Ο ΚΡΙΣΤΟΜΠΑΛ ΜΠΑΛΕΝΣΙΑΓΚΑ (1895-1972), για τον οποίο η Κοκό Σανέλ είχε πει ότι είναι «ένας couturier με την πραγματική έννοια της λέξης, οι υπόλοιποι είναι απλώς σχεδιαστές μόδας», ήταν αναμφισβήτητα μια από τις πιο ιδιοφυείς και επιδραστικές προσωπικότητες στην ιστορία της μόδας. Τον διέκρινε πάντα μια βαθιά αφοσίωση στην τέχνη του, που τον οδήγησε στο να θεωρείται ο απόλυτος «μετρ».
Γι’ αυτό μοιάζει κάπως παράδοξο σήμερα να βλέπουμε το όνομα που κάποτε ήταν συνώνυμο με την εκλεπτυσμένη λεπτομέρεια να φιγουράρει κολλημένο στο πλάι πλαστικών αθλητικών παπουτσιών ή γραμμένο στα υπερμεγέθη πουλόβερ των αστέρων της ριάλιτι τηλεόρασης.
Όπως αφήνει να εννοηθεί αυτή η νέα βιογραφική τηλεοπτική σειρά που φέρει ως τίτλο το ονοματεπώνυμό του και προβάλλεται στο Disney+, το πιο πιθανό είναι να είχε τρομοκρατηθεί αν ζούσε και έβλεπε αυτό που έχει φτάσει να αντιπροσωπεύει το brand Balenciaga.
Η ζωή του Μπαλενσιάγκα δεν ήταν χωρίς τραγωδίες, και η σειρά δείχνει πώς αυτές επηρέασαν τη δημιουργική του παραγωγή, όπως οι κολεξιόν που σχεδίαζε εξ ολοκλήρου σε μαύρο χρώμα όταν ο πενθούσε.
Η σειρά καλύπτει τα χρόνια που πέρασε στο Παρίσι, αρκετά από τα οποία η Γαλλία βρισκόταν υπό ναζιστική κατοχή. Ως (κρυφός) ομοφυλόφιλος, ήταν ιδιαίτερα ευάλωτος κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, αλλά όπως του υπενθυμίζει στη σειρά ένας από τους συμπατριώτες συνεταίρους του στον οίκο υψηλής ραπτικής του, «τα πράγματα δεν είναι καλύτερα στην Ισπανία».
Σ’ εκείνους τους ταραγμένους καιρούς, ο Μπαλενσιάγκα πρέπει να αποφασίσει αν η τέχνη του έχει θέση σε μια τόσο εκτεταμένη δυστυχία. Όμως, παρά τις απώλειες, σε προσωπική και παγκόσμια κλίμακα, ο ίδιος θεωρεί τελικά αξίζει τον κόπο να κάνεις τον κόσμο πιο όμορφο ακόμα και μ’ ένα ρούχο μόνο.
Ως παραγωγή, δεν περιέχει το υψηλό δράμα και τις βίαιες ανατροπές του House of Gucci ή του American Crime Story: Versace, η αναπαράσταση εποχής όμως είναι εξαίσια. Η ζωή του Μπαλενσιάγκα δεν ήταν χωρίς τραγωδίες, και η σειρά δείχνει πώς αυτές επηρέασαν τη δημιουργική του παραγωγή, όπως οι κολεξιόν που σχεδίαζε εξ ολοκλήρου σε μαύρο χρώμα όταν ο πενθούσε.
Όπως αρμόζει σε έναν σχεδιαστή που ασχολήθηκε εμμονικά με τις λεπτομέρειες, οι οποίες ήταν σχεδόν ανεπαίσθητες για οποιονδήποτε άλλον εκτός από τον ίδιο, τα ίδια τα ρούχα παίζουν κεντρικό ρόλο στη σειρά. Πέρα από τη διακριτικά επιβλητική ερμηνεία του Αλμπέρτο Σαν Χουάν, ο περισσότερος χρόνος στην οθόνη αφιερώνεται στην πολυπλοκότητα των μανικιών.
Η σειρά ολοκληρώνεται χρονικά στη δεκαετία του '60, όταν ο Μπαλενσιάγκα έντυνε γαλαζοαίματους αλλά τα καινοτόμα σχέδια του είχαν ως αποτέλεσμα ρούχα που έμοιαζαν με πρωτοποριακά γλυπτά που ακόμα και σήμερα θα προκαλούσαν ανατριχίλες σε οποιαδήποτε πασαρέλα.
Ο Μπαλενσιάγκα δεχόταν πιέσεις να κινηθεί στο prêt-a-porter και να μην κάνει μόνο υψηλή ραπτική, κάτι που ο ίδιος –ένας άνθρωπος που μπορούσε να δει τον Θεό στην πιο μικρή πτυχή– αισθανόταν ότι αντιβαίνει σε αυτό που πραγματικά πρεσβεύει.
Εμφανίζεται τόσο αφοσιωμένος στην τέχνη του που του είναι πιο εύκολο να αποδεχτεί τον θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου παρά την ακατανόητη και ανατριχιαστική για τον ίδιον, δημοτικότητα της πολυεστέρας.
Ο τόνος είναι δραματικός, με ευλάβεια για τον ίδιον και το έργο ζωής του. Η μόνη ατάκα που προκαλεί γέλιο είναι όταν η σειρά κλείνει το μάτι στην τρέχουσα κατάσταση των πραγμάτων. Μη γνωρίζοντας πώς θα εξελιχθεί ο οίκος μόδας του, σκέφτεται να τον κλείσει και εξομολογείται στον έμπιστό του Ραμόν τους φόβους του, λέγοντας: «Είμαι σίγουρος ότι χωρίς εμένα, ο οίκος Balenciaga δεν μπορεί να συνεχίσει. Τι νόημα θα είχε αυτό;».
Όταν ο Ραμόν του επισημαίνει ότι «ο Yves Saint Laurent ανέλαβε μετά τον Dior», το αίμα φαίνεται να στραγγίζει από το πρόσωπο του Μπαλενσιάγκα καθώς βρυχάται: «Πάντα το έβρισκα αηδιαστικό. Πώς μπορεί κάποιος να υπογράφει με το δικό μου όνομα;».
Με στοιχεία από The Guardian