Scott Walker: Aποχαιρετισμός σε έναν αβανγκάρντ ήρωα

Scott Walker: Aποχαιρετισμός σε έναν αβανγκάρντ ήρωα Facebook Twitter
Ο Scott με τη χαρακτηριστική φωνή βαρύτονου και την ελκυστική εμφάνιση δεν ήταν ποτέ ο συμβατικός ποπ σταρ.
0

O Scott Walker, ένας από τους πιο σημαντικούς μουσικούς που έζησαν και δημιούργησαν στη Βρετανία τα τελευταία 50 χρόνια και γνώρισε τόσο μεγάλη επιτυχία με τους Walker Brothers τη δεκαετία του '60 που το φαν κλαμπ τους ήταν πιο μεγάλο και από αυτό των Beatles, δεν λεγόταν Walker (το κανονικό του όνομα ήταν Noel Scott Engel), οι άλλοι δύο στο συγκρότημα δεν ήταν αδέλφια του, ούτε καν Άγγλοι, αλλά Αμερικανοί από το Λος Άντζελες.

Ο Scott με τη χαρακτηριστική φωνή βαρύτονου και την ελκυστική εμφάνιση έγινε τεράστιο εφηβικό ποπ είδωλο, σημαδεύοντας τις δύο μεγαλύτερες επιτυχίες του γκρουπ, το «Make it easy on yourself» και το «The sun ain't gonna shine (anymore)», και τα δύο κομμάτια των Burt Bacharach και Hal David.

Δεν αποχωρίστηκε ποτέ το «Walker», ακόμα και όταν το συγκρότημα διαλύθηκε και από το 1967 ακολούθησε μια μοναχική πορεία, σκοτεινή και αλλόκοτη, με δίσκους τόσο προσωπικούς και πειραματικούς που τον έκαναν από τις πιο εμβληματικές προσωπικότητες της αγγλικής αβανγκάρντ (από το 1970 έγινε και επίσημα Βρετανός πολίτης).

Ποτέ δεν ήταν ο συμβατικός ποπ σταρ. Υπάρχει μια μαρτυρία του δημοσιογράφου Keith Altham από το 1965, όταν οι Walker Brothers ήταν στο ζενίθ της δημοτικότητάς τους, ο οποίος, όταν τους επισκέφτηκε στο διαμέρισμά τους στο Λονδίνο, πρόσεξε μια βικτοριανή πόρτα στριμωγμένη κάτω από ένα κρεβάτι. Ήταν η πόρτα ενός από τα σπίτια όπου ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης είχε δολοφονήσει κάποιο από τα θύματά του, την οποία είχαν αγοράσει σε μια δημοπρασία.

Πάντα ξεκίναγε να γράφει ένα κομμάτι από τους στίχους. «Αν μου πετύχουν οι στίχοι, όλα τα υπόλοιπα μπαίνουν σε μια σειρά» είχε πει. «Είναι σαν να γράφεις το σενάριο για μια ταινία: αν έχεις ένα καλό σενάριο, έχεις και μια καλή ταινία».

Η συγκεκριμένη πόρτα που κουβάλαγε τρομακτικές αναμνήσεις και άλυτα μυστήρια ήταν μια πρώτη ένδειξη για το στοιχείο του θανάτου που πάντα γοήτευε τον Scott και για την ξεχωριστή καλλιτεχνική μεταμόρφωση που θα ακολουθούσε τα επόμενα χρόνια.

Αυτό φάνηκε από το πρώτο σόλο άλμπουμ του, το «Scott» του 1967, στο εξώφυλλο του οποίου ήταν πολύ διαφορετικός από τη χαμογελαστή φιγούρα που είχε συνηθίσει το κοινό: κρυμμένος πίσω από μαύρα γυαλιά, στοχαστικός και απρόσιτος, με το βλέμμα στραμμένο προς τα κάτω και τα χείλια ανοιχτά σε μια έκφραση δυσφορίας.

Ήταν μόλις 24 χρονών, στο ξεκίνημα μιας καριέρας που κανείς δεν υποψιαζόταν ότι θα ήταν τόσο εξωπραγματική και ιδιοσυγκρασιακή, με μια σειρά από άλμπουμ δύσκολα και αντιεμπορικά, που τον έκαναν ίσως την πιο ξεχωριστή περίπτωση της γενιάς του.

Τη δεκαετία του '70 την πέρασε «χαμένος» στο αλκοόλ και στο ψευτο-country και western των τριών άλμπουμ που έφερε η επανένωση των Walker Brothers, αλλά απλώς προετοίμαζε το έδαφος για όσα θα ακολουθούσαν.

Το 1978, πριν ακόμα κυκλοφορήσει το κύκνειο άσμα του γκρουπ, το «Nite Flights», ο Scott ανακάλυψε τον Νόαμ Τσόμσκι και όσα έγραφε για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ και έφτιαξε το «Electrician», ένα τρομακτικό κομμάτι (ήταν το 14ο και τελευταίο single που κυκλοφόρησαν, χωρίς καμία επιτυχία) όπου περιγράφει τις πράξεις ενός βασανιστή της CIA.

Μετά το «Nite Flights» άρχισε να βυθίζεται σε ένα αυστηρά προσωπικό ταξίδι που τα επόμενα χρόνια έφερε το τριάντα λεπτών «Climate of Hunter» το 1984, το άλμπουμ που με κάποιον τρόπο αποχαιρετάει την ποπ και ροκ μουσική της εποχής και μπαίνει σε μια δική του διάσταση.

Έντεκα χρόνια αργότερα, με το «Tilt» βρήκε έναν νέο τρόπο να εκφράζεται μουσικά και στιχουργικά, φτιάχνοντας ένα εντελώς ιδιόρρυθμο σύνολο από λέξεις, εμπνεόμενος από επιστημονικά δεδομένα, ιστορικά στοιχεία, τη λογοτεχνία του φανταστικού.

«Υποθέτω ότι είναι απλώς μέρος ενός στυλ που έχω αναπτύξει» είχε πει ο ίδιος. «Διαφορετικά πράγματα παρεμβαίνουν ή μπαινοβγαίνουν στα κομμάτια μου και εύχομαι όλα αυτά να σχετίζονται με όσα συμβαίνουν. Αν διαβάσεις οποιουδήποτε είδος αβανγκάρντ ποίησης από τη δεκαετία του '50, θα δεις ότι το ίδιο συμβαίνει».

Πάντα ξεκίναγε να γράφει ένα κομμάτι από τους στίχους. «Αν μου πετύχουν οι στίχοι, όλα τα υπόλοιπα μπαίνουν σε μια σειρά» είχε πει. «Είναι σαν να γράφεις το σενάριο για μια ταινία: αν έχεις ένα καλό σενάριο, έχεις και μια καλή ταινία».

Στιχουργικά, τον γοήτευαν πολύ οι δικτάτορες και πολλές φορές είχε κάνει αναφορές σε αυτούς σε κομμάτια του: στο «The old man's back again (Dedicated to the neo-stalinist regime)» από το «Scott 4», στο «Clara» εμπνέεται από τον Μουσολίνι, στο «The day the "Conductor" died» από το «Bisch Bosch» αναφέρεται στη μοίρα του Τσαουσέσκου.

«Είναι όλοι σαν κλόουν, αλλά είναι επικίνδυνοι, κι αυτός ο συνδυασμός είναι περίεργος» έλεγε σε μα συνέντευξη στο «Wire» το 2012. «Θυμάμαι τον πατέρα μου να μου λέει, όταν ήμουν παιδί, ότι όταν οι άνθρωποι στην Αμερική είδαν για πρώτη φορά τον Χίτλερ γέλασαν μαζί του. Δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι κάποιος ακολουθούσε αυτό τον γελοίο».

Ο πιο αβανγκάρντ από τους σύγχρονους πειραματικούς καλλιτέχνες απέρριπτε αυτό τον τίτλο. «Δεν είμαι αβανγκάρντ», έλεγε, «το μόνο που κάνω είναι να φτιάχνω τραγούδια για να γεμίζω τη ζωή μου. Κι αν στους στίχους μου πρέπει να ακούγομαι σαν τον Μαντοβάνι, θα το κάνω, επειδή με αυτό τον τρόπο θα τους προσέξει ο κόσμος»...

Μουσική
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η ξανθιά φιλοδοξία της Sabrina Carpenter

Μουσική / Η Sabrina Carpenter ξέρει ακριβώς τι κάνει στην ποπ

Η πρώτη καλλιτέχνιδα που είχε ταυτόχρονα ένα νο1 άλμπουμ και τρία τραγούδια στην πεντάδα των UK Charts και τρια κομμάτια στην πεντάδα του Billboard Hot 100 –κάτι που είχε να συμβεί από την εποχή των Beatles– δεν είναι τόσο αθώα όσο φαίνεται. Στην πορεία, έχει σπάσει αρκετά στερεότυπα.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
«Ελάχιστοι άνθρωποι που ασχολήθηκαν με την τέχνη άφησαν παρακαταθήκη»

Οι Αθηναίοι / «Αυτό που λέμε ευτυχισμένη ζωή δεν υπάρχει»

Ο Θέμης Ανδρεάδης γνώρισε τεράστια επιτυχία με το σατιρικό τραγούδι αλλά το ρίσκο να ασχοληθεί με το αγαπημένο του είδος, την μπαλάντα, τον άφησε εκτός μουσικής για σχεδόν είκοσι χρόνια. Η επιστροφή του με ένα δίσκο βινυλίου με συμμετοχές μουσικών από τις νεότερες γενιές ανοίγει ένα νέο, πιο φωτεινό κεφάλαιο στη ζωή του.
M. HULOT
Σοστακόβιτς: Ο συνθέτης που έγραψε το σάουντρακ της ρωσικής ιστορίας

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Σοστακόβιτς: Ο συνθέτης που έγραψε το σάουντρακ της ρωσικής ιστορίας

Μισός αιώνας συμπληρώνεται φέτος από τον θάνατο του Ντμίτρι Σοστακόβιτς και η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών ερμηνεύει το Κοντσέρτο του για βιολί και ορχήστρα με σολίστα τον Βαντίμ Ρέπιν. Με αυτήν την αφορμή, η Ματούλα Κουστένη ξετυλίγει μια ιστορία ζωής και μουσικής που καθορίστηκε τόσο από την πολιτικές εξελίξεις και το πλαίσιο του σοβιετικού καθεστώτος, όσο και από τις προσωπικές επιλογές του μεγάλου Ρώσου συνθέτη.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Το αριστουργηματικό σετ των Pan Pot στην Αθήνα

Μουσική / Pan Pot: Πόσο καταπληκτική μουσική παίζει αυτό το δίδυμο;

Δεν είναι πλέον εικοσάρηδες, αλλά δεν καταφεύγουν μονάχα σε νοσταλγικούς ήχους. Συνεχίζουν να καθορίζουν ηχητικά το μέλλον της techno, κάτι που απέδειξαν και στο extended σετ τους στην Αθήνα.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΟΥΡΛΑΚΟΣ
«Στην αρχή με ενοχλούσαν τα σχόλια για το Ozempic, όχι όμως πια»

Lifo Videos / «Στην αρχή με ενοχλούσαν τα σχόλια για το Ozempic, όχι όμως πια»

Η Marseaux, μια από τις πιο αναγνωρίσιμες φωνές της σύγχρονης ελληνικής ποπ σκηνής μιλά για την τυχαία της συνάντηση με το τραγούδι αλλά και για τις προσωπικές δυσκολίες που έχει αντιμετωπίσει και την έφεραν μέχρι το σήμερα.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Το νέο ντοκιμαντέρ για τους Led Zeppelin αφήνει απ’ έξω την σκοτεινή πλευρά τους

Μουσική / Το νέο ντοκιμαντέρ για τους Led Zeppelin αφήνει απ’ έξω την σκοτεινή πλευρά τους

Το Becoming Led Zeppelin εξερευνά τις συνθήκες δημιουργίας του θρυλικού συγκροτήματος αγνοώντας την ακολουθία από σατανιστικές τελετουργίες, γκρούπις, ηρωίνη, όργια και κακοποιήσεις που σημάδεψαν την μετεωρική τους διαδρομή
THE LIFO TEAM
H ψευδαίσθηση της «ανακάλυψης» μουσικής στις επιμελημένες playlists του Spotify

Μουσική / Ανακαλύπτουμε πράγματι μουσική στο Spotify ή ζούμε μια ψευδαίσθηση;

Αρχικά, τις επιμελημένες playlists της δημοφιλούς πλατφόρμας τις έφτιαχναν επαγγελματίες, που προσλαμβάνονταν για το γούστο και την κρίση τους. Όμως, πια τα πράγματα δεν λειτουργούν έτσι. Και παρότι μας περιβάλλει ένας ωκεανός ήχων, το Spotify αρκείται στο να μας κρατά αποκλεισμένους στο νησί μας.
THE LIFO TEAM
Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι (1840-1893)

Μουσική / Τσαϊκόφσκι: Πώς μπορεί ο κορυφαίος συνθέτης να ενοχλεί τη σημερινή Ρωσία;

Στη Ρωσία θεωρούν αδιανόητο το να φέρει η εθνική τους κληρονομιά ομοφυλοφιλική ταυτότητα, ακόμα κι αν πρόκειται για τον συνθέτη της «Λίμνης των κύκνων» και του «Καρυοθραύστη», καθώς και της «Παθητικής συμφωνίας», η οποία ίσως προμηνύει τη φημολογούμενη κρατική δολοφονία του. Με αφορμή την παράσταση που ανεβαίνει στην Εθνική Λυρική Σκηνή ανατρέχουμε στα νέα στοιχεία για τη ζωή του.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Λουκιανός Κηλαηδόνης (1943-2017): Μια ζωή

Μουσική / Λουκιανός Κηλαηδόνης (1943-2017): Μια ζωή

Σαν σήμερα πεθαίνει ο «φτωχός και μόνος κάου-μπόυ», που την εποχή της επικράτησης του πολιτικού τραγουδιού στη χώρα μας πρότεινε την επανασύνδεση με τον Αττίκ και τον Κώστα Γιαννίδη, αλλά και την αμερικανική τζαζ, country και σουίνγκ μουσική.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΠΟΣΚΟΪ́ΤΗΣ
Βασίλης Λούρας: «Η Κάλλας θα είναι πάντα ένα σύμβολο δύναμης για τους φοβισμένους»

Μουσική / «Η Κάλλας θα είναι πάντα ένα σύμβολο δύναμης για τους φοβισμένους»

Το ντοκιμαντέρ «Μαίρη, Μαριάννα, Μαρία: Tα άγνωστα ελληνικά χρόνια της Κάλλας» που έγραψε και σκηνοθέτησε ο Βασίλης Λούρας -και θα κυκλοφορήσει σύντομα στους κινηματογράφους από το Cinobo- είναι μια συναρπαστική ταινία για την Κάλλας που αποκαθιστά την αλήθεια για τα χρόνια της στην Ελλάδα αλλά και για τη θυελλώδη σχέση της με τη χώρα που η μεγάλη ντίβα θεωρούσε πατρίδα.
M. HULOT