Για δεκαετίες αφότου το Ισραήλ κατέκτησε τα Υψίπεδα του Γκολάν, η μειονότητα των Δρούζων που ζει σε αυτή την ορεινή περιοχή θεωρούσαν τους εαυτούς τους Σύρους. Αλλά για πολλούς νεότερους Δρούζους στην περιοχή, το Ισραήλ είναι η μόνη χώρα που έχουν γνωρίσει και βλέπουν το μέλλον τους εκεί, όχι στη Συρία.
Το Ισραήλ προσπαθεί τώρα να εκμεταλλευτεί αυτό το συναίσθημα των Δρούζων, ελπίζοντας να χρησιμοποιήσει την επιτυχία της κοινότητας για να πείσει τους συγγενείς τους πέρα από τα σύνορα στη Συρία ότι ο γείτονάς τους, Ισραήλ, είναι μια φίλια δύναμη. Είναι μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας που κάνει το Ισραήλ μετά την πτώση του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ για να ενισχύσει την ασφάλεια των συνόρων του.
Καθώς οι Σύροι αντάρτες, εξτρεμιστές και τζιχαντιστές με αιχμή του δόρατος το πρώην παρακλάδι της αλ Κάιντα, Hayat Tahrir al Sham, υπό την ηγεσία του Μοχάμεντ αλ Σαράα (μέχρι προσφάτως λεγόταν Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι) εκλεκτού του Αμπουμπάκρ αλ Μπαγκντάντι, αρχηγού του Ισλαμικού Κράτους, κατέλαβαν τη Δαμασκό, η στρατιωτική και πολιτική ηγεσία του Ισραήλ έσπευσε να συναντηθεί με την ηγεσία των Δρούζων, μιας αραβόφωνης κοινότητας 150.000 ατόμων στο Ισραήλ που έχει ισχυρούς οικογενειακούς και κοινοτικούς δεσμούς με τους εκατοντάδες χιλιάδες Δρούζους που ζουν στη νότια Συρία. Περίπου 20.000 από αυτούς ζουν στα Υψίπεδα του Γκολάν. Οι Δρούζοι ασκούν μια στενά κρατημένη θρησκεία που σχηματίστηκε ως πρώιμο παρακλάδι από το Ισλάμ.
Τόσο το Ισραήλ όσο και η μειονότητα των Δρούζων στη Συρία φοβούνται ότι παρά τα μετριοπαθή μηνύματα των νέων ισλαμιστών ηγετών της Συρίας, για εκείνους η νέα κατάσταση αντιπροσωπεύει μια σοβαρή μελλοντική απειλή. Για τον σκοπό αυτό, το Ισραήλ κατέλαβε την ουδέτερη ζώνη μεταξύ των δύο χωρών και τις τελευταίες ημέρες κατέστρεψε συριακούς στρατιωτικούς πόρους για να τους αποτρέψει από το να πέσουν σε δυνητικά εχθρικά χέρια.
Mια τέτοια σύσφιξη των δεσμών θα ήταν η συνέχεια μιας πολιτικής που το Ισραήλ καθιέρωσε στα πρώτα χρόνια του συριακού εμφυλίου πολέμου. Μεταξύ 2011 και 2018 περίπου, το Ισραήλ δημιούργησε δεσμούς με διάφορες ομάδες ανταρτών κοντά στα σύνορά του και τους έδωσε μετρητά, τρόφιμα, καύσιμα και ιατρικές προμήθειες. Δημόσια, το Ισραήλ είπε ότι οι προσπάθειές του ήταν αυστηρά ανθρωπιστικές.
Νυν και πρώην Ισραηλινοί αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένων υψηλόβαθμων Δρούζων αξιωματούχων, δήλωσαν ότι το Ισραήλ έχει ήδη ενεργήσει κρυφά για να προστατεύσει τους Δρούζους στη Συρία κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, αλλά αρνήθηκαν να δώσουν λεπτομέρειες. «Το κάναμε στο παρελθόν και μπορούμε να το κάνουμε στο μέλλον», είπε ο Χαμάντ Αμάρ, Δρούζος - Ισραηλινός που έχει εκλεγεί βουλευτής στην Κνεσέτ με το κόμμα Yisrael Beiteinu του Αβιγκντόρ Λίμπερμαν. Τόνισε ότι το Ισραήλ δεν θέλει συριακή γη και ότι επιθυμεί να ζήσει ειρηνικά δίπλα στη Συρία. Το 2017, εν μέσω σκληρών μαχών στο Χαντέρ, ένα χωριό των Δρούζων πέρα από τα σύνορα από το Μαζντάλ Σαμς, ο ισραηλινός στρατός είπε ότι δεν θα άφηνε το Χαντέρ να τραυματιστεί.
Ένα βίντεο που τραβήχτηκε στα τέλη της περασμένης εβδομάδας, το οποίο διαδόθηκε γρήγορα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, έδειξε μια συγκέντρωση Δρούζων στο Χαντέρ κατά την οποία οι άνθρωποι ζήτησαν το χωριό τους να προσαρτηθεί από το Ισραήλ. «Ακόμα κι αν θεωρείται κακό να ζητάμε να προσαρτηθεί στο [ισραηλινό] Γκολάν, είναι πολύ μικρότερο κακό από το κακό που έρχεται στο δρόμο μας», ακούγεται να λέει ένας ομιλητής, ενώ ζητά από τον κόσμο να καταγράψει το γεγονός.
“You murderer, get out of here!”
— The Cradle (@TheCradleMedia) July 28, 2024
Syrian Druze residents of the town of Majdal Shams in the Israeli-occupied Golan Heights expel Israeli Finance Minister and other members of the Likud (Netanyahu’s party) from the funeral of the 12 youths who were killed after a missile fell on a… pic.twitter.com/UeQ4AXj6Zb
Αυτά τα συναισθήματα βρήκαν αντίσταση από τους ηγέτες του Χαντέρ και άλλων γειτονικών χωριών σε επίσημη δήλωση. Είπαν ότι οι Δρούζοι ήθελαν να είναι μέρος μιας ενωμένης δημοκρατικής Συρίας και ότι το βίντεο δεν αντιπροσώπευε την πλειοψηφία των κατοίκων του Χαντέρ. Οι ηγέτες των Δρούζων του ίδιου του Ισραήλ εξέφρασαν επίσης δυσαρέσκεια για τις εκκλήσεις για προσάρτηση. «Η άποψή μου είναι ότι υπάρχει μια προσεκτική προσέγγιση αναμονής. Προς το παρόν, συνεχίζουν να θέλουν να εξακολουθήσουν να είναι μέρος της Συρίας, ίσως μια μειοψηφία ανοιχτή στο ενδεχόμενο να ενωθεί με το Ισραήλ», δήλωσε ο Αϊμέν αλ Ταμίμι, ειδικός στη Συρία και συνεργάτης στο Φόρουμ Μέσης Ανατολής, μια δεξαμενή σκέψης με έδρα τη Φιλαδέλφεια, η οποία είπε ότι έχει έρθει σε επαφή με κατοίκους του Χαντέρ.
The Druze religious authority has come out to say the viral video claiming Druze want to join Israel is a bunch of lies and they are loyal to Syria.
— Syrian Girl 🇸🇾 (@Partisangirl) December 13, 2024
In the village of Hadar, in the Golan, today 12/13/2024 says that the video that went viral yesterday does not represent them.… pic.twitter.com/NVVbTCJHAY
Το χωριό είναι πλέον περικυκλωμένο από τρεις πλευρές από ισραηλινά στρατεύματα μετά την κατάληψη της ισραηλινο-συριακής ουδέτερης ζώνης μετά την ανατροπή του Άσαντ στις 8 Δεκεμβρίου. Η μεγαλύτερη κοινότητα Δρούζων της Συρίας ζει στη Σουβέιντα, μια περιοχή περίπου 60 μίλια από τα σύνορα του Ισραήλ. «Το ζήτημα του Χαντέρ είναι απλώς μια απόσπαση της προσοχής, τίποτα περισσότερο και δεν έχει καμία αξία», είπε ο Ταλέμπ Χαλάμπι, πρώην καθηγητής Αγγλικών στη Σουβέιντα, ο οποίος είπε ότι επιθυμούσε να ζήσει σε μια ενωμένη κοσμική Συρία. «Αυτοί που επικοινωνούν με το Ισραήλ δεν μας εκπροσωπούν ούτε εκπροσωπούν μεγάλες ομάδες ανθρώπων».
Ο επίδοξος ηγέτης της Συρίας, Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι, που πλέον απετάχθη τον τζιχαντισμό, φόρεσε κοστούμι, επανέφερε το βαφτιστικό του όνομα Μοχάμεντ αλ Σαράα και ζητά προσέγγιση με τη Δύση, συνάντησε τους ηγέτες των Δρούζων της Συρίας στις 16 Δεκεμβρίου και τους είπε ότι περίμενε η Συρία να παραμείνει ενωμένη και όλοι οι μαχητές να ενσωματωθούν στο υπουργείο Άμυνας. Ο Εμάν Σαφάντ, ένας Ισραηλινός Δρούζος δημοσιογράφος και ειδικός στην πολιτική της Μέσης Ανατολής, είπε ότι ένα όραμα για μελλοντική συνεργασία είναι ότι οι Δρούζοι στη Συρία θα μπορούσαν να έρθουν να εργαστούν στο Ισραήλ, το οποίο έχει έλλειψη εργατικού δυναμικού. «Πολλοί από τους Δρούζους στη νότια Συρία αντιμετωπίζουν σοβαρές οικονομικές δυσκολίες λόγω των συνεχιζόμενων συνεπειών του εμφυλίου πολέμου», είπε. «Η εργασία στο Ισραήλ, όπου η οικονομία είναι πιο σταθερή, θα μπορούσε να τους προσφέρει μια σημαντική πηγή εισοδήματος και να βοηθήσει στην ανοικοδόμηση της τοπικής τους οικονομίας».
Στο Μαζντάλ Σαμς, η γαλανόλευκη σημαία του Ισραήλ κυματίζει σε κάθε δημοτικό κτίριο. Ενώ τα αραβικά είναι ακόμα η κυρίαρχη γλώσσα, οι περισσότεροι εδώ τώρα μιλούν και Εβραϊκά. «Νομίζω ότι είμαι από το Ισραήλ, όχι από τη Συρία», είπε η Γιούσεφ, ο οποίος εργάζεται σε μια παμπ στο Μαζντάλ Σαμς. Είναι μέρος του περίπου 20% των Δρούζων στα Υψίπεδα του Γκολάν που έχουν πάρει την ισραηλινή υπηκοότητα, οι περισσότεροι την τελευταία δεκαετία. Το δικό της δεν είναι ένα καθολικώς αποδεκτό αίσθημα. Όλα τα αγάλματα του χωριού, μερικά πρόσφατα διακοσμημένα με τη νέα σημαία τριών αστέρων μιας ελεύθερης Συρίας, γιορτάζουν τον ιστορικό ρόλο της κοινότητάς τους στην ίδρυση της σύγχρονης Συρίας το 1946. «Είμαστε Σύροι άμαχοι που ζούμε υπό ισραηλινή κατοχή από το 1967», είπε ο Μαζντ Αμπού Σάλεχ, 66 ετών, δικηγόρος από το Μαζντάλ Σαμς.
Ένα από τα ορόσημα του χωριού είναι ένα άγαλμα του παππού του Αμπού Σάλεχ, Σουλτάν αλ Ατράς, ηγέτη της αραβικής εξέγερσης κατά των Γάλλων ηγεμόνων της Συρίας τη δεκαετία του 1920. Απεικονίζει τον επαναστάτη πάνω σε ένα άλογο που στέκεται στα πίσω πόδια του, να υψώνει το σπαθί του στον αέρα. «Πληρώσαμε το αίμα για την ανεξαρτησία της Συρίας», είπε, τονίζοντας ότι εκφράζει τη δική του άποψη.
Καθώς η μειονότητα εξαπλώθηκε σε Λίβανο, Συρία και βόρειο Ισραήλ χωρίς να έχουν δική τους χώρα, οι Δρούζοι διατηρούν παραδοσιακά αυστηρή πίστη σε όποια χώρα και αν ζουν. Αλλά αυτή η στρατηγική απειλείται καθώς οι μειονότητες στη Μέση Ανατολή έχουν διωχθεί και είναι πιο ευάλωτες λόγω της κατάρρευσης χωρών όπως το Ιράκ και η Συρία, δήλωσε ο Γιουσρί Χαζράν από το Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ, ο οποίος είναι Δρούζος και ερευνά τις μειονότητες στη Μέση Ανατολή. Η εσωτερική διαμάχη μεταξύ των Δρούζων για το αν θα συμμαχήσουν με το Ισραήλ εξαρτάται από το εάν τα άτομα πιστεύουν στην ασφάλεια του εδαφικού εθνικού κράτους, είπε. «Πρόκειται για ένα όραμα», είπε ο Χαζράν.
Ο Τζολάν Αμπού Σάλεχ, 37 ετών, δικηγόρος από το Μαζντάλ Σαμς και μακρινός συγγενής του Μαζντ Αμπού Σάλεχ, είπε ότι νιώθει πιο κοντά στον συριακό λαό και τον πολιτισμό του από το Ισραήλ, αλλά ένιωθε αποκομμένος από τη Συρία κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου και δεν θα ήθελε να χάσει την καλύτερη ποιότητα ζωής του. Τώρα είναι διχασμένος για την ταυτότητά του μετά την ανατροπή του Άσαντ. «Η πτώση του καθεστώτος Άσαντ είναι μια στιγμή αλήθειας για όλους τους κατοίκους εδώ σχετικά με το πού θέλουν πραγματικά να ζήσουν», είπε.
Με πληροφορίες από Wall Street Journal