Rue Oberkampf
"Ας με συγχωρέσει ο Giacometti γι' αυτό που θα πω, αλλά νομίζω πως αυτή η σχεδόν κατακόρυφη οδός δεν είναι παρα ένα από τα μεγάλα αγαλματά του" (Jean Genet)
Μετά την πτώση του Ναπολέοντα Γ., οι κύριες αρτηρίες άλλαξαν όνομα και η rue de Ménilmontant ονομάστηκε έκτοτε Oberkampf. Η rue Oberkampf βρίσκεται στην καρδιά της παλιάς βιομηχανικής περιοχής του Παρισιού. Το όνομα δόθηκε προς τιμήν του Christophe-Philippe Oberkampf (1738-1815) που προερχόταν από μια γερμανική οικογένεια βαφέων υφασμάτων. 'Εγινε διάσημος ιδρύοντας το 1759 την πρώτη βασιλική βιοτεχνία τυπωμένων υφασμάτων. Φέτος γιορτάζονται τα 200 χρόνια από το θανατό του.
"Ο Τζακομέττι κι εγώ - μα κι άλλοι Παριζιάνοι σίγουρα - ξέρουμε πως μένει στο Παρίσι μια προσωπικότητα περίκομψη, λεπτή, ακατάδεχτη, ευθυτενής, απαράμιλλη και γκρίζα - ενός πολύ απαλού γκρίζου : είναι η οδός Oberkampf που, πιο ψηλά, αλλάζει τ' ονομά της από σκέρτσο και λέγεται Ménilmontant. 'Ομορφη σα βελόνα, ανεβαίνει ως τον ουρανό. Αν βαλθείς να τη διατρέξεις με αυτοκίνητο ξεκινώντας απ' τη λεωφόρο Voltaire, όσο την ανεβαίνεις, τόσο αυτή ανοίγεται, αλλά μ' ένα τρόπο αλλόκοτο : τα σπίτια, αντι ν' απομακρύνονται, συγκλίνουν. Οι προσόψεις τους και τα αετώματα, απέριττα εώς εντελώς κοινότοπα, κυριολεκτικά μεταμορφώνονται από την προσωπικότητα αυτής της οδού και χρωματίζονται μ' ένα είδος οικείας και απόμακρης καλοσύνης. Δεν πάει πολύς καιρός, της έμπηξαν κάτι ηλίθιους μπλε δίσκους που τέμνονται από μια κόκκινη μπάρα και προορίζονται να σημαίνουν ότι απαγορεύεται η στάθμευση των αυτοκινήτων. Λέτε να την πείραξε αυτό ; Είναι ακόμα πιο όμορφη. Τίποτα - μα τίποτα ! - δεν μπορεί να την ασχημήνει.
Τι μπορεί λοιπόν να συνέβη ; Από που άντλησε τόσο ευγενή γλυκύτητα ; Πως μπορεί να' ναι ταυτόχρονα τόσο τρυφερή και τόσο απόμακρη, και πως γίνεται να την πλησιάζει κανείς με σεβασμό ; Ας με συγχωρέσει ο Τζακομέττι γι' αυτό που θα πω, αλλά νομίζω πως αυτή η σχεδόν κατακόρυφη οδός δεν είναι παρά ένα από τα μεγάλα αγαλματά του, που είναι μαζί ανήσυχο, παλλόμενο και γαλήνιο.
'Οχι όμως ως τα πόδια...
Δύο λόγια στο σημείο αυτό : αν εξαιρέσεις τους ανθρώπους του που βαδίζουν, όλα τα πόδια των αγαλμάτων του Τζακομέττι είναι σαν να' χουνε πιαστεί στον ίδιο επικληνή, συμπαγέστατο όγκο, που μοιάζει περισσότερο με βάθρο. Πολύ μακριά, πολύ ψηλά από κει, στηριγμένο στο σώμα, ένα μικροσκοπικό κεφάλι. Αυτή η θεόρατη -συγκριτικά με το κεφάλι - γύψινη ή μπρούντζινη μάζα θα μπορούσε να υπονοεί ότι τα πόδια έχουν φορτωθεί όλη την υλικότητα που απεμπολεί το κεφάλι... κάθε άλλο όμως. Ανάμεσα σ' αυτά τα στέρεα πόδια και το κεφάλι εκτυλίσσεται μια αέναη δοσοληψία. Οι κυρίες του Τζακομέττι δεν ανασπώνται από καμιά βαριά λάσπη : το σούρουπο, θα κατέβουν γλιστρώντας μια πλαγιά πνιγμένη στο σκοτάδι.
Ζαν Ζενέ, Το εργαστήρι του Αλμπέρτο Τζακομέττι
[ϋψιλον/βιβλία, 1989, μετάφρ. Αχιλλέας Κυριακίδης]
Oberkampf Scene
An appetite for an antidote to the fashionable bar scene paradoxically turned the gritty Oberkampf into a trendy nightlife area. The streets between boulevard Voltaire and boulevard de Ménilmontant, particularly rue Oberkampf, rue St-Maur, and rue Jean-Pierre-Timbaud, crackle with energy, none more than rue Oberkampf between the Ménilmontant and Parmentier métro stations. The bars and restaurants here have taken their cue from Café Charbon (109 rue Oberkampf, Paris, France. PHONE: 01-43-57-55-13), a converted turn-of-the-20th-century dance hall ostentatiously proud of its huge mirrors, smoke-stained ceilings, and dance space. Café Mercerie (98 rue Oberkampf, Paris, France. PHONE: 01-43-38-81-30), across from Café Charbon, takes its name -- and painted sign -- from the draper's shop that used to be here. The first wave of bars and boutiques hereabouts looked like they had been thrown together by impoverished art students during a particularly drunken weekend; many of those, sadly, are long gone, replaced by more conventionally cool joints.
The New York Times, 2006.
"Nan Goldin, the extraordinary photographer and downtown New York documentarian, has put 40 of her personal possessions from her Paris apartment on rue Oberkampf for sale at Christies. I have always been a big admirer of her gritty but soulful work and fascinated with her life story, an incredible saga of east village life in New York.
Her fascination with religious art, which is a big inspiration in her work, is a major part of the sale which includes Italian reliquaries, sculpted ivories from the 19th century, a Jean Prouve bench, and five of her photographs. Her eclectic collecting style is similar to Yves St. Laurent & Pierre Berge in that she chooses things that touch her and isn't interested in their monetary value when she buys them. Her objets become beloved friends and she feels sorrow when she parts with them."
Eye prefer Paris, 02.04.2009.
"Μαρτυρία της Nathalie, η οποία μένει στη rue Oberkampf : "Μένω 200 μέτρα από το Bataclan. Καταλάβαμε ότι κάτι συνέβαινε γιατί ακούσαμε σειρήνες κι έπειτα σταμάτησε κάθε κυκλοφορία. 'Ολα είναι ήσυχα μ' έναν τρόπο περίεργο. Ο κόσμος έχει βγει στα μπαλκόνια και προσπαθεί να δει τι γίνεται. 'Ολα είναι σιωπηλά, πράγμα πολύ σπάνιο για μια Παρασκευή βράδυ. Πρέπει να είχε μια συναυλία με καλιφορνέζικο ροκ. Το Charlie είναι στα 500 μέτρα. Δεν νιώθουμε καθόλου καλά."
L'Est Républicain, 14.11.2015.
"Οι κάτοικοι της περιοχής διατάχθηκαν να κλείσουν τα παράθυρά τους. Τα μπαρ κατεβάζουν τα ρολά τους, καλύπτοντας τους ψιθύρους των φοβισμένων πελατών τους. Σιγά-σιγά η συνοικία Oberkampf, τόπος συνάντησης των νυχτόβιων, βυθίζεται στη σιωπή. Κι έπειτα οι σειρήνες των περιπολικών της αστυνομίας τρυπάνε τ' αυτιά. Το RAID, η PJ, η BRI... ότιδήποτε φέρνει τα διακριτικά της αστυνομίας παρελαύνει. Ειδικές δυνάμεις με κράνη και ασπίδες προχωρούν κολλητά στα κτήρια.
Γύρω στις 11 η ώρα το βράδυ, μία ταινία ασφαλείας φράζει τη λεωφόρο. Πίσω από την κίτρινη γραμμή συνοστίζονται δημοσιογράφοι και περίεργοι, με το κινητό στο χέρι, έτοιμοι να απαθανατίσουν κάθε στιγμή. Οι δυνάμεις ασφαλείας προτρέπουν συνέχεια τους περαστικούς να παραμείνουν κολλημένοι στους τοίχους τους ή πίσω από οχήματα. "Πηγαίνετε πιο πίσω, ίσως υπάρχουν ελεύθεροι σκοπευτές στις στέγες." Ασθενοφόρα και πυροσβεστικά οχήματα καταφτάνουν κατά δεκάδες. Ένα είδος νοσοκομείου εκστρατείας στήνεται πρόχειρα στη rue Oberkampf, αναμένοντας την έξοδο από τη συναυλία. Στο boulevard Voltaire, τοποθετείται μία σκηνή της αστυνομίας. 'Ενα προσωρινό στρατηγείο εγκαθίσταται επίσης γύρω από τη μπάρα του Baromètre, ενός μπαρ που βρίσκεται κοντά στο Bataclan."
Elise Barthet, Nicolas Chapuis, Le Monde, 14.11.2015.
"Ο Antoine κατοικεί στο 22, rue Oberkampf, σ' ένα δρόμο που βρίσκεται ακριβώς πίσω από το Bataclan. Χθες το βράδυ, μετά την έφοδο της αστυνομίας, η αυλή της πολυκατοικίας του μεταβλήθηκε σε ένα μικρό πρόχειρο νοσοκομείο... Μέσα σε λίγα λεπτά, δεκάδες τραυματίες μεταφέρθηκαν στο εσωτερικό της αυλής. Σε πολύ μικρό διάστημα γέμισε με τραυματίες. "Βλέπαμε κορμιά να φτάνουν μέσα σε σεντόνια, και να τα αφήνουν καταγής", μας εξηγεί. 'Ολα έγιναν πολύ γρήγορα, και η αυλή εκκενώθηκε επίσης γρήγορα."
Σήμερα το πρωϊ, κανένα ίχνος από τα γεγονότα της νύχτας σ' αυτην τη μικρή εσωτερική αυλή, που είναι πάλι ήσυχη. Αλλά η περιοχή εξακολουθεί να είναι αποκλεισμένη. "Με συνόδευσε ένας αστυνομικός μέχρι την είσοδο της πολυκατοικίας μου. Αλλιώς δεν υπήρχε περίπτωση να περάσω, εξηγεί ο Julien, ένας άλλος κάτοικος, ακόμη σοκαρισμένος από τα γεγονότα."
Quentin Périnel, Le Figaro, 14.11.2015.
Οι ανιψιές μου μετά από την επίσκεψη στη γιαγιά τους. 5 μέρες αργότερα, η μεγάλη αυλή γέμισε με κόσμο που προσπαθούσε να κρυφτεί.
