τη βασιλεία των συγκυβερνητών Ρωμαίων Αυτοκρατόρων Διοκλητιανού και Μαξιμιανού.

Η Θεοδώρα ήταν μια νεαρή αρχόντισσα της Αλεξάνδρειας που είχε αρνηθεί να προσφέρει θυσία στους Ρωμαίους θεούς. Ο Δίδυμος και, σύμφωνα με τον Αμβρόσιο, η Θεοδώρα αποκεφαλίστηκαν. Το σώμα του Διδύμου κάηκε. Δεν περιλαμβάνονται στο ρωμαϊκό μαρτυρολόγιο, τον επίσημο κατάλογο των αγίων της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Η ιστορία της Θεοδώρας και του Διδύμου είναι σχεδόν πανομοιότυπη με αυτή των αγίων Αντωνίας και Αλεξάνδρου που τιμά η ρωμαιοκαθολική εκκλησία.

Θεοδώρα: Η όπερα του Χέντελ σε σκηνοθεσία Κέιτι Μίτσελ για πρώτη φορά μετά το 1750 στη Βασιλική Όπερα Facebook Twitter
Η σκηνοθέτις της «Θεοδώρας» Κέιτι Μίτσελ | ROH
Θεοδώρα: Η όπερα του Χέντελ σε σκηνοθεσία Κέιτι Μίτσελ για πρώτη φορά μετά το 1750 στη Βασιλική Όπερα Facebook Twitter
Η διάσημη μέτζο σοπράνο Τζόις Ντιντονάτο που υποδύεται την Ειρήνη, τη φίλη της Θεοδώρας. | ROH
Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Επιστροφή στο σπίτι της γιαγιάς: Ένα θεατρικό τσουνάμι αναμνήσεων

Θέατρο / Επιστροφή στο σπίτι της γιαγιάς: Ένα θεατρικό τσουνάμι αναμνήσεων

Ο νεαρός σκηνοθέτης Δημήτρης Χαραλαμπόπουλος ανεβάζει στην Πειραματική του Εθνικού το «ΜΑ ΓΚΡΑΝ'ΜΑ», μια ευαίσθητη σκηνική σύνθεση, αφιερωμένη στη σιωπηλή ηρωίδα της οικογενειακής ιστορίας μας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Ματαρόα στον ορίζοντα»: Φέρνοντας ένα θρυλικό ταξίδι στη σημερινή του διάσταση

Θέατρο / «Ματαρόα στον ορίζοντα»: Ένα θρυλικό ταξίδι στη σημερινή του διάσταση

Στην πολυεπίπεδη νέα παραγωγή της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ, λόγος, μουσική και σκηνική δράση συνυπάρχουν ισάξια και συνεισφέρουν από κοινού στην αφήγηση των επίδοξων ταξιδιωτών ενός ουτοπικού πλοίου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το video art στο ελληνικό θέατρο

Θέατρο / Video art στο ελληνικό θέατρο: Έχει αντικαταστήσει τη σκηνογραφία;

Λειτουργεί το βίντεο ανταγωνιστικά με τη σκηνογραφία και τη σκηνική δράση ή αποτελεί προέκταση του εθισμού μας στην οθόνη των κινητών μας; Οι γιγαντοοθόνες είναι θεμιτές στην Επίδαυρο ή καταργούν τον λόγο και τον ηθοποιό; Πώς φτάσαμε από τη video art στα stage LED screens; Τρεις video artists, τρεις σκηνοθέτες και ένας σκηνογράφος καταθέτουν τις εμπειρίες τους.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Κωνσταντίνος Ρήγος

Οι Αθηναίοι / «Έχω αισθανθεί να απειλούμαι τη μέρα, όχι δουλεύοντας τη νύχτα»

Οκτάνα, Επίδαυρος, ΚΘΒΕ, Πέγκυ Ζήνα, Εθνικό, Λυρική, «Brokeback Mountain» και «Ρωμαίος και Ιουλιέτα». Ως χορογράφος και σκηνοθέτης, ο Κωνσταντίνος Ρήγος έχει κάνει τα πάντα. Και παρότι έχει αρκετούς haters, νιώθει ότι αυτοί που τον καταλαβαίνουν είναι πολύ περισσότεροι.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Οσιέλ Γκουνεό: «Είμαι πρώτα χορευτής και μετά μαύρος»

Χορός / «Δεν βλέπω τον εαυτό μου ως έναν μαύρο χορευτή μπαλέτου αλλά ως έναν χορευτή καταρχάς»

Λίγο πριν εμφανιστεί ως Μπαζίλιο στον «Δον Κιχώτη» της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ο κορυφαίος κουβανικής καταγωγής χορευτής Οσιέλ Γκουνεό –έχει λάβει πολλά βραβεία, έχει επίσης εμφανιστεί στο Θέατρο Μπολσόι της Μόσχας, στην Όπερα του Παρισιού, στο Λίνκολν Σέντερ της Νέας Υόρκης και στο Ελίζιουμ του Λονδίνου– μιλά για την προσωπική του πορεία στον χορό και τις εμπειρίες που αποκόμισε, ενώ δηλώνει λάτρης της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Σμαράγδα Καρύδη: «Ήθελα να είμαι η Βουγιουκλάκη και ο Ρέτσος μαζί»

Οι Αθηναίοι / Σμαράγδα Καρύδη: «Ήθελα να είμαι η Βουγιουκλάκη και ο Ρέτσος μαζί»

Ηθοποιός, σκηνοθέτις, ακατάτακτη και αγαπημένη του κοινού, η Σμαράγδα Καρύδη θυμάται πως ανέκαθεν ήθελε το σύμπαν, χωρίς να περιορίζεται. Στον απολογισμό της μέχρι τώρα πορείας της, ως η Αθηναία της εβδομάδας, καταλήγει πως, ούτως ή άλλως, «στο τέλος ανήκεις εκεί που μπορείς να φτάσεις», ενώ δηλώνει πως πάντα θα επιλέγει συνειδητά να συντάσσεται με τη χαρά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το ανάπηρο σώμα που αντιστέκεται

Θέατρο / Το ανάπηρο σώμα που αντιστέκεται

Πώς διαβάζουμε σήμερα τον «Γυάλινο Κόσμο» του Τενεσί Oυίλιαμς; Στην παράσταση του Θεάτρου Τέχνης ο Antonio Latella προσφέρει μια «άλλη» Λόρα που ορθώνει το ανάστημά της ενάντια στο κυρίαρχο αφήγημα περί επαγγελματικής ανέλιξης, πλουτισμού και γαμήλιας ευτυχίας.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Παραστάσεις για κάθε γούστο που θα συγκινήσουν, θα διασκεδάσουν και θα προβληματίσουν

Θέατρο / Πού οφείλεται τόση δίψα για το θέατρο;

Το θέατρο εξακολουθεί να προκαλεί debates και ζωηρές συζητήσεις, παρά τις κρίσεις και τις οικονομικές περικοπές που έχει υποστεί, και φέτος ανεβαίνουν στην Αθήνα παραστάσεις για κάθε γούστο που θα συγκινήσουν, θα διασκεδάσουν και θα προβληματίσουν.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ