Τρομοκρατία στην κουζίνα: Όταν όλα είναι τοξικά και προκαλούν καρκίνο

Τρομοκρατία στην κουζίνα: Όταν όλα είναι τοξικά και προκαλούν καρκίνο. Facebook Twitter
Eίναι αδιανόητος ο κόπος που απαιτείται για να προστατευτούμε από την ανοησία, την εκμετάλλευση και το ψέμα. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0

ΚΑΙ ΛΕΩ, ΑΣ ΠΑΡΩ ένα «καλό» τηγάνι. Μόνο που δεν ήξερα τι συνιστά ένα «καλό» τηγάνι, οπότε λέω, ας ρωτήσω. Ρώτησα. «Μην πάρεις αντικολλητικό, είναι ευκολία, αλλά κάνει το φαγητό καρκίνο, πάρε μαντεμένιο να σου κρατήσει». Μα έχω μαντεμένιο, το θέμα είναι να κάνουμε γρήγορα τη δουλειά μας. «Μην πάρεις, μωρέ, αντικολλητικό, πάρε από ανοξείδωτο ατσάλι, το τεφλόν προκαλεί προβλήματα στο συκώτι και καρκίνο».

Δεν ήθελε πολύ μέχρι η αρχική μου σε Instagram και TikTok να πιάσει αυτές τις ανησυχίες και να τις μεταφράσει σε περιεχόμενο. Τα βίντεο για τον βέβαιο θάνατο που προκαλεί το τεφλόν κατέκλυσαν το scrolling μου. Προκαλεί, λέει, τα πάντα, από πονοκέφαλο μέχρι διαβήτη. Αλλά και αυτά από ανοξείδωτο ατσάλι είναι υποτίθεται επικίνδυνα, αν τα γρατζουνίσεις θα δηλητηριαστείς από χρώμιο και νικέλιο, που προκαλούν από δερματίτιδα μέχρι καρκίνο. Σειρά είχαν οι επιφάνειες κοπής. Όχι πλαστικές, γεμίζει το φαγητό μικροπλαστικά. Όχι ξύλινες, δεν καθαρίζονται ποτέ βαθιά, το κρέας μένει στις εγκοπές και σαπίζει. Kαι φυσικά όχι γυάλινες, καταστρέφουν τη λεπίδα του μαχαιριού και το φαγητό γλιστράει πάνω τους, είναι ακατάλληλες για λαχανικά. Και μετά ήρθαν όλα, μα όλα τ’ άλλα. Τα τάπερ μπορεί να είχαν BPA, μια χημική ουσία που χρησιμοποιείται στα πλαστικά και μπορεί να επιβαρύνει την υγεία με διάφορους αόριστους τρόπους, κυρίως «απορρυθμίζοντας» τον θυρεοειδή. Τα παλιά γυαλικά των γιαγιάδων μας μπορεί να έχουν μόλυβδο και κάδμιο, ειδικά αν είναι ζωγραφισμένα. Μη συζητήσω για τα βίντεο που έδειχναν ένα ένα τα δημοφιλή καθαριστικά φούρνου και μας ενημέρωναν ότι προκαλούν από τρύπες στο έντερο μέχρι ορμονική αποδιοργάνωση. 

Εντελώς ξαφνικά κι εντελώς τυχαία είχα ανακαλύψει κάτι που δεν ήξερα πώς να μεταφράσω. Απ’ τη μια, έβλεπα περιεχόμενο από content creators που, αφού τρομοκρατούσαν το κοινό τους για όσα θα πάθαινε, του πουλούσαν οδηγούς «καθαρής» κουζίνας, καθαριστικά ασφαλή για τα παιδιά, λίστες με ασφαλή προϊόντα στην Amazon. Aπ’ την άλλη, έβλεπα πιθανά κενά στη νομοθεσία προστασίας του καταναλωτή, ενδεχόμενη εκμετάλλευση της απουσίας μακροχρόνιων ερευνών για την καθημερινή χρήση διάφορων σκευών, μια βιομηχανία κουζινικών που κάθε συμφέρον έχει να κρατήσει το κόστος χαμηλό με ελαχιστοποίηση της ασφάλειας των προϊόντων και παραγωγή με φθηνά και αμφίβολης ασφάλειας υλικά. 

Αυτό που με κλόνισε δεν είχε τελικά καμία σχέση με τα τηγάνια. Είχε σχέση με τη θέση μας απέναντι στην πληροφορία. Γιατί εγώ μπορεί να πω ανέμελα «αν γίνει κάτι, έγινε, προτιμώ το αντικολλητικό και ό,τι χάσω σε υγεία το κερδίζω σε χρόνο», αλλά η ασφάλεια της τροφής, η υγεία του σώματος και της οικογένειας δεν είναι ακριβώς ανέμελο ζήτημα για τους περισσότερους ανθρώπους. 

Σύντομα, οι λίγες ώρες αλληλεπίδρασης με αυτό το περιεχόμενο οδήγησαν σε προτάσεις στο YouTube με θέμα «οι ασφαλέστερες μάρκες τηγανιών στην αγορά», βιβλιοπροτάσεις στο Goodreads με τίτλους όπως «Οδηγός μη τοξικών σκευών και πού να τα βρείτε» και ερωτήσεις στο newsletter του Quora με θέμα «δέκα τοξικοί κίνδυνοι στην κουζίνα σας και πώς να τους αποφύγετε». Πλήρωνα την απόφασή μου να μην πάρω απλώς ένα τηγάνι απ’ το ΙΚΕA και να ξεμπερδέψω σε μία ώρα με αντίτιμο την αποκάλυψη μιας παγκόσμιας υστερίας σχετικά με τα σκεύη, η οποία κατά πάσα πιθανότητα είχε βάση κι εγώ δεν είχα τις γνώσεις για να εξακριβώσω πού τελειώνει η αλήθεια και πού αρχίζει η εκμετάλλευση του φόβου των ανθρώπων. 

Αυτό που με κλόνισε δεν είχε τελικά καμία σχέση με τα τηγάνια. Είχε σχέση με τη θέση μας απέναντι στην πληροφορία. Γιατί εγώ μπορεί να πω ανέμελα «αν γίνει κάτι, έγινε, προτιμώ το αντικολλητικό και ό,τι χάσω σε υγεία το κερδίζω σε χρόνο», αλλά η ασφάλεια της τροφής, η υγεία του σώματος και της οικογένειας δεν είναι ακριβώς ανέμελο ζήτημα για τους περισσότερους ανθρώπους. 

Τέσσερα ζητήματα με προβλημάτισαν. Το πρώτο είναι ότι η κουζίνα είναι ακόμη γυναικείο ζήτημα και όλο αυτό που έβλεπα μού φάνηκε σαν ένα πρόσθετο βάρος που έχει να κουβαλήσει η υπεύθυνη για την προετοιμασία της τροφής όταν κάνει μικρές και μεγάλες επιλογές. Πίσω απ’ τις «προειδοποιήσεις» για το τι να μην αγοραστεί διέκρινα το τρομερά αυξημένο κόστος της σωστής επιλογής και τις τύψεις της μητέρας που καραδοκούσαν κάθε φορά που το βρεφάκι της αρρώσταινε. Ποιος ξέρει αν είναι ιός ή συνέπεια του τεφλόν; 

Το δεύτερο είναι ότι πάρα πολλά βίντεο ξεκινούσαν ως εξής: «Ίσως δεν έχεις κατάθλιψη, ίσως τρως σε τοξικά σκεύη», «ίσως δεν χρειάζεσαι φάρμακα για τον θυρεοειδή, απλώς άλλαξε τα σκεύη σου και θα νιώσεις καλύτερα», «αν φουσκώνεις απ’ το φαγητό συνέχεια, ο λόγος μπορεί να βρίσκεται στην κουζίνα σου». Το περιεχόμενο αυτό, με εκατομμύρια θεάσεις, επηρέαζε τον τρόπο που έβλεπαν την αιτία του προβλήματός τους χιλιάδες άνθρωποι, πολλοί απ’ αυτούς ανήλικοι. Ο πραγματικός κίνδυνος, η εκμετάλλευση, η παραπληροφόρηση και τα αληθινά προβλήματα ψυχικής και σωματικής υγείας μπλέκονταν με τρόπο που κλόνιζε την αίσθηση πραγματικότητας των πασχόντων. 

Το τρίτο είναι ακριβώς η αδυναμία του κοινωνικού συνόλου απέναντι στην παραπληροφόρηση. Ειδικά σε τέτοια ζητήματα, ακόμη και σε επίσημους φορείς ν’ αποταθείς για την αλήθεια, πλέον υπάρχει μονίμως πάνω απ’ το κεφάλι σου σαν εκκρεμές ένα «και πού ξέρω εγώ αν ο τάδε οργανισμός δεν εξυπηρετεί συμφέροντα» ή «και πώς ξέρω ότι οι έρευνες που έχουν γίνει είναι πραγματικά επαρκείς;».

Το τέταρτο και μεγαλύτερο είναι η μετάθεση της ευθύνης για την κακοζωία και σε κάτι μικρό και συγκεκριμένο, που λύνεται καταναλωτικά. Μου φαίνεται πολύ πιο χειροπιαστό να πω «φταίει το τηγάνι που ξυπνάω κουρασμένη, είναι γδαρμένο» απ’ το ν’ αντιμετωπίσω μια καθημερινότητα που θέλει πολύωρη εργασία, οικοκυρική ευθύνη, φροντίδα/μετακίνηση/απασχόληση παιδιών και καλλιέργεια φιλικών και ερωτικών σχέσεων. Aν η λύση στο πρόβλημά μου είναι ένα τηγάνι Le Creuset στα 205 ευρώ, τότε το πρόβλημά μου είναι ταξικό και επιλύσιμο. Λύνεται με περισσότερη οικονομία, δουλειά και budgeting. Αν το πρόβλημα είναι ότι απλώς δεν είμαι φτιαγμένη για τόσες ώρες εργασίας σε γραφείο ή σέρβις ή κουζίνα ή εργοτάξιο, ότι δεν είμαι φτιαγμένη για την έλλειψη ύπνου που αποτελεί πλέον προϋπόθεση για να βγει η καθημερινότητα και ότι δεν αντέχω άλλο τη ζωή στην πόλη, τα νέα είναι κακά, καθότι η αλλαγή είναι αργή και δύσκολη. Καλύτερα να φταίει το τηγάνι, κι αν απλώς μπορεί να φταίει, ας υποθέσω ότι φταίει μέχρι ν’ αποδειχθεί ότι δεν φταίει. 

Eίναι αδιανόητος ο κόπος που απαιτείται για να προστατευτούμε από την ανοησία, την εκμετάλλευση και το ψέμα. Το να αγνοεί κανείς συνειδητά ακόμη και αληθινούς κινδύνους φαίνεται να είναι το πιο πρόσφορο μέσο διανοητικής αυτοπροστασίας που διαθέτουμε. Μοιάζει βέβαια με έσχατη λύση. Ή δεχόμαστε ότι πολλά πράγματα δεν μπορούμε να τα ελέγξουμε αρκετά ώστε να προστατευτούμε απ’ αυτά ή αποδεχόμαστε μια κλυδωνισμένη ύπαρξη που είναι δεκτική σε αλλαγές συμπεριφοράς, εργαλείων και συνηθειών σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες. 

Σε κάθε περίπτωση, σκιαγραφείται πεντακάθαρα η σημασία τής ψυχραιμίας απέναντι στο «νέο». Μα όταν ο χρόνος ξοδεύεται στην καθημερινή επιβίωση, πόσοι μπορούν να δηλώσουν ότι έχουν το προνόμιο να την καλλιεργήσουν; 

ΥΓ.: Για την ιστορία, πήρα ένα αντικολλητικό απ’ το σούπερ μάρκετ. Ελπίζω για το καλύτερο.


 

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η σωστή διατροφή δεν θέλει κόπο ούτε στερήσεις, αλλά τρόπο

Υγεία & Σώμα / Η σωστή διατροφή δεν θέλει κόπο ούτε στερήσεις, αλλά τρόπο

Πέρασε ανεπιστρεπτί η εποχή που οι όροι «δίαιτα» και «διατροφή» ήταν συνδεδεμένοι με την έννοια της στέρησης. Σήμερα η σωστή διατροφή χρειάζεται μυαλό, ώστε να αποφεύγουμε τις παγίδες, σωστές επιλογές, αρκετά μικρά υγιεινά σνακ και ένα πολυβιταμινούχο συμπλήρωμα κομμένο και ραμμένο στα μέτρα μας.
ΑΛΕΞΙΑ ΣΒΩΛΟΥ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Οπτική Γωνία / Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Υπάρχει τελικά ασυμβίβαστο μεταξύ χριστιανισμού και φεμινισμού; Μπορούν οι δύο ταυτότητες να συνυπάρξουν ή πρόκειται για έναν αδύνατο συνδυασμό; Δύο γυναίκες παραθέτουν τα επιχειρήματα κάθε πλευράς.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Το πράσινο της Αθήνας και τα πάθη του

Ρεπορτάζ / Το πράσινο της Αθήνας και τα πάθη του

Το πράσινο της πόλης μπορεί να είναι περιορισμένο, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις είναι αξιόλογο - και η άνοιξη το φέρνει ξανά στο προσκήνιο, μαζί με τα προβλήματά του. Λύσεις υπάρχουν· το ζητούμενο είναι να εισακουστούν.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ζωή, όπως Ζορό

Βασιλική Σιούτη / Ζωή, όπως Ζορό

Τιμωρός του κατεστημένου ή εκπρόσωπος μιας δήθεν αντισυστημικής ελίτ που παίζει με τα σπίρτα; Η δημοσκοπική εκτόξευσή της είναι γεγονός και όλοι προσπαθούν να μαντέψουν πόσο θα κρατήσει και ποιες θα είναι οι συνέπειες.   
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
«Πράγματι, μεγάλος αριθμός των Ένορκων Διοικητικών Εξετάσεων καταλήγουν σε απαλλακτικά πορίσματα»

Οπτική Γωνία / Οι ΕΔΕ στην Ελλάδα: Πόσες καταλήγουν σε απαλλακτικά πορίσματα;

Πότε διενεργείται μια Ένορκη Διοικητική Eξέταση; Είναι αλήθεια ότι μεγάλος αριθμός ΕΔΕ καταλήγουν στο αρχείο και τι πρέπει να αλλάξει στο ρυθμιστικό πλαίσιο; Μιλά στη LiFO ο δικηγόρος στον Άρειο Πάγο, Νίκος Βιτώρος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ακαρνανικά Όρη: Ενεργειακές Κοινότητες-«μαϊμού» και διά της πλαγίας

Ρεπορτάζ / Ακαρνανικά Όρη: Ενεργειακές κοινότητες-«μαϊμού» και διά της πλαγίας

Μια κραυγαλέα κατάχρηση του θεσμού των ενεργειακών κοινοτήτων στα Ακαρνανικά Όρη αμαυρώνει τον θεσμό, παρακάμπτει την περιβαλλοντική νομοθεσία και αποκαλύπτει την αδυναμία της διοίκησης να ελέγξει την επιχειρηματική δραστηριότητα που βλάπτει το περιβάλλον και την οικονομία.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Τελικά αν οι γκέι δεν κάνουν παιδιά θα σωθούν οι γυναίκες απ’ το trafficking; 

Οπτική Γωνία / Τελικά, αν οι γκέι δεν κάνουν παιδιά, θα σωθούν οι γυναίκες από το trafficking; 

Τι αλλάζει με την τροποποίηση Φλωρίδη για την παρένθετη κυοφορία και γιατί ο όρος «παρένθετη μητρότητα» είναι λάθος; Η νομικός Μαριάννα Βασιλείου λύνει όλες μας τις απορίες.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
JASON MOMOA

Οπτική Γωνία / Το σινεμά ως τοποθέτηση προϊόντος: Το «Minecraft» σπάει ταμεία

Η τεράστια επιτυχία της κινηματογραφικής διασκευής του δημοφιλούς παιχνιδιού θεμελιώνει μια νέα εποχή στο στουντιακό σινεμά που καθιστά την ταύτιση θεατή και καταναλωτή εντονότερη από ποτέ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Γιώργος Φλωρίδης, υπουργός Α-δικαιοσύνης

Οπτική Γωνία / Γιώργος Φλωρίδης, υπουργός Α-δικαιοσύνης

Πολιτικός «παντός καιρού», κυνικός, αλαζόνας, οπορτουνιστής, οπισθοδρομικός με εκσυγχρονιστικό προσωπείο, γίνεται όλο και περισσότερο «βασιλικότερος του βασιλέως» μετά τη μετεγγραφή του στο κυβερνητικό στρατόπεδο, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τις δηλώσεις του για τα Τέμπη, τον νέο Π.Κ. και τη χρήση της παρενθεσίας από ζευγάρια ανδρών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Ghiblipocalypse»: Είναι η AI δώρο για τον εκδημοκρατισμό της τέχνης;

Οπτική Γωνία / «Ghiblipocalypse»: Είναι η AI δώρο για τον εκδημοκρατισμό της τέχνης;

Η μαζική χρήση AI για τη δημιουργία εικόνων με την αισθητική του Studio Ghibli ανοίγει ξανά τη συζήτηση για το ποια είναι τα όρια της αντιγραφής στην τέχνη. Γιορτάζουμε την προσβασιμότητα ή κηδεύουμε τη δημιουργία;
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ