Η συστηματική εξόντωση του αιγύπτιου αγωνιστή
Alaa Abdel Fattah
Αίγυπτος: 4 και 5 χρόνια φυλακή σε αγωνιστές της ελευθερίας. Σε μία ακόμη δίκη που καταγγέλθηκε από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αγωνιστές της ελευθερίας καταδικάστηκαν στο Κάιρο. Μεταξύ αυτών, ο Alaa Abdel Fattah, ένα σύμβολο της επανάστασης του 2011.
Ο Alaa Abd El Fattah, ένας από τους επιφανέστερους πολιτικούς ακτιβιστές της Αιγύπτου, φυλακίστηκε ξανά.
Τον Μάρτιο του 2019 συμπλήρωσε μία πενταετή ποινή φυλάκισης για διοργάνωση διαμαρτυρίας (την οποία δεν διοργάνωσε). Αλλά όταν αποφυλακίστηκε, έπρεπε να εκτίσει ακόμη μια περαιτέρω ποινή: να κοιμάται κάθε βράδυ για πέντε χρόνια στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής του - σκληροί όροι επιτήρησης έχουν επιβληθεί σε πολλούς πολιτικούς κρατούμενους που συνελήφθησαν από το 2013 και μετά.
Ο Αλάα έφυγε από το τμήμα στις 6 το πρωί της 29ης Σεπτεμβρίου και τον άρπαξαν αστυνομικοί της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας. Από τότε κρατείται, αφού ανακρίθηκε μία φορά και στη συνέχεια του επιβλήθηκαν 15 ημέρες διοικητικής κράτησης - μια τακτική που χρησιμοποιεί συστηματικά το κράτος και μπορεί να ανανεωθεί επ' αόριστον.
Το αποκαλούμενο "κύμα του Σεπτέμβρη" με τις 4.000 συλλήψεις - μεταξύ των οποίων τουλάχιστον 111 παιδιά, ήταν η απάντηση σε μια σειρά βίντεο που αναρτήθηκαν στο Facebook, στα οποία ένας εργολάβος οικοδομών περιγράφει λεπτομερώς τα υψηλά επίπεδα διαφθοράς γύρω από το καθεστώς Sisi. Κάποιες μικρές διαμαρτυρίες ξεκίνησαν αυθόρμητα και το καθεστώς απάντησε με την πιο σκληρή καταστολή του μετά τη σφαγή της Rabaa το 2013.
Ένας από τους δικηγόρους του Alaa, ο Mohamed el-Baker, συνελήφθη από την Κρατική Ασφάλεια ενώ παρευρισκόταν στην ανάκριση του Alaa. Ο El-Baker έχει κατηγορηθεί για την ίδια υπόθεση με τον Alaa.
Η αδελφή του, η Sanaa Seif, έχει επίσης ήδη συλληφθεί.
freealaa.net
Ο Alaa έγινε γνωστός για πρώτη φορά όταν ίδρυσε, μαζί με τη σύζυγό του Manal Hassan, τις αιγυπτιακές πλατμόρμες blogging Manalaa και Omraneya, τις πρώτες πλατφόρμες ιστολογίων που δεν περιόριζαν τη συμπερίληψη με βάση το περιεχόμενο του ιστολογίου. Το 2005 το ιστολόγιο Manalaa κέρδισε το Ειδικό Βραβείο των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα στον διαγωνισμό των καλύτερων μπλογκς της Deutsche Welle. Ο Alaa ήταν κεντρική φιγούρα στο κίνημα των ιστολογίων στις αρχές της δεκαετίας του 2000, που πρωτοστατούσε στην ελευθερία του λόγου και τον ριζοσπαστικό λόγο, και που θα γινόταν ένας από τους καταλύτες της επανάστασης του 2011.
Αναδημοσίευση από το γαλλικό σάιτ Orient XXI
#FreeAlaa
"Ο γιος μου δεν είναι μόνος του. Εκατομμύρια άλλοι έχουν διαπράξει το ίδιο έγκλημα".
Laila Soueif
Τη Δευτέρα 20 Δεκεμβρίου, αναμενόταν να εκδώσει ένα αιγυπτιακό δικαστήριο μια απόφαση για τον Alaa Abdel Fattah και δύο συντρόφους του. Σε ένα δικαστικό σύστημα που υπακούει σε διαταγές, η ετυμηγορία είναι δεδομένη. Η μητέρα του Alaa απευθύνει έκκληση στη διεθνή κοινότητα για να συμβάλει στην απελευθέρωση "μιας γενιάς" που πεθαίνει στη φυλακή.
Κάιρο. Έξω από το συγκρότημα φυλακών Tora, όπου κρατείται ο γιος μου, μια μητέρα με ρωτάει:
- Γιατί ο γιος σας είναι στη φυλακή;
- Πολιτικός κρατούμενος", της λέω.
Δείχνει έκπληκτη, όχι επειδή κάποιος μπορεί να φυλακιστεί για πολιτικούς λόγους - δεν είναι καθόλου παράξενο αυτό στην Αίγυπτο - αλλά επειδή οι περισσότεροι πολιτικοί κρατούμενοι είναι ισλαμιστές - και σκέφτεται ότι δεν μοιάζω με μητέρα ισλαμιστή. Προσθέτω: "Ήταν μέλος των chabab al-thawra", της νεολαίας της επανάστασης.
Δεν χρειάζονται περαιτέρω εξηγήσεις.
Γιατί ο γιος μου Alaa Abdel Fattah είναι στη φυλακή; Είναι ένας από τους δεκάδες χιλιάδες πολιτικούς κρατούμενους. Βρίσκεται στη φυλακή για πάνω από επτά χρόνια, υπό διαφορετικές κυβερνήσεις, με ελάχιστες ελπίδες να αποφυλακιστεί. Έχει δικαστεί αρκετές φορές και θα καταδικαστεί εκ νέου τη Δευτέρα 20 Δεκεμβρίου. Το έγκλημά του, όπως και εκατομμυρίων νέων ανθρώπων στην Αίγυπτο και πολύ πέρα από αυτήν, είναι ότι πίστεψε ότι ένας άλλος κόσμος ήταν δυνατός. Και ότι προσπάθησε για την έλευσή του.
Σήμερα, φαίνεται ότι ο έξω κόσμος, που κάποτε ενθουσιάστηκε για τους επαναστάτες της Αιγύπτου, κοιτάζει αλλού, ενώ οι δημοκρατικές κυβερνήσεις ενδιαφέρονται στα λόγια μόνο για τα ζητήματα της δικαιοσύνης και των δικαιωμάτων.
Ίσως είναι αυτά τα λόγια, τα λόγια του Alaa, που συνοψίζουν καλύτερα την κατάσταση:
"Ενηλικιωθήκαμε με τη δεύτερη Ιντιφάντα. Κάναμε τα πρώτα μας βήματα στον κόσμο ενώ οι βόμβες έπεφταν στη Βαγδάτη. Γύρω μας, οι Άραβες φώναζαν: "Πάνω από τα πτώματά μας!" Οι βόρειοι σύμμαχοι φώναζαν: "Όχι στο όνομά μας!" Οι σύντροφοι στο Νότο φώναζαν: "Ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός". Τότε συνειδητοποιήσαμε ότι ο κόσμος που είχαμε κληρονομήσει πέθαινε και ότι δεν ήμασταν μόνοι".
Πορτρέτο ενός φυλακισμένου αγωνιστή
Οι γραμμές αυτές προέρχονται από το Πορτρέτο του αγωνιστή έξω από τη φυλακή του, ένα δοκίμιο που έγραψε το 2017 και το οποίο δημοσιεύεται σε μια πρόσφατη συλλογή των γραπτών του. Τώρα πρέπει να προσπαθήσω να σκιαγραφήσω ένα πορτρέτο του αγωνιστή μέσα στη φυλακή του.
Ο Alaa συνελήφθη τον Σεπτέμβριο του 2019, στο πλαίσιο ενός ακόμη κύματος πολιτικών συλλήψεων. Μόλις είχε εκτίσει μια πενταετή ποινή φυλάκισης για "οργάνωση διαδήλωσης". Βρισκόταν στη διαδικασία ανασυγκρότησης της ζωής του. Ήταν υπό επιτήρηση για έξι μήνες, αναγκασμένος να κοιμάται κάθε βράδυ στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής του, όταν ήρθαν πάλι να τον πάρουν. Έκτοτε κρατείται στη φυλακή υψίστης ασφαλείας Tora 2 (οι συνθήκες στην φυλακή υψίστης ασφαλείας Tora 1, όπου κρατούνται χιλιάδες άλλοι κρατούμενοι, είναι πολύ χειρότερες).
Η διήγηση που έκανε στους δικηγόρους του και σε μένα ήταν σπαρακτική. Τη νύχτα που τον έσυραν στη φυλακή, τον έγδυσαν και τον έδειραν κατά τη διάρκεια της "γιορτής του καλωσορίσματος", όπως την αποκαλούν οι κρατούμενοι. Μου είπε πως του απαγόρευσαν να το αναφέρει στις αρχές, αλλά κατέθεσε μήνυση στον εισαγγελέα. Του απαγορεύεται κάθε μορφή ανάγνωσης. Δεν του επιτρέπεται να έχει ραδιόφωνο. Δεν του επιτρέπεται να έχει ρολόι. Δεν του επιτρέπεται να ασκείται έξω από το κελί του. Του επιτρέπεται να βγαίνει από το κελί του μόνο για επισκέψεις ή όταν χρειάζεται να παρουσιάζεται στο δικαστήριο. Και όμως, αναφέρει κάθε κακοποίηση ή παραβίαση που γνωρίζει, μας ενημερώνει όταν ακούει για ανθρώπους που εξαφανίζονται στο σύστημα των φυλακών, και όταν άκουσε ότι βασάνιζαν κάποιον στο διπλανό κελί μάς το ανέφερε κι αυτό. Οι δεσμοφύλακες που κατήγγειλε εξακολουθούν να βρίσκονται στη θέση τους και ο ίδιος εξακολουθεί να βρίσκεται στο έλεός τους.
Αργά βασανιστήρια
Οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν από το Covid είχαν ως αποτέλεσμα την αναστολή των επισκέψεων των κρατουμένων για πέντε μήνες. Όταν επανήλθαν οι επισκέψεις, μειώθηκαν σε μία εικοσάλεπτη ανά μήνα, με ένα μόνο μέλος της οικογένειας. Ο κρατούμενος τοποθετείται πίσω από γυαλί. Μιλάμε μεταξύ μας μέσω τηλεφώνου· υποθέτουμε ότι όλα όσα λέμε καταγράφονται. Πρόσφατα μου είπε ότι έκανε αυτοκτονικές σκέψεις.
Όταν δικάζεται, εμφανίζεται στην αίθουσα του δικαστηρίου μέσα σε ένα κλουβί. Μου είπε μέσα από τα κάγκελα ότι θα πεθάνει στη φυλακή. Στις αρχές του 2021, δύο άνδρες, ο δημοσιογράφος Mohamed Ibrahim, γνωστός με το ψευδώνυμο Mohamed Oxygen, και ο μπλόγκερ Abdel Rahman Tarek, γνωστός ως Moka, επιχείρησαν να αυτοκτονήσουν, έχοντας φυλακιστεί επί χρόνια χωρίς να τους απαγγελθούν κατηγορίες στο πλαίσιο της "προφυλάκισης". Αυτά είναι μόνο δύο από αμέτρητα άλλα παραδείγματα.
Ο Αλάα υφίσταται αυτό το αργό βασανιστήριο εδώ και δύο χρόνια και δεν διαφαίνεται τέλος.
Κατά το μεγαλύτερο μέρος αυτής της περιόδου κρατήθηκε επίσης χωρίς κατηγορία, σε προδικαστική κράτηση. Υπήρξε όμως κάποια διεθνής πίεση για να τερματιστούν αυτές οι επ' αόριστον κρατήσεις, οπότε τον Οκτώβριο στάλθηκε για δίκη σε μια νέα υπόθεση ενώπιον ενός έκτακτου δικαστηρίου κρατικής ασφάλειας. Κατηγορείται για διασπορά ψευδών ειδήσεων, μαζί με τον Mohamed Oxygen και τον Mohamed Al-Baqer, δικηγόρο ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο οποίος συνελήφθη ενώ εκπροσωπούσε τον Alaa. Ο δικαστής αρνήθηκε να δώσει αντίγραφο του φακέλου στους δικηγόρους των κατηγορουμένων, εμποδίζοντάς τους να οργανώσουν την υπεράσπισή τους. Αλλά καταλαβαίνουμε ότι ο Alaa δικάζεται επειδή έκανε retweet ένα tweet για έναν κρατούμενο που πέθανε μετά από βασανιστήρια, στην ίδια φυλακή όπου κρατείται σήμερα. Ο Alaa και οι συγκατηγορούμενοί του θα καταδικαστούν τη Δευτέρα. Η ποινή δεν μπορεί να προσβληθεί με έφεση.
Η ευρωπαϊκή και αμερικανική υποκρισία
Η πίεση που ισχυρίζονται οι ΗΠΑ και η Ευρώπη ότι ασκούν στην αιγυπτιακή κυβέρνηση για να βάλει τάξη στα ζητήματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχει ως μόνο στόχο να κατευνάσει ένα συγκεκριμένο τμήμα των ψηφοφόρων τους. Οι αιγυπτιακές αρχές αντιδρούν αναλόγως. Καταλαβαίνουν ότι "Τακτοποιήσετε τα ανθρώπινα δικαιώματά σας" σημαίνει στην πραγματικότητα "Σας υποστηρίζουμε, αλλά προσπαθήστε να μη μας φέρετε σε δύσκολη θέση". Η Αίγυπτος υπερηφανεύεται ότι δημοσίευσε πρόσφατα μια εθνική στρατηγική για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Δύο μήνες αργότερα, μετά από μια συνάντηση μεταξύ του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Antony J. Blinken και του Sameh Shoukry, του Αιγύπτιου ομολόγου του, οι ΗΠΑ εξέδωσαν μια δήλωση στην οποία ανέφεραν ότι "χαιρετίζουν τη στρατηγική αυτή" και ότι σκοπεύουν να "συνεχίσουν το διάλογο για τα ανθρώπινα δικαιώματα".
Όσοι ενδιαφέρονται πραγματικά για τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν θα έπρεπε να ξεγελιούνται από αυτά που γράφονται, αλλά να απαιτούν συγκεκριμένες ενέργειες. Για αρχή, την απελευθέρωση της γενιάς που δολοφονείται σιγά σιγά στις φυλακές επειδή σκέφτεται και εκφράζεται ελεύθερα.
Τα λόγια του Alaa στο δοκίμιο που παρέθεσα παραπάνω απευθύνονται, εν μέρει, "στους βόρειους συμμάχους που φώναζαν "Όχι στο όνομά μας" καθώς οι βόμβες έπεφταν στη Βαγδάτη". Οι άνθρωποι που ζουν στην Αμερική, στο Ηνωμένο Βασίλειο ή σε άλλες βόρειες χώρες με ρωτούν συχνά τι μπορούν να κάνουν για να μας βοηθήσουν. Τους λέω να επικρίνουν τις εξωτερικές πολιτικές των κυβερνήσεών τους με τον ίδιο σθεναρό τρόπο που επικρίνουν τις εσωτερικές τους πολιτικές. Η απάντηση του Alaa, πάντα, είναι η ακόλουθη:
"Διορθώστε τη δική σας δημοκρατία. Προστατέψτε τη. Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να μας βοηθήσετε".
Laila Soueif
Καθηγήτρια Μαθηματικών και μητέρα του Alaa Abdel Fattah, πολιτικού κρατούμενου στην Αίγυπτο.
Δείτε επίσης στο Αλμανάκ:
Αίγυπτος. Πέφτει η αυλαία για τον Σίσι;
