Όπερα | Άνταμ Σμιθ: «Η όπερα μπορεί να “μιλήσει” στον καθένα» Facebook Twitter
Φωτ.: Nick Tucker

Άνταμ Σμιθ: «Η όπερα μπορεί να μιλήσει στον καθένα»

0

— Τι «παραμύθια» θα μας πεις ή μάλλον θα μας τραγουδήσεις τον Δεκέμβριο στην Εθνική Λυρική Σκηνή, Άνταμ;

Να πω καταρχάς ότι χαίρομαι πολύ που αυτή θα είναι η πρώτη μου εμφάνιση και ταυτόχρονα η πρώτη μου επίσκεψη στην Αθήνα. Η μόνη μέχρι τώρα γνωριμία μου με τη χώρα σας ήταν μια κρουαζιέρα στο Ιόνιο, ανυπομονώ λοιπόν να περιηγηθώ την πόλη, τα μνημεία, τους ανθρώπους της και να πάρω μια πιο πραγματική γεύση από Ελλάδα!

Στην ΕΛΣ θα σας πω τραγούδια από την όπερα του Ζακ Όφενμπαχ, Τα παραμύθια του Χόφμαν, που σκηνοθετεί ο υπέροχος Κριστόφ Βαρλικόφσκι. Υποδύομαι τον ίδιο τον Χόφμαν που ο Μπαρμπιέ, ο οποίος έγραψε το λιμπρέτο, θέλησε πρωταγωνιστή αυτού του σουρεαλιστικού όσο και πολύπλοκου έργου.

Ένας ρόλος ο οποίος αφηγείται τρεις, ή μάλλον τέσσερις, διαφορετικές ιστορίες που αφορούν διαφορετικές περσόνες, ιδιοσυγκρασίες αλλά και στάδια της ζωής του συγγραφέα.

Στην ΕΛΣ θα σας πω τραγούδια από την όπερα του Ζακ Όφενμπαχ, Τα παραμύθια του Χόφμαν, που σκηνοθετεί ο υπέροχος Κριστόφ Βαρλικόφσκι. Υποδύομαι τον ίδιο τον Χόφμαν που ο Μπαρμπιέ, ο οποίος έγραψε το λιμπρέτο, θέλησε πρωταγωνιστή αυτού του σουρεαλιστικού όσο και πολύπλοκου έργου.

— Υπάρχει κάποιο σημείο που οι χαρακτήρες αυτοί και οι ιστορίες τους συναντιούνται;
Όχι ακριβώς. Ναι μεν φαίνονται να συγκλίνουν στο πρώτο και στο τελευταίο μέρος, αλλά ουσιαστικά συνυπάρχουν παράλληλα, όπως άλλωστε συμβαίνει και με τους τρεις διαφορετικούς χαρακτήρες του ανταγωνιστή του Χόφμαν για την καρδιά της πριμαντόνας Στέλλας, του ευκατάστατου κ. Λίντορφ (Κοπέλιους, δρ. Μιράκλ, Νταπερτούτο). Και η ίδια η Στέλλα όμως διαθέτει τριπλή υπόσταση, αφού συγκεντρώνει στοιχεία από την άψυχη κούκλα Ολυμπία, την άρρωστη τραγουδίστρια Αντωνία και την εταίρα Τζουλιέτα, δίνοντας έτσι αφορμές και ερεθίσματα για πολλές διαφορετικές αναγνώσεις του έργου.

Στο λιμπρέτο παρατίθενται ουσιαστικά ως τρεις αυτόνομες ιστορίες. Πάνω στη σκηνή, τώρα, τις διαφορετικές αυτές περσόνες ενσαρκώνουν άλλοτε διαφορετικοί και άλλοτε ο ίδιος τραγουδιστής, ανάλογα με την παραγωγή.

Βρίσκω ωστόσο προτιμότερη την πρώτη εκδοχή, αφού, όπως είπαμε, πρόκειται για ξεχωριστούς χαρακτήρες, ακόμα και αν συγκλίνουν στο ίδιο πρόσωπο, και, παρότι το έργο είναι δραματικό, δεν λείπει και το εύθυμο στοιχείο. Ο νεαρός Χόφμαν π.χ. παρουσιάζεται ως ένας ρομαντικός αισθηματίας, ενώ ο γηραιότερος ως ένας παρακμιακός μεθύστακας! Η Στέλλα και ο Λίντορφ, τώρα, περισσότερο δίνουν την αφορμή στον Όφενμπαχ να ξετυλίξει τις περσόνες του Χόφμαν. 

Όπερα | Άνταμ Σμιθ: «Η όπερα μπορεί να “μιλήσει” στον καθένα» Facebook Twitter
«Τα Παραμύθια του Χόφμαν» © Bernd Uhlig

— Ο ίδιος ο Όφενμπαχ υπήρξε μια αρκετά ενδιαφέρουσα προσωπικότητα νομίζω.
Ήταν πράγματι μια πολύ ανήσυχη φύση, πολύ καλλιτεχνική και σπιρτόζα, που τη διακατείχε ταυτόχρονα μια θλίψη αισθητή και στα έργα του, παρά το εύθυμο πνεύμα και τη σατιρική, ανατρεπτική διάθεση που συνήθως τα χαρακτήριζε. Δεν είναι τυχαίο που στην όπερα αυτή το χρήμα κερδίζει στο τέλος την τέχνη! Όλο αυτό το στρες και το αίσθημα του ανικανοποίητου όμως το εκτόνωνε στη δουλειά του, όπου αποδείχθηκε ιδιαίτερα δραστήριος και δημιουργικός. Υπήρξε εξάλλου από τους πρωτοπόρους της οπερέτας και της σύγχρονης μουσικής κωμωδίας.

— Τα «Παραμύθια» του, πάντως, δεν απευθύνονται τόσο σε μικρά όσο σε μεγάλα παιδιά. Σωστά;
Αναμφίβολα. Για την ακρίβεια, κάποια από αυτά είναι, θα λέγαμε, «ακατάλληλα για ανηλίκους», όπως και κάποια μέρη αυτής της όπερας!

— Την οποία όπερα δεν κατάφερε να ολοκληρώσει όσο ήταν εν ζωή.
Ναι, ξεκίνησε να τη γράφει όντας ήδη σε μεγάλη ηλικία, θέλοντας να δείξει αφενός ότι μπορούσε να συνθέσει και «σοβαρά» έργα, αφετέρου να εκφράσει τη δική του αντίληψη για τη σχέση του δημιουργού με την τέχνη του και τον έρωτα. Οι πολλές αναβολές και καθυστερήσεις δεν επέτρεψαν την έγκαιρη ολοκλήρωσή της, την οποία ανέλαβε να φέρει σε πέρας ο Ερνέστ Γκιρό – η πρεμιέρα έγινε τον Φεβρουάριο του 1881 στο παρισινό θέατρο Opéra-Comique, λίγους μόλις μήνες μετά τον ξαφνικό θάνατο του Όφενμπαχ σε ηλικία εξήντα ενός ετών. Κάθε παρουσίασή της έκτοτε διαφέρει από τις προηγούμενες, δεν υπάρχει κάποια στάνταρ μορφή και άλλωστε θα ήταν δύσκολο να διατηρηθεί η αρχική της διάρκεια που υπερέβαινε τις τέσσερις ώρες.

Όπερα | Άνταμ Σμιθ: «Η όπερα μπορεί να “μιλήσει” στον καθένα» Facebook Twitter
«Τα Παραμύθια του Χόφμαν» © Bernd Uhlig

— Τι θα έλεγες ότι χαρακτηρίζει τη βερσιόν που ανεβαίνει στην Αθήνα;
Οι πλούσιοι διάλογοι, οι πολύ καλές ερμηνείες στις οποίες ευελπιστώ να συγκαταλεχθεί και η δική μου, οι θαυμάσιες χορογραφίες, η πολλή ρομαντζάδα και βέβαια η υπέροχη μουσική και τα τραγούδια της, που είναι άλλωστε το κυρίαρχο στοιχείο του έργου.

Μια μουσική με θαυμάσια ενορχήστρωση και πολλές διαβαθμίσεις, που δεν είναι ίδια σε κάθε μέρος της όπερας: άλλοτε είναι πιο δραματική, πιο σκοτεινή, άλλοτε πάλι χαρούμενη, ξεσηκωτική, με τις δύο περίφημες άριες του πρώτου και του τέταρτου μέρους να ξεχωρίζουν. Είμαι βέβαιος ότι το αθηναϊκό κοινό θα τη λατρέψει!

— Η όπερα θεωρούνταν για πολύ καιρό «σοβαρό είδος», ενώ στην πραγματικότητα ήταν κατεξοχήν λαϊκό. Τα τελευταία μάλιστα χρόνια έχει ξαναγίνει δημοφιλής.
Πράγματι, την περίοδο της μεγάλης της ακμής, τον δέκατο όγδοο-δέκατο ένατο αιώνα, ήταν ένα πολύ δημοκρατικό, θα λέγαμε, είδος διασκέδασης, αφού απευθυνόταν σε όλα τα κοινωνικά στρώματα. Αυτό μάλιστα που κυριαρχούσε ήταν το μουσικό στοιχείο, όχι το δραματουργικό.

Σήμερα έχει αποκτήσει και πάλι δημοτικότητα, είναι ανοιχτή στους πειραματισμούς και το κοινό της έχει διευρυνθεί. Μάλιστα στις παραστάσεις βλέπεις ολοένα περισσότερους νέους ανθρώπους που δείχνουν να χαίρονται πραγματικά το θέαμα και να συμμετέχουν στα τεκταινόμενα, όπως ακριβώς γινόταν στο παρελθόν. Πιστεύω ακράδαντα ότι η όπερα μπορεί να «μιλήσει» στον καθένα. 

— Ποιοι είναι οι δικοί σου αγαπημένοι καλλιτέχνες και οι όπερες που θα ξεχώριζες;
Λατρεύω την ιταλική ιδίως όπερα που έβγαλε τεράστιους συνθέτες, όπως ο Βέρντι και ο Πουτσίνι. Η Τόσκα και η Λα Μποέμ ειδικά είναι οι αγαπημένες μου, όπως και ο Αντρέα Σενιέ του Τζορντάνο. Ως πρότυπο, τώρα, σημείο αναφοράς και γκουρού μου θεωρώ τον μεγάλο λυρικό τενόρο Φράνκο Κορέλι! Αλλά και οι Τζιακομίνι, Μπαριόλι, Μαρτινέλι ήταν σπουδαίοι ερμηνευτές και μακάρι να τους μοιάσω.

Όπερα | Άνταμ Σμιθ: «Η όπερα μπορεί να “μιλήσει” στον καθένα» Facebook Twitter
«Τα Παραμύθια του Χόφμαν» © Bernd Uhlig
Όπερα | Άνταμ Σμιθ: «Η όπερα μπορεί να “μιλήσει” στον καθένα» Facebook Twitter
«Τα Παραμύθια του Χόφμαν» © Bernd Uhlig.
Όπερα | Άνταμ Σμιθ: «Η όπερα μπορεί να “μιλήσει” στον καθένα» Facebook Twitter
«Τα Παραμύθια του Χόφμαν» © Bernd Uhlig
Όπερα | Άνταμ Σμιθ: «Η όπερα μπορεί να “μιλήσει” στον καθένα» Facebook Twitter
«Τα Παραμύθια του Χόφμαν» © Bernd Uhlig
Άνταμ Σμιθ: «Η όπερα μπορεί να “μιλήσει” στον καθένα» Facebook Twitter
O Άνταμ Σμιθ. Φωτ.: Nick Tucker

Δείτε εδώ ώρες και μέρες παραστάσεων για την όπερα του Ζακ Όφενμπαχ «Τα Παραμύθια του Χόφμαν» στην Εθνική Λυρική Σκηνή

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ο βασιλιάς της Όπερας λεγόταν Λουτσιάνο, ήταν προληπτικός, ανοικονόμητος, ανεπανάληπτος

Πέθανε Σαν Σήμερα / Ο βασιλιάς της Όπερας λεγόταν Λουτσιάνο, ήταν προληπτικός, ανοικονόμητος, ανεπανάληπτος

Στις 6 Σεπτεμβρίου του 2007 σιγεί για πάντα η πιο υπέροχη φωνή που πέρασε από τα λυρικά θέατρα τον 20ό αιώνα και έμεινε στην ιστορία με το όνομα Λουτσιάνο Παβαρότι
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Η όπερα #3 – Οι κομμένες σκηνές: Αποκλειστικές φωτογραφίες από την χθεσινή εμφάνιση των Novoflot στην Αθήνα

Πολιτισμός / Η όπερα #3 – Οι κομμένες σκηνές: Αποκλειστικές φωτογραφίες από την χθεσινή εμφάνιση των Novoflot στην Αθήνα

Ο ρηξικέλευθος γερμανικός θίασος Novoflot με έδρα το Βερολίνο επισκέφθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα και την Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για να παρουσιάσει τα δύο τελευταία μέρη από την ευρηματική, τριετή τριλογία του με τίτλο Η όπερα #1–#3. Απόψε η δεύτερη παράσταση.
LIFO NEWSROOM
ΔΕΥΤΕΡΑ 01/08 - ΘΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΕΙ ΣΕ ΛΙΓΟ-Τι κάνει την όπερα «Τόσκα» του Τζάκομο Πουτσίνι να παραμένει τόσο δημοφιλής;

The Review / Τι κάνει την όπερα «Τόσκα» του Πουτσίνι τόσο δημοφιλή;

Ο Χρήστος Παρίδης συζητάει με τη δημοσιογράφο Αργυρώ Μποζώνη για την παράσταση της όπερας «Τόσκα» που παρουσιάστηκε στο Ηρώδειο από την Εθνική Λυρική Σκηνή, κλείνοντας το Φεστιβάλ Αθηνών 2022.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Κάουφμαν

Μουσική / Γιόνας Κάουφμαν: Ποιος είναι ο «βασιλιάς των τενόρων» που έρχεται για πρώτη φορά στο Ηρώδειο

Για περισσότερα από είκοσι χρόνια ο Κάουφμαν είναι κυρίαρχος και πρωταγωνιστής της σκηνής στα κλασικά θέατρα του κόσμου, ένας σούπερ σταρ της μουσικής, που κάθε εμφάνισή του να αποτελεί γεγονός.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το ΜΑΜΙ είναι ένα ποίημα για τις ζωές των γυναικών

Θέατρο / «ΜΑΜΙ»: Εικόνες από τη ζωή μιας μητέρας

Το ποιητικό σύμπαν του 26χρονου σκηνοθέτη που μας μάγεψε με το «Goodbye Linditta», εστιάζει αυτήν τη φορά στην ιστορία μιας γυναίκας μέσα από τα μάτια ενός αγοριού που δεν θέλει να τη θεοποιήσει αλλά να την παρατηρήσει.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
O Τομά Ζολί στην Αθήνα: Ποιος είναι ο προκλητικός, ανατρεπτικός τελετάρχης των Ολυμπιακών Αγώνων

Θέατρο / O Τομά Ζολί στην Αθήνα: Ποιος είναι ο προκλητικός, ανατρεπτικός τελετάρχης των Ολυμπιακών Αγώνων

Ο πολυσυζητημένος σκηνοθέτης της τελετής έναρξης και λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού, που έγινε διάσημος για τις φιλόδοξες, μεγαλειώδεις παραστάσεις του, πιστεύει απόλυτα στη μαγική δύναμη του θεάτρου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Αντικείμενα»: Μια παράσταση για τη υπόθεση των αδερφών Παπέν

Θέατρο / Μια παράσταση για τις εξουσιαστικές σχέσεις και ένα φρικτό έγκλημα

Στην παράσταση «Αντικείμενα», ο Γιάννης Αποσκίτης, ο Γιώργος Κατσής και ο Πάνος Παπαδόπουλος αφηγούνται με ένα δικό τους πρωτότυπο έργο μια ιστορία που κρύβεται στην υπόθεση των αδερφών Παπέν, αλλά δεν έχει ακόμα γραφτεί.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή

Πέθανε Σαν Σήμερα / Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή στο ελληνικό θέατρο

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης κυκλοφόρησε έναν τόμο 535 σελίδων, αφιερωμένο στον σπουδαίο σκηνοθέτη, φιλόλογο, συγγραφέα και ακαδημαϊκό που άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Merde!»: Μια παράσταση για τα κωμικοτραγικά παρασκήνια του θεάτρου

Θέατρο / «Merde!»: Μια παράσταση για τα κωμικοτραγικά παρασκήνια του θεάτρου

Ο Βασίλης Μαγουλιώτης και ο Γιώργος Κουτλής συνσκηνοθετούν τον Νίκο Καραθάνο και την ομάδα των «Παιχτών» σε ένα νέο έργο με έναν αδηφάγο παραγωγό, έναν «ποιοτικό» σκηνοθέτη, έναν «εμπορικό» ηθοποιό, και τον γολγοθά της προετοιμασίας μιας παράστασης που πρέπει να αφορά τους πάντες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πριονίζοντας τα ποδ(άρ)ια της πατριαρχίας

Θέατρο / Πριονίζοντας τα ποδ(άρ)ια της πατριαρχίας

Πατροκτονίες δεν επιτελούν, πλέον, μόνον οι γιοι αλλά και οι θυγατέρες, όπως διαπιστώνουμε στη μαύρη κωμωδία «Ο τρόμος του κροκόδειλου» που σκηνοθετεί ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος στο Θέατρο του Νέου Κόσμου.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ένα τετραήμερο με ψηφιακή και αναλογική τέχνη στη Νέα Υόρκη

Αποστολή στη Νέα Υόρκη / «Ο καλλιτέχνης δεν χρειάζεται να αποδείξει ότι είναι πιο έξυπνος από το AI, αλλά ότι μπορεί να γίνει πιο δημιουργικός»

Η LiFO παρακολούθησε τέσσερα έργα ψηφιακής τέχνης και χορού με τα οποία το Ίδρυμα Ωνάση και η πλατφόρμα Onassis ONX συμμετείχαν στο φημισμένο νεοϋορκέζικο φεστιβάλ «Under the radar».
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
O οdy icons τραγουδάει Λαπαθιώτη σε μια παράσταση του Γιάννη Σκουρλέτη και της bijoux de kant

Θέατρο / «Ο Λαπαθιώτης έφερνε τη νύχτα μέσα στη μέρα, κάτι που σήμερα αποκαλούμε "κουίρ"»

Ο περφόρμερ και δημιουργός της αβανγκάρντ μουσικής οdy icons ερμηνεύει ποιήματα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη μελοποιημένα από τον Χρίστο Θεοδώρου στη νέα παράσταση της bijoux de kant.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Σημασία έχει ν’ αγαπάς (και να χορεύεις)

Θέατρο / Σημασία έχει ν’ αγαπάς (και να χορεύεις)

Η Ορχήστρα των Μικρών Πραγμάτων παρουσιάζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα «Το Συνέδριο για το Ιράν» του Βιριπάγιεφ, έναν ιδιότυπο αγώνα λόγου που είναι σμιλεμένος σκηνοθετικά με τέτοιον τρόπο, ώστε να μην μοιάζει με ακαδημαϊκή «εισήγηση».
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
«Δεν είναι ρομαντικό το ότι πέθανε τόσο νέα η Σάρα Κέιν, είναι βάναυσο και θλιβερό»

Θέατρο / «Δεν είναι ρομαντικό το ότι πέθανε τόσο νέα η Σάρα Κέιν, είναι βάναυσο και θλιβερό»

Τριάντα χρόνια μετά το εκρηκτικό ντεμπούτο της στη θεατρική σκηνή με το έργο «Blasted», συνάδελφοι και συνεργάτες της σπουδαίας συγγραφέως μιλάνε για την ίδια και το έργο της.
THE LIFO TEAM