ΑΡΚΕΙ ΕΝΑΣ ΝΕΚΡΟΣ από καρχαρία για να κλείσει μια παραλία. Αρκούν μερικές δεκάδες νεκροί από ιπποπόταμους για να χαρακτηριστούν επικίνδυνα τα ζώα και να λάβουν οδηγία οι τουρίστες «μην πλησιάζετε για κανένα λόγο».
Στις πόσες νεκρές θα φανεί λογικό οι γυναίκες να αρχίσουν να φοβούνται τ’ αρσενικά ανθρώπινα ζώα;
Tα Ηνωμένα Έθνη υπολογίζουν ότι το 2023 δολοφονήθηκαν από «συντρόφους, συζύγους ή μέλη της οικογένειας» 51.000 χιλιάδες γυναίκες, κατά μέσο όρο 140 γυναίκες την ημέρα δηλαδή. Aν ένα άλλο ζώο σκότωνε 51.000 χιλιάδες ανθρώπους τον χρόνο, τι οδηγία θα έβγαινε; Παντρέψου το σε συνθήκη υποχρεωτικής συνεπιμέλειας; Μείνε για πάντα μαζί του, αλλιώς είσαι κοινωνικά αποτυχημένη; Μην πεις ότι σου επιτίθεται, γιατί θα χαλάσεις την οικογένειά σου;
Τη στιγμή που το «not all men», ως ατάκα, είναι δημοφιλής, προσπαθώ να φανταστώ πώς και δεν έχει πιάσει το «not all Βlacks», το «not all fats» ή το «not all refugees». H πρώτη εξήγηση που μου ’ρχεται είναι ότι η ομάδα που διαθέτει εξουσία ξέρει ότι μπορεί να φωνάζει όσο θέλει.
Μου φαίνεται πάρα πολύ παράξενο το ότι η διατύπωση ενός απλού γεγονότος, ότι «οι άντρες είναι γενικά επικίνδυνοι για τις γυναίκες», καθιστά το πρόσωπο που το λέει «υπερβολικό», «μίσανδρο» ή «αγάμητο». Το άλλο που φαίνεται παράξενο είναι ότι μεγάλο μέρος των αντρών φαίνεται να αξιώνει εμπιστοσύνη εξαρχής γιατί «εγώ δεν σου έχω κάνει κάτι».
Σε γενικές γραμμές, είναι πολλές οι ομάδες που χρειάζεται να ζήσουν μ’ ένα αρνητικό στερεότυπο να τους συνοδεύει. Οι μαύροι, για παράδειγμα, χρειάζεται να δουλέψουν πολύ παραπάνω απ’ τους λευκούς για ν’ αποδείξουν τις ικανότητές τους. Οι χοντροί άνθρωποι χρειάζεται να φροντίσουν πολύ περισσότερο την εμφάνισή τους για να θεωρηθούν καθωσπρέπει και περιποιημένοι.
Οι γυναίκες, συνολικά, πρέπει να πασχίσουν για να αποκτήσουν την εμπιστοσύνη σε ανδροκρατούμενα επαγγέλματα. Οι καταστάσεις αυτές όλες σχετίζονται με στερεότυπα που δεν βασίζονται καν σε αληθινά περιστατικά.
Γιατί οι άντρες και το «not all men» ακούγονται τόσο πολύ, τόσο έντονα, ενώ οι λόγοι για τους οποίους υπάρχει φόβος, δυσπιστία και υψηλές άμυνες στη συναναστροφή μαζί τους είναι βασισμένοι σε αληθινά γεγονότα; Γιατί τόσοι και τόσοι άντρες θίγονται όταν διαπιστώνουν στο dating πως οι γυναίκες έχουν λάβει μέτρα προστασίας; Δεν βλέπουν ειδήσεις; Δεν ακούνε τι γίνεται στην κοινωνία;
Τη στιγμή που το «not all men», ως ατάκα, είναι δημοφιλής, προσπαθώ να φανταστώ πώς και δεν έχει πιάσει το «not all Βlacks», το «not all fats» ή το «not all refugees». H πρώτη εξήγηση που μου ’ρχεται είναι ότι η ομάδα που διαθέτει εξουσία ξέρει ότι μπορεί να φωνάζει όσο θέλει. Το «not all men» ως απάντηση σε εύλογες ανησυχίες απλώς δεν έχει κόστος. Πρόκειται για μια ατάκα που υπερασπίζεται μια ομάδα η οποία κοινωνικά ήδη βρίσκεται στην πρώτη θέση. Οπότε, αυτή η ομάδα σού λέει «θα ξεβολευτείς εσύ και όχι εγώ. Δεν με αφορά το ν’ αντιληφθώ τους λόγους για τους οποίους ανησυχείς. Μ’ ενοχλεί που μου φέρεσαι σαν να μπορούσα να σε βλάψω. Προσαρμόσου στα θέλω μου και μη με πρήζεις».
Διάβασα την πλειονότητα των δημοσιευμάτων για τη γυναικοκτονία της Ευγενίας. Ο θύτης, διάβασα, έδρασε, όπως προκύπτει, με τη βοήθεια της μητέρας του, της οικογένειάς του και της κοινωνίας. Διάβασα πως συγχωριανός του δήλωσε: «Όλη η οικογένεια μέσα να πάει. Όλοι είναι ηθικοί αυτουργοί. Αφού το ήξερε ο αδερφός ότι τη δέρνει και ότι την κακομεταχειριζόταν την κοπέλα. Την κλείδωσε μέσα και το ήξερε και η μάνα του. Ο αδερφός σίγουρα το ήξερε».
Σε πολλές υποθέσεις που αφορούν άσκηση φρικτής βίας σε γυναίκες, εκ των υστέρων μαθαίνουμε ότι πολύς κόσμος γνώριζε. Μια γυναίκα γνωρίζει ότι, όταν δεχτεί βία, δεν θα απευθυνθεί σε μια κοινωνία που θα την προστατεύσει αλλά σε μια κοινωνία που θα τη βγάλει ψεύτρα και θα προστατεύσει τον θύτη. Μια γυναίκα, ειδικά με εμπειρία σε σχέσεις, γνωρίζει ότι αν πάθει κάτι, θα είναι πιθανώς μόνη. Ότι οι φίλοι του θα μείνουν φίλοι του, ότι η οικογένειά του θα τον στηρίξει, ότι δυνητικά θα στηριχθεί από τη γειτονιά ή τις «ειδήσεις».
Και πάλι, μέσα σ’ ένα τέτοιο πλαίσιο, στο οποίο συνυπάρχουν η ανθρώπινη ανάγκη για έρωτα και δημιουργία οικογένειας, η παρελθοντική και μελλοντική βία, όποια γυναίκα εκφράζει δημόσια την ανησυχία της για το πώς θα είναι ασφαλής ενώ προσπαθεί να βρει τον άντρα-σύντροφο και ν’ αποφύγει τον άντρα-θύτη, θεωρείται μια ενοχλητική που δεν σέβεται το ότι «δεν είναι όλοι έτσι». Έχει σκεφτεί οποιοσδήποτε το αληθινό διακύβευμα της εσφαλμένης επιλογής;
Για όποιον δεν το ξέρει, οι μεγαλύτερες γυναίκες λένε στις νεότερες αυτό: «πρόσεχε γιατί ο άντρας αλλάζει με τον γάμο» και «πρόσεχε γιατί ο άντρας αλλάζει με το παιδί». Λένε επίσης, διακριτικά ή απότομα, «να έχεις πάντα το πορτοφόλι σου», εννοώντας «να μπορείς πάντα να φύγεις». Οι φίλες, μικρότερες ή μεγαλύτερες, λένε «εγώ βλέπω ότι θέλει να σε κάνει να κόψεις από μας, πρόσεχε». Έχετε υπ’ όψιν οποιαδήποτε ομάδα πέραν των ετεροφυλόφιλων γυναικών που χρειάζεται να συνδυάσει τον πόθο, την τρυφερότητα και την επιθυμία με τόση εγγύτητα στον κίνδυνο;
Αυτήν τη στιγμή, η μέση γυναίκα που βγαίνει ένα ραντεβού ή μιλάει με κάποιον στα apps ή θέλει να ερωτευτεί, γνωρίζει ότι μια λάθος επιλογή μπορεί να την πληρώσει με τη ζωή της, τη σωματική της ακεραιότητα ή την ψυχική της υγεία. Γνωρίζει ταυτόχρονα ότι η συζήτηση σχετικά με αυτή την ανησυχία θα έχει ως αποτέλεσμα να χαρακτηριστεί «φοβική» ή να ερωτηθεί αν είναι λεσβία.
Αυτό που πιστεύω είναι ότι κάθε εξουσία πετυχαίνει τη συνέχειά της όταν πείσει τους από κάτω ότι «δεν είναι και τόσο άσχημα» ή ότι οι σωστές επιλογές θα απαλλάξουν το άτομο απ’ τη μοίρα των ομοίων του. Και αυτό που βλέπω είναι ότι σήμερα, μετά από τόσες γυναικοκτονίες, οι γυναίκες που εκφράζουν τις ανησυχίες τους θεωρούνται υπερβολικές και τους υποδεικνύεται ότι «έλα, μωρέ, δεν είναι όλοι έτσι, υπάρχουν πολλά καλά παιδιά». Οι καρχαρίες σκοτώνουν 6-8 ανθρώπους τον χρόνο. Τι θεωρείτε πιο λογικό να προκαλεί φόβο σε μια γυναίκα; Ένας άντρας ή ένας καρχαρίας;