Επιστήμη/Φαντασία
Μία μη-ιστορία των φυτών
'Εκθεση στη Maison Européenne de la Photographie - Παρίσι
[16.10.2024 - 19.01.2025]
Κλαδιά καστανιάς, σιτάρι, σπόροι, φτέρες, άνθη κολοκυθιού, λάχανο, ακόμη και πράσινα φύκια: ο υπέροχος και τοξικός κόσμος των φυτών βρίσκεται στο Ευρωπαϊκό Σπίτι της Φωτογραφίας (MEP)! Η ιδέα για αυτή την έκθεση γεννήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας, όταν ο κόσμος ανακάλυψε έναν φονικό ιό σε ελεύθερη κυκλοφορία, ενώ οι υπό περιορισμό αστικοί πληθυσμοί υπέφεραν από την έλλειψη βλάστησης. Είναι η φύση απαραίτητη, προστατευτική και εγκληματική; Η βοτανική θεραπευτική και θανατηφόρα; Σε μια μη χρονολογική περιήγηση, οι δύο επιμελήτριες, η Victoria Aresheva και η Clothilde Morette, εξευρευνούν αυτήν την παραδοξότητα μέσα από παλιές και σύγχρονες φωτογραφίες, εγκαταστάσεις και αποσπάσματα από σχετικές ταινίες.
Libération - 24.10.2024
Χωρισμένη σε έξι κεφάλαια, η έκθεση δανείζεται τη δομή της από το μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας: ξεκινώντας από την ιδέα ενός σταθερού και αναγνωρίσιμου κόσμου, βυθίζεται σταδιακά σε αβέβαια και απροσδόκητα τοπία. Τα δύο πρώτα κεφάλαια, με τίτλο "Η ενεργητικότητα των φυτών" και "Συμβίωση και μετάδοση" αντίστοιχα, είναι αφιερωμένα στις λεγόμενες αντικειμενικές προσεγγίσεις, που συνδέονται με την επιστήμη. Τα άλλα τέσσερα κεφάλαια, με τίτλους "Πέρα από το πραγματικό", "Τα φυτά σας παρακολουθούν", "Τα φυτά ως πολιτική μυθοπλασία" και "Φανταστική(ες) μυθοπλασία(ες)", εξετάζουν τους δεσμούς μεταξύ της επιστήμης και της επιστημονικής φαντασίας, δύο πεδίων που έχουν χρησιμοποιήσει τη χλωρίδα ως πεδίο δοκιμών. Ξεπερνώντας τους κανονιστικούς διαχωρισμούς μεταξύ μυθοπλασίας και πραγματικότητας, επιστήμης και τέχνης, οι καλλιτέχνες αυτής της έκθεσης αποδεσμεύονται από τις παγιωμένες κατηγορίες για να αιχμαλωτίσουν την πολυπλοκότητα της ζωής των φυτών και τη σχέση μας με τα φυτικά όντα.
Με αυτή την έκθεση μας δίνεται η ευκαιρία να εμβαθύνουμε στην προνομιακή σχέση μεταξύ της φωτογραφίας, της βιντεογραφίας και των φυτών, δύο τεχνικές λήψης εικόνων που χρησιμοποιήθηκαν αρχικά για επιστημονική έρευνα. Παραδόξως, αντί να παρεμβάλλονται ανάμεσα σε εμάς και τον φυσικό κόσμο, αυτές οι φωτογραφικές και κινηματογραφικές διαδικασίες ανέδειξαν την υποκειμενικότητα, την ευφυΐα και τις εκφραστικές ικανότητες των φυτών, αντισταθμίζοντας την "ανθρωποκεντρική μυωπία" μας.
Θέτοντας υπό συζήτηση τις ανθρώπινες προβολές και αναπαραστάσεις των φυτών, η έκθεση αυτή ενσωματώνει αφηγήσεις από την επιστήμη και την επιστημονική φαντασία ως μέσο δημιουργίας νέων φανταστικών κόσμων. Οι προτεινόμενες αφηγήσεις, οι οποίες δεν επικεντρώνονται στην ιδέα της προόδου και της νεωτερικότητας, προβληματίζονται με τα πλανητικά όρια. Αυτές οι χειραφετητικές ιστορίες, οι οποίες υπερβαίνουν την ανθρωποκεντρική θεώρηση του κόσμου, δίνουν στα φυτά μια θέση και μια φωνή. Γίνονται έτσι ένας χώρος για την αποκατάσταση της σύνδεσής μας με τον κόσμο των φυτών. Για να σκεφτούμε τις οικολογικές μεταβολές, πρέπει να εξετάσουμε την πολιτική δύναμη του φαντασιακού, να αποδεχτούμε τις ελπίδες μας και να εξερευνήσουμε τους πιο μύχιους φόβους μας, έτσι ώστε μαζί να συνεχίσουμε να γράφουμε ένα κοινό μέλλον.
Maison Européenne de la Photographie
