«The Crown», «Chernobyl», «Narcos»... Η ανακριβής επιστήμη της μυθοπλασίας
Samuel Blumenfeld
Le Monde, 12 Δεκεμβρίου 2020
Στις 28 Νοεμβρίου, ο Βρετανός υπουργός Πολιτισμού Όλιβερ Ντάουντεν κάλεσε το Netflix να διευκρινίσει ότι το "The Crown" αποτελούσε μυθοπλασία. Άλλες σειρές πριν από αυτήν ασχολήθηκαν με την ιστορική πραγματικότητα. Ακόμη κι αν μερικές φορές την παραποίησαν.
*
2020 : Το "The Crown" θα δημιουργούσε πολλές ιστορίες
Με την εμφάνιση της Νταϊάνα Σπένσερ και της πρώτης γυναίκας πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου, την Μάργκαρετ Θάτσερ, η τέταρτη σεζόν της σειράς "The Crown", που δημιουργήθηκε από τον Πήτερ Μόργκαν και αφιερώνεται στη ζωή της Βασίλισσας Ελισάβετ Β ', αναβιώνει αυτήν την παλιά συζήτηση: πού αρχίζει η μυθοπλασία; Καθάριζε η Νταϊάνα το σπίτι της αδερφής της; Γνωρίστηκαν η Νταϊάνα και η Καμίλα για πρώτη φορά σε ένα εστιατόριο που ονομάζεται Ménage à trois; 'Εκανε η Νταϊάνα πατίνια στο Μπάκιγχαμ; 'Εχουν όμως σημασία αυτές οι ερωτήσεις; Για τον Βρετανό υπουργό Πολιτισμού Όλιβερ Ντάουντεν, ο οποίος εξέφρασε την ανησυχία του στη Daily Mail μήπως η νεότερη γενιά θεατών συγχέει την αλήθεια και το ψέμα, η απάντηση είναι ναι.
2019 : Το "Chernobyl" και τα μυθεύματα που μπορεί να διαδίδει
Η μίνι σειρά "Chernobyl", παραγωγή του HBO, αφηγείται το ατύχημα, το 1986, στον πυρηνικό σταθμό του Τσέρνομπιλ (Ουκρανία), μία τραγωδία που λίγο έλειψε να εξαλείψει ένα μέρος της Σοβιετικής Ένωσης, και που συνέβαλε στη διάλυση της κομμουνιστικής αυτοκρατορίας. Μόλις άρχισε η μετάδωσή της, οι fact-checkers έπιασαν δουλειά: η πυρηνική φυσικός, την οποία υποδύεται η Έμιλι Γουάτσον, δεν υφίσταται στην πραγματικότητα· τα πρόσωπα των θυμάτων της ακτινοβολίας είναι υπερβολικό ματωμένα· οι πυροσβέστες δεν ανέβηκαν ποτέ πάνω στον αντιδραστήρα του εργοστασίου. Το Τσερνομπίλ σηματοδότησε την τελευταία προσπάθεια προπαγάνδας της σοβιετικής εξουσίας, που πάσχιζε να κρύψει τα γεγονότα. Η διπλοπροσωπία αυτή εξιλεώνει τη σειρά για τις παραχωρήσεις της στη μυθοπλασία.
2018 : Το "American Crime Story", σεζόν 2, δυσαρεστεί την οικογένια Versace
Το "American Crime Story", σεζόν 2, επικεντρώθηκε στη δολοφονία του σχεδιαστή μόδας Τζιάνι Βερσάτσε το 1997 από τον κατά συρροή δολοφόνο Άντριου Κουνάναν. Μία από τις προκλήσεις της σειράς ήταν να αφηγηθεί πώς ο Βερσάτσε και ο Κουνάναν διασταυρώθηκαν πριν από τη δολοφονία, μία συνάντηση που πραγματοποιήθηκε, αλλά της οποίας οι περιστάσεις δεν εξακριβώθηκαν ποτέ. Παρά τη λεπτοδουλειά των σεναριογράφων, η οικογένεια Βερσάτσε καταδικάζει τη σειρά ως έργο μυθοπλασίας, διευκρινίζοντας ότι οι συντελεστές της ταινίας δεν είχαν ποτέ πρόσβαση στα οικογενειακά αρχεία και ότι παρουσιάζουν αβάσιμες υποθέσεις για την ιδιωτική ζωή ενός από τα μέλη της.
2016 : Το "American Crime Story", σεζόν 1, σέβεται την υπόθεση Ο. Τζέι Σίμπσον
Η πρώτη σεζόν του "American Crime Story" επικεντρώθηκε στη δίκη του Ο. Τζέι Σίμπσον το 1995. Ο διάσημος παίκτης του αμερικανικού ποδοσφαίρου κατηγορήθηκε για τη διπλή ανθρωποκτονία της πρώην συζύγου του, της Νικόλ Μπράουν Σίμπσον, και του εραστή της, Ρον Γκόλντμαν. Ο αμερικανικός τύπος ενδιαφέρθηκε αμέσως να εξετάσει πόσο αληθοφανής ήταν η σειρά, ψειρίζοντας κάθε σελίδα του βιβλίου αναφοράς για το γεγονός αυτό και τη δίκη (The Run of His Life, του Jeffrey Toobin, το οποίο προσάρμοσαν οι σεναριογράφοι). Η ετυμηγορία εδώ είναι ξεκάθαρη: η σειρά είναι απόλυτα πιστή στα γεγονότα.
2015 : Η αμφίβολη αξιοπιστία του "Narcos"
Η σειρά "Narcos", που παρουσιάζει την καταδίωξη του Πάμπλο Εσκομπάρ και των μελών του καρτέλ Medellín, έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις, σχετικά με το μουστάκι του Εσκομπάρ και το πραγματικό του μέγεθος, τη συμπεριφορά της μητέρας του ή το όνομα της αγαπημένης ποδοσφαιρικής ομάδας του, και τον ρόλο που έπαιξε η γυναίκα του. Μυθοπλασία ή πραγματικότητα, η ετυμηγορία εδώ δεν είναι καθόλου εύκολη. Παρότι ο Πάμπλο Εσκομπάρ ήταν δημόσιο πρόσωπο, δεν φημιζόταν για το επικοινωνιακό του χάρισμα.
Samuel Blumenfeld
Μτφ. Σ.Σ.
