ΚΑΘΩΣ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ με την Ουκρανία εισέρχεται στον τρίτο χρόνο, το φαινομενικό αδιέξοδο στο πεδίο της μάχης κρύβει αρκετά ουσιαστικά διδάγματα. Το κύριο μέτωπο του πολέμου είναι πλέον πολιτικό, με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν να ποντάρει στο ότι οι διαξιφισμοί και οι δισταγμοί στη Δύση θα του χαρίσουν τη νίκη που δεν κατάφερε να πετύχει στο πεδίο της μάχης αυτά τα δύο χρόνια.
Με την ανασφάλεια για το μέλλον να απασχολεί έντονα τη Γηραιά Ήπειρο εάν η Ουάσινγκτον απεμπλακεί από τη σύρραξη (ίσως με μια πιθανή νίκη Τραμπ στις εκλογές) και εν τέλει η Ουκρανία ηττηθεί, τα κράτη-μέλη της έχουν αυξήσει τη βοήθεια προς το Κίεβο τους τελευταίους μήνες.
Συλλογικά, έχουν πλέον προμηθεύσει ή έχουν δεσμευτεί να προμηθεύσουν περισσότερα όπλα στο Κίεβο απ' ό,τι η Ουάσινγκτον – και υπερδιπλάσια βοήθεια αν συνυπολογιστεί και η οικονομική. Αυτό σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή σε σχέση με τις πρώτες ημέρες του πολέμου αλλά και πάλι δεν είναι αρκετό για να αλλάξει το κλίμα υπέρ της Ουκρανίας.
Ο ευρωγενής κόσμος βρίσκεται εγκλωβισμένος στο παρελθόν του. Υπάρχει μια μετάβαση συγκριτικά με αυτά που ξέρουμε εδώ και 500 χρόνια, όπου κυριαρχούσε η Δύση. Πλέον, το ενδιαφέρον του κόσμου μετατοπίζεται στην Κίνα. Μπαίνει τέλος στην κυριαρχία του λευκού Ευρωπαίου ανθρώπου. Η Τουρκία διεκδικεί θέση στον νέο κόσμο.
Πότε και πώς όμως θα τελειώσει αυτός ο πόλεμος; Το Κρεμλίνο έχει καταστήσει σαφές ότι το μόνο διαπραγματευτικό τέλος που θα δεχτεί είναι η παράδοση της Ουκρανίας, ενώ οι Ουκρανοί έχουν καταστήσει εξίσου σαφές ότι θα συνεχίσουν να αντιστέκονται στην υπαγωγή τους στην «αυτοκρατορία» της Μόσχας. Δύο χρόνια μετά, η ειρήνη στην Ευρώπη δεν διαφαίνεται πουθενά στον ορίζοντα, όπως επισημαίνουν τέσσερις αναλυτές μιλώντας στη LiFO. Εκτός εάν... ωριμάσουν οι συνθήκες.
Ποια είναι τα διδάγματα του πολέμου Ρωσίας – Ουκρανίας δύο χρόνια μετά
Πρόκειται για έναν πόλεμο που έκανε πολλούς να αναθεωρήσουν τις εκτιμήσεις τους. Το Κίεβο δεν έπεσε σε 36 ώρες, η Ρωσία αποδείχτηκε πως εν τέλει δεν είναι στρατιωτική υπερδύναμη και οι κυρώσεις της Ε.Ε. αποδείχτηκαν σχεδόν αναποτελεσματικές. «Αποκτήσαμε μια τελείως διαφορετική αντίληψη για την πολεμική μηχανή της Ρωσίας. Κανείς δεν το πίστευε όταν ξεκίνησε ο πόλεμος ότι δεν θα κατάφερνε να νικήσει η υπερδύναμη τη μικρή Ουκρανία δύο χρόνια μετά», επισημαίνει ο Διεθνολόγος, ερευνητής στο Τμήμα Τουρκικών και Ασιατικών Σπουδών του πανεπιστημίου Αθηνών, Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος.
Μιλώντας στη LiFO, συνεχίζει λέγοντας πως «η Ευρώπη βρίσκεται και αυτή σε πόλεμο δι' αντιπροσώπου, δείχνοντας όμως παράλληλα και την αδυναμία της να αντιδράσει ηγετικά. Η ηγεμονία ήρθε και πάλι από τις ΗΠΑ. Εκτός από τη Λευκορωσία, που τάσσεται ανοιχτά υπέρ της Ρωσίας, οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης συμμετέχουν έμμεσα σε αυτόν (ανάμεσά τους και η Ελλάδα), είτε επιβάλλοντας μια μορφή κυρώσεων είτε στέλνοντας στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία. Έχουμε πόλεμο δι' αντιπροσώπων».
Από την άλλη, ο καθηγητής Γεωπολιτικής και Σύγχρονων Στρατιωτικών Τεχνολογιών, διευθυντής του Τομέα Θεωρίας και Ανάλυσης Πολέμου στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, Κωνσταντίνος Γρίβας, σημειώνει πως «ένα βασικό που μπορούμε να πούμε είναι ότι σύγχρονα οπλικά συστήματα όπως τα άρματα μάχης ή τα μαχητικά ελικόπτερα δεν είχαν την τιμητική τους σε αυτόν τον πόλεμο. Αντιθέτως, είδαμε να πρωταγωνιστούν τα πυροβολικά ή χαμηλής τεχνολογίας εξοπλισμοί όπως τα drones ή τα ρομποτικά σκάφη αυτοκτονίας».
«Ακόμη, κονιορτοποιήθηκαν οι απόψεις περί σύντομου πολέμου. Πλέον, βλέπουμε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο μεγάλης διάρκειας. Επίσης, διαπιστώσαμε ότι η ισχύς στα χαρτιά δεν παίζει ρόλο στην πραγματικότητα. Έχει αλλάξει πλέον το γεωπολιτικό σύστημα. Είμαστε σε έναν μεταδυτικό κόσμο. Οι μεγάλες ασιατικές δυνάμεις έχουν πλέον ειδικό βάρος στο παγκόσμιο σύστημα».
Ο αντιστράτηγος ε.α. Λάμπρος Τζούμης σημειώνει πως «όταν ξεκίνησε ο πόλεμος ο Πούτιν είπε πως εισβάλλει στην Ουκρανία για την αποστρατιωτικοποίηση και την ουδετεροποίηση. Όσον αφορά το πρώτο, οι Ρώσοι δεν έχουν καταφέρει να καταστρέψουν το ουκρανικό οπλοστάσιο δύο χρόνια μετά. Όσον αφορά το δεύτερο, η Ουκρανία στο μέλλον ίσως μπει γρηγορότερα στο ΝΑΤΟ απ' ό,τι θα έμπαινε πριν από τον πόλεμνο. Ακόμη, είδαμε ότι δεν επιβεβαιώθηκε η εκτίμηση ότι η ρωσική οικονομία θα καταρρεύσει».
Με τη σειρά του ο διεθνολόγος και επίκουρος καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Δημήτρης Τριανταφύλλου, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «ο πόλεμος αφύπνισε τη Δύση και έφερε συνοχή λόγω της κοινής απειλής. Η Ευρώπη άλλαξε τη στάση ουδετερότητας που είχε τα προηγούμενα χρόνια. Πήραν θέση η Φινλανδία, η Σουηδία, ακόμα και η Δανία με δημοψήφισμα. Και βρήκαμε ξανά την ηγέτιδα δύναμη, τις ΗΠΑ, αλλά πλέον δεν μπορούν να παίξουν τον ρόλο που περιμέναμε με την εμφυλιακή κατάσταση που επικρατεί στο εσωτερικό τους (π.χ. σχεδόν διαλυμένο Κογκρέσο)».
Είναι όντως κερδισμένη η Ρωσία;
Τουλάχιστον 120.000 Ρώσοι στρατιώτες έχουν σκοτωθεί από την ημέρα έναρξης της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ενώ στους 180.000 υπολογίζονται μέχρι στιγμής οι τραυματίες. Οι νεκροί Ουκρανοί είναι 70.000, 120.000 οι τραυματίες, αλλά οι άμαχοι νεκροί υπολογίζονται στους 10.000, ενώ στη Ρωσία είναι μόνο 80! Επίσης, παρά την τεράστια βοήθεια που εισέπραξε από τη «συλλογική Δύση», η οποία διεξάγει έναν «πόλεμο μέσω αντιπροσώπων» εναντίον της Ρωσίας, η Ουκρανία δυσκολεύεται να αντέξει στην πίεση μιας χώρας με τετραπλάσιο πληθυσμό και δεκαπλάσια οικονομία.
«Έγιναν προσπάθειες για να επιτευχθεί στρατηγική ήττα της Ρωσίας στο πεδίο της μάχης», είπε ο Βλαντίμιρ Πούτιν στον δημοσιογράφο Τάκερ Κάρλσον πριν από μερικές ημέρες, για να προσθέσει ότι «τώρα μοιάζει να γίνεται κατανοητό πως αυτό είναι δύσκολο να επιτευχθεί, αν όχι αδύνατο. Κατά τη γνώμη μου, είναι αδύνατο εξ ορισμού. Δεν θα γίνει ποτέ. Μου φαίνεται πως τώρα, αυτοί που βρίσκονται στην εξουσία στη Δύση, το συνειδητοποιούν επίσης».
Πάντως, ο Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος επισημαίνει πως «η Ρωσία είναι χαμένη για την ώρα. Είναι χαμένη που έκοψε τις σχέσεις της με την Ευρώπη, μια ήπειρο που έπαιρνε από εκείνη φυσικό αέριο, πετρέλαιο, ενέργεια, ζωοτροφές. Μπορεί να δημιούργησε σχέσεις με Ινδία και Κίνα, αλλά δεν θα μπορεί να πετυχαίνει πάντα τέτοιες τιμές όπως στην Ευρώπη. Απέδειξε ότι δεν είναι στρατιωτική υπερδύναμη. Αν είχε πυρηνικά όπλα, ο πόλεμος θα είχε τελειώσει σε έναν μήνα. Η οικονομία της έχει κρατηθεί λόγω του πολέμου, όταν τελειώσει θα υποστεί τις συνέπειες. Η Κίνα την έχει περάσει και στρατιωτικά πλέον, εκτός από οικονομικά. Η Ουκρανία είναι το μεγάλο θύμα. Είναι πλέον ισοπεδωμένη και διχοτομημένη. Είναι πολύ δύσκολο πια να αποκρούσει τη ρωσική επίθεση, ενώ για πολλές δεκαετίες θα είναι πληγωμένη».
Ο Κωνσταντίνος Γρίβας ξεκαθαρίζει πως πρόκειται για «μια χώρα με τεράστια προβλήματα που δεν θα τα λύσει, ακόμα και αν νικήσει τον πόλεμο. Έχει υποστεί μεγάλη ήττα στη μακρόχρονη στρατηγική της από τη στιγμή που ξεκίνησε αυτόν τον πόλεμο. Έπεσε στην παγίδα. Ήταν κάτι αντίθετο στα σχέδιά της. Πλέον είναι απομονωμένη, κάνει μια καταναγκαστική συμμαχία με την Κίνα, ακολουθώντας τους όρους της.
Είναι μια χώρα με τεράστιες δυνατότητες αλλά και πραγματικά κενά, όπως το δημογραφικό και το γεγονός ότι υστερεί τεχνολογικά. Η μόνη παραγωγική της στρατηγική ήταν και είναι η υγιής σχέσης της με την Ευρώπη, κάτι που πλέον έχει χάσει. Ακόμα και να οδηγηθούν σε νίκη επί του πεδίου, λοιπόν, θα έχουν πρόβλημα να υπάρξουν. Μην ξεχνάτε ότι επιτέθηκε σε αδελφό λαό και η σχέση τους πια δεν θεραπεύεται».
Σύμφωνα με τον Δημήτρη Τριανταφύλλου, «η Ρωσία δεν είναι κερδισμένη. Παριστάνει τη μεγάλη δύναμη, αλλά η σχέση που δημιούργησε με την Κίνα είναι σχέση εξάρτησης. Το Κρεμλίνο δεν έχει ισχυροποιηθεί, απλώς λειτουργεί όπως λειτουργούσε πάντα επί Πούτιν, ως καθεστώς. Μετά τον πόλεμο το ΑΕΠ της θα συρρικνωθεί, υπάρχει ήδη εκροή ανθρώπων που προσπαθούν να φύγουν, παρατηρείται έντονο δημογραφικό πρόβλημα και η ρωσική ελίτ πλέον γυρνά την πλάτη στον Πρόεδρο».
Πάντως, από στρατιωτικής πλευράς, σύμφωνα με τον Λάμπρο Τζούμη, «θεωρείται επιτυχημένη η έκβαση του πολέμου για τη Ρωσία μέχρι τώρα, γιατί έχει κατακτήσει το Ντονέτσκ και το Λουγκάνσκ, περιοχές πλούσιες σε σιδηρομεταλλεύματα και λίθιο. Πρόκειται για την πιο βαριά βιομηχανία της Ουκρανίας, που εξυπηρετεί την αυτοκινητοβιομηχανία. Είναι σημαντικός και ο έλεγχος της Μαριούπολης, καθώς πρόκειται για κέντρο που ελέγχει όλη την Αζοφική».
Πόσο χαμένη βγαίνει η Ευρώπη από την εμπλοκή της στον πόλεμο;
Ο αδικαιολόγητος και απρόκλητος πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τις αγορές ενέργειας και τροφίμων. Οι χώρες της Ε.Ε. συντόνισαν στενά τη δράση τους ώστε να εξασφαλίσουν τον ενεργειακό εφοδιασμό και προσιτές τιμές, ενώ παράλληλα επέβαλαν κυρώσεις κατά των Ρώσων.
Η τιμή των καυσίμων στην Ε.Ε. αυξήθηκε, υπήρχε σταδιακή απεξάρτηση της Ε.Ε. από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, σχεδόν το 90% όλων των εισαγωγών πετρελαίου από τη Ρωσία απαγορεύτηκε. Από την άλλη, υπήρξε ραγδαία αύξηση στις τιμές ενέργειας, τα τρόφιμα που παράγονταν με ουκρανικές πρώτες ύλες (π.χ. σιτάρι) έφτασαν σε τιμές-ρεκόρ, ενώ ο πληθωρισμός «γονάτισε» πολλές χώρες της Ε.Ε. Άραγε, πώς μεταφράζεται από τους ειδικούς η άτυπη συμμετοχή της Ευρώπης στον πόλεμο;
«Η Ευρώπη έχει σοβαρό θέμα», απαντά ο κ. Γρίβας. «Έχει κόψει τις σχέσεις της με το ανατολικό κομμάτι της, που είναι η Ρωσία. Ακόμη, δεν έχει συμμετρική σχέση με τις ΗΠΑ, με αποτέλεσμα να υπάρχουν φυγόκεντρες τάσεις. Πρόκειται για έναν καταστροφικό εμφύλιο του ευρωγενούς κόσμου (στη συζήτηση αυτή μπαίνουν και οι ΗΠΑ)».
«Η Ευρώπη έχει πληγεί ενεργειακά και σε επίπεδο τιμών, ενώ ακόμα καλπάζει ο πληθωρισμός. Χρειάστηκε να παρθούν μέτρα για την ενεργειακή κρίση. Έχουν υποφέρει οι δυτικές εταιρείες από την κρίση, οι αγρότες αλλά και ο τουρισμός. Έχουν διακοπεί οι οικονομικές δοσοληψίες με τη Ρωσία. Ευτυχώς εμείς καλύψαμε το κενό των Ρώσων τουριστών, πολλές χώρες δεν τα κατάφεραν. Τις νιώθουμε ακόμα τις επιπτώσεις. Η Ρωσία καταφέρνει να διατηρεί την οικονομία της λόγω των πολεμικών δαπανών, αλλά μετά την καταιγίδα θα αρχίσει να αντιμετωπίζει τις δυσκολίες», συμπληρώνει με τη σειρά του ο κ. Δεσποτόπουλος.
Ο κ. Τριανταφύλλου τονίζει ότι «έχουμε κάνει κάποιες επιλογές και θα μας επηρεάζουν. Δύο χρόνια μετά, δεν είμαστε κοντά σε κάποια λύση. Στηρίζουμε, αλλά δεν στηρίζουμε κιόλας την Ουκρανία. Όσο καταστρέφεται η Ουκρανία, χανουμε κι εμείς, διότι παρατηρείται ανοικοδόμηση στην Ευρώπη. Επηρεάζει τη συνοχή και την ανθεκτικότητά της, κάνοντάς την περισσότερο ευάλωτη».
«Ο ευρωγενής κόσμος βρίσκεται εγκλωβισμένος στο παρελθόν του. Συντελείται μια μετάβαση συγκριτικά με αυτά που ξέρουμε εδώ και 500 χρόνια, που κυριαρχούσε η Δύση. Πλέον, η προσοχή του κόσμου μετατοπίζεται στην Κίνα. Μπαίνει τέλος στην κυριαρχία του λευκού Ευρωπαίου. Η Τουρκία διεκδικεί θέση στον νέο κόσμο», καταλήγει ο κ. Γρίβας.
«Η Ρωσία και η Ευρώπη έχουν κάθε λόγο να έχουν καλές σχέσεις, αλλά η Ευρώπη έχει κάνει σαφές στη Ρωσία, μια και είναι πολύ πιο ώριμη απ' ό,τι κατά τον Α' και Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ότι στην Ευρώπη δεν ξεκαθαρίζεις πλέον τις διαφωνίες σου με τα όπλα. Αν το αντιληφθεί, πιθανώς θα δούμε αποκατάσταση των σχέσεων στο πολύ μακρινό μέλλον. Για πολλές δεκαετίες, όμως, οι σχέσεις θα είναι πληγωμένες», υπογραμμίζει ο κ. Δεσποτόπουλος.
«Είναι απίθανο να υπάρξει αναθέρμανση των σχέσεων. Θέλουμε να συμβεί, αφενός διότι η Ρωσία αποτελεί κομμάτι του ευρωπαϊκού γίγνεσθαι, αφετέρου γιατί η αγγλοσαξονική σοφία θεωρεί απευκταία τη μεταφορά του κέντρου των δυνάμεων στην Ευρασία, καθώς τότε θα συσπειρωθεί ένα νέο διπολικό σύστημα και θα έχουμε σοβαρότερα προβλήματα», καταλήγει ο κ. Γρίβας.
Έκανε καλά η Ελλάδα που συμμετείχε στον πόλεμο;
Οι Ευρωπαίοι πολίτες δεν είναι αισιόδοξοι ότι οι Ουκρανοί θα κερδίσουν τον πόλεμο κατά της Ρωσίας και βλέπουν μια διευθέτηση μέσω διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο χωρών ως το πιο πιθανό σενάριο, σύμφωνα με δημοσκόπηση μεταξύ 12 χωρών της Ε.Ε. που δημοσιεύεται σήμερα.
Οι χώρες βλέπουν μια πιθανότητα νίκης της Ουκρανίας είναι η Πολωνία, η Σουηδία και η Πορτογαλία, ενώ οι πιο απαισιόδοξες είναι η Ελλάδα, η Ουγγαρία και η Ιταλία. Η ελληνική κυβέρνηση, πάντως, από την πρώτη στιγμή στάθηκε στο πλευρό του Κιέβου, στέλνοντας όχι μόνο ανθρωπιστική βοήθεια αλλά και πυρομαχικά. Με αυτή την κίνηση δεν συμφωνούν όλοι οι αναλυτές.
Ο κ. Τριανταφύλλου εξηγεί, μιλώντας στη LiFΟ, ότι «ταυτοτικά δείχνουμε πού ανήκουμε και πώς μας βλέπουν πλέον και οι άλλες ευρωπαϊκες χώρες. Δεν είχαμε άλλη επιλογή, πήραμε αυτή την απόφαση και μας έχει βοηθήσει προς το παρόν. Οι καιροί είναι τέτοιοι που δεν μας επιτρέπουν παρά να συμμετέχουμε παντού για την ασφάλειά μας».
«Η σχέση της Ελλάδας με τη Ρωσία είναι στο χειρότερο σημείο. Είχε διαρραγεί από το 2010 με τον αγωγό Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη επί κυβερνήσεως Κωστα Καραμανλή αλλά και μετά την απέλαση Ρώσων διπλωματών επί ΣΥΡΙΖΑ. Δεν νομίζω ότι η αποστολή πυρομαχικών στην Ουκρανία θα αποδειχτεί η καλύτερη επιλογή στο μέλλον», σχολιάζει ο αντιστράτηγος ε.α. Λάμπρος Τζούμης.
«Η Ελλάδα έδειξε εξαιρετικά αντανακλαστικά. Συμμάχησε με πολλές χώρες, έχει γίνει κόμβος εξαγωγής φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Σκεφτείτε ότι Βουλγαρία και Βόρεια Μακεδονία λαμβάνουν φυσικό αέριο μέσω αγωγού από την Αλεξανδρούπολη. Η Γερμανία, για παράδειγμα, δεν πρόλαβε να χτίσει τέτοιες υποδομές. Οι περισσότερες χώρες στην Ευρώπη ήταν απλώς τυχερές διότι εδώ και δύο χρόνια είχαμε ήπιο χειμώνα», απαντά ο κ. Δεσποτόπουλος.
«Η Ελλάδα δεν δείχνει να είναι κερδισμένη από την επιλογή της να ταυτιστεί με τη Δύση και μάλιστα σε διευρυμένο επίπεδο, αφού παραχώρησε και όπλα. Δεν είναι εσφαλμένη επιλογή, αλλά δεν πρόκειται για στρατηγική επέμβαση που αποσκοπεί κάπου πολιτικά. Γίνεται μια προσπάθεια να τα βρούμε με την Τουρκία, αλλά παράλληλα δείχνουμε απόλυτη ταύτιση με τις ΗΠΑ κι αυτό είναι τοξικό, χωρίς να φαίνεται να επιφέρει κέρδη. Το κέρδος θα ήταν να καταφέρει η Ελλάδα να γίνει ο κυρίαρχος παίκτης στην περιοχή», ανταπαντά ο κ. Γρίβας.
Τι θα γίνει αν επανεκλεγεί Πρόεδρος ο Ντόναλντ Τραμπ;
Η βοήθεια προς την Ουκρανία, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας προέρχεται από τις ΗΠΑ, την Ε.Ε. και τη Βρετανία, έχει αρχίσει να αποδυναμώνεται τους τελευταίους μήνες λόγω του αδιεξόδου στο αμερικανικό Κογκρέσο, το οποίο δεν έχει καταφέρει να συμφωνήσει στην αποδέσμευση ενός νέου πακέτου στήριξης.
Η Ε.Ε. και οι χώρες του ΝΑΤΟ είχαν δεσμευθεί να προσφέρουν ως τις 15 Ιανουαρίου στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία ύψους 107,5 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα το γερμανικό ινστιτούτο ερευνών Kiel, το οποίο καταγράφει τα όπλα που οι σύμμαχοι του Κιέβου έχουν δεσμευθεί να του προσφέρουν μετά την έναρξη του πολέμου.
Η Ε.Ε. και οι χώρες-μέλη της έχουν υποσχεθεί στην Ουκρανία 49,7 δισεκ. ευρώ, οι ΗΠΑ 42,2 δισεκ. Όμως τα χρήματα που έχει υποσχεθεί η Ε.Ε. πρόκειται να αποδεσμευθούν σταδιακά σε διάστημα ετών, ενώ αυτά των ΗΠΑ έχουν ήδη δοθεί στο Κίεβο ή έχουν χρησιμοποιηθεί για όπλα και στρατιωτικό εξοπλισμό. Οι 27 χώρες-μέλη έχουν παραδώσει περίπου 35,2 δισεκ. ευρώ για στρατιωτική βοήθεια, λιγότερη απ' ό,τι οι ΗΠΑ.
Όμως οι ΗΠΑ, βασικός πάροχος στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, έχουν πάψει να της χορηγούν βοήθεια. Η κυβέρνηση του Αμερικανού Προέδρου Τζο Μπάιντεν προσπαθεί εδώ και μήνες μάταια να ψηφιστεί από το Κογκρέσο ένα νέο πακέτο, το οποίο μπλοκάρουν οι Ρεπουμπλικάνοι.
Για τη στήριξη της Ουκρανίας από τις ΗΠΑ όλους αυτούς τους μήνες ο κ. Γρίβας ξεκαθαρίζει πως «η Αμερική βρίσκεται εγκλωβισμένη ξανά σε έναν ψυχρό πόλεμο, σπρώχνει τη Ρωσία στην αγκαλιά της Κίνας. Η λογική της απομόνωσης της Δύσης δεν δούλεψε. Ο ευρασιατικός πόλος ενισχύεται, το κέντρο βάρους μετατοπίζεται».
«Στη Ρωσία ευελπιστούν σε αλλαγή στον Λευκό Οίκο, ώστε να κατοχυρώσουν, έστω και άτυπα, τα ουκρανικά εδάφη που κατέκτησαν», αναφέρει ο κ. Δεσποτόπουλος. «Οι Ρεπουμπλικάνοι δεν ήταν ποτέ τόσο επιθετικοί στους πολέμους. "Δεν πιστεύω σε νίκη ή σε ήττα", είχε πει ο Ντόναλντ Τραμπ. Ο Πούτιν περιμένει αυτήν τη στροφή για να δικαιολογήσει στον λαό του πιθανή παύση της ρωσικής επίθεσης (δεν την λέει πόλεμο)».
«Θα υπάρξει απόλυτη αλλαγή με τον Τραμπ και πιθανώς ο πόλεμος να τελειώσει τον Νοέμβριο», διασαφηνίζει ο κ. Τζούμης. Αντιθέτως, ο κ. Τριανταφύλλου αναφέρει ρητά πως «η πιθανή νίκη του πρώην Προέδρου μάς προβληματίζει, επειδή βάλλει κατά της συνοχής της Δύσης. Λειτουργεί με όρους συναλλαγής κόντρα στους θεσμούς και τη χώρα του, προκαλώντας προβλήματα στις διαπραγματεύσεις με οποιονδήποτε ηγέτη. Δεν ξέρουμε καν ποιος είναι ο σύμβουλός του αυτή την περίοδο. Αυτό και μόνο είναι προβληματικό».
«Μύθος ότι δεν θα γινόταν πόλεμος αν ήταν αυτός στην εξουσία. Δεν έχει τις εμμονές των Δημοκρατικών, έχει όμως τις δικές του. Δεν είναι ορθολογιστής. Γενικά, υπάρχει κρίση ηγεσίας στις ΗΠΑ», δηλώνει ο κ. Γρίβας.
Και πώς θα τελειώσει ο πόλεμος;
«Ο πόλεμος θα τελειώσει ενδεχομένως με επώδυνο συμβιβασμό. Η Ουκρανία δεν θα μπορέσει να τον συνεχίσει λόγω της χρόνια τριβής και θα υποστεί εδαφικό ακρωτηριασμό», απαντά κοφτά ο κ. Τζούμης.
«Οδεύουμε προς ένα νέο de facto Κυπριακό μέσα στην Ευρώπη, με διχοτόμηση της Ουκρανίας, που δεν θα την αναγνωρίζουν πολλά κράτη ανά τον κόσμο, αλλά τα ρωσικά στρατεύματα θα υπάρχουν στις περιοχές αυτές. Μακροπρόθεσμα θα υπάρξει μια διαμεσολάβηση, κάνοντας κατανοητό στο Κίεβο ότι δεν μπορεί να κερδίσει τον πόλεμο», προσθέτει ο κ. Δεσποτόπουλος. «Πάμε σε ένα νέο Κυπριακό και μια νέα διαιρεμένη Ουκρανία», συμφωνεί και ο κ. Τριανταφύλλου.
«Αν δεν έχουμε δραματικές εξελίξεις, θα έχουμε μια παγιωμένη κατάσταση, μια διαρκή κατάπαυση πυρός. Θα μοιάζει με το μοντέλο Βόρειας - Νότιας Κορέας. Αν υπάρξει κλιμάκωση και νικήσει η Ρωσία, θα γίνει επιθετική προς την Ευρώπη. Αν τυχόν νικήσει η Ουκρανία, δεν αποκλείεται η χρήση πυρηνικών όπλων. Σε κάθε περίπτωση, θα αλλάξουν τα σύνορα, κάτι που δεν θέλουμε να συμβαίνει», είναι η απάντηση του κ. Γρίβα.
Η μεγάλη εικόνα, πάντως, είναι πως η Ουκρανία είναι το μεγάλο θύμα. Είναι πλέον ισοπεδωμένη και διχοτομημένη. Είναι πολύ δύσκολο πια να αποκρούσει τη ρωσική επίθεση, ενώ για πολλές δεκαετίες θα παραμείνει πληγωμένη.
Σε πολλά σημεία είδαμε την παραπληροφόρηση και τον υβριδικό πόλεμο να κατέχουν περίοπτη θέση, σε αντίθεση με τον πόλεμο επί του πεδίου. Κάπου εδώ βρήκε έδαφος και η ακροδεξιά και άνθησε ξανά, μαζί και το κίνημα MAGA του Τραμπ στις ΗΠΑ. Το 2024 ίσως αποτελεί πράγματι χρονιά-ορόσημο για το τέλος αυτού του πολέμου.
