ΕΝ ΕΤΕΙ 2024 η συζήτηση για τη σημασία της ποικιλομορφίας, της συμπερίληψης και της ισότητας στον χώρο εργασίας έχει ανοίξει πλέον για τα καλά, ωστόσο υπάρχουν συντηρητικές φωνές που αντιστέκονται σθεναρά. Κι όμως, οι πρακτικές συμπερίληψης και ποικιλομορφίας στο εταιρικό περιβάλλον δεν είναι «πολυτέλεια», όπως συχνά τις χαρακτηρίζουν εκείνοι που τις θεωρούν υπερβολές της woke κουλτούρας, ούτε φυσικά και υποχρέωση που πρέπει να εφαρμόσουν επιδερμικά οι επιχειρήσεις για να ανταποκριθούν σε κάποιου είδους check-list.
Αντιθέτως, όσες εταιρείες εφαρμόζουν πρωτοβουλίες για να ενισχύσουν την ποικιλομορφία, τη συμπερίληψη και την ισότητα στα εργασιακά τους περιβάλλοντα αντιλαμβάνονται γρήγορα πως δεν κάνουν απλώς κάτι ηθικά σωστό αλλά ενισχύουν την παραγωγικότητά τους και βελτιώνουν σημαντικά τον τρόπο λήψης αποφάσεων.
Βασική προϋπόθεση, βέβαια, είναι να χτίσουν ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα που δεν μένει απλώς στα λόγια και τις επιφανειακές δεσμεύσεις αλλά μεταμορφώνει πραγματικά την εταιρική κουλτούρα και τον τρόπο λειτουργίας σε όλα τα επίπεδα της εταιρικής πυραμίδας.
Ας δούμε, λοιπόν, τέσσερις λόγους για τους οποίους η συμπερίληψη κάνει καλό στις επιχειρήσεις, όπως αποδεικνύουν οι μελέτες αλλά και τα συμπεράσματα των ίδιων των εταιρειών.
Μια πρόσφατη αναλυτική έρευνα του περιοδικού «Forbes» διαπίστωσε ότι οι χώροι εργασίας που εφαρμόζουν πολιτικές ισότητας και συμπερίληψης έχουν πέντε φορές περισσότερες πιθανότητες να λανσάρουν καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες σε σχέση με τα εργασιακά περιβάλλοντα που δεν εφαρμόζουν μια κουλτούρα δίχως αποκλεισμούς.
Οι ποικιλόμορφες ομάδες παίρνουν καλύτερες αποφάσεις
Δεν είναι παράδοξο, αν το καλοσκεφτεί κανείς: οι ποικιλόμορφες ομάδες είναι πιο διορατικές στις αποφάσεις τους και εφαρμόζουν πιο αποτελεσματικές πρακτικές. Άλλωστε, όταν υπάρχουν διαφορετικές απόψεις και οπτικές είναι φυσικό οι συζητήσεις να είναι πιο εμπεριστατωμένες, αφού λαμβάνονται υπόψη πολλές διαφορετικές πτυχές ενός θέματος, εξετάζονται με μεγαλύτερη λεπτομέρεια, και να καταλήγουν σε κερδοφόρες αποφάσεις.
Ίσως η πιο συχνά αναφερόμενη σχετική μελέτη είναι αυτή που πραγματοποιήθηκε το 2020 από την αμερικανική εταιρεία ερευνών Gartner. Σύμφωνα με τα ευρήματά της, τρεις στις τέσσερις εταιρείες που εφαρμόζουν «μια συμπεριληπτική κουλτούρα δίχως αποκλεισμούς» καταφέρνουν τελικά να υπερβούν τους οικονομικούς στόχους που θέτουν. Αντίστοιχα συμπεράσματα έβγαλε και η περίφημη περσινή έρευνα της McKinsey, που έδειξε πως οι επιχειρήσεις που έχουν υψηλούς δείκτες ισότητας των φύλων έχουν 25% πιθανότητες να ξεπεράσουν τους ανταγωνιστές τους, ενώ οι εταιρείες που εφαρμόζουν πολιτικές συμπερίληψης για άτομα διαφορετικής καταγωγής αυξάνουν τις πιθανότητες αυτές στο 35%.
Η υπεροχή των εταιρειών αυτών οφείλεται στο γεγονός ότι οι ομάδες τους φέρνουν στο τραπέζι ένα ευρύ φάσμα προοπτικών και εμπειριών που βελτιώνει τον τρόπο που λειτουργούν. Από την άλλη, οι ειδικοί προειδοποιούν πως για να είναι απτά τα οφέλη της συμπερίληψης δεν αρκεί μια απλή αριθμητική προσέγγιση της ποικιλομορφίας αλλά απαιτείται μια ουσιαστική αντίστοιχη κουλτούρα, στο πλαίσιο της οποίας κάθε διαφορετική φωνή βρίσκει τον χώρο και την αυτοπεποίθηση να εκφραστεί.
Η ισότητα προσελκύει και διατηρεί το ταλέντο
Στο σύνηθες παράπονο πολλών εταιρειών πως δυσκολεύονται να βρουν προσωπικό πολλοί ειδικοί απαντούν με το εξής ερώτημα: «Μήπως δεν ψάχνετε στο κατάλληλο μέρος ή μήπως το εργασιακό σας περιβάλλον δεν είναι ελκυστικό για όλες τις κοινωνικές ομάδες;». Ολοένα περισσότερο επιχειρήσεις που αγκαλιάζουν το τρίπτυχο «ποικιλομορφία - ισότητα - συμπερίληψη» διαπιστώνουν πως μπροστά τους βρίσκεται μια πολύ μεγάλη δεξαμενή ταλέντων που προηγουμένως αγνοούσαν και άφηναν εντελώς αναξιοποίητη. Τα οφέλη μιας πιο πλουραλιστικής προσέγγισης στο εργατικό δυναμικό, μάλιστα, λειτουργούν πολλαπλασιαστικά: όσο πιο ποικιλόμορφη είναι μια εταιρική ομάδα τόσο πιο πολύ διευρύνεται το δίκτυο των ταλέντων από το οποίο μπορεί να προσλάβει μελλοντικούς συνεργάτες.
Καθώς η κοινωνία εξελίσσεται, μαζί της αλλάζουν και οι απαιτήσεις των εργαζομένων ως προς το περιβάλλον εργασίας. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Harvard Business Review, περίπου το 70% των ατόμων που αναζητούν εργασία θεωρεί τη διαφορετικότητα ως κρίσιμο παράγοντα για την αξιολόγηση ενός υποψήφιου εργοδότη, ενώ, όσο εστιάζει κανείς στις νεότερες ηλικίες, τόσο ανεβαίνει το συγκεκριμένο ποσοστό.
Τέλος, οι πρακτικές συμπερίληψης δεν προσελκύουν απλώς νέα ταλέντα αλλά καταφέρνουν να τα διατηρήσουν και σε βάθος χρόνου. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Deloitte που εξέτασε τη στάση των millennials απέναντι στο περιβάλλον εργασίας, η πλειοψηφία των εργαζομένων δηλώνει ότι θα προτιμούσε να παραμείνει σε εταιρείες που εκτιμούν την ισότητα του εργατικού δυναμικού τους, ενώ πάνω από το ένα τρίτο δηλώνει πως θα άλλαζε δουλειά για να συμμετάσχει σε ένα πιο ποικιλόμορφο εταιρικό σχήμα.
Συμπερίληψη σημαίνει καλύτερη κατανόηση της αγοράς
Φανταστείτε ένα δωμάτιο που αποτελείται εξ ολοκλήρου από άνδρες να συζητά για το πώς θα λανσάρει μια υπηρεσία που απευθύνεται σε γυναίκες ή μια ομάδα ηλικιωμένων βετεράνων του μάρκετινγκ να προσπαθεί να διαφημίσει ένα προϊόν στη γενιά του TikTok. Ακούγεται παράδοξο, όμως ήταν πραγματικότητα για αρκετές δεκαετίες στον ανδροκρατούμενο κόσμο του επιχειρείν, με τα κλειστά και παντοδύναμα golden boys’ clubs να μονοπωλούν τα κέντρα λήψης αποφάσεων.
Όμως η άνοδος των πρακτικών ισότητας και ποικιλομορφίας οδήγησε τις επιχειρήσεις σε ένα συμπέρασμα που σήμερα μοιάζει κάπως προφανές: όσο πιο συμπεριληπτικές είναι οι εταιρείες, τόσο πιο συχνά αναπτύσσουν προϊόντα και υπηρεσίες που αντικατοπτρίζουν με ακρίβεια την κοινωνία στην οποία ζούμε και ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες της. Η αγορά, άλλωστε, είναι κάτι ετερόκλητο και πολυσυλλεκτικό και οι εταιρείες μπορούν να προσελκύσουν το ευρύ και πολύχρωμο σύνολό της μονάχα όταν ανταποκρίνονται σε ερωτήματα όπως «είναι η υπηρεσία μας προσβάσιμη σε άτομα με αναπηρία ή νευροδιαφορετικότητα;» και «μήπως ο τρόπος που διαφημίζουμε το προϊόν μας είναι υποτιμητικός προς τους ΛΟΑΤΚΙ+;».
Ποικιλομορφία σημαίνει καινοτομία
Η δημιουργικότητα είναι ο κινητήριος μοχλός της καινοτομίας και δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να πυροδοτηθεί από την ενσωμάτωση διαφορετικών προοπτικών και τρόπων σκέψης στο εργασιακό περιβάλλον. Άλλωστε, όταν ένα ετερόκλητο σύνολο ανθρώπων συνεργάζεται, διεγείρει ο ένας το μυαλό του άλλου με τρόπους που είναι απλώς αδύνατο να αναπαραχθούν σε ομοιογενή περιβάλλοντα με ιδρυματοποιημένη λογική.
Αυτό ακριβώς είναι που οδηγεί τις συμπεριληπτικές εταιρείες στη διερεύνηση νέων τρόπων λειτουργίας και οριζόντων, όπως αποδεικνύει και μια πρόσφατη αναλυτική έρευνα του περιοδικού «Forbes», που διαπίστωσε ότι οι χώροι εργασίας που εφαρμόζουν πολιτικές ισότητας και συμπερίληψης έχουν πέντε φορές περισσότερες πιθανότητες να λανσάρουν καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες σε σχέση με τα εργασιακά περιβάλλοντα που δεν εφαρμόζουν μια κουλτούρα δίχως αποκλεισμούς.
«Αναμφίβολα, οι ποικιλόμορφες εταιρείες έχουν ένα τεράστιο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα», ήταν το αντίστοιχο συμπέρασμα της «Wall Street Journal» από την πρώτη της μελέτη που εξέτασε τις επιδόσεις των εταιρειών του S&P 500 στο κομμάτι της διαφορετικότητας και τη συμπερίληψης· συμπληρώθηκε από την προειδοποίηση πως όσες επιχειρήσεις μένουν πίσω «κινδυνεύουν σε βάθος χρόνου με εξαφάνιση».
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
