Τρομοκρατία στην κουζίνα: Όταν όλα είναι τοξικά και προκαλούν καρκίνο

Τρομοκρατία στην κουζίνα: Όταν όλα είναι τοξικά και προκαλούν καρκίνο. Facebook Twitter
Eίναι αδιανόητος ο κόπος που απαιτείται για να προστατευτούμε από την ανοησία, την εκμετάλλευση και το ψέμα. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0

ΚΑΙ ΛΕΩ, ΑΣ ΠΑΡΩ ένα «καλό» τηγάνι. Μόνο που δεν ήξερα τι συνιστά ένα «καλό» τηγάνι, οπότε λέω, ας ρωτήσω. Ρώτησα. «Μην πάρεις αντικολλητικό, είναι ευκολία, αλλά κάνει το φαγητό καρκίνο, πάρε μαντεμένιο να σου κρατήσει». Μα έχω μαντεμένιο, το θέμα είναι να κάνουμε γρήγορα τη δουλειά μας. «Μην πάρεις, μωρέ, αντικολλητικό, πάρε από ανοξείδωτο ατσάλι, το τεφλόν προκαλεί προβλήματα στο συκώτι και καρκίνο».

Δεν ήθελε πολύ μέχρι η αρχική μου σε Instagram και TikTok να πιάσει αυτές τις ανησυχίες και να τις μεταφράσει σε περιεχόμενο. Τα βίντεο για τον βέβαιο θάνατο που προκαλεί το τεφλόν κατέκλυσαν το scrolling μου. Προκαλεί, λέει, τα πάντα, από πονοκέφαλο μέχρι διαβήτη. Αλλά και αυτά από ανοξείδωτο ατσάλι είναι υποτίθεται επικίνδυνα, αν τα γρατζουνίσεις θα δηλητηριαστείς από χρώμιο και νικέλιο, που προκαλούν από δερματίτιδα μέχρι καρκίνο. Σειρά είχαν οι επιφάνειες κοπής. Όχι πλαστικές, γεμίζει το φαγητό μικροπλαστικά. Όχι ξύλινες, δεν καθαρίζονται ποτέ βαθιά, το κρέας μένει στις εγκοπές και σαπίζει. Kαι φυσικά όχι γυάλινες, καταστρέφουν τη λεπίδα του μαχαιριού και το φαγητό γλιστράει πάνω τους, είναι ακατάλληλες για λαχανικά. Και μετά ήρθαν όλα, μα όλα τ’ άλλα. Τα τάπερ μπορεί να είχαν BPA, μια χημική ουσία που χρησιμοποιείται στα πλαστικά και μπορεί να επιβαρύνει την υγεία με διάφορους αόριστους τρόπους, κυρίως «απορρυθμίζοντας» τον θυρεοειδή. Τα παλιά γυαλικά των γιαγιάδων μας μπορεί να έχουν μόλυβδο και κάδμιο, ειδικά αν είναι ζωγραφισμένα. Μη συζητήσω για τα βίντεο που έδειχναν ένα ένα τα δημοφιλή καθαριστικά φούρνου και μας ενημέρωναν ότι προκαλούν από τρύπες στο έντερο μέχρι ορμονική αποδιοργάνωση. 

Εντελώς ξαφνικά κι εντελώς τυχαία είχα ανακαλύψει κάτι που δεν ήξερα πώς να μεταφράσω. Απ’ τη μια, έβλεπα περιεχόμενο από content creators που, αφού τρομοκρατούσαν το κοινό τους για όσα θα πάθαινε, του πουλούσαν οδηγούς «καθαρής» κουζίνας, καθαριστικά ασφαλή για τα παιδιά, λίστες με ασφαλή προϊόντα στην Amazon. Aπ’ την άλλη, έβλεπα πιθανά κενά στη νομοθεσία προστασίας του καταναλωτή, ενδεχόμενη εκμετάλλευση της απουσίας μακροχρόνιων ερευνών για την καθημερινή χρήση διάφορων σκευών, μια βιομηχανία κουζινικών που κάθε συμφέρον έχει να κρατήσει το κόστος χαμηλό με ελαχιστοποίηση της ασφάλειας των προϊόντων και παραγωγή με φθηνά και αμφίβολης ασφάλειας υλικά. 

Αυτό που με κλόνισε δεν είχε τελικά καμία σχέση με τα τηγάνια. Είχε σχέση με τη θέση μας απέναντι στην πληροφορία. Γιατί εγώ μπορεί να πω ανέμελα «αν γίνει κάτι, έγινε, προτιμώ το αντικολλητικό και ό,τι χάσω σε υγεία το κερδίζω σε χρόνο», αλλά η ασφάλεια της τροφής, η υγεία του σώματος και της οικογένειας δεν είναι ακριβώς ανέμελο ζήτημα για τους περισσότερους ανθρώπους. 

Σύντομα, οι λίγες ώρες αλληλεπίδρασης με αυτό το περιεχόμενο οδήγησαν σε προτάσεις στο YouTube με θέμα «οι ασφαλέστερες μάρκες τηγανιών στην αγορά», βιβλιοπροτάσεις στο Goodreads με τίτλους όπως «Οδηγός μη τοξικών σκευών και πού να τα βρείτε» και ερωτήσεις στο newsletter του Quora με θέμα «δέκα τοξικοί κίνδυνοι στην κουζίνα σας και πώς να τους αποφύγετε». Πλήρωνα την απόφασή μου να μην πάρω απλώς ένα τηγάνι απ’ το ΙΚΕA και να ξεμπερδέψω σε μία ώρα με αντίτιμο την αποκάλυψη μιας παγκόσμιας υστερίας σχετικά με τα σκεύη, η οποία κατά πάσα πιθανότητα είχε βάση κι εγώ δεν είχα τις γνώσεις για να εξακριβώσω πού τελειώνει η αλήθεια και πού αρχίζει η εκμετάλλευση του φόβου των ανθρώπων. 

Αυτό που με κλόνισε δεν είχε τελικά καμία σχέση με τα τηγάνια. Είχε σχέση με τη θέση μας απέναντι στην πληροφορία. Γιατί εγώ μπορεί να πω ανέμελα «αν γίνει κάτι, έγινε, προτιμώ το αντικολλητικό και ό,τι χάσω σε υγεία το κερδίζω σε χρόνο», αλλά η ασφάλεια της τροφής, η υγεία του σώματος και της οικογένειας δεν είναι ακριβώς ανέμελο ζήτημα για τους περισσότερους ανθρώπους. 

Τέσσερα ζητήματα με προβλημάτισαν. Το πρώτο είναι ότι η κουζίνα είναι ακόμη γυναικείο ζήτημα και όλο αυτό που έβλεπα μού φάνηκε σαν ένα πρόσθετο βάρος που έχει να κουβαλήσει η υπεύθυνη για την προετοιμασία της τροφής όταν κάνει μικρές και μεγάλες επιλογές. Πίσω απ’ τις «προειδοποιήσεις» για το τι να μην αγοραστεί διέκρινα το τρομερά αυξημένο κόστος της σωστής επιλογής και τις τύψεις της μητέρας που καραδοκούσαν κάθε φορά που το βρεφάκι της αρρώσταινε. Ποιος ξέρει αν είναι ιός ή συνέπεια του τεφλόν; 

Το δεύτερο είναι ότι πάρα πολλά βίντεο ξεκινούσαν ως εξής: «Ίσως δεν έχεις κατάθλιψη, ίσως τρως σε τοξικά σκεύη», «ίσως δεν χρειάζεσαι φάρμακα για τον θυρεοειδή, απλώς άλλαξε τα σκεύη σου και θα νιώσεις καλύτερα», «αν φουσκώνεις απ’ το φαγητό συνέχεια, ο λόγος μπορεί να βρίσκεται στην κουζίνα σου». Το περιεχόμενο αυτό, με εκατομμύρια θεάσεις, επηρέαζε τον τρόπο που έβλεπαν την αιτία του προβλήματός τους χιλιάδες άνθρωποι, πολλοί απ’ αυτούς ανήλικοι. Ο πραγματικός κίνδυνος, η εκμετάλλευση, η παραπληροφόρηση και τα αληθινά προβλήματα ψυχικής και σωματικής υγείας μπλέκονταν με τρόπο που κλόνιζε την αίσθηση πραγματικότητας των πασχόντων. 

Το τρίτο είναι ακριβώς η αδυναμία του κοινωνικού συνόλου απέναντι στην παραπληροφόρηση. Ειδικά σε τέτοια ζητήματα, ακόμη και σε επίσημους φορείς ν’ αποταθείς για την αλήθεια, πλέον υπάρχει μονίμως πάνω απ’ το κεφάλι σου σαν εκκρεμές ένα «και πού ξέρω εγώ αν ο τάδε οργανισμός δεν εξυπηρετεί συμφέροντα» ή «και πώς ξέρω ότι οι έρευνες που έχουν γίνει είναι πραγματικά επαρκείς;».

Το τέταρτο και μεγαλύτερο είναι η μετάθεση της ευθύνης για την κακοζωία και σε κάτι μικρό και συγκεκριμένο, που λύνεται καταναλωτικά. Μου φαίνεται πολύ πιο χειροπιαστό να πω «φταίει το τηγάνι που ξυπνάω κουρασμένη, είναι γδαρμένο» απ’ το ν’ αντιμετωπίσω μια καθημερινότητα που θέλει πολύωρη εργασία, οικοκυρική ευθύνη, φροντίδα/μετακίνηση/απασχόληση παιδιών και καλλιέργεια φιλικών και ερωτικών σχέσεων. Aν η λύση στο πρόβλημά μου είναι ένα τηγάνι Le Creuset στα 205 ευρώ, τότε το πρόβλημά μου είναι ταξικό και επιλύσιμο. Λύνεται με περισσότερη οικονομία, δουλειά και budgeting. Αν το πρόβλημα είναι ότι απλώς δεν είμαι φτιαγμένη για τόσες ώρες εργασίας σε γραφείο ή σέρβις ή κουζίνα ή εργοτάξιο, ότι δεν είμαι φτιαγμένη για την έλλειψη ύπνου που αποτελεί πλέον προϋπόθεση για να βγει η καθημερινότητα και ότι δεν αντέχω άλλο τη ζωή στην πόλη, τα νέα είναι κακά, καθότι η αλλαγή είναι αργή και δύσκολη. Καλύτερα να φταίει το τηγάνι, κι αν απλώς μπορεί να φταίει, ας υποθέσω ότι φταίει μέχρι ν’ αποδειχθεί ότι δεν φταίει. 

Eίναι αδιανόητος ο κόπος που απαιτείται για να προστατευτούμε από την ανοησία, την εκμετάλλευση και το ψέμα. Το να αγνοεί κανείς συνειδητά ακόμη και αληθινούς κινδύνους φαίνεται να είναι το πιο πρόσφορο μέσο διανοητικής αυτοπροστασίας που διαθέτουμε. Μοιάζει βέβαια με έσχατη λύση. Ή δεχόμαστε ότι πολλά πράγματα δεν μπορούμε να τα ελέγξουμε αρκετά ώστε να προστατευτούμε απ’ αυτά ή αποδεχόμαστε μια κλυδωνισμένη ύπαρξη που είναι δεκτική σε αλλαγές συμπεριφοράς, εργαλείων και συνηθειών σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες. 

Σε κάθε περίπτωση, σκιαγραφείται πεντακάθαρα η σημασία τής ψυχραιμίας απέναντι στο «νέο». Μα όταν ο χρόνος ξοδεύεται στην καθημερινή επιβίωση, πόσοι μπορούν να δηλώσουν ότι έχουν το προνόμιο να την καλλιεργήσουν; 

ΥΓ.: Για την ιστορία, πήρα ένα αντικολλητικό απ’ το σούπερ μάρκετ. Ελπίζω για το καλύτερο.


 

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η σωστή διατροφή δεν θέλει κόπο ούτε στερήσεις, αλλά τρόπο

Υγεία & Σώμα / Η σωστή διατροφή δεν θέλει κόπο ούτε στερήσεις, αλλά τρόπο

Πέρασε ανεπιστρεπτί η εποχή που οι όροι «δίαιτα» και «διατροφή» ήταν συνδεδεμένοι με την έννοια της στέρησης. Σήμερα η σωστή διατροφή χρειάζεται μυαλό, ώστε να αποφεύγουμε τις παγίδες, σωστές επιλογές, αρκετά μικρά υγιεινά σνακ και ένα πολυβιταμινούχο συμπλήρωμα κομμένο και ραμμένο στα μέτρα μας.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Οι λύκοι της Γκράβας, το Χάρβαρντ και το λαγούμι

Οπτική Γωνία / Οι λύκοι της Γκράβας, το Χάρβαρντ και το λαγούμι

Η αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος βρίσκεται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας και βλέπει την πλάτη της Ζωής Κωνσταντοπούλου, επαναφέρει τα σενάρια συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ και την επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα. Πόσο ρεαλιστικά όμως είναι όλα αυτά; 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
ΕΠΕΞ Πορνό

Οπτική Γωνία / «Δεν μου αρέσει να νιώθω ότι παίζω τον ρόλο που είδαν σε μια ταινία πορνό»

Τρεις γυναίκες μιλούν για το πώς αντιμετώπισαν το θέμα της συστηματικής παρακολούθησης πορνογραφίας από τον ή την σύντροφό τους και για τις επιπτώσεις που είχε στη σχέση τους.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Αντιμόνιο στη Χίο: Τοξική πληγή ή πηγή πλούτου;

Ρεπορτάζ / Αντιμόνιο στη Χίο: Τοξική πληγή ή πηγή πλούτου;

Η προκήρυξη διαγωνισμού για την εξόρυξη αντιμονίου στη Βόρεια Χίο έχει φέρει σε αντιπαράθεση την τοπική κοινωνία με την κυβέρνηση. Τι υποστηρίζει κάθε πλευρά και πόσο πιθανός είναι ο περιβαλλοντικός κίνδυνος;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Τις επόμενες μέρες Θα δούμε περισσότερη βία, συλλήψεις και οργή»

Ανταπόκριση από την Κωνσταντινούπολη / «Τις επόμενες μέρες θα δούμε περισσότερη βία, συλλήψεις και οργή»

Ερντογάν εναντίον Ιμάμογλου: Η αρχή ή το τέλος μιας σκληρής σύγκρουσης; O διευθυντής της Milliyet, ο ανταποκριτής της «Süddeutsche Zeitung» και πολίτες περιγράφουν την κατάσταση που επικρατεί στην πόλη και το χάος που απειλεί τη χώρα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Eνηλικίωση, αυτή η αναπόφευκτη

Οπτική Γωνία / «Όταν, μεγάλος πια, χάνεις έναν γονιό, είσαι πολύ μεγάλος για να μεγαλώσεις»

Βγάζεις ταυτότητα στα 12, παίρνεις δίπλωμα οδήγησης μετά το λύκειο, έχεις δικαίωμα ψήφου στα 17. Όμως η αληθινή ενηλικίωση έρχεται όταν δεν είσαι πια το παιδί κάποιου.
ΛΙΝΑ ΙΝΤΖΕΓΙΑΝΝΗ
Μιχάλης Τσιντσίνης: «Σοβαρή ενημέρωση δεν σημαίνει και ξενέρωτη» Ή «Δεν λείπει η άποψη αλλά η έρευνα και η νηφάλια σκέψη»

Συνέντευξη / Μιχάλης Τσιντσίνης: «Σοβαρή ενημέρωση δεν σημαίνει και ξενέρωτη»

Ο διευθυντής σύνταξης της κυριακάτικης έκδοσης της «Καθημερινής» δίνει την πρώτη του συνέντευξη και μιλά για το μέλλον των εντύπων, την ποιοτική δημοσιογραφία, τα social media αλλά και την κριτική που έχει δεχθεί κατά καιρούς το μέσο στο οποίο εργάζεται. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τι ήθελε και τι πέτυχε με τον ανασχηματισμό ο Κυριάκος Μητσοτάκης

Βασιλική Σιούτη / Τι ήθελε και τι πέτυχε με τον ανασχηματισμό ο Κυριάκος Μητσοτάκης

Το Μέγαρο Μαξίμου πόνταρε στο επικοινωνιακό φρεσκάρισμα της κυβέρνησης, αλλά, αντί γι’ αυτό, βρέθηκε να αντιμετωπίζει νέες κρίσεις που προέκυψαν από τον ανασχηματισμό.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ