Απρίλιος του 1997, Παρίσι. Μια δισκογραφική εταιρεία με είχε στείλει να πάρω συνέντευξη από τον Ζαν Μισέλ Ζαρ. Ο Γάλλος συνθέτης είχε έτοιμη τη συνέχεια του εξωφρενικά επιτυχημένου «Oxygène» που θα κυκλοφορούσε τον επόμενο μήνα, με φανφάρες και δεδομένες mega-πωλήσεις. Η συνέντευξη μαζί του έγινε σε έναν παράξενο χώρο που έμοιαζε με στούντιο, αλλά είχε καθιστικό και, θα ορκιζόμουν, κρεβάτι στο βάθος. Όσο μιλούσα στον γεμάτο αυτοπεποίθηση γιο του Μορίς Ζαρ, του «Δόκτωρ Ζιβάγκο» και του «Λόρενς της Αραβίας», μια αδύνατη, αριστοκρατική γυναίκα, σκυφτή, σαν να ήθελε να κρυφτεί, ακριβώς πίσω του, παρακολουθούσε σιωπηλή, διπλώνοντας πουκάμισα και παντελόνια(!) και αποφεύγοντας την οπτική επαφή μαζί μου. Δεν παρενέβη ποτέ, δεν διέκοψε, παρά μόνο μια στιγμή που ο Ζαν Μισέλ, πριν καν το σκεφτεί, δίψασε, κι εκείνη του σέρβιρε ένα ποτήρι νερό. Με ρώτησε αν θα ήθελα κάτι, με κοίταξε και τότε, εγώ, ο άσχετος, που ήμουν ακόμη πιο ανίδεος πριν από την εποχή του Διαδικτύου, κατάλαβα ποια ήταν: η Σαρλότ Ράμπλινγκ! Φυσικά, ήταν η σύζυγός του. Αυτό το ουρί του παραδείσου, ένα από ομορφότερα πλάσματα των 60s, η kinky πρωταγωνίστρια στον «Θυρωρό της Νύχτας» της Λιλιάνα Καβάνι, η εκτυφλωτική Ελίζαμπεθ στους «Καταραμένους» του Βισκόντι, η γυναίκα που πόζαρε γυμνή στο «Playboy» και ερωτοτρόπησε με έναν χιμπατζή στο «Max, mon amour» ήταν ουσιαστικά η υπηρέτρια του Ζαν Μισέλ Ζαρ, η παρατρεχάμενη στην προώθηση του νέου του άλμπουμ, σβησμένη, με μια ευγενική παραίτηση στο βαρύ, γαλάζιο βλέμμα της. Ε, όχι και να με σερβίρει νερό... Αρνήθηκα κι εξαφανίστηκε από το τοπίο, μάλλον γιατί δεν είχε άλλη δουλειά να κάνει και είχε βεβαιωθεί πως ο κύρης της δεν τη χρειαζόταν άλλο.
Σεπτέμβριος του 2005, Βενετία. Μετά από τον επαναπροσδιορισμό της καριέρας της με την πολύτιμη βοήθεια του Φρανσουά Οζόν, και κυρίως μέσα από τον ρόλο της στο «Sous le sable», η Ράμπλινγκ φαινόταν εντελώς αλλιώτικη στις συνεντεύξεις για το «Ver le Sud» του Λοράν Καντέ. Είχε ανακτήσει τον αισθησιασμό της, πιο ώριμη και πάντα όμορφη, με αυτά τα έντονα μάτια και τα μετρημένα λόγια. Ο Ζαν Μισέλ Ζαρ ήταν πλέον παρελθόν και η Βρετανίδα που μεγάλωσε στο Γιβραλτάρ, στη Γαλλία και στην Ισπανία είχε εξασφαλίσει μια θέση στο καλλιτεχνικό γαλλικό σινεμά. Θα συνέχιζε ακάθεκτη, αλλά διακριτική, με μια καινούργια ερμηνευτική γλώσσα στη φαρέτρα της − και όχι μόνο στα γαλλικά.
Εκεί που τα Όσκαρ αναγνώρισαν μια ηθοποιό που κινούνταν πάντα κάτω από τα ραντάρ του εντυπωσιασμού με την καταπληκτική ερμηνεία της στα «45 Χρόνια», ήρθε μια δήλωση που παρεξηγήθηκε, αλλά απηχούσε την έλλειψη διπλωματίας που τη χαρακτηρίζει. Ήταν η χρονιά του #Oscarsowhite και η Ράμπλινγκ, σε μια συνέντευξή της σε γαλλικό ραδιόφωνο, είπε απλώς πως το άτυπο κίνημα διαμαρτυρίας έδειχνε επίσης ρατσισμό στους λευκούς ηθοποιούς. «Μπορεί να μην άξιζε κανείς μαύρος συνάδελφος να πάρει υποψηφιότητα για την ερμηνεία του» είχε πει και τα κοινωνικά μέσα ξεσηκώθηκαν εναντίον της. Εκείνη έσπευσε να διορθώσει και τα μάζεψε με μια επίσης ειλικρινή συμπλήρωση, λέγοντας πως αυτό που πραγματικά εννοούσε ήταν ότι σε έναν ιδανικό κόσμο κάθε σπουδαία ερμηνεία θα άξιζε μια διάκριση. Bon, bref...
7 Σεπτεμβρίου 2017, Βενετία. Μόλις είχε τελειώσει η προβολή του «Hannah». Υπέροχη, αινιγματική στην ανάπτυξή της ταινία για μια γυναίκα μόνη κι έρημη, με τον σύζυγο της στη φυλακή για άγνωστη αιτία και τον ενήλικο γιο της σε πλήρη απόσταση από εκείνην για κάποιο κακό που τη βαραίνει, ενώ δεν φέρει την ευθύνη. Η Ράμπλινγκ συγκλονιστική, ακόμα καλύτερη απ' ό,τι στα «45 Χρόνια». Στα 71 της έχει χτυπήσει νέα κορυφή σε έναν ρόλο ωμό και ανατριχιαστικά υπαινικτικό, σκληρό σαν πέτρα, που τον λιώνει με τις ανεπαίσθητες κινήσεις του προσώπου και του σώματος, σαν γερασμένη χορεύτρια σε σπιράλ θανάτου. Μπαίνω στο ξενοδοχείο Εξέλσιορ στο Λίντο, μούσκεμα από την μπόρα. Είναι εκεί και ο διευθυντής του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης Ορέστης Ανδρεαδάκης, επιμελητής του ελληνικού περιπτέρου της φετινής Biennale, με το έργο «Εργαστήριο Διλημμάτων». Η Ράμπλινγκ κάθεται χαμογελαστή, κομψή, κυρία, μαζί με τον σκηνοθέτη Αντρέα Παλαόρο. Τη ρωτάω για την ταινία, μου απαντά αφαιρετικά και περνάω στον ρόλο της στην ελληνική συμμετοχή, που είναι μια παραλλαγή/μεταφορά των «Ικετίδων» του Αισχύλου, με τη Ράμπλινγκ να θέτει την πρόκληση της αποδοχής ή της απόρριψης του «ξένου» στοιχείου σε έναν μεγάλο, αξιομνημόνευτο λόγο στο φινάλε του τελευταίου βίντεο της έκθεσης. «Πέρασα υπέροχα στα γυρίσματα» είπε ενθουσιασμένη, συνεχίζοντας: «Είναι παλιό όσο και επίκαιρο το ερώτημα. Και όπως είδατε, δεν υπάρχει απάντηση. Τι κάνουμε σε παρόμοια περίπτωση; Λέμε ναι ή όχι; Δεν υπάρχει σαφής απάντηση. Ανυπομονώ να το δω και θα πεταχτώ τις επόμενες ημέρες από τους εκθεσιακούς χώρους». Κι έτσι έγινε. Το Σάββατο το πρωί η Ράμπλινγκ πήγε, φωτογραφήθηκε κι έκανε μια βόλτα στις συμμετοχές των άλλων χωρών. Το βράδυ της ίδιας ημέρας ανακοινώθηκαν τα βραβεία και κέρδισε, ανάμεσα σε άλλες, και την τρομερή Φράνσις Μακντόρμαντ, αποσπώντας το Coppa Volpi για τη Χάνα της. Ακόμη δεν έχει πει την τελευταία της λέξη.
Ακούς εκεί να σερβίρει...
Η Σαρλότ Ράμπλινγκ είναι το πρόσωπο της φετινής Μπιενάλε
Η Σαρλότ Ράμπλινγκ η οποία πρωταγωνιστεί στο "Εργαστήριο Διλημμάτων"-επίσημη ελληνική συμμετοχή της Διεθνούς Έκθεσης Εικαστικών της Βενετίας- κέρδισε το βραβείο γυναικείας ερμηνείας στην Κινηματογραφική Μόστρα.
Η πολυβραβευμένη Βρετανίδα ηθοποιός, η οποία ενθουσίασε τους πάντες με την εξαιρετική της ερμηνεία στην ταινία "Χάνα" του Ιταλού Αντρέα Παλαόρο λίγο πριν την τελετή των βραβείων επισκέφτηκε το ελληνικό περίπτερο για να παρακολουθήσει το έργο "Εργαστήριο Διλημμάτων", στο οποίο επίσης πρωταγωνιστεί.
Το "Εργαστήριο Διλημμάτων" είναι μια αφηγηματική εγκατάσταση του Γιώργου Δρίβα βασισμένη στην τραγωδία του Αισχύλου "Ικέτιδες" και διαπραγματεύεται σύγχρονα κοινωνικοπολιτικά θέματα, θέτοντας ένα δίλημμα μεταξύ της σωτηρίας του Ξένου και της διατήρησης της όποιας ασφάλειας του Εγχώριου.
Προσφέρει επίσης μια περιπατητική οπτικοακουστική εμπειρία, μεταφέροντας την αρχαία τραγωδία μέσα σε μια εικαστική εγκατάσταση με κινηματογραφημένα αποσπάσματα και ηχητικά αρχεία.
Επιμελητής του Εργαστηρίου Διλημμάτων είναι ο Διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου και του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης Ορέστης Ανδρεαδάκης, ενώ τον ρόλο του Εθνικού Επιτρόπου έχει το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Διευθύντρια του οποίου είναι η Κατερίνα Κοσκινά.
Η Σαρλότ Ράμπλινγκ ήταν ενθουσιασμένη από την διπλή φετινή συμμετοχή της στην Βενετία με έργα που παρουσιάστηκαν και στην Διεθνή Έκθεση Εικαστικών και στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ.
Επισκέφτηκε το Ελληνικό Περίπτερο το πρωί του Σαββάτου 9 Σεπτεμβρίου, λίγο πριν την βράβευσή της και ζήτησε από τους υπεύθυνους «να μην της δώσουν περισσότερες πληροφορίες από αυτές που ήδη γνώριζε, για να τα ανακαλύψει όλα μόνη της».
Περιηγήθηκε στην εγκατάσταση, χάθηκε για λίγο στον λαβύρινθο και είδε δύο φορές το φιλμ στο οποίο πρωταγωνιστεί καθισμένη ανάμεσα στους θεατές, οι οποίοι δεν πίστευαν ότι την έβλεπαν και δίπλα τους και στην οθόνη.
«Είναι μια υπέροχη δουλειά, ένα έργο διαχρονικό και επίκαιρο» δήλωσε μόλις βγήκε από το περίπτερο και ζήτησε να μεταφέρουν τα συγχαρητήριά της στους συντελεστές.
Στο "Εργαστήριο Διλημμάτων" πρωταγωνιστούν, εκτός από την Ράμπλινγκ, και οι Γιώργος Κοτανίδης, Λάζαρος Γεωργακόπουλος, Κόρα Καρβούνη, Πολύδωρος Βογιατζής, Ρένα Κυπριώτη και Πάνης Καλοφωλιάς.
Production designer είναι ο Ηλίας Λεδάκης, διευθυντής φωτογραφίας ο Κλαούντιο Μπολιβάρ, μοντέρ ο Χρήστος Γάκης, ενδυματολόγος η Εύα Νάθενα, ενώ την παραγωγή υπογράφουν οι Φένια Κοσοβίτσα και Ηλίας Λεδάκης από την Blonde Α.Ε.
σχόλια